You are on page 1of 17

УНИВЕРЗИТЕТ “СВ.

КИРИЛ И МЕТОДИЈ”
МАШИНСКИ ФАКУЛТЕТ-СКОПЈЕ

ЈАКОСТ 1
( Извивање )

Предавач: Проф. д-р Кочо Анѓушев


Извивање
 Izvivaweto e vid na napregawe koe nastanuva pod dejstvo na
aksijalna sila na pritisok ~ija golemina e takva da go
naru[uva ramnote`niot oblik na optovareniot nosa~.

F
Po is~eznuvaweto na ΔF odnesuvaweto na
F
stapot mo`e da bide trojno:
F

a) da se vrati vo prvobitnata ramnote`na


polo`ba;

b) da ja zadr`i novata polo`ba kako


ramnote`na;

v) da prodol`i procesot na svitkuvawe se do


a) Fnastanuvawe
< Fkr lom.
b) F = Fkr
v) F > Fkr
Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Извивање

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

 Зависи од начинот на потпирање.

а) двата краја на стапот се зглобно


врзани.
б) едниот крај е вклештен а другиот
слободен.
в) едниот крај е вклештен а другиот е
зглобно врзан.
г) двата краја се вклештени.

а) б) в) г)

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

(a)

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила
 Двострано зглобно притиснат стап.

F  Диференцијална равенка

или: F
EI x y"   F  y y"   y
B EI x
ако:
F
 k2
z

y EI x равенка е од облик:
диференцијалната
l=lr

 Решение:
y" k 2  y  0

y  C1  cos kz  C2  sin kz

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

 Услови:  Критична сила:


за z = 0 ; y = 0,
EI x
за z = l ; y. = 0. F  n 
2 2
2
 Се добива:
или:
C1  0 ; C 2  sin k  0
 2  EI min
Fkr 
или: sin k  0 2
 Изразот е задоволен за:  Еластична линија за извиена греда:

k  n (n  1,2,3,...) n 
y  C2 sin z

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила
 Еднострано вклештен притиснат стап.
f F  Диференцијална равенка

EI y” = F ( f- y )
или:
B

y смена:
y” + k2 ( y – f ) = 0 ( k2 = F / FI )
се добива:

u=y–f, (u” = y”)


l

општ интеграл:
z

lr

u” + k2 u = 0
A

u = C1 cos(kz) + C2 sin(kz)
Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила
 Со првобитната променлива:  Критичната сила е:
y = C1 cos(kz) + C2 sin(kz) + f
( 2 n  1 )  2
Fkr  EI k 2  EI
Гранични услови: 4l 2
за z=0 ; y=0 минималната е:
за z = 0 ; y’ = 0
2
Почетен услов: Fmin  EI min
(2l ) 2
за z=l ; y=f

Се добива:
C1 = - f , C2 = 0

cos(kl)  0 ; kl  ( 2n - 1)  n  1,2,3,
2

Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила
 Притиснати стапови.
F F
f F
F

B B B
B

z
z

z
y y

y
l=lr

l
lr
l

l
lr
z

lr

A A A
A

 2  EI min  2  EI min 2 EI min 2 EI min


Fkr  Fkr  Fkr  4 Fkr  2
2 4 2 2 2
1 2
r   r  2 r   r  
2 2
Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Ојлерова критична сила

 Критичен напон на притисок:


Fkr  2 EI min  i   2
E
 kr     E
2 min

A r  A  r   2r
r E
 Виткост:  r  за   се добива:  kr  
imin
kr E
 E

 Коефициент на сигурност ν.
Fkr 
F или:  dc 
kr

 v
 Минимален момент на инерција:
Fkr F 2
I min   
2
2 r
E  2 r
E 
Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika
Пример
 Колкава аксијална сила може да a
носи столб со напречен пресек
како на сликата, при степен на
сигурност ν = 4, ако E = 2·105

a
(N/mm2), a = 20 mm, r = 5 mm,
l = 400 mm. r

 Решение:
a4  4 8  r 2  a 4 r  
2

I min  Ix  Iy   2 r       
12   8 9  2  2 3   

20 4  4 8  52   20 4 5  
2

  2 5         8322 (mm 4 )
12   8 9  2  2 3 

4 2 EI min 4 2  2  105  8322


Fkr    41025 ( N )
  2 4  400 2
Ma{inski fakultet-Skopje
Institut za Mehanika

You might also like