Bab 8: Jirim & Bahan

8.1 Asas Jirim

• http://www.youtube.com/watch?v=AfXxZwNLvPA
 Sifat Bahan Berdasarkan Kandungan
Zarahnya

1. Terdapat tiga jenis zarah iaitu atom, molekul

dan ion
2. Atom ialah zarah paling kecil dalam sesuatu
unsur
3. Molekul ialah sekumpulan atom yang
bergabung bersama. Molekul terdiri dari dua
atau lebih atom
4. Ion adalah zarah yang mempunyai cas positif
atau negatif
 Bahan Atom
1. Terdiri dari atom sahaja
2. Semua logam dan gas nadir adalah bahan
atom.
3. Atom dalam bahan atom tersusun rapat &
teratur dalam kedudukan tetap.
4. Susunan atom dalam gas nadir berjauhan dan
tidak teratur.
5. Contoh logam: besi, plumbum, dan natrium
6. Contoh gas nadir: helium, neon, Argon dan
Kripton
 Bahan Atom-Logam

Atom
•Susunan atom dalam logam tersusun
rapat, teratur dan pada kedudukan
tetap.
•Daya tarikan kuat
•Takat lebur tinggi
•Mengalirkan elektrik
 Bahan Atom-gas nadir*
• Susunan atom dalam
gas nadir berjauhan
dan tidak teratur
• Daya tarikan lemah
• Takat lebur rendah
• Tidak mengalirkan
elektrik
 Bahan Molekul
• Gabungan dua atau lebih atom secara kimia,
sama ada atom yang sama atau berbeza.
2 jenis

Dua atau lebih atom yang dua atau lebih atom

sama jenis. Contohnya gas yang berlainan jenis.
nitrogen(N2), Oksigen (O2) Contohnya
Ammonia(NH3), karbon
dioksida (CO2), air (H2O)
• Tindak balas antara unsur bukan logam akan
membentuk sebatian yang wujud dalam bentuk
molekul (sebatian molekul @bahan molekul)
 Bahan Molekul

•Susunan atom dalam molekul

tersusun tidak rapat
•Daya tarikan sederhana kuat
•Takat lebur rendah (mudah lebur)
O
•Tidak mengalirkan elektrik
H H
Molekul air terdiri dari
satu atom oksigen & dua
atom hidrogen
 Bahan Ion
1. Terbentuk daripada tindak balas atom
logam dengan atom bukan logam untuk
membentuk ikatan
2. Mengandungi ion positif dan ion negatif
3. Contohnya : Natrium klorida

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013
 Bahan Ion
• Atom natrium – elektron  ion natrium
+

• Atom klorin + elektron  ion klorida

-

Ion
- + - + - + klorida
Ion
+ - + - + -
natrium
- + - + - +

+ - + - + -

Susunan ion-ion dalam sebatian ion

@ bahan ion
KEWUJUDAN UNSUR DALAM PELBAGAI
BENTUK
1) Unsur Ferum dalam
kepala tukul besi
 KEWUJUDAN UNSUR DALAM PELBAGAI
BENTUK
1) Unsur hidrogen dalam udara dan jus limau
Ulangkaji
 Sifat fizik bahan atom, bahan molekul, dan
bahan ion
• Sifat fizik bergantung pada susunan zarah-
zarah dan kekuatan daya tarikan antara zarah

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013
 Perbandingan sifat fizikal bahan atom,
bahan molekul & bahan ion
Sifat Fizik Bahan Atom Bahan Molekul Bahan Ion
Keadaan fizikal pada Pepejal (kecuali Pepejal : iodin Pepejal : garam
suhu bilik mekuri) Cecair : air
Gas : oksigen
Susunan zarah Disusun sangat rapat Rujuk sifat jirim bagi Disusun sangat rapat
& teratur pepejal, cecair & gas & teratur
Daya tarikan antara Sangat kuat Lemah Sangat kuat
zarah
Takat lebur & takat Tinggi Rendah Tinggi
didih
Kekonduksian elektrik Semua logam & Tidak boleh alirkan Alirkan arus elektrik
karbon boleh alirkan arus elektrik dalam keadaan
arus elektrik leburan & larutan
akuesnya
Keterlarutan Tidak larut dalam air Kebanyakannya tidak Kebanyakannya larut
@ pelarut organik larut dalam air tetapi dalam air tetapi tidak
larut dalam pelarut larut dalam pelarut
organik organik
 Hubungan antara sifat fizik bahan atom,
bahan molekul & bahan ion
Sifat Fizik Keadaan
Keadaan fizik Bahan atom, bahan ion &
(pepejal, cecair sesetengah bahan molekul wujud
atau gas) pada dalam keadaan pepejal pada suhu
suhu bilik bilik
Bahan molekul wujud dalam
keadaan cecair & gas pada suhu
bilik
Takat lebur & Tinggi untuk bahan atom
takat didih
Rendah untuk bahan molekul
Tinggi untuk bahan ion
Penerangan Ringkas
• Zarah ditarik bersama oleh daya
tarikan kuat antara zarah
• Zarah ditarik bersama oleh daya
tarikan yang lemah antara zarah
• Daya tarikan antara zarah kuat, maka
banyak tenaga haba diperlukan untuk
mengatasi daya tarikan itu
• Daya tarikan antara zarah lemah,
maka sedikit tenaga haba diperlukan
untuk mengatasi daya tarikan itu
• Ion positif & negatif ditarik bersama
oleh daya tarikan yang kuat, tenaga
haba yang banyak diperlukan untuk
mengatasi daya tarikan itu

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013
 Hubungan antara sifat fizik bahan atom,
bahan molekul & bahan ion
Sifat Fizik Keadaan
Kekonduksian Bahan atom mengkonduksikan
elektrik arus elektrik dalam keadaan
pepejal & leburan
Bahan molekul tidak
mengkonduksikan arus elektrik
Bahan ion mengkonduksikan arus
elektrik dalam keadaan larutan
akues atau leburan
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013
Penerangan Ringkas
• Elektron yang membawa cas
bergerak bebas
• Bahan molekul terdiri
daripada molekul neutral
sahaja. Ion yang membawa
cas elektrik tidak hadir
• Dalam keadaan pepejal, ion
yang membawa cas elektrik
tidak bergerak bebas
• Dalam keadaan larutan akues
atau leburan, ion bergerak
bebas untuk membawa cas
elektrik
 Latihan Waja
• Buat Latihan waja no.4

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013
 PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @
2013

Bab 4.5 Jirim & Bahan

Sifat Bahan Berdasarkan

Kandungan Zarahnya