KABANATA 6: PANAHON

NG ILAW AT PANITIK
(1922-1934)
LARAWAN NG PANAHON
Liwayway- nagsimulang lumitaw noong
1922, nakilala sa tawag na “Photo News”.
Nakapagdulot ng di-gaanong pampasigla
sa panitikan.
Nanatili sa sirkulasyon.
Nagwakas ng taong 1934.
“Panahon ng Pagpapalaganap o
populirasyon”
1. Ang Maikling Katha
Patrolang Ginto (1927)
Clodualdo del Mundo nagawa
hanggang taong 1935.
Siyam na taong sinala at naging
inspirasyon ng mga manunulat upang
paghusayan ang pamamaraan ng
kanilang pagsulat at palawakin ang
tema hindi lamang sa larangan ng pag-
ibig.
Paghahangad ni Arsenio R. Afan (1927)
Hiwaga ni Arsenio R. Afan (1928)
Lihim ng Kumbento ni Juan Rivera Lazaro
(1929)
Panata ni Pilar ni Amado V. Hernandez
(1930)
Sugat ng alaala ni Fausto J. Galauran
(1931)
Walang Lunas ni Amado V. Hernandez
(1932)
Manika ni Takyo ni Deogracias A.
Rosario (1933)
Ang dalagang matanda ni Deogracias
A. Rosario (1934)
Ay, ay ni Rosalia L. Aguinaldo (1935)
Alejandro G. Abadilla
Lumitaw sa larangan sa pamamagitan
ng kanyang “ TALAANG BUGHAW”
noong 1932.
Naging katuwang ni Clodualdo del
Mundo.
Binigyang karangalan sa Talaang
Bughaw
Aloha ni Deogracias A. Rosario (1932)
Ako’y mayroong isang ibon (1933)
Pusong uhaw sa pag-ibig ni Inigo Ed
Regalado (1934)
Pag-ibig na walang kanluran ni
Alberto Segismundo Cruz (1935)
2. Ang Tula
Ang paglabas ng liwayway noong
taong 1922 ang siyang higit sa lahat ay
nagpasigla sa mga sangay ng
panitikang pilipino lalo na sa tula.
Mga makata ng panahong ito:
Jose Corazon de Jesus (makata ng puso)
Amado V. Hernandez (makata ng
manggagawa)
Teodoro Gener
Cirio H. Panganiban
Ildefonso Santos
Inigo Ed Regalado
Julian Cruz Balmaceda
Florentino Collantes
Domingo Raymundo
Nemesio Caravana
Emilio Mar Antonio
Catalino V. Flores
Aniceto Silvestre
Jose Catindig
Fernando Monleon
Lope K. Santos
Instituo de Mujeres
Kinuha sa pangalan ni Francisco
Balagtas.
Dito idinaos ang pinakamalaking
pangyayaring naganap sa tulang
pilipino 1924.
Ang mga Makata
1. Amado V. Hernandez
“Makata ng Manggagawa”
Ang mga tula niya ay nalalantad ng
tinatawag na kamalayang panlipunan.
Tinatalakay niya sa kaniyang tula ang
ibat ibang bahagi ng buhay ng tao,
makina, bayani, gagamba, langgam,
panahon at iba pa.
2. Teodoro A. Agoncillo
Makata, kritiko, at mananaysay.
Nagpapuri kay Amado V. Hernandez.
3. Julian Cruz Balmaceda
“Haligi ng Panitikang Pilipino”
Isang makata, mandudula, kuwentista,
mangangatha, dalubwika, at naging
patnugot ng Surian Ng Wikang
Pambansa.
4. Ildefonso Santos (1897)
Hinahangaan sa kariktan ng kaniyang
mga pananalitang ginagamit ngunit
kakambal nito ang katayugan ng
diwang ipinahahayag ng kaniyang mga
tula.
3. Ang Nobela
Hindi ggaanong naging masigla ang
pagtanggap sa mga nobela dahil sa
pagpiling ginawa at pagbibigay ng
gantimpala sa mga maririkit na
maikling katha ng taon.
Mga Nasulat:
“Mutyang Itinapon” ni Rosalia L.
Aguinaldo
“Magmamani” ni Teofilo Sauco
“Doktor Kuba” ni Fausto Galauran
“Makiling” ni Remegio Mat Castro
“Luha ng Dalaga” at “Ana Maria” ni
Antonio Sempio
4. Ang Dula
Masigabo ang pagtanggap ng
sambayanang pilipino sa mga dulang
itinanghal nang nagdaang panahon at
lubhang dumami rin naman ang
nagtangkang pumasok sa larangang ito
kahit na walang kakayahan.
WAKAS!