uugnay sa panuring at salitang tinuturingan. Ito ang nagpapadulas sa pagbigkas ng mga pariralang pinaggagamitan. • Dalawang uri ng pang-angkop -Ang pang-angkop na na ay ginagamit kapag ang unang salita ay nagtatapos sa katinig maliban sa n. Hindi ito isinusulat nang nakadikit sa unang salita. Inihihiwalay ito. Halimbawa: Mapagmahal na hari • Kapag ang unang salita naman ay nagtatapos sa titik n tinatanggal o kinakaltas ang n at ikinakabit ito sa unang salita. Halimbawa: huwarang pinuno -Ang pang-angkop na –ng ay ginagamit kung ang unang salita ay nagtatapos sa mga patinig. Ikinakabit ito sa unang salita. Halimbawa: mabuting kapatid 2. Pang-ukol- ito ay kataga/salitang nag-uugnay sa isang pangngalan sa iba pang mga salita sa pangungusap. Narito ang mga kataga/pariralang malimit na gamiting pang-ukol. osa ong oayon sa/ kay okay/ kina ohinggil sa/kay oalinsunod sa/ kay oukol sa/kay olaban sa/ kay opara sa/kay otungkol sa/ kay 3. Pangatnig- mga kataga/salita na nag-uugnay ng dalawang salita, parirala, o sugnay. oPangatnig na pandagdag o panimbang: Nagsasaad ng pagpuno o pagdaragdag ng impormasyon. Halimbawa: at, pati, saka, anupa’t
oPangatnig na pamukod: Nagsasaad ng pagbubukod o
paghihiwalay. Halimbawa: o, ni, maging oPangatnig na Panulad- ginagamit sa mga pariralang magkatugon na ginagamit sa pagtutulad ng mga inihahambing na ideya o kaisipan sa pangungusap. Ang mga salitang ginagamit dito ay kung ano…siya rin, kung paano…gayon din, kung saan…doon din, kung sino…siya rin, at kung alin…iyon din. oPagbibigay Sanhi o dahilan: Nag-uugnay ng mga lipon ng salitang nagbibigay-katuwiran o nagsasabi ng kadahilanan Halimbawa: dahil sa, sapagkat, palibhasa
oPangatnig na Panlinaw- ginagamit sa pagbibigay-linaw
o diin sa ideya o kaisipan ng pangungusap. Madalas ginagamit ang mga salitang samakatuwid, kaya, at kung gayon sa uring ito. oPangatnig na Panapos- ginagamit sa pagsasaad ng layon, pagbabala ng wakas o pagbibigay ng pangkalahatang ideya o kaisipan sa pagtatapos ng pangungusap. Ilan sa mga halimbawa nito ay upang, nang, at sa wakas, at sa lahat ng ito. oTumakbo nang mabilis. oTakbo nang takbo. oPaglalahad ng Bunga o Resulta: Nagsasaad ng kinalabasan o kinahinatnan. Halimbawa: bunga, kaya, kaya naman oPagbibigay ng Kondisyon: Nagsasaad ng kondisyon o pasubali. Halimbawa: kapag, pag, kung, basta oPagsasaad ng Kontrast o Pagsalungat: Nagsasaad ng pag-iba, pagkontra o pagtutol. Halimbawa: ngunit, subalit, datapwat, bagama’t Salungguhitan ang mga pang-ugnay na ginamit sa bawat pangungusap. May mga pangungusap na higit sa isa ang pang-ugnay. Tukuyin kung ito’y pang-angkop, pang-ukol, at pangatnig.
1. Alinsunod sa kalooban ng Diyos ang
kanyang mga naging pasiya. 2. Ang lahat ng ating ginagawa ay dapat nakatuon para sa kabutihan ng ating kapwa at bansa. 3. Ang matapat na pinuno ay mahal ng taumbayan. 4. Ang matiwasay na pamumuhay ay hangad ng Lahat. 5. Ang pusong maunawain ay maadaling makapagpatawad. 6. Bagaman mayaman ay nagawa niyang makisalamuha sa mga simpleng tao. 7. Dahil sa sipag at tiyaga’y umunlad siya sa buhay.
8. Maging maingat sa Lahat ng iniisip at
ginagawa upang hindi makapanakit ng damdamin ng iba. 9. Mahirap maging kaibigan ang mga taong sinungaling at mapaggawa ng kwento kaya mag-ingat sa pagpili ng kaibigan.
Nabibigyang Reaksiyon Ang Mga Kaisipan o Ideya Sa Tinalakay Na Akda Ang Pagiging Makatotohanan Di Makatotohanan NG Mga Pangyayari Sa Maikling Kuwento (F10PB Ic D 64)