CELULARNE BEZICNE

MREZE
 T E H N O L O Š K A O S N O VA C E L U L A R N I H
MOBILNIH SISTEMA

Tehnoloska osnova celularnih mobilnih sistema moze se posmatrati kroz

sledecih pet cjelina:

1. Arhitektura elemenata celularnog mobilnog sistema

2. Geografska struktura celularnog mobilnog sistema
3. Celija u celularnom mobilnom sistemu
4. Faktori mobilnosti u celularnom sistemu

5. Povecanje kapaciteta u celularnom mobilnom sistemu

 ARHITEKTURA I GEOGRAFSKA
STRUKTURA CELULARNIH MOBILNIH
SISTEMA

Budući da se mobilni sistemi novih generacija (3G, 4G) baziraju na osnovama mobilnogsistema
druge generacije (2G), arhitektura elemenata celularnog mobilnog sistema ukratko će se opisati na
primjeru GSM sistema kao osnovnog predstavnika mobilnih sistema druge generacije

Referentna arhitektura gsm sistema

Arhitekturu GSM-a cine:
Mobilna stanica: Predstavlja jedinstvenu cjelinu koja se sastoji od mobilne opreme ili
terminala I pretplatnickog identifikacionog modula(SIM).Sim je pametna kartica koja
identificira terminal
Podsistem baznih stanica (BSS):Povezuje mobilnu stanicu sa mreznim podsistemom.
Ovaj podsistem je zaduzen za prenos I prijem ,a sastoji se od :
Bazne primopredajne stanice (BTS) koji odgovara prijemnicima I antenama
postavljenim u svakoj mreznoj celiji u okviru koje se koristenjem radio kanala obavlja
prenos informacija od mobilne stanice i obratno.
Kontrolera baznih stanica (BCS):Kontrolise grupu baznih stanica i upravlja njihovim radio
resursima.BCS je zaduzen za obavljanje fukncije HANDOVER-A i za upravljanje radio
kanalima i izlaznim snagama mobilnih stanica.
Mrezni komutacioni podsistem(NSS):Osnovna uloga ovog podsistema je da upravlja
komunikacijom izmedju mobilnih korisnika I drugih korisnika kao sto su ISDN korisnici
,korisnici fiksne telefonije itd..Sastoji se od :
Mobilnog komunikacionog centra: Predstavlja centralnu komponentu NSS sistema koja
podrzava funkcije komutacije, kontroliste pozive prema I od drugih telefonskih sistema I
sistema za prenos podatakaMCS je takodje odgovoran za uspostavljanje poziva,rutiranje,
tarifiranje.
Registra domacih korisnika : Baza podataka o korisnicima
Registar gostujucih korisnika
Jedinica za prenos govornih poziva i optimizaciju govornog saobracaja
Registar za identifikacione opreme: Baza podataka o identitetu opreme
Centar za autentikaciju: Pohranjuje sifre I algoritme za kriptovanje
podataka
Podsistem za rad podrsku: Osnovna uloga je povezivanje kompennti NSS podsistema
sa BCS-om u cilju vrsenja kontrole I pracenja GSM sistema.Ovaj sistem je
takodje zaduzen za kontrolu saobracajnog opterecenja na BSS
podsistemu.Meutim, povećan broj baznih stanica (BTS) tokom razvoja celularnih
mreža za posljedicu ima prebacivanje nekih zadataka održavanja na BTS. Ovaj
prenos je znatno smanjio troškove održavanja samog sistema. Svićelijski
sistemise dijele u različite oblasti ili površine, a naziv i veličina tih površina zavisi
od sistema. Na slici su prikazana geografska podrucija GSM sistema
Kao što se vidi sa slike geografsku strukturu GSM sistema čine:

Celija: dio lokacijske oblasti(Local Area ,LA)Celija predstavlja površinu

pokrivenu jednom baznom stanicom, pod jednim ili više kontrolera
baznih stanica i povezana je sa samo jednim MSC-om/VLR-om. Lokacijska
oblast (LA):dio servisne oblasti koju čine više ćelija najčešće pokrivena
jednim BSC-om, kontrolirana jednim MSC-om. Unutar LA oblasti
mobilna stanica se kreće slobodno bez mjenjanja informacija u VLR-u
Servisna oblast: Dio PLMN mreze pokrivena jednim
MSC-om, MS dostupnačim je registrovana u VLR-u.

PLMN mreza: dio GSM mreže,čine je jedna ili više

servisnih oblasti MSC-a. PLMN mreža najčešće
predstavlja mrežu jednog operatora.
 CELULARNI KONCEPT MOBILNIH
SISTEMA

Razvoj celularnog koncepta predstavlja veliki pomak u rješavanju problema vezanih

za ograničenost spektra i korisničke kapacitete. Ovaj koncept nudi visoke kapacitete
uograničenom alociranom spektru bez većih promjena tehnologije. Ideja celularnog
konceptase zasniva na zamjeni jedne velikećelije (velike predajne snage) sa više
manjihćelija (manjepredajne snage), od kojih svaka pruža pokrivenost samo malog
područja servisne oblasti(SA). Dakle, osnovu celularnog koncepta čini ćelija koja se
može definisati kao područje(površina) pokrivenosti jedne bazne stanice (BTS) radio
signalom.Ćelija predstavlja najmanji gradivni blok u mobilnoj mreži, i to je upravo
razlog zbog kojeg se mobilne mreže često nazivaju ćelijske, odnosno celularne mreže.
Veličina ćelije je ograničena odredjenim tehničkim uslovima. Teorijski,
komunikacija izmedjumobilne i bazne stanice na udaljenostima većim
od 35 km je neprihvatljiva, zbog toga što bi kašnjenje prijemnog
signala postalo isuviše veliko. Upravo zbog ovog razloga veličina
ćelija,odnosno njen prečnik se kreće od 1 do 30 km. U praksi,
maksimalno rastojanje izmedjumobilne i bazne stanice je ograničeno
na 10 km zbog slabljenja snage emitovanog signala
Stvarni oblik ćelije je nepravilan i u velikoj mjeri zavisi od karakteristika
posmatranog terena,lokacije antena, uslova prostiranja i drugih faktora.
Idealno bi bilo predstaviti oblast pokrivenu signalom sa jedne bazne stanice
pomoću ćelije u obliku kruga prečnika R, u čijem centru se nalazi bazna
stanica. Za potrebe projektovanja, aproksimativno se može uzeti daćelija
ima oblik trougla, kvadrata, heksagona (šestougla) i sl. Prilikom planiranja
pokrivenosti najčešće se koristi heksagonalni oblik ćelije zbog sličnosti sa
kružnim oblikom. Prema položaju bazne stanice ćelije se djele na:
Omnidirekcionećelije - Kod ovog tipaćelija bazna stanica (odnosno antenski sistem) je
locirana u samom centrućelije i ona prenosi jednako u svim smjerovima
(360 °)
.Sektorskećelije - Sektorskaćelija predstavlja područje pokrivenosti antene bazne stanice koja
prenosi samo u jednom datom smjeru. Kod ovog tipa ćelija antenski sistem se nalazi na samom
rubu ćelije. Bazna stanica sektorskih ćelija može biti opremljena sa tri antenska sistema od
kojih svaki pokriva površinu zahvaćenu uglom od 120 °. Drugim riječima, jedna bazna stanica
pokriva tri sektorske ćelije (naravno,sa tri seta opreme).Obično, omnidirekcionećelije se
koriste za povećanje pokrivenosti signalom, a sektorskećelije se koriste za povećanje
kapaciteta.
Na slici je prikazan heksagonalni oblik
ćelije,kao i položaj baznih stanica (antena) u
slučaju omnidirekcionih i sektorskih ćelija
 PROCES PLANIRANJA CELIJA

Ćelijsko planiranje se ukratko može opisati kao proces koji uključuje

aktivnosti odredjivanja geografskih lokacija za radio opremu, zatim
odredjivanje opreme koja se koristi i njeno konfigurisanje. Kako bi se
osigurala prihvatljiva pokrivenost signalom i izbjegle moguće interferencije
(smetnje), svaka celularna mreža odnosno sistem treba planiranje. Proces
ćelijskog planiranja se sastoji od različitih aktivnosti koje su od krucijalne
važnosti za ispravno funkcionisanje posmatranog sistema. Glavne aktivnosti
uključene u proces ćelijskog planiranja su prikazane na slici
Sistemski zahtjevi (analiza prometa i pokrivenosti signalom) - predstavljaju prvi korak
procesa ćelijskog planiranja. Analiza sistemskih zahtijeva treba rezultirati informacijama o
geografskom područ ju i o očekivanom potrebnom kapacitetu. Ovom analizom je potrebno
pokazati potrebu za pokretnom mrežom. Različiti tipovi podataka prikupljeni u ovom koraku
procesa su: troškovi, kapacitet, pokrivenost, GoS (engl.Grade of Service), dostupne
frekvencije, kvaliteta govornog signala, sposobnost rasta sistema itd.Zahtjevani promet
(predstavljen brojem pretplatnika koji imaju pristup sistemu i količino mprometa koju oni
generišu) predstavlja osnovu u procesu ćelijskog planiranja. Geografska distribucija
zahtjevanog prometa se može izračunati korištenjem demografskih podataka kaošto su:
raspodjela populacije, pokrivenost područja i brojni drugi faktori
Nominalni ćelijski plan

Kombinacijom podataka dobivenih analizom sistemskih zahtjeva

nastaje nominalnićelijski plan. Nominalnićelijski plan je grafička
reprezentacija mreže prikazane kao mapa ćelijskih uzoraka. U
ovoj fazi planiranja se obično izvodi predvidjanje pokrivanja i
interferencije koje predstavlja treći korak procesa prikazanog na
prethodnoj slici
Detaljnija ispitivanja u konkretnim uslovima:
Nakon kreiranja nominalnog ćelijskog plana i grubog procjenjivanja mogućih
interferencija potrebno je izvršiti detaljna ispitivanja u konkretnim uslovima, koja
podrazumjevaju posjećivanje lokacija za postavljanje radio opreme i vršenje
odredjenih radio mjerenja. Ovaj korak je veoma bitan zbog potrebe utvrdjivanja da
li je odredjeno okruženje pogodno za smještanje baznih stanica. Takodje, doprinos
ovog koraka je u tome što se mogu dobiti bolja predvidjanja na osnovu mjerenja snage
signala mobilne stanice u njenom stvarnom okruženju
Dizajniranje sistema - Nakon optimizacije i generisanih
predvidjanja korištenjem alata za planiranje izvodi se
dimenzionisanje sistema, odnosno opreme (BSC, MSC itd.). Ovaj
plan se kasnije koristi u procesu instaliranja sistema.Instaliranje
sistema, puštanje u pogon i testiranje se izvodi praćenjem
konačnog procesa ćelijskog planiranja i dizajna sistema
Sistem tuning - Nakon instaliranja sistema, isti se neprestalno
ocjenjuje kako bi se odredilo koliko dobro taj sistem ispunjava
postavljene zahtjeve. Ovaj proces se naziva tuning i uključuje:

1) provjeru uspješnosti implementiranja konačnogćelijskog

plana, 2) provjeru iprocjenu korisničkih žalbi, 3) provjeru
prihvatljivosti mrežnih performansi i 4) promjenu parametara i
poduzimanje drugih mjera ukoliko je potrebno.
Razvoj sistema

- Proces ćelijskog planiranja je proces koji se kontinuirano odvija. Ukoliko

se mreža (sistem) mora proširiti zbog povećanog prometa ili zbog
promjena u okruženju,operatori moraju ponovo izvršiti proces ćelijskog
planiranja počevši sa novom analizom prometa i pokrivenosti signalom,
dakle razmatranjem sistemskih zahtjeva. Iz ovoga se vidi da je proces
ćelijskog planiranja kontinualni proces koji se mora izvršavati ponovo pri
svakoj promjeni sistemskih zahtjeva ili okruženja.