Kayarian ng Salita

 Payak – binubuo ng salitang-ugat lamang.

Halimbawa: basura, aklat, yaman

 Maylapi - binubuo ng salitang-ugat at panlapi.

Uri ng Panlapi:
a. unlapi- kapag ang panlapi ay ikinabit sa unahan ng salitang-
ugat. Halimbawa: umaga, maganda, magdasal
b. gitlapi- kapag ang panlapi ay ikinabit sa gitna ng salita.
Halimbawa: kinain, sumayaw, tinalon

c. hulapi- kapag ang panlapi ay ikinabit sa hulihan ng salita.

Halimbawa: kainan, agahan, sipagan

d. unlapi at gitlapi – kapag ang panlapi ay ikinabit sa unahan at

gitna ng salita.
Halimbawa: magsumikap, nagsumamo
e. gitlapi at hulapi - kapag ang panlapi ay ikinabit sa gitna at
hulihan ng salita.
Halimbawa: kwenintuhan, sinayawan, tinalunan

f. kabilaan- kapag ang panlapi ay ikinabit sa unahan at hulihan

ng salita.
Halimbawa: inawitan, kabuhayan, kaalaman

g. laguhan– kapag ang panlapi ay ikinabit sa unahan, gitna at

hulihan ng salita.
Halimbawa: ipagsumigawan, pinagsumikapan
 Inuulit – ay ang pag-uulit ng salita. Maaring ang buong salita
ang inuulit o ang bahagi lamang nito.

Uri ng Pag-uulit:
a. Ganap na pag-uulit – inuulit ang buong salita.
Halimbawa: taon-taon, araw-araw, buwan-buwan

b. Parsyal na Pag-uulit- bahagi lamang ng salitang-ugat ang

inuulit.
Halimbawa: tatago, sisigaw, aaraw
c. Kombinasyon- pinagsama ang pag-uulit na naganap at parsyal.
Halimbawa: tatalon-talon, sisigaw-siagw, tatago-tago

 Tambalan – ang tawag sa dalawang magkaibang salitang

pinagtatambal.

Uri ng Tambalan:

a. Tambalang Ganap – kapag ang dalawang magkaibang salitang

pinagtatambal ay nananatili ang kahulugan.
Halimbawa: silid-aklatan, silid-tulugan, bahay-kubo
b. Tambalang Di-ganap – kapag ang dalawang salitang
pinagtatambal ay nagbibigay ng ikatlong kahulugan.

Halimbawa:
Bahaghari
bahag(g-string) + hari (king)= bahaghari (rainbow)

Dalagambukid
dalaga(young lady)+ bukid(mountain)=dalagambukid(fish)
 Pangungusap
 Ang pangungusap ay salita o lipon ng mga salitang
nagpapahayag ng buong diwa o kaisipan.
 Binubuo ito ng dalawang bahagi ang simuno at panaguri.
 Ang simuno ay ang pinag-usapan sa pangungusap,
samantalang ang panaguri naman ay nagsasabi tungkol sa
paksang pinag-usapan.
Ayos ng Pangungusap

a. Karaniwang Ayos- sa karaniwang ayos ng pangungusap

ay nauuna ang panaguri kaysa simuno. Hindi ito
ginagamitan ng panandang “ay”.

Halimbawa:
Nagmamadaling umalis ng bahay si Claire.
Naglilinis ng bahay ang magkakapatid.
b.Di-karaniwang Ayos- kapag ang simuno ay nauuuna sa
panaguri nasa di-karaniwang ayos ito ng pangungusap. May
panandang “ay” ang mga pangungusap na di-karaniwan.

Halimbawa:
Sina Faith at Gel ay masayang nagkukwentuhan sa parke.
Ang mga mamamayan ay nagkakaisa para sa ikauunlad ng
bayan.
 Uri ng Pangungusap ayon sa Istruktura/Kayarian

 Payak – ang pangungusap ay payak kung ito ay nagpapakita

ng isang diwa lamang. Maaring ito ay magkaroon ng:
a. Payak na simuno at payak na panaguri
b. Payak na simuno at tambalang panaguri
c. Tambalang simuno at payak na panaguri
d. Tambalang simuno at tambalang panaguri
Halimbawa:
a. Si Ana ay matalino.
b. Si Ana ay matalino at maganda.
c. Si Ana at Maria ay matalino
d. Sina Ana at Maria ay matalino at maganda.
 Tambalan – ang tambalang pangungusap ay binubuo ng
dalawang magkaibang pangungusap o higit pang sugnay na
makapag-iisa. Ginagamitan ito ng pangatnig na at, ngunit,
samantalang o habang.

Halimbawa:
 Si Aiza ay naglilinis ng bahay samantalang si Fe ay nagluluto
ng pagkain.

 Nagtatag ng isang pangako si Arnel at umisip siya ng magandang

proyekto para sa kanyang mga kabataan sa kaniyang pook
 Hugnayan – ang pangungusap ay hugnayan kung ito ay may
sugnay na makapag-iisa at sugnay na di-makapag-iisa. Ang
hugnayang pangungusap ay nagpapakita ng kalanasan,
kondisyon at kadahilanan.

Halimbawa:
 Aalis ako ng bansa kung hihiwalayan mo ako.
 Mahal ang mga bilihin ngayon kaya marami ang
naghihirap.
 Mapayapa ang kanilang pagsasamahan dahil sila’y
nagkakaunawaan.
 Langkapan – binubuo ng dalawa o higit pang sugnay na
makapag-iisa at isa o higit pang sugnay na di-makapag-iisa.

Halimbawa:
 Dahil sa tayo ang mamamayan ng Pilipinas, kailangan nating
magtulungan upang tumatag ang ekonomiya.

 Ang mga bayani natin ay namuhunan ng dugo upang

makamtan ang Kalayaan nang ang bayan ay matahimik at
lumigaya.
Gawain:
Sumulat ng talata tungkol sa iyong Ina. Pagkatapos ay ikahon ang
salitang maylapi, bilugan ang tambalan, guhitan ng puso ang inuulit at
salungguhitan ang mga payak na salita.