Professional Documents
Culture Documents
Sosyo-Kultural
at Pamumuhay
at Pamumuhay
ng mga
ng mga
Sinaunang Filipino
Sinaunang Filipino
Bago pa man dumating ang mga
Espanyol sa Pilipinas ay taglay na ng mga
sinaunang Filipino ang isang mayamang
kulturang maipagmamalaki hanggang sa
kasalukuyan. Tumutukoy ang KULTURA
sa paraan ng pamumuhay ng tao.
Pananamit at Palamuti
Kaugalian sa Pagpapangalan
Kaugalian sa Paglilibing
Pananamit at Palamuti
PUTONG
Piraso ng tela na binabalot sa ulo
Ang pulang putong ay isinusuot kung
nakapaslang na ng isang tao.
Burdadong putong pag nakapaslang ng may
pitong tao.
KANGGAN
Isang tsaleko na walang kwelyo o manggas.
Pulang Kanggan para sa datu.
Itim o asul para sa may mababang katayuan
BAHAG
Piraso ng telang nakabalot sa baywang at
may habang hanggang hita.
Pananamit at Palamuti
BARO
Damit na ipinapatong na may
manggas
TAPIS
Telang karaniwang binabalot sa baywang
SAYA/PATADYONG
Maluwag na palda
Pananamit at Palamuti
POMARAS
Isang alahas na hugis
rosas
GANBANES
Isang uri ng gintong
pulseras na isinusuot nila
sa braso at binti
Pananamit at Palamuti
TATO
Isang permanenteng
disenyo at marka sa
balat.
Pintados ang tawag ng
mga Espanyol sa
katutubong puno ng tato
ang katawan.
Kaugalian sa Pagpapangalan
Ina ang karaniwang nagbibigay ng pangalan sa
kaniyang anak noong sinaunang panahon sa
Pilipinas. Ang pagpapangalan ay batay sa isang
partikular na pangyayari.
Halimbawa:
Lalaki Babae
Ilog - Iloguin
Kaugalian sa Paglilibing
Inihanda ng mga sinaunang tao ang
kanilang yumao para sa kabilang
buhay sa pamamagitan ng paglilinis,
paglalangis, at pagbibihis ng magarang
kasuotan sa bangkay.
DALAWANG BAHAGI NG PAGLILIBING
Una – Inililibing nila ang yumao sa
lupa kasama ang ilang kasangkapan at
palamuti.
Pangalawa – Pag natuyo na ang mga
labi, hinahango ito mula sa libingan at
isinisilid sa loob ng banga.
Kaugalian sa Paglilibing
BANGANG MANUNGGUL
Isang halimbawa ng tapayan na
ginamit ng mga sinaunang Filipino sa
paglilibing. Natagpuan ito ng pangkat
ni ROBERT FOX noong 1962 malapit
sa labi ng Taong Tabon.
Islam
Paniniwala sa mga espiritu at diyos ng
Kalikasan
Naniniwala ang mga sinaunang
Filipino na may mga espiritung
nananahan sa kanilang kapaligiran.
Tinawag nila itong ANITO sa Tagalog
at DIWATA sa Bisaya.
Abba - Cebuano
Kabunyian - Ifugao
Laon - Bisaya
Paniniwala sa mga espiritu at diyos ng
Kalikasan
Halimbawa ng mga diyos
Dallang - diyos ng Kagandahan (Ilokano)
ASWANG
MANGANGAWAY
MANGKUKULAM
Paniniwala sa mga espiritu at diyos ng
Kalikasan
MUMBAKI
Pinunong panrelihiyon ng mga Igorot na
nagsisilbing tagapamagitan ng tao sa mga
esperitu. Itinuring din manggagamot ng
kaluluwa.
QUR’AN
Banal na tipan o aklat ng Islam.
Paglaganap ng Islam sa Pilipinas
1210
Pagdating ng Arabong mangangalakal sa
katimugang bahagi ng kapuluan.
1280
Dumating sa Sulu si Tuan Masha’ika,
Itinuring na kauna-unahang nagpakilala sa
Islam sa Pilipinas. Nakipag-isang dibdib siya
sa anak ni Rajah Sipad at nagsimulang
magtatag ng mga pamayanang Muslim sa
Sulu.
Paglaganap ng Islam sa Pilipinas
1380
Mula Malacca ay dumating si Karim-Ul-
Makdum sa Sulu at nangaral ng Islam.
1390
Dumating si Rajah Baginda ng Palembang sa
Sulu. Matagumpay niyang nahikayat ang
ilang Katutubo na lumipat sa relihiyong
Muslim.
Paglaganap ng Islam sa Pilipinas
1450
Dumating si Abu Bakr mula sa Palembang.
Siya ang kinikilalang nagpalaganap ng Islam
sa Sulu. Pinagkalooban siya ng pangalang
Sharif ul-Hashim nang maging kauna-
unahang sutltan na itinatag niyang
pamahalaang batay sa Sultanato ng Arabia.
Sa panahong ito din mabilis na lumaganap
ang Islam sa Sulu.
Paglaganap ng Islam sa Pilipinas
1500
Nanguna sa pagpapalaganap ng Islam sa
Mindanao si Sharif Kabungsuan mula Jokor,
Malaysia. Siya rin ang nagtatag at naging
unang sultan ng pamahalaang itinatag niya
sa Mindanao.
Sa kabila ng mabilis na paglaganap ng Islam ay
tinuldukan ito ng mga Espanyol noong ika-16 na siglo.
Nagsarili sila mula sa Espanyol at nagtungo sa Katimugang
bahagi ng Pilipinas. Patuloy pa rin sa pangunahing
paniniwala ang mga Muslim sa kabila nag hangarin ng
Espanyol na mabinyagan sila sa Kristyanismo.
Wika, Sistema ng Pagsulat, at Edukasyon
Dahil sa pagkakapangkat-pangkat
ng sinaunang Filipino ay marami at
iba’t ibang wika ang nabuo sa
Pilipinas.
Panitikan
Sining
Instrumento
GANGSA
Isang tansong gong na ginagamit ng mga
katutubong taga-Cordillera.
KALELENG
Instrumento ng mga Bontok at pinatutunog gamit
ang ilong.
TAMBULI
Instrumento ng mga Tagalog na yari sa sungay ng
kalabaw.
Sayaw sa Pagdiriwang at Gawain
DALLOT
Isang mahabang bersyon ng binibigkas nang
paawit – hinaharana ng mga sinaunang Ilocano
ang kanilang iniirog.
AYEG-KLU
Katumbas ng dallot, isang sayaw ng mga Igorot.
Sayaw na Inspirasyon ng Kalikasan
TINIKLING
Sayaw na hango sa galaw ng ibong tikling.
PAGDIWATA
Sayaw ng pasasalamat para sa maganndang ani,
ng mga Tagbanwa sa Palawan.
Sayaw na Bahagi ng Ritwal
PAGTATANIM AT PAGGAPAS
Sayaw ng mga magsasaka sa Katagalugan.
PAMULAD ISDA
Sayaw ng pagpapatuyo ng isda ng mga taga-
Negros.
Sayaw na Bahagi ng Ritwal
SALIDSID
Sayaw sa panliligaw ng mga Kalinga.
BANGIBANG
Isang sayaw para sa paglilibing ng yumaong
nakaranas ng marahas na kamatayan ng mga
Ifugao..
Anyo ng Panitikan
Pasalita
Pasulat
Pasalitang Panitikan
SAWIKAIN
BUGTONG
SULIRANIN
UYAYI AT HELE
Bato sa Sorosgon