1.

Chiw, Chiw, chiw (pio, pio, pio): chiwchi: pollo

Chhassssssssssssssssss: ruido al desinflar, llanta, balón etc. Chhasay: desinflar
2. Ayacucho: aya: muerto, espíritu, alma, k’uchu: rincón: aya-k’uchu: rincón de los muertos
Cusco: Qosqo: centro, ombligo, medio, Arequipa: are-qhepa: areq: arena, qhepa: atrás, detrás:
detrás del volcán
3. L+M=S/Y
T’ika: flor= lexema (raíz de la palabra)
T’ika-y: t’ikay: mi flor
T’ika-kuna: t’ikakuna: flores
4. Chaka: puente/pierna, orqo: cerro/ animal macho, waka: animal / templo
5. Pequeñ@: taksa/huch’uy, embriagado: t’iyusqa/machasqa/uphyasqa
6. Munakuy: ama hina kaychu
7. ama waqaychu!
8. Ladron: makiyoqmi: con mano, holgazan: k’ullu: tronco
 SEQ’EKUNA:
1. Y: Hanp’ara-y: mi mesa, wasi-y: mi casa
2. MANTA: Qosqomanta: de Cusco/ desde Cusco
3. TA (EL/LA/A): T’ika-ta: hacia la flor / a la flor, inti-
ta: hacia el sol
Ana t’ikata rishan: ana va hacia la flor
4.
 YOMALY LYSBET
1.1.P’un-run nispa mayu ukhuman urmayun .
1.2.Thass nispa unu ninata wañurachin.
2.1.Chakan llaqtapin munay qochacha kan.
2.2.Cconchacalla llaqtapi qonchakunata wayk’unaykipaq tarinki.
3.1.Haqay kinraypi wakakuna takanakushanku
3.2.Chay k’ikllunta warmikuna k’aminakuspa haykushaqaku.
4.1.Hatun orqo alqoywan orqota rirani.
4.2.Chakaymi millayta nanashan, Huancaro chakapin wishch’ukurani.
5.1.Chay wayna t’iyusqa purishan imaymanata rimapakuspa.
5.2.Haqay ch’inñi wasipi qosayki machasqa puñushan.
6.1.Tukuy sonqoywan munakuyki.
6.2.Allinta mikhurakamuy, sumaqta kanpaq wayk’urani.
7.1.T’anpa uma warmi.
7.2.Imallatan ruwanki yaw!
8.1.Haqay warmi millay nina qallu kasqa.
8.2.Chay qhari millayta umanta oqarikun.
1.
 MAXIMO
.1.- haqay kuchupi wasiy kashan.
2.- PANAY WATAMAN ASKHAN QOLQEY KANQA.
3.- HAQAY CHINPAPI YANA WAKAY KASHAN.
4.- TAYTAY MANAN ALLINCHU ÑAWIY.
5.- CHAY MAYUPATAPI ALQOY PUKLLASHAN.
6.- PAQARIN WASIMANTA CHAKRATA PURISUN.
7.- NOQA PUNO LLAQTAMANTA KANI.
8.- HAQAY ORQOMANTA WASIY RIKUKUNÑA.
9.- LUISCHA WATAMANTA PURINKI YACHAY WASIMAN.
10.- HAQAY SACHAMANTA ERQEKUNA QHAWARIMUSHASUNKI.
11.- MARIOQA ALLINTA MIKHUSPA CHAKRATA RIN
12.- KAY MUNAY SIPAS CHINPATA RIN.
13.- LUISCHA WAKAYKUNAWAN ORQOTA RIN.
14.- PANAYQA P’ACHA T’AQSAQ MAYUTA RIN.
15.- ERQEKUNA HAQAY PATATA PUKLLAQ RINKU
 GYNNA
1. LLaqtaypi hatun qocha kan
2. Ch´aku alqoy wallpata sipirusqa
3. Ñañaymi sumaq mikhunata turaypaq wayk´urusqa
4. Turaymi chaqrapi puka sarata tipimushan
5. Wasiypi askha runakuna choqllota mikhushanku
6. Noqa Oropesamanta Hatun t´antakunata rantiramuni
7. Ipay qochamanta Hatun challwakunata apamun
8. Turay chaqramanta sumaq papakunata apamusqa
9. Ñañay Limamanta misk´ikunata apamun
10. Noqa sicuanimanta qowekunata rantimuni
11. Noqa paqarin chaqrata risaq
12. Ñañay munay t´ikakunata pallamun
13. Noqa qoweta wayk´unaypaq sipishani
14. Noqa ñañaywan wakaman q´achuta qomusaqku
15. Turay chaqrata allinta llank´aramusqa
 KEYLY DENISA
1.- chholloq nisparaq ñañay unuman urmaykun
2.- Juanchaq k´ara qonpon chhasarapun.
3.- mamay Machupiqhuman ch´usanqa
4.- Willkamayu patapi sipaskuna p´achankuta t´aqsanku
5.- michichayta anchatapuni munakuni.
6.- taytaypa wakankuna kikuyuta mikhunku.
7.- Turay orqoman phawaylla seqashan
8.- Orqo alqoy wakakunawan pukllashan.
9.- taksa asnupi ñañay papata apamusqa
10.- huch´uylla Mariachaq wasin kasqa
11.- Valeria ama hina kaychu mamayta yanapapuway
12.- Juanacha ama llaqikuychu! allillanmi mamayki kashan
13.- Luisqa makiyoqmi kasqa.
14.- sinchi umasapallaña kasqanki, hayk´atañacha rimapayashayki.
1. TURAY USUSINTA ÑAWINCHAYTA YACHACHIN
2. ALQOY TULLUTA MIKHUN
3. AWICHAY LLIQLLANTA SERAN
4. TAYTAY CHAKRAPI PAPATA TARPUN
5. MICHICHAY
6. QOSQO LLAQTAMANTA AWICHAY KASQA
7. LAYOMAN JUANCHA CH’USAN

8. MICHICHA HUK’UCHATA RIN

9. MAMAY LLAQTATA RANTIKUQ RIN
10.ÑAÑAY HAMPINA WASITA RISHAN
11.JUANACHA YACHAY WASITA RINQA
12.ELIAS ORQOTA SEQAN
 JUDITH LOAIZA
1. Aylluywan chiwchi kanka mikhuq risaqku.
2. Haqay erqe kusmanta qhasurusqa.
3. Chay waynakuna kachimayupi armakunku.
4. killapanpapi askha añawikuna wiñan.
5. noqanchispunima pataranchispi qelqasharanchis.
6. chay wayna sipaswan much’anakusharanku.
7. noqa haqay orqota risaq t’ikakuna pallaq.
8. chay orqo michi aychata suwarukusqa.
9. awichay añawita rantimunqa.
10. sispa ñañay wayuta yunkamanta apamuran.
11. mamay, sinchita noqa munakuyki.
12. sonqollay ama waqachiwaychu.
13. qanyá chay uywata michimuy.
14. payyá llank’asun.
15. Ama chay nina qallu warmiwan rimankichu.
16. chay erqeqa tusuy sikillañan kasqa.
Judith Loaiza

Y
1.Ñañay siwinta mayu patapi chinkarachisqa.
2.Taytay chakrapi sarata tipishan.
3.Alqoy wallpata qatikachashan.
4.Turay llikllayta chinkarachin
5.Warmi waway munayta takin.
manta
6.Haqay runakunaqa Limamanta hamusqaku.
7.Noqa Calcamanta munay t’ikakunata apamuni.
8.Qan Areqhepamanta misk’ikunata rantimunki.
9.IPay Paruromanta papata rantimun.
10.chay wayna Urupanpamanta sumaq choqllokunata apamun.
ta
11.Awichay karu llaqtata ch’usan.
12.Chay warmi mayuta p’ach’an t’aqsaq rin.
13.Haqay runa chakranta qarpaq rishan.
14.Juancha llaqtanta maman watukuq rinqa.
15.qan qhatuna wasita aycha rantiq rinki.
 DEYSI
1.hakay panpapi chiuchikuna wañuska kashan.
2.michihina waqashan chay erqe waqashan
3.Vicenticha chawpi wasipi tiyan
4.wawachakuna qepapapi mikhushanku
5.Juancha chay k´uchupi puñuy.
6.erqekuna kúchupi puñuruskaku yachay wasipi
7.taki. takiy chay munay qaswata
8.takiykuna uyarishanku tutapi.
9.Rosacha may moqopi tiyanki
10.
Moqoymi nishuta nanawashan.
11.
turayki wirallaña kasqa.
12.Ñañayki wiqsasapallaña kashan.
13.
Juancha mikhukuy, ama hina kaychu.
14.
Mariacha takirikuy ama hina kaychu.
15.
Vicenticha ama waqaychu!
16.
ama chay erqewan pukllankichu.
17.
Sarachaq sillunmi hatun.
18.
ñañaymi k´ullullaña wayk´unapaq
Deysi
1.Paqarin wasiyman hamunki .
2.Awichay haku chakraymay rina.
3.Erqekuna puqllanaykunawan puqllashanku.
4.Rosacha mankayta chhallurun.
5.erqekuna t´ikaykunata suarun
6.erqekuna qosqomanta chayaramunku
7.k´uchumanta ihirirun chay alqo sua.
8.kay mikhunacha kasqa saralawamanta.
9.Maymanta hamushanki wasiykimantachu? chakramantachu.
10.
tutallamanta chakrata llank’aq purisun.
11.Juancha paqarin t’ikata pantiunman apasun.
12.Chay yana mankata panaykima papankima.
13.
chay takita ñañaykima takinki.
14.
Chay munay harawita ninrichaypi rimariruy.
15.
Wataman sarata muchhasun.
 ELOY
1. NOQAQ WASIY POQOY KILLAPI TUKUKUN
2. PANAY IMANAQTINMI MANA USUSIKIMAN RIRANKICHU
3. SISPA PANAY SUMAQ MUKHUNATA WAYK”UNKI
4. TAYTAYMI NIWARAN, CH”USAY QOSQO LLAQTATA NISPA
5. WAYQEY HAKUCHU ORQOTA LLANT”A PALLAQ
6. GABRIENCHA IMAMANTA WAQASHANKIRI?
7. TAYTAYQA HAMUN OCONGATEMANTARAQMI
8. JUANCHA YUNKAMANTA CHAYARAMUNQA
9. MANTAYQA QOSQOMANTAN RASTIKAMUSQA MUNAY TELEVISOR NISQATA
10.WAYQEY MUNAKUSQAKI WARMIRI ANTAMANTACHU ?
11. GABRIEL PUKLLANATA APAMUY
12.JUANCHA WASIKITA RIY, TAYTAKIN P”IÑASQALLAÑA KASHAN
13.PAULINACHA TUSUQ RIWAQCHU LLAQTAKITA, P”ENQAKUNKIÑAKU ?
14.GABRIEL Q”ARA QONPOKITA CHHASARICHINI NAKHA TUTAMANTA
15.WAYQEY P”ACHAKITA OQ”ARIY, CHEYTAQ PARA CH”ARANCHARUNMAN
Jaime Vergara
1. Haqay chiwchiqa wiñaspan sumaq wallpa kanqa
2. Warmakuna sinkikunawan pukllaspa chasarachisqaku
3. Taytayqa Apurimaq llaqtapin llank’amun
4. Hamuq killatan risaq Ch’unpiwillkas (Chumbivilcas) llaqtata.
5. Sapa p’unchaymi urpikuna hamunku kay sach’aman tiyaq
6. Llaqtaypi runakunaqa aynipin chakrataqa llank’anku sapa kutin
7. Noqa taksa kashaspay sinchita alqoykunawan pulkrani.
8. warma kashaqtiy mantay munay huch’uy ch’ulluta awaparan.
9. Khunpaykuna ama hina kaspaykichis, yachachiq yachachisanta yanapaywaychis.
10.wasimasillay, haqay orqota riraysiway ama hina kaychu
11. Mamallay, ama waqaychu noqaqa maymantapas kutimsaqmi
12.Panay, ama waqaychu!! ñan kay onqoyqa ripunqaña.
13.Haqay masimasiypa alqonqonaqa millaykunan kanku.
14.Haqay erqekunaqa k’ullulana kanku, manan imatapas rurayta munaykuchu.
 Kristell
1. Chiwchin miski sarata mikhun
○ Kaypi chiwchikuna kasqa
2. Juancha taytan Areqhepay tiyaran
○ Noqanchis Aya-k’uchu watukunchis
3. Noqa munay t’ikakuna hayqaypatapi qhawasharani
○ Khunpay t’ikakuna rantiy munaran
4. Taytaypa chaka nanashan
○ Sumaq saywa runita chakapi tiyamuni
5. Ama mikhunichu!
○ Ama llank’anichu
6. Allinta mikhuy, allin llank’anaykipaq
○ Qhapaqkunapas wakankuna
 ➢ Wayqey yunkapi tiyan
○ Noqa mamaywan puñusharani
y ○○ Apuchay allin llank’aq karan
Anta situwa killapi raymiy karan
○ alqochay hawapi kashan
➢ Khunpay Tacnamanta p’achata
apamun
manta ○ Taytaypa wasinmanta aychata
apani
ta ➢ Noqa parata puruni
○ Rosa wasita unuta apan
 Rosmel
1.Haqay chiwchi mayuman urmayun.
2.Juancha chay hayt’anata chhasarun.
3.Noqa paqarin Qosqota ch’usasaq.
4.Areqhepaqa munay yuraq llaqtan.
5.Chay alqokuna millayta kanikunku.
6.Taytay askha t’ikakunata rantimun.
7.Noqa orqota waka michiq risaq.
8.Pedroqa chay millay chakata chinpanqa.
9.Haqay huch’uy atoq wallpayta mikhurusqa.
10.
Juan wasinman machasqa ripun.
11.
Chay erqeta munakuy ama hina kaychu.
12.
Panay noqa anchata munakuyki.
13.
Ipay ama chay machakmanta waqaychu .
14.
Wayqey ama waqaychu chay warmiqa kutimuyanqa.
15.
Chay runaqa millay makilloqmi.
16.
Juanchaqa k’ullun chakra llank’anapaq.
 ROSMEL

1. CHAY ALQO MAKIYTA KANIRUWAN.

2. NOQA WASIYPI QOWE KANKATA MIKHUNI.
3. PANAY ALLINTA MIKHUNATA WAYK’UN.
4. WASIY
5. SISPA WAYQEY QOSQOMANTA HAMUSHAN.
6. CHAY RUNA WASINMANTA LLANK’AQ RIPUN.
7. PEDRO MAYUTA UNU APAMUQ RISHAN.
8. TAYTAY CHAKRATA SARA QARPAQ RIN.
 JUDITH OJEDA SEQUEIROS
1. NOQA CHIWCHIYWAN ASISHASAQ
2. ÑACHU AWICHAY CHIWCHITA MIKHUNÑA
3. JUANACHA TAYTAYTA QOSQOMAN APARUY
4. NOQA AREQHEPAMANTA HATUN LLAQTATA CH´USASAQ
5. ATOQNIY
6. MAMAY ACOSTA CH´USAN
7. QAYNUCHAY CHAKATA CHÚSARANI
8. PAYKUNA ORQOTA PURINQAKU
9. NOQANCHIS WAYK´UNA P´ITITAPI
10.JUANACHA QOSANWAN P´ACHATA T´AQSAN
11.USUSIY UMAYPA HAWANTA CHINPAN
12.AMA SUWACHIKUNKICHU
13.JUANACHA MANA WASINMANTA HAMUNCHU
14.ALQO CHAKAQ URANTA CHINPARAN
15.JUANACHA MAYNINTAN ALQO RIPURAN
16.ANDRESCHAQ WAWANQA ASNUMA KASQA
 Mariflor

1. Phaqchata turachaywan rishani.

2. Chay q’aqyata uyarinki?
3. Paucartambota ch’usayta munani.
4. Ipachay Apurimacpi tiyan.
5. Wakachaypaq mikhunata pusashani.
6. Alqochaykunawan chakrata pukllarani.
7. Chay millay warmi hoq umasapan karan.
8. Erqeykiqa umasapan.
9. Rosacha, chay qhelli p’achaykita t’aqsay!
10.Chaypi qhanra mayu kan.
11. Ancha munaycha wawaykichis!
12.Rosaqa hatun sonqo warmin.
13.Pedrocha, p’ititaykita pichay tukuy!
14.Ama kikllukunata lloqsinki!
15.Ñañay kirukamayoqmi
16.Hunt’a rimaykunata qelqay tukushani.
Mariflor
1. Kunanpas turachay wayk’unqa.
2. Taytay sumaq t’antata apamuran.
3. Awichay ch’unpayta awamuran.
4. Michiy manan t’antaa mikhunchu.
5. Manan mosoq phalikayta tarini
6. Luischa paqarin Pisaqmanta hamunki.
7. Carla ipaypa chakranmanta añawita pusamuran.
8. Payqa haqay orqomanta yachaywasinman purin.
9. Llaqtaymanta qolqeta apachikusaq.
10.Mariacha munay harawikunata qelqan.
11. Mamaywan khuchi kankata wayk’usaq.
12.Mihuypaq makinkuta maqllinkuña
13.Turachay, iskay patarakunata rantimuy! .
14.Waykeyki rikurani.
SAMUEL HUISA QUISPE

1. haqay erqe waqasqa chiw, chiw nispa

2. wasiypa uranpi imacha chass nispa waqaymushan
3. mamayqa qosqo llaqtapi tiyaran
4. taytayqa areqhepa llaqtaman ch’usanqa
5. panay munay t’ikakunata apamunki
6. waway ama haqay t’ikakunataqa pallankichu
7. waway chaka patallantaña purinki
8. juanchaq wawanqa makisapan
9. juancha aman raymipiqa machamunkichu
10.panay paqarinqa llaqtapi takinki
11.mamay ama hina kaychu paqarin llank’aysiway
12.mamay nishuta munakuyki
13.juancha munaspalla pukllay ama munaspaqa ama pukllaychu
14.panay ch’anpa uma kashanki ñaqch’akuy
15.aman chay umasapa warmiwanqa rimankichu
16.haqay erqe k’ullullaña
SAMUEL HUISA
1. HAQAY WASIY MUNAYCHA KASHAM
2. PANAY AMA HINA KAYCHU PAQARIN LLANK’AYSIWAY
3. WAYQEY PAQARIN QOSQO LLAQTAMAN CH’USANQA
4. YANA ALQOY PHIÑALLANA
5. PAQARIN TAYTAY QOSQO LLAQTAMANTA HAMUNQA

6. MAMAY PAQARIN ARQHEPAMANTA CHAYAMUNQA

7. WAWAY MAYUPATANTA HAMUNKI
8. HAQAY PANPAMANTA PAPATA APAMUY
9. HAQAY ORQOMANTA LLAQYTAKI RIKUKUN
10.PAQARINMANTA LLAK’AQ PURISAQ

11.HAQAY WASIMANTA PAPATA APAMUY

12.HAQAY ORQOTA PAQARIN PUISAQ
13.PANAY PAQARIN QOSQOMANTA HAMUNQA
14.PANAY HAQAY T’IKATA APAMUY
15.TAYTAY QOSQO LLAQTAMANTA T’ANTATA APAMUNKI
Andreli Cusiyupanqui Champi
1. Ñañay haqay chiwchikunata puñuchimuy, chiripi kashanku.
2. Luciacha chay ch´uspita ch´aqlay.
3. Noqa paqarin Qosqo llaqtaman ch´usasaq.
4. Urupanpapi askha papata qhatunku.
5. Haqay wasikunata mayu aparapun.
6. Paqarin orqopi llank´achisaq, runakunapaq mikhunata apasaq.
7. Mantay Chay wallpa mana allinchu kashan, wañupunqachusna.
8. Chay qolqeta apay waka rantinaykipaq.
9. Chay khuchikuna huch´uychalla kashanku.
10.Haqay erqe k´ichi kashan, manan wiñanchu.
11.Imaynalla kashanki ñañay?
12.Añay, urpicha sonqocha.
13.Imata munanki hanp´atu uya ph´asña.
14.Yaw erqe napaykuy sispa ñañaykita!
15.Haqay millay runa nina qallu.
16.Haqay warmi nishu qhelli simillana.
 SEQ´E Y- MANTA- TA (Andreli Cusiyupanqui)
1.- Mantaymi munay warmi, askha warmikunata yanapan.

2.- Imapaq apashanki chay qowekunata, qoweykuna chayqa.

3.- Haqay allqo wallpakunata mikhurapusqa, huk wallpaymi karan.

4.- Qhuchiymi papata suwakusqa,sispa ñañaypata.

5.- Ñañaymi allin sipas.

6.- Yuncamanta sarata wallpapaq apamunku.

7.- Haqay runa chinpamanta hamun llank´anaman.

8.- Haqay qochamanta askha challwakunata apamunku qhatunankupaq.

9.- Qosqo llaqtamanta turay ch´usamun.

10.- Askha t´ikakunata panpamanta pallanku.

11.- Ñañaymi mayupatata riran.

12.- Haqay orqota phuyu wichayman oqarikushan .

13.- Watamanqa sispa ñañay yachaywasita rinqaña.

Kendy Rakel Carlos Aranibar

1.- Noqaq chiwchiykuna nishuta sarata mikhunku.

2.- Mariaq sinkunta Juancha hayt’aspa chhasarapun.
3.- Qosqo llaqtapi llank’anakuna askha kakushan.
4.- Pay wasiy qhepanta sapa p’unchay purin.
5.--Ipaypa chakranpi t’ikakunata pallaramuni.
6.- warmi waway ama t’ikayta p’akiruychu.
7.- Sispa ñañayqa ñañanwan chaka patapi purisharan.
8.- Noqa paqarin orqo pataman purisaq.
9.- Apuchay huch’uychallata warata rantiramusqanki.
10.- Maria qosayki llaqta ñanpi machasqa puñukushan.
11.- Mamay phalikachata rantipuwanki, ama hina kaychu.
12.-Turay alqochata munakuy ama hina kaychu.
13.- Waway amaña waqayñachu taytaykiqa ña hamurunqaña
14.- .Awichay ama waqayñachu qhary wawaykiqa thanirapunqan.
15.- Pedrucha mana mamanta kasukunchu k’ulluyaña kasqa.
16.-Qatayki makiyoqmi kakusqa, apuchaykiq qolqen chinkapun.
WALDYR ALVAREZ CHOQUE

1a.- NOQA MAMAYWAN CHIWCHI KANKATA WAYK’USAQKU.

1b.- KHUNPAY HAYT’ASPA SINKUTA CHASARAPUN.

2a.- TAYTAY QOSQO LLAQTAMAN CH’USASHAN.

2b.- HOQ QUILLAMAN AREQHEPA LLAQTATA REQSISAQ.

3a.- PANAY KINSA WAWAYUQÑA KANQA.

3b.- HAQAYKUNA YACHAY WASIMAN HAYKUNQAKU.

4a.- HAQAY CHAKAPI RUNA URMAKUN.

4b.- MAMAYPA CHAKAN NANASHAN.

5a.- QOLLAY RAYMIMANTA MACHASQA CHALLAMUSHAN.

5b.- CHAY RUNAKUNA T’IIYUSQA TUSUSHANKU.

6a.- PANAYTA NISHUTA MUNAKUNI.

6b.- JUANACHA, AMA HINA KAYCHU, MUNAKUWAYLLA

7a.- MAMAY AMA WAQAYCHU, PAQARIN KUTIMUSAQ

7b.- TAYTAY AMA LLAKIKUYCHU, MAMAYQA ALLINMI KASHAN.

Luzbeni Farfan Escalante
1. Chay thanta punku k’irr nishan.
2. Lawaqa leq leq nispa t’inpuyushan.
3. Ñañay, Tullumayuta haku risun .
4. Paqarin Ankawasita ch’usasaq.
5. Juanchaq alqochankuna munaychallaña kashasqaku.
6. Uñachalla wasichayta, ichaqa munaycha.
7. Kay tuta hatun killa lloqsimunqa.
8. Qheswa simi sasa rimana.
9. Mamayta llapan sonqoywan waylluni - munakuni.
10.Haqay runaqa wanq’o - roqt’o kasqa
11. Mariachaqa sonqo suwacha kasqa.
12.Sullk’a wawayqa suni chukchacha kakun.
13.Manuelcha umayta nanachiwanki upallay¡
14.Manan munanichu chakraman riytaqa.
15.Jacintaqa puñuy sikillaña kasqa.
16.Marina aman ninaqalluqa kankichu.
QHAWARICHIYKUNA.
1. Wiksay sinchita nanayuwashan muña unuta ukyarusaq.
2. Mamay sumaqta ch’uñu lawata wayk’un.
3. Alqoy aychata suawarakamusqa.
4. Sullk’ay sumaqta wallpachakunata uywan.
5. Hanp’aray qhellillaña kasqa,, hayk’aqmantaraqcha hin akaran.

1. Atoqmanta owikhayta ayqerachimuni.

2. Paqarinmanta illaramuyta mikkhunata wayk’unay kanaqa

3. Mankamanta choqllo wayk’uta horqomuy.

4.Wasiymanta ch’uñuta apamusaq.

5. Turaymanta qolqeta mañakamusaq.

6. Paqarin llaqtata haykusaq rantikuq.

7. T’ikata wasiyman apamunki
8. Uywakunta kanchaman qatiyamuy.
9. Unuta chakra qarpanapaq apamusunchis.
10.Aqhata mak’aspi laymiman q’eperusaq.
FABIOLA INGRID SANCHEZ ROMAN
1.Haqay wasipi chiwchikuna kanqa.
2.Kay erqe sinkikunata chhasan.
3.Paqarin noqa Qosqota risaq.
4.Taytaymi Areqhepata tiyaran.
5.kay wasikunata hoq killaman rantisaq.
6.Chay urpikuna mana phawayta munanchu.
7.Haqay hatun chakaqa urmasqa.
8.Kay runa chakanta taqarakusqa.
9.Chay taksa warmi millayta riman.
10.Huch’uy alqoyki yarqasqa kashan.
11.Mamaymi q’ello t’ikakunata munakun.
12.Juancha q’epeta apamuy, ama hina kaychu.
13.Warmikuna ama llakiychu! Haqay waynakunaqa millaykuna kanku
14. Erqeta ama wakaychu! mantayki kunallan hamunqa.
15.Chay runakuna maqiyoqmi kasqa.
16.Haqay alqota k’ullullaña kasqa.
ELY TANIA
1. Ñañay, chay sinku chhasurapun.
2. Chay mulla pataranta qhasurusqa.
3. Maria, hayk’ami Qosqota rinki?
4. noqa paqarin Areqhepata ch’usasaq.
5. juanacha, yachay wasimanta t’ikakunata pallamun.
6. wayna pura yachay wasipi yachachinakunku.
7. Pay haqay orqota rinqa kuntur qawaq.
8. Mamay, chay yana orqo michi wasi patapi purishan
9. Haqay huch’uy michi challwata mikhurapusqa.
10. Sispa ñañaymi taksachalla
11. Lunchu, chay juanchata munakuy.
12. Sonqollachay ama puni llakiychu.
13. qosay ama waqaychu, wawanchisqa kutimullanqa.
14. apuchay ama waqaychu! awichayqa ña Lima llaqtapiña.
15. Chay pedruchaqa millay makiyoqmi.
16. rosachaqa k’ullun wayk’unanpaq.
ELY TANIA

1. Noqaq hanp’aray yachay wasiypi kashan.

2. Ñañay, nishu hatunmi wasiy.
3. Nañay
4. Paykuna wasinkumanta lloqsinku
5. Mamay urubambamanta choqllota apamun.
6. Noqayku orqota qhawasaqku.
7. Qan sinkuta apamunki pukllananchispaq.
Katherin Alarcon
1) CHIWCHICHAY TUTA WAÑURAPUY
2) NOQA PAQARIN AREQHEPA CHUSASAQ
3) MICHIYWAN ALQOYWAN PUKLLAN
4) NOQA TUTALLAMANTA TIKAKUNATA QARPASHANI
5) SAPA PUNCHAY CHAKATA CHIMPANI
6) QOWEYMI ORQ’OTA WACHARUSKA
7) ALQOCHAYMI HUCH’UYCHALLA
1. ñañayymi wasiyman kutimunka

2.chay turaymi nishuta piñachiwan

3. urpichaymi manaraq atinchu phalayta

4.
Guadalupe Yucra
1. NOQA ÑAÑAYWAN RAYMIPI T´AQLLAKUYKU.
2. JUANACHA QHATUMANTA CHIWCHICUNATA RANTIMUN.
3. NOQA TURAYWAN PAQARIN QOSQO LLAQTAMAN CH´USAPUSAQ.
4. HAQAY RUNAKUNA AQOMAYO LLAQTAPI TUSUNKU.
5. KAY YACHAQKUNA ALLINTA ÑAWINCHANKU
6. HAQAY WAKAKUNA Q´OMER CHHALLATA MIKHUSHANKU
7. CHAYPI HOQ HATUN CHAKA KASKA.
8. ANDREACHA ORQO CHINPANTA PURÍN.
9. KAY MUNAY WASITA RANTINKUNI
10. MAMAY, ÑACHU HUCH´UY ERQECHAKUNA YACHAY WASIPIÑA PURINKU.
11. MAMITAY , SONQOCHAY MAYPI KANKI.
12. ÑAÑAY, AMA HINA KAYCHU AWICHAYMAN MIKHUNATA APARUY.
13. ÑAÑAY USQHAYTA YACHAY WASIMAN PURIY.
14. JUANACHA WASIPI IMATA MUNANKI
15. ERQEKUNA WAQAY CH´URU WASINMAN PURINKU.
16. CHAY RUNAKUNA MAKIYOQMI KANKU.
1-
Concepción Taipe

1.Haqay wasipi askha chiwchikuna kashan

2.wawakunaq sinkun yachay wasipi chhasaska kashan
3.ñañay paqarin Qosqo llaqtata ch´usanqa
4.noqa michita Qosqo llaqtamanta rantimusaq
5.noqaq chakraypi munay t`ikakuna kan
6.Taytayqa, ñañaywan wallpakunata rantimusharanku
7.haqay orqopi askha wakakuna mikhushan
8.chay orqo alqo chinpanta wasinman purin
9.haqay huch’uy michita nishuta waqan
10.
turay, mayu unuta t`ika qarpananchispaq apamuy
11.
ñañay, sinchita noqa munakuyki
12.
mamay, tukuy sonqoywanmi munakuyki
13.
sispa ñañay, ama waqaychu. wawaykiqa allinmi qosqo llaqtapi kashan
14.
ñañay, manan papa allakqa risaqchu
15.
haqay warmiqa millayta riman
16.
erqekuna yachay wasipi simi sapallaña kanku
Jaime Vergara Huallparimachi
Y: Hanp’ara-y: mi mesa, wasi-y: mi casa

1. Mantay mikjunata sumaqta wayk’un

2. Alqoy sapa tutan supayta kanikuyta yachan.
3. wayqey qolqenta chinkarachisqa llataman ch’usashaspa.
4. Mayuq chinpa kinrayninpyn noqaq chakray kashan.
5. Haqay orqopin kashan noqaq wakay

MANTA: Qosqomanta: de Cusco/ desde Cusco

6. Panayqa ñan llank’ananmanta chayaramunña.

7. Mantayqa ñan kutiramunña qhatuna wasimanta imaymanata rantiycuspa.
8. Ñan chayaruminiña haqay orqo wichaymanta haykumuspa.
9. Mantay Qosqomanta sumaq ch’ulluta rantiranpuwasqa.
10.Sapa kutinmi noqaqa qosqomanta sumaq masarata rantikamuni.

TA (EL/LA/A): T’ika-ta: hacia la flor / a la flor, inti-ta: hacia el sol

Ana t’ikata rishan: ana va hacia la flor

 Wilfredo Garcia Janampa
1.1. Santiagochaq chiwchinnkuna chiw chiw nispa purishan
1.2. Walterpa wasinpi k’aspi k'aq nisparaq p'akirukun
2.1. wayqeyqa paqarin awankaymanta hamunqa
2.2. noqa limatanpupi iskay killamanta llank’amusaq
3.1. panaykuna hawaskunata pallanqaku
3.2. mamayqa qowekunata qosqopi rananqa
4.1. maribelchaqa turanwan moqota risharan
4.2. panaymi pukllaspa moqonta k’irirakamun
5.1. noqaq alqochaymi taksachalla kan
5.2. jorgechaq huch’uy michichanwan pukllasharan
6.1. urpichay tukuy sonqoywanmi munakuyki
6.2.sonqochallay amaya chay warmirayku llakikuychu
7.1. wayqechay, sayariy! chakraman rinanchispas
7.2. diegocha upallay!, runan uyariwasunman
8.1. juanchaq wawanqa asnuma kasqa
8.2. samuelchaq warminqa hayaqsimima kasqa
 Wilfredo Garcia Janampa
1. Juancha paqarin wasiypi llank’asunchis
2. Mamayqa wasiypin panaywan tiyan
3. Mariachaqa sara chakraypi purisharan
4. noqaqa llaqtaypin tarikushani
5. paykuna wakaywan chakrata ruwashanku
6. paykunaqa paruromanta hamushanku
7. noqa wasiyta yurakmanta llinphichisaq
8. isidrochaqa ch’ukllata icchumanta ruwashan
9. valeriachaq wawan qolqemanta waqashan
10. haqay runakuna awankaymanta kasqanku
11. haqay sipas wallpata sipishan
12. noqa wayqeywan chakrata rishani
13. taytami paqarin papata tarpumunqa
14. panaymi q’achuta qoweman qaramushan
15. maribelchaqa turanwan challwata rantimushanku
Fabiola Ingrid Sanchez Roman
Y
1. Haqay chakray hatun kashan.
2. Noqaq t’ikay aparamusaq.
3. Kay urpiy mana phawan
4. Taytay sumaq wayk’ushan
5. Alqoy aychata mikhun.

MANTA
6. Paqarin Qosqomanta chayasaq.
7. Haqay runakuna Calcamanta sarata apamunku.

TA

8. TA (EL/LA/A): T’ika-ta: hacia la flor / a la flor, inti-ta: hacia el sol

Ana t’ikata rishan: ana va hacia la flor