SORUMLU ÜRETİM VE

TÜKETİM
Ela Kayla Karakurt
 Sorumlu Üretim Ve Tüketim 
Biz bu hedefte gıda atıklarının yarıya
indirilmesi için neler yapmamız gerektiğini
araştırıyoruz. Sorumlu üretim ve tüketim
ile ilgili sizleri bilgilendireceğiz...
 Responsible Production And Consumption

• We Will İnform You About

Responsible Production And
Consumption
 Sorumlu Üretim Ve Tüketim İçin Ne
Yapabiliriz ?
• Bunların bir çok yolu var hadi gelin birlikte bakalım...

• Neler yapmamız gerektiğine geçmeden önce:

BUNLARI BİLİYOR MUYDUN ??

Gıda atıkları, bir çok kişinin tahmin ettiğinden çok daha büyük bir problem olarak şu an yaşadığımız ve gelecek
nesillere bırakacağımız dünyayı oldukça etkilemektedir. Dünyada her sene üretilen toplam gıdanın 3’te 1’i birçok
sebepten dolayı çöpe atılmakta. Bu oran, yılda yaklaşık olarak 1.3 milyar ton gıda atığı demek… Türkiye İsrafı
Önleme Vakfı’nın verilerine göre ise Türkiye’de bir yılda yetiştirilen 49 milyon ton meyve ve sebzenin yüzde 25-40’ı
kayboluyor veya israf ediliyor. Toplam israf edilen gıda miktarı ise 26 milyon ton olup, ekonomik karşılığı ise 214
milyar lira…

Atılan gıdalar sadece ev ekonomisini etkilemekle kalmıyor. Gıda atıkları belli arazilere gönderildikten sonra burada
çürümeye devam ediyor ve çürüdükçe metan gazı salgılıyor. Metan gazı, bilinen sera gazları listesinde ikinci sırada
yer alıyor. Yani aslında, çürüyüp gübre vs. olacak diye düşündüğümüz gıda atığı yığınları yoğun çürüme esnasında
ürettikleri metan gazı sebebiyle aslında doğrudan iklim değişikliğini olumsuz etkiliyor.
What Can We Do For Responsible
Production And Consumption ?
• We Have Lots Of Things To Do 
• Lets Have A Look Together

• Do You Know These ?

• 1- Food Waste Affects Our World
• 2- Food Waste Releases Methane Gas
 1-Akıllı Alışveriş
Bir çoğumuz gıda alışverişine çıktığında ihtiyacımızdan fazla ürün
alıyoruz. Gıda ürünlerini stoklamak, yüksek miktarlarda almak
bazen ekonomik olarak avantajlı görünse de, zaman geçtikçe ve
kullanmadıkça bu ürünler gıda atığı olarak bizlere geri dönüyor.
İhtiyacınızdan fazla almayı önlemek için haftada 1 veya 10 günde
bir alışverişe çıkmak yerine daha sık aralıklarda, örneğin 2-3
günde bir ihtiyacınız kadar ürünü almak üzere alışverişe çıkmayı
deneyebilirsiniz.
Bunun yanında, satın almak istediğiniz ve ihtiyacınız olan
ürünlerin miktarlarının da yazdığı bir liste hazırlayıp, alışverişiniz
boyunca bu listenin dışına hiçbir şekilde çıkmamayı deneyin.
1- Conscious Shopping
• We Shouldn't Buy More Than We Need
• We Must Try Shopping Every Two Or Three Days To Get What We Need
 2 ‐ Buzdolabını Ağzına Kadar
Doldurmayın!
Buzdolabınızın dolu ve düzenli gözükmesi
size iyi gelebilir. Fakat durum böyle olunca
arkada kalan ürünleri görmüyoruz ve
unutuyoruz. İlk girenin ilk çıktığı metodu
kullanırsanız ve buzdolabınızı düzenli
olarak kontrol ederseniz gıda atığınızı
azaltabilir ve hatta sıfır atık bir mutfağa
sahip olabilirsiniz. Bir önceki
alışverişinizden kalan gıdalar var ise onları
ön taraflara alıp, kullanmanız için
kendinize bir hatırlatma yapabilirsiniz.
2- We Shouldn't Fill The Refrigerator

• We Should Store The Foods Correctly

3 ‐ Aldığınız Gıdaları Doğru Saklamak
Doğru saklama koşullarını sağlayamadığımız gıdalar
bozulur. Bir çoğumuz gıdaların nasıl ve hangi
koşullarda saklanması gerektiğini çok iyi
bilemeyebiliyoruz. Özellikle taze aldığımız meyve ve
sebzelerin saklama koşullarını doğru uyguladığımızdan
emin olmalıyız, bu şekilde çabuk bozulmalarını
engellemiş oluruz.
Örneğin etilen gazı salgılayan gıdaları (muz, avokado,
domates, şeftali vs.) etilene hassas olan (patates, elma,
yeşil sebzeler vs.) ürünlerle aynı yerde tutmamalıyız.
 Ek Bilgi! ( GIDALAR NASIL
SAKLANMALI ? )
• Tüm gıdaların soğukta saklanması gerekmiyor. Makarna, kuru baklagiller gibi gıdalar, kapalı
ambalajları içerisinde kuru, doğrudan güneş ışığı görmeyen, serin, temiz bir yerde muhafaza
edilebilir. Aynı şekilde konserve gıdalar, uzun ömürlü süt gibi ürünlerin de buzdolabına
konulmasına gerek yok.
• Ürünlerin ne şekilde saklanmasının uygun olduğuna, marketteki koşullara bakarak kolaylıkla karar
verebilirsiniz. Soğutucu olmayan raflarda yer alan gıdalar, ambalajları açılmadığı sürece evde de bu
şekilde saklanabilir.

Diğer yandan bazı gıdaların açıldıktan sonra buzdolabına konulması ve belirli bir süre içerisinde
tüketilmesi tavsiye edilir.

Pastörize süt, et, yoğurt gibi kolay bozulabilecek ürünleri buzdolabında muhafaza ediniz.
Buzdolabında saklanması gereken ürünler çoğunlukla marketlerde de soğuk alanlarda teşhir edilir.
• Buzdolabı sıcaklığı olan +4 santigrat derece, zararlı mikroorganizmaların üremesini
yavaşlatır, gıdanın bozulmasını ve sağlık riski oluşturmasını geciktirir.

Açılana kadar dışarıda muhafaza edilmeye uygun olan UHT süt, hardal, salça, zeytin gibi
bazı ürünlerin açıldıktan sonra buzdolabına alınması gerekir.

Gıdaları buzdolabında nasıl saklamalıyız? 

Buzdolabınızı çok fazla doldurmaktan kaçının. Bu şekilde hava dolap içinde hareket ederek
etkili şekilde soğutma sağlayabilir.

 Sıcak gıdaları ılımasını beklemeden buzdolabına koymayın çünkü bunlar içerideki

sıcaklığın yükselmesine neden olabilir.

Çiğ et, balık gibi gıdaları kapalı kaplarda, pişmiş gıdalardan ayrı raflarda saklayın. Böylelikle
çiğ gıda üzerinde bulunabilecek ve pişirme sırasında ölecek mikropların diğer gıdalara
bulaşmasını engellemiş olursunuz.

Artan yemekleri 2 saat içinde soğutup buzdolabına koyarak saklayın. Bunları 2-3 gün
içerisinde tüketin.
• Derin dondurucu içerisindeki -18 santigrat derecelik sıcaklık, mikropların
üremesini engeller. Dondurulan ürün, yapısına göre 3-12 ay sonra kalitesini
kaybetmeye başlayabilir. Ambalajlı ürünlerin üzerindeki tavsiyeleri dikkate almak
gerekir.

Uygun buzluk kapları veya poşetleri kullanın. Bunlar gıdalarda donma nedeniyle
olabilecek kalite kaybını en aza indirir.

Donmuş gıdaları pişirmeden önce çözdürün. Pişirilecek gıdayı 1 gece önceden

buzdolabına koyarak risksiz bir şekilde çözdürebilirsiniz.

Çözülen gıdayı yeniden dondurmayın. Ancak gıdayı pişirirseniz yeniden

dondurabilirsiniz.
 4 ‐ Turşulamak, Kurutmak, Dondurmak

Yakın zamanda kullanmayacağınızı

düşündüğünüz veya bozulmasına az
kaldığını gördüğünüz gıdaların
ömrünü uzatabileceğiniz ve farklı
şekillerde kullanabileceğiniz
turşulama, kurutma veya dondurma
gibi yöntemler uygulayabilirsiniz.
5 - Sebze, Tavuk – Et- Stokları
Sebzelerin çekirdekleri, kullanmadığınız kabukları, sapları gibi kısımlarını daha
sonra yemeklerinizde kullanmak üzere sebze stoğu yapmak için kullanabilirsiniz.
Aynı şekilde tavuk veya etinizden kalan ev yapımı tavuk veya et suyu yapımında
kullanabilirsiniz. Böylelikle aldığınız ürünü maksimum verim alacak şekilde
kullanmış olursunuz.
Sıraladığımız yöntemler bireysel gıda atığımızı azaltmak için uygulayabileceğimiz
yöntemlerden sadece bir kaçı. Gıda atığının önüne geçebilmek için uyguladığınız
her bir yöntem, çevreye ve doğamıza katkınızdan dolayı sizi iyi hissettirecektir.
Bir tek kişinin dikkat etmesinden ne olur demeyin, her birimiz minimal değişiklik
yapsa, sonucunda büyük değişiklikler meydana gelir.
Kaynakça
• https://potamya.co/surdurulebilirlik/gida-atiklarini-azaltmanin-yollari/
• https://www.cnnturk.com/saglik/gidalari-bozmadan-nasil-saklariz
Beni Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederim!!