HỌC PHẦN

KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN

GV: TS.TỐNG THỊ HẠNH

Email: tthanh@sgu.edu.vn
 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT
1. Tài liệu học tập, tham khảo
 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT
1. Tài liệu học tập, tham khảo
 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT

1. Tài liệu học tập, tham khảo

 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT

2. Phương pháp dạy học và đánh giá:

-Phương pháp dạy và học:

Tổ chức lớp: chia thành 10-20 nhóm (có 1 nhóm

trưởng, ngồi theo nhóm)
 - Đánh giá:
Bộ Đi
Hì
ph ểm
nh
ận đá Tr
th
đư nh ọn
ức
ợc giá g
đá
đá bộ số
nh
nh ph
giá
giá ận

Bộ phận được đánh Điểm đánh giá Trọng số Hình thức đánh
1. Đi 0.5
Đá ểm
nh qu
giá á
qu trì
á nh
trì
nh

giá bộ phận 1.1

.Ý
thứ
c
họ
Đi
ểm
ch
uy
ên
0.1 giá
c cầ
tập n,
thá

Đánh giá quá trình Điểm quá trình 0,4

i
độ
họ
c
tập
, ...

Chuyên cần, tích cực Điểm danh, thái 1.2

.
Hồ
sơ
họ
c
-
Đi
ểm
bài
tập
ở
0,1
độ học tập
tập nh
à
và
trê
n
lớp
,
bài
tập
lớn
, ...
-
Đi
ểm
thu

Thảo luận nhóm - Điểm bài tập ở

yết
trì
nh,
thự
c
hà
nh,
thả
o

nhà và trên lớp- 0,1

luậ
n,
là
m
việ
c
nh
óm
, ...

Điểm thuyết Làm việc nhóm

-
Đi
ểm
kiể
0.4
m
tra
giữ
a

trình, thảo luận,

kỳ

làm việc nhóm

Kiểm tra giữa kì 0,2 1 bài tự luận, 1 bài
2.
Đá
nh
giá
cu
ối
Đi
ểm
thi
kết
thú
c
0.5 Tự
luậ
n
trắc nghiệm (đề
mở)
kỳ họ
c
ph
ần

Đánh giá cuối kì 0,6 Tự luận (Đề mở)

 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT
3. Yêu cầu đối với người học:

Suy nghĩ, trả lời câu hỏi,

Tự học, tự
khuyến khích đưa ra lập
nghiên cứu
luận trên quan điểm cá nhân

Bài tập nhóm, Tham gia học đầy

thảo luận đủ, đúng giờ
 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT
3. Yêu cầu đối với người học:

Không ngủ Không sử dụng điện

trong giờ học thoại trong giờ học
 NỘI DUNG HỌC PHẦN
Chương 1: Đối tượng, phương pháp nghiên cứu và chức
năng của KTCT Mác - Lênin
Chương 2: Hàng hóa, thị trường và vai trò của các chủ thể
tham gia thị trường
Chương 3: Giá trị thặng dư trong nền KTTT
Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền trong KTTT
Chương 5: KTTT định hướng XHCN và các quan hệ lợi ích
kinh tế ở Việt Nam
Chương 6: CNH, HĐH và hội nhập kinh tế quốc tế của Việt
Nam
 ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU VÀ CHỨC NĂNG
CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ
MÁC - LÊNIN
10/23
 1.1. Khái quát sự hình thành và phát
triển của kinh tế chính trị Mác - Lênin
Trong mỗi giai đoạn phát triển của lịch sử, mỗi
nền sản xuất của xã hội sẽ hình thành nhiều tư
tưởng trường phái lý luận về kinh tế khác nhau.

Thuật ngữ khoa học kinh tế chính trị (Political

economy) được xuất hiện vào đầu thế kỷ thứ
XVII (1615) trong tác phẩm Chuyên luận về
kinh tế chính trị.
Dòng chảy tư tưởng kinh tế của loài người có
thể được mô tả qua hai giai đoạn:

Giai đoạn 1: Giai đoạn 2:

Từ thời cổ đại Từ cuối thế
đến cuối thế kỷ thứ XVIII
kỷ thứ XVIII đến nay
Giai đoạn 1: Từ thời cổ đại đến cuối
thế kỷ thứ XVIII
Chủnghĩa
Chủ nghĩatrọng
trọngthương
thương
(từ thế
(từ thế kỷ
kỷ XV
XV – – cuối
cuối
Có những XVII)
XVII)
tư tưởng
kinh tế thời
kỳ cổ, trung Chủ nghĩa
nghĩa trọng
trọng nông
nông
Chủ
đại (từgiữa
(từ giữathế
thếkỷkỷXVII
XVII– –
đến nửa
đến nửa đầu
đầu thế
thế kỷ
kỷ
XVIII)
XVIII)
 CHỦ NGHĨA CHỦ NGHĨA
TRỌNG THƯƠNG TRỌNG NÔNG
( nguồn gốc của sự (cơ sở của sự phồn
giàu có ) vinh)

đánh giá cao vai trò nhấn mạnh vai trò

của tiền tệ coi tiền tệ của sản xuất nông
(vàng, bạc) là tiêu nghiệp coi trọng tư
ĐẶC TRƯNG chuẩn cơ bản của của hữu tư nhân và tự do
cải kinh tế

Starfod (Anh), Pháp: Francois

Xcaphuri (Italia), Queney, Turgot,
Antoine Montchretien Boisguillebert
ĐẠI BIỂU (Pháp)...
Giai đoạn 2: Từ sau thế kỷ XVIII đến nay. Lịch sử tư tưởng kinh
tế của nhân loại chứng kiến các con đường phát triển đa dạng
với các dòng lý thuyết kinh tế khác nhau

 Lý thuyết kinh tế chính trị của Mác: Trên cơ sở kế thừa các

nhà kinh tế chính trị cổ điển Anh, ông đã phát triển những lý
luận quan trọng về giá trị lao động và giá trị thặng dư.

 Sau khi C. Mác & Ph.Ăngghen qua đời, Lênin tiếp tục kế thừa
bổ sung, phát triển kinh tế chính trị theo phương pháp luận
của Mác và có nhiều đóng góp quan trọng, trong đó nổi bật là
kết quả nghiên cứu, chỉ ra những đặc điểm kinh tế của CNTB
độc quyền giai đoạn cuối TK XIX đầu TK XX. Dòng lý thuyết
kinh tế chính trị này với tên gọi là kinh tế chính trị Mác –
Lênin.
1.2 Đối tượng và phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị
Mác - Lênin
1.2.1 Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác – Lênin
Các quan điểm kinh tế chính trị trước Mác:

CHỦ NGHĨA TRỌNG

THƯƠNG
LƯU THÔNG

CHỦ NGHĨA TRỌNG SẢN XUẤT

NÔNG NÔNG NGHIỆP

BẢN CHẤT VÀ
NGUỒN GỐC CỦA
KINH TẾ CHÍNH TRỊ CỦA CẢI VÀ SỰ
TƯ SẢN CỔ ĐIỂN ANH GIÀU CÓ CỦA CÁC
QUỐC GIA
Đối tượng nghiên cứu của Mác và Ăngghen

Nghĩa hẹp: Nghiên cứu

về một phương thức sản
xuất cụ thể và kết quả ->
khám phá ra các quy luật
kinh tế của PTSX đó.

Nghĩa rộng: nghiên cứu những

quy luật đặc thù của từng giai
đoạn phát triển của sản xuất và
Mác - Ăngghen
trao đổi.
Đối tượng nghiên cứu của Lênin

Những quan hệ
xã hội giữa
người với người
trong sản xuất

Lênin
 Đối tượng nghiên cứu của kinh tế
chính trị Mác – Lênin là các quan hệ
xã hội giữa người với người trong sản
xuất và trao đổi (QHSX) mà các quan
hệ này được đặt trong sự liên hệ chặt
chẽ với sự phát triển của lực lượng
sản xuất và kiến trúc thượng tầng
tương ứng.
1.2.2 Phương pháp nghiên cứu của kinh
tế chính trị Mác – Lênin

Phương pháp luận duy vật biện chứng

Phương pháp logic kết hợp với lịch sử

Phương pháp trừu tượng hóa khoa

học
1.3 Chức năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin

Chức năng
NHẬN THỨC

TƯ TƯỞNG

THỰC TIỄN

PHƯƠNG PHÁP LUẬN

1.3.1.Chức năng nhận thức

Chức năng này thể hiện ở chỗ kinh tế

chính trị Mác – Lênin cần phải phát hiện
ra bản chất của các hiện tượng, quá trình
kinh tế của đời sống xã hội, tìm ra các
quy luật chi phối sự vận động của chúng,
giúp con người vận dụng các quy luật
kinh tế một cách có ý thức vào hoạt động
kinh tế nhằm đạt hiệu quả kinh tế xã hội
cao.
1.3.2.Chức năng tư tưởng

Kinh tế chính trị Mác – Lênin là cơ sở

khoa học cho sự hình thành thế giới
quan, nhân sinh quan và tuyên truyền
cho đấu tranh giai cấp của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động để xây dựng
chủ nghĩa cộng sản.
1.3.3.Chức năng thực tiễn

Chức năng thực tiễn có quan hệ với chức

năng nhận thức, khi nhận thức được các
quy luật sẽ giúp cho con người biết vận
dụng các quy luật kinh tế ấy vào thực
tiễn. Vận dụng đúng các quy luật khách
quan sẽ giúp thúc đẩy xã hội phát triển
theo hướng tiến bộ. Kinh tế chính trị Mác
– Lênin mang chức năng cải tạo thực
tiễn, thúc đẩy văn minh của xã hội.
1.3.4. Chức năng phương pháp luận

Kinh tế chính trị là nền tảng lý luận cho

các khoa học kinh tế chuyên ngành.
Những kết luận của kinh tế chính trị biểu
hiện ở các phạm trù và quy luật kinh tế
có tính chất chung cho các môn khoa học
khác.
HẾT