PANAHON NG ILAW AT

PANITIK
(1922-1934)
LARAWAN NG PANAHON
 Nagsimula sa paglitaw ng magasing Liwayway
noong 1922

 Nakilala sa tawag na Photo News noong mga unang

taon nito

 Nagwakas sa taong 1934 sa pagkakatatag ng

panitikan.

 Panitikan isang kapisanang itinuturing na siyang

sakdalista at aristokratika
ANG KATANGIANG PAMPANITIKAN

• Ang panahon ng Ilaw at Panitik, tinatawag na

panahon ng pagpapalaganap o popularisasyon.

• Sa panahong ito ay patuloy pa ring

kinawiwilihan ng mga mambabasa ang mga
kwentong tungkol sa pag-ibig.
 ANG MAIKLING KATHA
• Nagkaroon ng pagbabago dahil sa parolang ginto ni Claodualdo del
Mundo

• Sa pamamagitan ng Parolang Ginto nagsimula si Claodualdo del

Mundo sa pamimili sa palagay niya’y pinaka magaling na katha ng mga
buwan at taon

• Alejandro G. Abadilla ang katuwang ni Claodualdo del Mundo sa

kanyang misyong iangat ang antas ng maikling katha sa pamamagitan
ng talaang bughaw

• TALAANG BUGHAW, ito ay sagisag sa buwanan at taunang pamimili ng

itinuturing na pinakamahusay na tula at katha.
•
 ANG TULA

• Ang paglabas ng Liwayway noong taong 1922 ang

siyang higit sa lahat ay nagpasigla sa mga sangay
ng panitikang Pilipino lalo na sa tula

• Isa sa pinaka malaking pangyayaring naganap sa

tulang Pilipino ay ang pagdaraos noong 1924 sa
bulwagan ng Instituto de Mujeres ng unang
balagtasan.
 ANG MGA MAKATA
• Amado V. Hernandez

Kinikilalang Makata ng manggagawa

Ang mga tula niya ay nalalantad sa tinatawag na

kamalayang panlipunan

Tinalakay niya sa kanyang mga tula ang ibat-ibang

bahagi: tao, makina, bayani, gagamba, langgam,
panahon pati hayop.
• Julian Cruz Balmaceda

 Itinuturing na isang haligi ng Panitikang Pilipino dahil sa

kanyang mga sinulat

 Isang makata, mandudula, kwentista, mangangatha,

dalubwika at naging patnugot ng Surian ng Wikang
Pambansa

 Kung minsa’y gumagamit siya ng sagisag sa Adela B. Mas

at Martin Ez Martir es sa kanyang pagsulat
Ildefonso Santos

 Hinahangaan sa kariktan ng kanyang mga

pananalitang ginagamit ngunit kakambal nito ang
katayugan ng diwang ipinahahayag ng kanyang
mga tula.
 NOBELA
Ang paglitaw ng magasing Liwayway sa panahong ito ay nagbigay
ng pagkakataon sa mga nobelista na makapaglathala nang
payugto-yugto ng kanilang mga isinulat ngunit dahil sa mga
pagpiling ginawa at pagbibigay ng gantimpala sa mga maririkit na
maikling katha ng taon, hindi gaanong naging masigla ang
pagtanggap sa nobela
 DULA

 Kung ano ang sigla ng pagtanggap ng sambayanang Pilipino sa mga sarswela

noong unang panahon ng Aklatang-bayan ay siya naming panlalamig nila sa
panahong ito ng Ilaw at Panitik
 Ang dula ay tila tuluyan ng inilaan na lamang para sa tanghalan
 Ang pinaka mabigat sa lahat ay ang pagdadala ng Pilipinas ng mga Americano
ng mga patapon nilang pelikula
 Ito na marahil ang pinakamalaking trahedyang naganap sa dulaang Pilipino
 PANAHON NG MALASARILING
PAMAHALAAN
(1935-1942)

LARAWAN NG PANAHON
• Ang panahong ito ay sumasakop sa panahong nalalapit na ang
wakas ng pananakop ng mga Amerikano hanggang sa panahon ng
Hapon
• Sa panahong ito nabigyan ng Malasariling pamahalaan ang Pilipino
sa pamumuno ni Manuel Luis Quezon ang Ama ng ating wikang
pambansa
 PAGSILANG NG KAPISANANG PANITIKAN

1. ANG MAIKLING KATHA

 Taglay ng panahong ito ang tatak ng mga pampanitikang katangian na
nagpapabukod-tangi sa mga maiikling kathang nasulat nang panahong iyon.
2. ANG TULA
 Ang panahong ito ay isang makulay na tinatawag na “Paghihimagsik” ni
Alejandro G. Abadilla
 Sa unang tingin ang “pinaghihimagsikan” ay ang porma at histsura ng tula
lalong-lalo na ang kaanyuang nagtataglay ng “sukat at tugma” subalit
panahon at kasaysayan ang nagpapabulaanan dito
3. ANG DULA
 Nagpapamalas ng kasipagan sa pagsusulat ang mga mandudula at
malugod namang tinanggap ito ng taong-bayan
 Humina ang anyong ito ng panitikan ng mga sumusunod na taon
 Nauso ang bodabil sa stage shows at halos ay nawalan ng pagkakataon
ang pagtatanghal ng dula
4. ANG NOBELA
 Kung ano ang sigabo at siglang ipinamalas ng mga nobelista sa mga unang
taon ng pananakop ng mga Amerikano ay ganoon din ang panlulupaypay
at halos paglaho nito ng mga sumusunod na panahon
 Maraming sanhi ito kabilang na ang nagbabagong panahon.
MARAMING SALAMAT SA
PAKIKINIG!