Panitikan sa Panahon ng

Amerikano
MGA KATANGIAN NG PANITIKAN SA
Panahon ng amerikano

1. Hangaring makamit ang kalayaan

2. Marubdob na pagmamahal sa bayan
3. Pagtutol sa kolonyalismo at
imperialismo
DIWANG NANAIG SA PANAHON
NG AMERIKANO

1. Nasyonalismo
2. Kalayaan sa pagpapahayag
3. Paglawak ng karanasan
4. Paghanap at paggamit ng bagong
pamamaraan
 MGA IMPLUWENSYA SA PANANAKOP NG
MGA AMERIKANO
1. Pagpapatayo ng mga paaralan
2. Binago ang sistema ng edukasyon
3. Pinaunlad ang kalusugan at kalinisan
4. Ipinagamit ang wikang Ingles
5. Pagpapalahok sa mga Pilipino sa pamamalakad ng
pamahalaan
6. Kalayaan sa pagpapahayag
MGA PAHAYAGAN SA PANAHON NG
AMERIKANO
1. EL GRITO DEL PUEBLO (Ang Sigaw/Tinig ng Bayan)
itinatag ni Pascual Poblete noong 1900
2. EL NUEVO DIA (Ang Bagong Araw) itinatag ni Sergio
Osmena noong 1900
3. EL RENACIMIENTO (Muling Pagsilang) itinatag ni
Rafael Palma noong 1900
4. Manila Daily Bulletin-1900
 3 PANGKAT NG MGA MANUNULAT
 Maka-Kastila

Naging Inspirasyon ng mga manunulat si Rizal.

 Maka-Ingles

Nagsimulang sa mga Paaralang Filipino ang Ingles, Maraming naisulat

na sanaysay, maikling kwento, at mga tula.

 Maka-Tagalog
Naging inspirasyon ng mga manunulat ang “Florante at Laura” ni
Francisco Balagtas at “Urbana at Felisa” ni Modesto de Castro
 MGA DULANG IPINATIGIL

1. KAHAPON, NGAYON AT BUKAS – sinulat ni

Aurelio Tolentino
2. TANIKALANG GINTO- ni Juan Abad
3. MALAYA –ni Tomas Remegio
4. WALANG SUGAT – ni Severino Reyes
 Panitikan sa Kastila
1. CECILIO APOSTOL- may pinakamabuting tulang papuri kay Jose
Rizal.
2. FERNANDO MA. GUERRERO- unang hari ng panulaan sa Kastila;
OBRA-MAESTRA-Crisalidas (Mga Higad)
3. JESUS BALMORI – “Batikuling”; OBRA-MAESTRA- El Recuerdo y
el Olvido.
4. MANUEL BERNABE- makatang liriko
5. CLARO M. RECTO- Obra-maestra-BAJO LOS COCOTEROS ( Sa
Lilim ng Niyugan)
 Iba pang Manunulat
 Adelina Gurrea
Kauna-unahang makatang babae sa Pilipinas na magaling sa wikang Kastila.
 Isidro Marpori
Napatanyag sa pamamagitan ng kaniyang apat na aklat na pinamagatang “Aromas de
Ensueno”.
 Macario Adriatico
sumulat ng magandang alamat ng Mindoro na pinamagatan niyang “La Punta de
Salto”.
 Efifanio de los Santos
Nakilala sa tawag na “Don Panyong”. Magaling na mananalambuhay sa buong
panahon ng panitikang Kastila.
 Panitikan sa TAGALOG
Inuri ni Julian Cruz Balmaceda sa tatlo ang mga makatang tagalog:
Makata ng Puso, Makata ng Buhay, Makata ng Dulaan.

• LOPE K. SANTOS – Ama ng Balarilang Tagalog; Apo ng mga

mananagalog. OBRA-MAESTRA-Banaag at Sikat
• JOSE CORAZON DE JESUS- Huseng Batute; Makata ng pag-ibig OBRA-
MAESTRA-Isang Punungkahoy
• FLORENTINO COLLANTES- Kuntil Butil; OBRA-MAESTRA- Lumang
Simbahan
• AMADO V. HERNANDEZ- Makata ng mga Manggagawa; MGA
OBRA-MAESTRA- Isang Dipang Langit;Mga Ibong Mandaragit;
Luha ng Buwaya; Bayang Malaya; Ang Panday
• VALERIANO HERNANDEZ-PENA- Tandang Anong at Kintin Kulirat;
OBRA-MAESTRA- Nena at Neneng
• INIGO ED REGALADO – Odalager; OBRA-MAESTRA-Damdamin
 ANG DULANG TAGALOG
•SEVERINO REYES – Lola Basyang; Ama ng Dulang Tagalog; OBRA-
MAESTRA- Walang Sugat
•AURELIO TOLENTINO – ipinagmamalaking mandudula ng
Kapampangan; OBRA-MAESTRA- Luhang Tagalog at Kahapon,
Ngayon at Bukas
•HERMOGENES ILAGAN- nagtayo ng samahang “COMPANA ILAGAN”
na nagtanghal ng maraming dula sa kalagitnaang Luzon
•PATRICIO MARIANO- sumulat ng “NINAY” at “ANAK NG DAGAT” na
siya niyang OBRA-MAESTRA
•JULIAN CRUZ-BALMACEDA- “Bunganga ng Pating” ang siya niyang
OBRA-MAESTRA
 IBA PANG PANITIKANG FILIPINO
• PEDRO BUKANEG- Ama ng Panitikang Iloko;
• CLARO CALUYA- Prinsipe ng mga Makatang Iloko; kilala sa pagiging
makata at nobelista
• LEON PICHAY – kinilala bilang “pinakamabuting BUKANEGERO”
• JUAN CRISOSTOMO SOTO- Ama ng Panitikang Kapampangan;
• ERIBERTO GUMBAN-Ama ng panitikang Bisaya
• Magdalena Jalandoni- nag-ukol naman ng panahon sa nobelang Bisaya.
 Panitikan sa INGLES
• JOSE GARCIA VILLA – “Doveglion”; pinakatanyag na Pilipinong
manunulat sa Ingles
• JORGE BACOBO – sinulat-”Filipino Contact with America”; A
Vision of Beauty
• ZOILO GALANG – sumulat ng kauna-unahang nobelang Pilipino
sa wikang Ingles na pinamagatang “A Child of Sorrow”
• ZULUETA DE COSTA - nagkamit ng unang gantimpala sa tulang
“Like the Molave”
• NVM GONZALES- may-akda ng “My Islands” at “Children of the
Ash Covered Loom”. Ang huli ay isinalin sa iba’t ibang wika sa
India
• ANGELA MANALANG GLORIA- umakda ng “April
Morning”; nakilala sa pagsulat ng mga tulang liriko
noong panahon ng Komomwelt
• ESTRELLA ALFON – ipinalalagay na pinakapangunahing
manunulat na babae sa Ingles bago magkadigma.
Sinulat niya ang “MAGNIFICENCE” at “GRAY
CONFETTI”
• ARTURO ROTOR – may-akda ng “THE WOUND AND THE
SCAR”-kauna-unahang aklat na nalimbag sa Philippine
Book Guild