Borderline Kişilik Bozukluğunda Frontal tDCS

Uygulamalarının Kognitif İşlevler Üzerindeki Etkisi

 GİRİŞ

• Birçok çalışmada, borderline kişilik bozukluğu (BKB), kognitif kontrolün

bozulmasıyla ilişkili bulunmuştur (1).

• Bu bozulma, limbik sistemin artmış aktivasyonu ile birlikte, sol dorsolateral

prefrontal korteksin (dlPFC) azalmış aktivasyonu ile ilişkili olabilir (1).

2
• Çalışmaya 20 BKB ve 20 sağlıklı kontrol katılacaktır.

• Bu çalışmada, dorsolateral prefrontal korteks üzerine (DLPFC) yapacağımız, transkranial

doğru akım uyarımı (tDCS) uygulamalarının, frontal kognitif işlevlerdeki etkisini
nöropsikolojik test bataryası (NPT) ile göstermek istiyoruz.

• Her hastaya sağ DLPFC, sol DLPFC, Medial Frontal Kortex ve sham olarak 4 ayrı seans, 2
mA ve 30 dk olarak tDCS uyarımı yapılacaktır.

• Uygulama sırasında frontal lob fonksiyonlarını ağırlıklı olarak değerlendiren bir NPT
bataryası kullanılarak, farklı alanlardaki tDCS uygulamaları ile kognitif işlevlerde
indüklenen değişim incelenecektir. 3
 tDCS  Cihazı
tDCS 

4
 PSİKOMETRİK TESTLER

• Borderline Kişilik Envanteri

• MMPI
• SCID-II
• SCL-90
• Mini-Mental test
• Beck Depresyon Ölçeği

• Bilgilendirilmiş Onam Formu

5
   NP TESTLER

ONLİNE
1. FCSRT Testi
2. Stroop Testi
3. İz Sürme Testi, A ve B
4. Harf Sayı Sıralama Testi
5. Sembol-Sayı Modalite Testi
6. Kelime Akıcılığı Testi
OFFLINE
7. Social Cognition (Reading The Mind in Eyes)
8. UPPS

6
   NP TESTLER
1. FCSRT (Buschke, 1984; Grober & Buschke, 1987), tüm hatırlanacak kelimeler yerine sadece hatırlanamayan kelimeleri
sunarak “seçici hatırlatma” paradigmasını kullanan çok denemeli bir hafıza testidir. böylece deneğin dikkatini önceki denemede
hatırlamayan kelimelere yönlendirir. (Belleği ölçer).

2. İz Sürme Testi, Test A: Bu test, görsel inceleme, sayısal veya değerlendirme ve görsel motor hızı gerektirir. Dikkati ölçer.

Test B: Bilişsel esnekliği, yani bir uygulamadan diğerine geçme kapasitesini ölçer.

3. Stroop Testi. Yazılı kelimeye karşılık gelen renkten farklı bir renkte basılmış renk adlarını (KIRMIZI, YEŞİL, MAVİ)
içerir. Konu, kelimenin basıldığı mürekkebin rengini söylemelidir. 45 saniyelik bir sürede kelimelerin renklerini okuma
performansını kullanarak parazite karşı direnci ölçer. (seçici ve odaklanmış dikkat, inhibisyon kontrolü)

4. Harf Sayı Testi. İncelenen denek tarafından anında çoğaltılması için sözlü olarak verilen ancak bazı kriterlere göre sıralanan bir
dizi rakam ve harfe karşılık gelir. Bilgiyi çok kısa bir zaman aralığında işleme ve saklama ve uyarıcının kısa vadeli bir temsilini
oluşturma becerisini ölçer. (Çalışan bellek).

5. Sembol Sayı Modalite Testi. Sürekli dikkat ve işlem hızı testidir. Uyarıcı, her bir şeklin bir sayıya karşılık geldiği, anlamı
olmayan geometrik şekiller dizisinden (model olarak hizmet eden) oluşur. (Dikkati ölçer) (görsel tarama, görsel iz sürme ve sürekli
görsel dikkat) 7
• Reading The Mind in Eyes: Göz Testi, zihinsel durumların yüz ifadelerinin parçalarıyla, eşleştirmeyi içerir -
sadece yüzün göz çevresindeki kısmı. Bildirilen bilinçsiz, hızlı ve otomatik bir düzeyde, denekler, gözlerin
hangi kelimeye en yakın olduğuna dair bir yargıya varmak için bellekte depolanan ve belirli zihinsel
durumlar bağlamında görülen göz bölgesi ifadelerinin örnekleriyle her resimdeki gözleri eşleştirmelidir.
(cognitive empathy, emotion perception, and vocabulary).
• Kontrollü Kelime Akıcılığı Testi (Controlled Oral Word Assocıatıon Test): Daha çok prefrontal korteks
tarafından sürdürülen önemli yönetici işlevlerden birisi olan sözel akıcılığın değerlendirildiği Kontrollü
Kelime Akıcılığı Testi sırasında denekten 60 saniye içerisinde verilen harfle başlayan olabildiğince çok sayıda
özel isim ve eylem isimleri haricinde kelime türetilmesi istenmektedir. Özellikle sol frontal bölge hasarlarına
duyarlı olduğu düşünülen ve dikkat kapasitesi, davranışı sürdürebilme ve çelinebilirlik gibi yönetici işlevlerin
değerlendirildiği Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan olgularda sıklıkla kullanılan bu
testte denekten bir dakika içinde K, A ve S harfleriyle başlayan kelimeler bulması istenir. Bireyin tekrar ettiği
kelime sayısı da perseverasyon puanını oluşturmaktadır (Öktem 1994).