§15.

3 warmte, water en
exoten
17 mei 2022
Planning
• Bespreken opdrachten §15.1 en §15.2
• Uitleg exoten
• Opdracht exoten
• Leesstrategie 3: Samenvatten
• Uitleg waterzuivering
• Opdracht waterzuivering
• Opdrachten §15.3 maken
• Afsluiting
Successie en gradientecosysteem
Gradientecosysteem:
• De plek waar een ecosysteem overgaat in een ander ecosysteem
• Grootste biodiversiteit
• Bijv. hoog naar laag, nat naar droog, van veel naar weinig mineralen

Successie:
• Ecologisch proces waarbij een merkbare verandering in de soortensamenstelling binnen een
habitat plaatsvindt
• Er wordt een stabiele levensgemeenschap gevormd
• Begint met een aantal pioniersoorten
§15.1 Gebruik van BINAS
Adaptatie
• Erfelijke veranderingen in morfologische structuren, fysiologische
eigenschappen of gedrag van individuen binnen een populatie, die
deze organismen een evolutionair voordeel geven

Bijvoorbeeld:
• Tolerantiegrens verschuift
De uiterste waarde van een abiotische
milieufactor, waarbij individuen van een soort nog net in leven blijven. Er is een
minimum en een maximum voor deze
abiotische grenzen
• Meer nakomelingen
Voorbeelden van exoten
Exoten
• Soorten afkomstig uit een ander gebied die zich vestigen in een
ecosysteem

• Wanneer is een exoot invasief?

• Komt oorspronkelijk niet in het gebied voor
• Vermeerdert zich snel
• Zorgt voor verstoring van het ecosysteem (bijv. uitsterven andere soorten)
Invasieve exoten
Kies een invasieve exoot en beschrijf op welke manier jullie deze exoot
zouden bestrijden. Benoem wat de biologische voor- en nadelen zijn
van deze manier van bestrijden.

Werk in tweetallen
10 minuten
Schrijf je antwoord op het opdrachtenblad
Hulp?  internet
Klaar?  werk verder aan de opdrachten van §15.3
Accumulatie

Ophoping van bestrijdingsmiddelen in de organismen van de voedselketen. Wanneer in een voedselketen een
bepaalde gifstof niet wordt afgebroken, neemt de giftconcentratie per trofisch niveau (schakel uit de
voedselketen) toe. Door deze accumulatie krijgen de toppredatoren uit de voedselketen extreem hoge
concentraties bestrijdingsmiddelen in het lichaam en kunnen hieraan sterven.
Leesstrategie 3: Samenvatten
• Op welke manier groeit de populatie en is die stabiel? De amerikaanse vogelkers
heeft zich ontwikkeld als plaag en vormt een bedreiging voor het bestaande
duinen ecosysteem. 
• (Binas 93D).

37:

38: D
Waterzuivering
• Medicijnresten in water
• Gevolgen:
Waterzuivering
Leg uit bij welke processen tijdens waterzuivering zuurstof nodig is en waarom
dit nodig is. Schrijf ook bij welke processen dit niet nodig is en waarom. Maak
eventueel een schema.
Zoek op in H16 in welke paragraaf dit uitgebreid wordt beschreven

Werk ik tweetallen
10 minuten
Schrijf je antwoord op het opdrachtenblad
Hulp?  Gebruik BINAS 93G
Klaar?  Lever je opdracht in, ga verder met de opdrachten van §15.3