Filipino sa Iba't-Ibang

Disiplina
Bb. Gracelyn Altaya
Guro
Ka b a n a t a I - A ra l i n I
Matatalakay sa araling ito ang
makatwirang pag-usbong ng
Wikang Filipino

Juan 1:1 - Nang hindi pa nilalang ang

sanlibutan mayroon ng wika. Ang wika ay
kasama ng Diyos at ang salita ay Diyos.
Filipino bilang Wikang
Pambansa
Probisyong pangwika ayon sa Konstitusyon,
1987
• Artikulo XIV, Seksyon 6: “Ang wikang
Pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang, ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa
mga umiiral na wika sa Pilipinas at sa
iba pang mga wika.”
Bigyang-diin natin ang sinasabi ng Konstitusyon

1. Malinaw kung ano ang tawag natin sa wikang Pambansa ng

Pilipinas, at ito ay Filipino.
2. Ang wikang Filipino ay nasa proseso pa rin ng paglinang.
3. May dalawang saligan ng pagpapayabong at pagpapayaman sa
wikang ito.
- Ito ay ang umiiral na wikas sa ating bansa o ang mga diyalekto.
- Ang iba pang wika mga wika o ang mga wikang dayuhan na
nakaiimpluwensya sa ating kabihasanan tulad ng Ingles, Intsek at
iba pa
Ngunit ano ba ang pormal na
deskripsyon ng Filipino bilang
wikang Pambansa ?
Ang Resolusyon 96-1 ng Komisyon sa Wikang
Filipino
• Ang Filipino ang katutubong wika na ginagamit sa buong
Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng mga etnikong
grupo. Katulad ng iba pang wikang buhay, ang Filipino ay
dumaraan sa proseso ng paglinang sa pamamagitan ng
panghihiram sa mga wika sa Pilipinas at mga ‘di katutubong
wika at ebolusyon ng iba’t ibang barayti ng wika para sa iba’t
ibang saligang sosyal at para sa mga paksa ng talakayan at
iskolarling pagpapahayag.
Mga salitang hiram
Ingles:
• Kompyuter (Ingles)
• Tax (Ingles)
• Fax (Ingles)
• Cellphone (Ingles)
 M g a s a l i t a n g h i ra m
Ingles:
• Kompyuter (Ingles)
• Tax (Ingles)
• Fax (Ingles)
• Cellphone (Ingles)
 Gayundin ang mga salitang:

• Tsuper, Kudeta ( Prances )

• Pansit, Siopao, Lomi ( Intsik )
• Acquarium, Gymnasium, Modus
Operamdi ( Latin )
• Silya, Libro, Kubyertos ( Kastila )
 Mga bokabularyong mula naman sa mga
wika sa ating bansa:
• jihad (muslim)
• buang (bisaya)
• gurang (bisaya)
• hinayhinay (ilonggo)
• manong/manang (ilokano)
• paghigugma (ilonggo)
• pinakbet (ilokano)
Grose Domestic Product

National
Development
and Language
Diversity (1972),
Jonathan Pool

vs. Dami ng Katutubong Wika

 Saligang Batas, 1987 (Kautusang
Pangkagawaran Bilang 7, Kagawaran ng
Edukasyon)
• Ang Filipino ay hindi na Pilipino na batay sa
Tagalog. Ngunit, kailangang linawain na hindi rin
ito ang pinanukalang amalgamasyon o pantay-
pantay na representasyon ng lahat ng wika sa
Pilipinas. Demokratiko man, imposible ang
konseptong ito ni Demetrio Quirino, Jr.
(Almario;sa Bernales, et al., 2006).
 E s p e ra n t o
• Isang artipisyal na wika ang ginawa sa
Europa na mula sa pinagsama-samang
mga salita na halos lahat ng wika sa
Europa.
 Ta g a l o g

• Ay isang wikang natural at may mga katutubo

itong tagapagsalita.
• Isa rin itong partikular na wika na sinasalita
ng isa sa mga etnolinggwistik na grupo sa
bansa na tinatawag ding Tagalog
(Constantino; sa Bernales; et.al., 2002).
• Pumasok noong 1959 ang pangalang
Pilipino bilang wikang Pambansa.
Bunga ito ng kalituhang ibinunga ng
pagbatay sa wikang Pambansa sa
Ta g a l o g n o o n g 1 9 3 7 . N a g i n g
madalas ang pagtukoy sa wikang
p a m b a s a m u l a n o o n b i l a n g Ta g a l o g
na isa ngang pagkakamali.
• Kautusang Pangkagawaran Bilang
5 9 , i ti n a k d a n a t u w i n g t u t u k u y i n
ang wikang pambasa, ito ay
tatawaging Pilipino. Ngunit
lumalabas na ang Pilipino ay
Ta g a l o g d i n s a e s t r u k t u r a a t
nilalaman.
 Pilipino

• Isang mono-based national language

• walang pagkakataon ang mga ‘di
Tagalog na maging bahagi ng
pagpapayaman at pagpapaunlad ng
Pilipino.
• Kaya sa mga eskwelahan noon,
mas tama ang aklat kaysa libro;
ang takdang aralin kaysa
asaynment; mag-aaral kaysa
estudyante, pagsusulit kaysa
eksam; Pamantasan kaysa
unibersidad; dalubhasaan kaysa
kolehiyo at iba pa. Tinawag ito
n i P r o f. L e o p o l d o Ya b e s n a
Ta g a l o g I m p e r i a l i s m n a
n a g b u n g a n g m g a n e g a ti b o n g
r e a k s y o n s a m g a ‘ d i Ta g a l o g .
 Mga miskonsepsyon sa Wikang Filipino
• Ang pangalang Filipino na ating wikang Pambansa ay hindi
galing sa ingles na Filipino na tawag sa ating mga
mamamayan ng Pilipinas.
• Hindi rin isang akomodasyong pampolitika ang pagbabago ng
pangalan ng wikang Pambansa mula sa Pilipino sa Filipino.
• Maaaring napahinahon nga nito ang mga rehiyonalistang anti-
Pilipino, pero higit pa roon ang dahilan ng pasyang pagpapalit
ng P sa F.
• Kailangang gawin ang pagpapalit mula sa P tubgo sa
F,modernisasyong pinagdaraanan ng ating wikang
Pambansa, tulad ng pagdaragdag ng walong titik sa
alpabeto at ang paglinang ditto salig sa mga umiiral na
wika sa Pilipinas at iba pang mga wika.

• Ito ay mga pagbabago upang kaiba sa pambansang

wikang Pilipino.
 Ano kung gayon, ang
pinakaesensyal na konsepto ng
wikang Filipino ?
 Lingua Franca
• Nagsisilbing pangalawang wika ng higit na nakararami sa buong
bans ana ating ginagamit sa pakkipagkomunikasyon sa isa’t isa
lalo na sa mga syudad, kahit pa mayroon tayong kani-kaniyang
katutubo at unang wika gaya ng Cebuano, Ilocano, Pampanggo,
Tausog, Kalinga at iba pa.
• Dahil sa lingua franca at pangalawang wika, nabubuo ang
barayti nito bunga ng impluwensya ng ating kani-kaniyang unang
wika sa paggamit nito.
• Nasa kalooban ngayon ng Filipino ang
paglinang sa “sanyata” at “ranggay” ng Iloco,
sa “uswag” at “bihud” ng Visaya, sa “santing”
ng Kapampangan, sa “laum” at “magayon” ng
Bikol at kahit sa “buntan” ng Butuanon at sa
“suyad” ng Manobo.
 at !
ng a salam
Ado n ada mo
ga M
salam Shukr
at ! an !

Maraming
salamat !
Thank You
!