FILIPINO

BILANG WIKANG
PAMBANSA
PAGLINAW NG KALIKASAN
AT PROSESO NG
PAGLILINANG
Linawin natin ang
probisyong pangwika
sa ating Konstitusyon.
Sa Artikulo XIV
Seksyon 6
Ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay Filipino.
Samanatalang nililinang, ito
ay dapat payabungin at
pagyamanin pa salig sa
umiiral na wika sa Pilipinas
at sa iba pang wika.
Idekonstrak
natin ang
probisyong ito.
Una: malinaw ang itatawag sa
wikang pambansa ng Pilipinas, at
ito ay FILIPINO.
Ikalawa: ito’y wikang nasa proseso
ng paglilinang.
Ikatlo: may dalawang saligan ng
pagpapayabong at pagpapayaman
sa wikang ito :
1. Ang umiiral na wika
o diyalekto sa ating
bansa
2. Iba pang wika o
wikang dayuhan.
Ano ba ang pormal na
deskripsyon ng
Filipino bilang
wikang pambansa???
 Ang wikang Filipino ay ang katutubong
wika na ginagamit sa buong Pilipinas bilang
wika ng komunikasyon ng mga etnikong
grupo. Katulad ng iba pang wikang buhay,
ang Filipino ay dumaan sa proseso ng
paglinang sa pamamagitan ng panghihiram
sa mga wika sa Pilipinas at mga di-
katutubong wika at ebolusyon ng iba’t ibang
barayti ng wika para sa iba’t ibang saligang
sosyal, at para sa mga paksa ng talakayan at
iskolarling pagpapahayag
 Sa deskripsyon ng KWF, ipinagdidiinan na
ang wika ay buhay at dahil nga buhay ito, ito
ay dinamiko. Ngunit pansinin ang proseso ng
paglinang
Binigyang-diin ang: “Panghihiram sa mga
wika sa Pilipinas at mga di katutubong
wika”
Totoong nanghihiram ang wika natin sa di –
katutubong wika o mga dayuhang wika, lalo
na para sa mga konseptong walang
direktang katumbas sa ating wika.
Ngunit kaiba sa karniwang panghihiram,
ang panghihiram ng wika ay inaari na rin
nating sariling atin ang salitang ating
hiniram.
Magbigay ng ilang salitang hiram mula sa
ibang wika na inaaring atin…
 Itinuturing na ring Filipino ang mga
salitang ito. Hindi na natin kailangan pang
ibalik ang mga ito sa wikang ating
pinaghiraman dahil bagama’t hiram nga ay
atin na ito.
Ngunit maituturing nga kayang
panghihiram ang panghihiram natin ng
salita sa ibang wika sa Pilipinas?
Hindi na rin maitatatwa ang pagpasok sa
Filipino ng mga bokabularyong mula sa
mga wika sa sa ating bansa. Tulad ng :
Jihad(Muslim) Buang / Gurang (Bisaya)
Manong / Manang (Ilocano) Pinakbet
(Ilocano)
Mapupuna sa resolusyon ng KWF
ang sinasabing panghihiram bilang
proseso ng paglinang sa mga
salitang ito na mula sa iba’t ibang
wika sa iba’t ibang panig ng ating
bansa. Kailangan pa ba nating
hiramin ang bagay na sa atin na
naman???
Pag-aambag Kapag ang mga salita ay nagmula sa
Mindanao, Katimugang Luzon o sa Visayas, hindi
iyon hiniram ng Filipino dahil sa atin din nagmula
iyon. Samakatuwid, mas mainam na gamitin ang
salitang pag- aambag sa halip na panghihiram.
Samakatuwid, ang Filipino ay hindi Pilipino na
batay sa Tagalog. Ngunit kailangang linawin na
hindi rin ito ipinanukalang amalgamasyon o
pantay-pantay na representasyon ng lahat ng wika.
Demokratiko man, imposible ang konseptong ito ni
Demetrio Quirino Jr. (Almario, Bernales, et al.,
2006)
Ano pa ang higit na
kaibahan ng Filipino
sa Tagalog at
Pilipino??
TAGALOG
Ang Tagalog ay isang wikang natural at
may mga katutubo itong tagapagsalita.
Isa rin itong partikular na wika na
sinasalita ng isa sa mga
etnolinggwistikong grupo sa bansa na
tinatawag ding Tagalog. (Constantino sa
Bernales, et al., 2002)
PILIPINO
 Samantala pumasok naman ang salitang
Pilipino bilang wikang pambansa noong 1959.
bunga ito ng kalituhan naidulot ng pagbatay
ng wikang pambansa sa wikang Tagalog na
isang pagkakamali. Kaya sa bisa ng
Kautusang Pangkagawaran bilang 59,
itinakda na tuwing tutukuyin ang wikang
pambansa ito ay tatawaging Pilipino.
Ngunit lumabas na ang Pilipino ay
Tagalog din sa estraktura at nilalaman,
kaya ito ay itinututring na isang mono-
based national language. Naging labis
rin na purista ang mga taliba noon. Wala
noong pagkakataon ang mga di- tagalog
na maging bahagi ng pagpapayaman at
pagpapaunlad ng Pilipino.
Tinawag ito ni Prof. Leopoldo Yabes na
Tagalog Imperialism na nagbunga ng
mga negatibong reaksyon sa mga di-
tagalog.
Sa kasalukuyan, hindi na argumentong
ang Filipino ay Tagalog din. Matagal na
itong nasagot sa saliksik ng mga
linggwista.
Wika nga ni Almario (Bernales, et al.,
2006) “hindi lamang natin iniintinding
mabuti.”
 Mga Miskonsepsyon sa Filipino na
kailangan ng paglilinaw…
Ang pangalang Filipino ng ating wikang
pambansa ay hindi nagmula sa Ingles na
Filipino na tinatawag sa ating mga
mamamayan ng Pilipinas.
Hindirin akomodasyong
pampolitika ang pagbabago
ng pangalan ng wikang
pambansa mula sa Pilipino
tungo sa Filipino.
Kinailangang gawin ang pagpapalit
mula sa P tungo sa F, dahil sa
modernisasyong pinagdaraanan ng
ating wikang pambansa, tulad ng
pagdaragdag ng walong titik sa
alpabeto at ang paglinang dito salig
sa umiiral na wika sa Pilipinas at iba
pang wika.
Ano kung gayon ang
pinakaesensya ng
konsepto ng Wikang
Filipino???
Pambansang Lingua Franca Bilang
isang lingua franca, ito ang
nagsisilbing pangalawang wika ng
higit na nakararami sa buong bansa
na ating ginagamit sa
pakikipagtalastasan lalo na sa
siyudad, kahit pa mayroon tayong
kani-kaniyang sariling katutubong
wika
Pambansang Lingua Franca
Dahil nga lingua franca at
pangalawang wika, nakabubo
ng barayti nito bunga ng
impluwensiya ng ating kani-
kanyang unang wika sa
paggamit nito.
Ang huling talata ng isang
artikulo ng Dr. Almario ay
magandang paglalarawan sa
esensya ng wikang Filipino
bilang isang lingua franca…
“Nasa kalooban ngayon ng Filipino ang
paglinang sa ‘sansyata’ at ‘ranggay’ ng Iloco,
sa ‘uswag’ at ‘bihud’ ng Visaya, sa ‘santing’ ng
Kapampangan, sa ‘laum’ at ‘magayon’ ng
Bicol, at kahit sa ‘buntan’ ng Butuanon at sa
‘suyad’ ng Manobo. Samantala’y hindi hadlang
sa madaliang pagpasok ng ‘shawarma,’
‘sashimi,’ ‘glasnost,’ perestroika,’ ‘shabu,’
‘megabytes,’ ‘coliform,’ ‘odd-even,’ at iba pang
idaragsang ‘satelayt,’ at ‘fax,’ ng
globalisasyon.”
MARAMING SALAMAT

 Inihanda ni: Bb. Jewel Augustine R. del Mundo Filipino

(Instructor I)