Evlilik Öncesi

Değerlendirme
• Evlilik öncesi psikolojik danışmanın en önemli öğelerinden biri çiftlerin
ilişkilerinin danışma öncesinde değerlendirilmesidir.
• Kapsamlı yapılan bir değerlendirme evlilik öncesi psikolojik danışma
sürecinde ele alınacak konuların belirlenmesine ve danışma sürecinin
yol haritasının ortaya konmasına yardımcı olur.
• Değerlendirmenin amacı çiftlerin ilişkileri ile ilgili bir karara
varmalarından çok kendilerine, partnerlerine ve ilişkilerine yönelik
algılarını değerlendirmektir.
• Aynı zamanda, ilişkilerinin güçlü ve zayıf yönleri, problem alanları ve
problemleri çözmek için çiftlerin var olan kişisel kaynakları hakkında
bilgiler edinebilmektir.
• Değerlendirme sürecinde iki önemli soru bulunmaktadır:
• 1) Çiftlere ilişkin hangi bilgiler değerlendirilmelidir?
• 2) Bu bilgiler nasıl bir yöntem izlenerek değerlendirilmelidir?
• Evlilik öncesi ilişkileri değerlendirmede bireylerin şu anki ilişkilerinin
niteliğini etkileyen faktörlerin incelenmesi her bir çift için ayrı ayrı
yapılmalıdır.
 Görüşme
• İlk görüşmede ele alınacak bazı konular:
• İlk buluşma
• İlk izlenim
• İkinci kez çıkma
• İkinci izlenim
• Ailenizin ve arkadaşlarınızın tepkisi
• Ayrı olunan dönem
• Nişanlanma
• Çatışma
• İletişim
Dinamik İlişki Tarihçesi Yöntemi
 Çiftlerin Destek Kaynaklarının İncelenmesi
• Bu yöntemle çiftlerin yaşamlarının üç farklı alanında yer alan sosyal
destek kaynaklarından ne derece destek algıladıkları incelenmektedir.
• Bu alanlar:
• Kişisel alan: özsaygı, değerler, kişisel hayaller, sorun çözme becerileri,
stresle başa çıkma becerileri ve farkındalık ile ilgili bilgiler
• İlişki alanı: İlişki geçmişi, gelecekten ortak beklentiler, ortak kullanılan
mallar, olumsuz durumlarla başa çıkma stratejileri, partneriyle ilgili
bilgiler.
• Çevresel alan: Kültürel/toplumsal kaynaklar, evlilik ve aile danışmanları,
ekonomik ve politik çevre, komşular ve meslektaşları, aile öz-geçmişi
Çözüm odaklı yaklaşıma dayalı sorular:
• 5 yıl sonra ilişkinizi nerede görüyorsunuz?
• İlişkinizde sorun yaşadığınız zaman yaptığınız en yararlı şey nedir?
• Sorun yaşadığınızda partnerinizin yaptığı en yararlı şey?
• Eğer evliliğinizin doyum verici olmasını sağlayacak bir reçete/formül
geliştirmiş olsaydınız içerisine ne koyardınız?
• Şu ana kadar ilişkinizde karşılaştığınız en önemli sorun neydi? Bunun
üstesinden gelmek için ne tür kaynaklar kullandınız?
• İlişkinizde en çok değer verdiğiniz şey nedir?
• Partnerinizin ilişkinizden daha fazla doyum almasını sağlamak için ne tür
bir olumlu değişiklik yapabilirsiniz?
Davranışsal Gözlem
• Çiftlerin davranışlarını doğrudan gözlemlemek ilişkilerinin örüntüsü
hakkında danışmanlara önemli bilgiler sunar.
• Gözlem, çiftlerin danışmanın odasına girmesiyle başlar, görüşme
sırasında birbirleri ve danışmanla etkileşim sırasında kullandıkları sözel
olduğu kadar sözel olmayan davranışların gözlenmesini içerir.
• Birbirlerine duygu ve düşüncelerini iletme biçimleri, kim kimin sözünü
kesiyor, çiftlerin hangisi konuşmayı başlatıyor vb. görüşme sırasında
izlenebilir.
• Çiftlerden ilişkilerinde sorun olan bir konu üzerinde tartışmaları
istenebilir.
Aile İlgili Anıların Kullanılması
• Adler-ilk anılar
• Ailemi nasıl hatırlıyorum? Ölçeği (Watts, 1997)
• Ölçekler yanıtlandıktan sonra, danışman çeşitli sorularla süreci yönlendirir.
• A) Uygulamanın bu bölümünde kendinizle / partnerinizle ilgili olarak neler
öğrendiniz?
• B) Hangi konularda aynı düşüncelere sahipsiniz? Hangi konularda farklı
düşünüyorsunuz?
• Böyle bir uygulama ile çiftler, evlilik yaşamı ile ilgili çeşitli konularda neler
düşündüklerini öğrenme fırsatı bulmuş olurlar. Çiftler, danışman eşliğinde
birkaç oturumluk bir süreçte, öğrendikleri bu bilgiler üzerinde çalışır ve
birbirlerini daha yakından tanımış olurlar.
Genogram
Ölçme Araçlarının Kullanılması
• Yurtdışında Kullanılan:
• Evlilik Öncesi Birey ve İlişki Değerlendirme (PREPARE)
• Çift İletişimini Anlama ve Kolaylaştırma (FOCCUS)
• İlişki Değerlendirme (RELATE)
Ölçme Araçlarının Kullanılması
• Ülkemizde kullanılan:
• Evlilik Öncesi İlişkileri Değerlendirme Ölçeği
• Romantik İlişkilerde Doyum Ölçeği
• İlişki Doyumu Ölçeği
• İlişkilerde Mutluluk Ölçeği
• Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri
• Romantik İlişki Ölçeği
• Romantik İnançlar Ölçeği
Ölçme Araçlarının Kullanılması
• Ülkemizde kullanılan:
• Romantik İlişkilerde Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği
• İlişkilerde İnanç Envanteri
• İlişki İnançları Envanteri
• İlişki İstikrarı Ölçeği
• Adlerian Sosyal İlgi Ölçeği
• Ergenler için Romantik İlişkilerde Sorun Çözme Ölçeği
• Flört Kaygısı Envanteri-Ergen Formu
• İlişki Problemlerine Tepkilerim Ölçeği
• Ayrılık Nedenleri Yükleme Ölçeği