MGA TAGUBILIN

Bb. Dhanica Agapay Tirahan: Brgy. Oogong Sta Cruz, Laguna

Edad: 19 taong gulang
Kaarawan: Hunyo 12, 2002

Mga Magulang:
G. Ericson B. Agapay
Gng. Daisy S. Agapay

Edukasyon:

Elementarya: San Jose Elementary School

Sekondarya: Pedro Guevara Memorial National High
School
Senior High School: Laguna State Polytechnic
University
Tersyarya: Ikalawang antas sa kursong Batsilyer ng
Edukasyong Pangsekondarya na
nagpapakadalubhasa sa Matematika

Katungkulan o Karangalan:
• Naging kabahagi ng Individual and Collaborative
Editorial Writing sa DSPC taong 2017
• Ang Lagunian Editorial Writer
• Filipino Club Active Member
G. Nico A. Custudio Nico A. Custodio
Brgy: Cabanbanan Pagsanjan Laguna
20 Taong gulang

March 28, 2001

Mga Magulang:
Aileen A. Custodio
Rico J. Custodio

Edukasyon:

-Unson Elementary School

-Pedro Guevara Memorial National Highschool
-Laguna Senior High School

Katungkulan o Karangalan:
- Naging radio broadcaster technial director
Division 2nd place nung elementarya
- Lumahok sa electric circuit
simula elementarya hanggang SHS
PAMPASIGLAN
G
LARO
handa
na ba
kayo?
A
T B BA EL I T
abvaeli
r ta
a g e
A
T E BK EE P
a p
v e
e k
r e
a g e
ST I S TE S m i
 SALING LABI
Binhisipan Tungkol sa Pasalitang Pag-
uulat sa Pekeng Balita
 MGA LAYUNIN

• Tukuyin ang Pekeng Balita (fake news).

• Tukuyin mga paraan kung paano maiiwasan
ang fake news.
• Tukuyin ang Tsismis.
• Tukuyin ang katotohanan laban sa tsimis.
Fake News/ Peke o Maling Balita

Ang pekeng balita ay ang pangalan na ibinigay

sa balitang kulang sa katotohanan at naililipat
sa pamamagitan ng iba`t ibang mga portal ng
balita, media at mga social network na parang
totoo.

Ang maling impormasyon ay hindi nakakabuti

para sa atin lalo na sa panahong kailangan
nating magtulungan upang labanan ang virus.
Ito ay nagkakalat ng takot o kalituhan o
pumipigil sa mga tao na gawin ang tama.
 MGA LAYUNIN NG PEKENG BALITA/
FAKE NEWS
Ang pekeng balita ay nai-publish para sa
iba't ibang mga kadahilanan na may
maraming mga layunin, samakatuwid ang
ilang mga sumangguni sa kanila bilang
"maling balita".
Pinaka-karaniwang layunin ay ang mga
sumusunod:

 Maimpluwensyang opinyon sa pulitika sa isang partikular na

sitwasyon at sandali.
 Maaapektuhan ang mga resulta ng halalan sa panahon ng pagbuo
ng halalang pampanguluhan.
 MGA LAYUNIN NG PEKENG
BALITA/ FAKE NEWS

 Kumuha ng mas maraming bilang ng mga pagbisita sa mga

portal ng balita, na lampas sa reputasyon ng mga
mamamahayag.
 Upang makapagpadala ng mga ideolohiya ng iba't ibang mga
uri.
 Maimpluwensyahan ang pag-uugali ng mga taong may iba't
ibang mga layunin.
 Sinadya na bumuo ng maling impormasyon mula sa publiko.
 MGA EPEKTO NG PEKENG BALITA O
FAKE NEWS

 Nakalalason sa kaisipan ng mga tao

 Nakapagpapabagsak ng moralidad
 Nakasisira sa pangalan/imahe ng isang indibidwal o grupo
 Nakapagpapalito sa mga tagatanggap ng mensahe
 MGA URI NG
FAKE NEWS AYON KAY CLAIRE
WARDLE NG FIRST FRAFT NEWS
 MGA LAYUNIN
 Pangungutya o Pardoya (Satire or Parody)- Tumutukoy sa balitang
walang layunin na maminsala ngunit may potensyal na manlinlang o
manloko.
  Maling Koneksyon (False Connection)- Tumutukoy sa balita na ang
titulo ay hindi tumutugma sa mga nilalaman.
 Nakakalinlang na nilalaman ng balita (Misleading Content)-
Tumutukoy sa mapanlinlang na pag gamit ng impormasyon upang
ibalangkas ang isang isyu o indibidwal.
 Maling nilalaman (False Content)- Tumutukoy sa balita na may tunay
na nilalaman ngunit hindi tama ang konteksto ng impormasyon ang
ibinabahagi.
 Huwad na nilalaman (Imposter Content)- Uri ng pekeng balita na kung
saan ang mga huwad na pinagmulan o sources ay nag papanggap bilang
mga tunay na pinagmulan ng impormasyon o konteksto.
 Dinayang Nilalaman (Manipulated Content)- Pagmanipula sa mga
tunay na impormasyon o larawan upang manlinlang
 Kathang-isip na nilalaman (Fabricated Content)- ay 100 porsiyentong
bagong impormasyon na walang katotohan at isinulat para manlinlang o
manloko at maminsala.
MARAMING SALAMAT!
 PANIMULA
Ang Tsismis ay galing sa
Spanish word na chisme na
nasalin sa salitang Filipino
na chismis na sa English ay
gossip.

ANO NGA BA ANG TSISMIS?

Ang tsismis ay isang bagay na kung saan karaniwang pangungusap
o kwento na may kaugnayan sa may buhay ng may buhay na negatibo,
pakontra o pasalungat na itinuon sa isang tao o pangkat ng mga tao.
 ANG TSISMIS BILANG PABORITONG
LIBANGAN NG MGA PILIPINO

 Gaya nga ng sabi ni Rico Blanco sa kanta niyang “Chismis”, ang

tsismis agang pambansang marijuana ng bansa. Parte na ito ng
kulturang Pilipino. Kada barangay ay mayroong isang grupo ng
mga tsismosa na nagkikita araw- araw para pag usapan ang mga
“balita”.
 Kadalasan sa mga tsismosa ay mga housewife o di kaya mga
middle-aged na walang magawa, pero may mga tsismosa rin sa
bawat edad. Madalas na marieinig ang mga Pilipino na magsasabi
ng “Tara magtsismisan tayo” o kaya “Ano ang tsismis?”.
 ANG TSISMIS BILANG PABORITONG
LIBANGAN NG MGA PILIPINO
 Karaniwang nilalayuan o iniiwasan ang mga tsismosa, pero marami rin ang mahilig
makipagkwentuhan sa kanila. Natural lamang na maintriga ang mga tao sa mga
sikreto at baho ng iba. Ang mali sa pagiging tsismosa ng mga Pinoy ay ang
pangtsitsismis hango sa inggit, na maaaring nagmumula sa kakitiran ng isip natin.
 Ang pangtsitsismis ay naging pasimpleng paraan na upang makapanakit sa kapwa at
mga kaaway. Ito ay kadalasang ginagamit para makasakit at makapanira ng reputastin
ng ibang tao, o kaya naman ay husgahan ang kanilang katauhan, mamalian, at
kasalanan.
 Ang madalas na pinag-uusapan na tsismis sa komunidad at mga sensitibong bagay
tulad ng sex, pagbubuntis ng mga hindi kasal o ‘disgrasyada’, pagiging homoseksuwal,
at pambababae, ngunit pinagtsitsismisan din ang iba’t ibang bagay tulad ng eatado sa
buhay o kaya naman ay pag-aaral.
TSISMIS VS. KATOTOHANAN
 MGA LAYUNIN
 Malungkot man sabihin ngunit mas pinipili ng mga Pilipino ang mga
tsismis kaysa sa katotohanan. Kahit na may mga mangilan-ngilan na
hindi naniniwala sa mga tsismis na naririnig nila, marami pa rin ang
naniniwala sa mga ‘alternative facts’.
 Kakaunti lamang ang mga tao na nagtatanong ng totoong nangyari sa
taong pinag-uusapan, at mas kakaunti pa ang mga tao na sumusubok
na tingnan ang tama ang impormasyon na kanilang nasasagap.
 PANIMULA
Ang Facebook ang nangunguna sa mga
site na ginagamit natin, at ang mga
social media platforms na Youtube at
Twitter ay pangatlo at panglima sa
listahan. Ang search engines na Google
at Yahoo ay nasa ikalawa ar ikaapaf na
dank, samantalang ang Wikipedia ay
nasa ikasiyam lamang na lugar.

Hindi na nakakagulat na madalas na paggamit ng social media ay

nagdulot ng malawakang pagkalat ng mga pekeng balita at tsismis sa
bansa. Papalitan ng pictre
 TAWAG SA MGA TAONG NAGPAPAKALAT NG
TSISMIS

Tsismoso Tsismosa

Tawag sa mga babaeng

Tawag sa mga lalaking
nagpapakalat ng tsismis.
nagpapakalat ng tsismis.
Maaari rin silang
Maaari rin silang
tawaging madadaldal,
tawaging madadaldal,
matatabil, masasatsat,
matatabil, masasatsat,
daldalera at daldalero.
daldalero at satsatero.
BAKIT BA NILA ITO GINAGAWA AT ANO ANG
KANILANG NAPAPALA?
 IMPORMASYON
PATUNGKOL SA TSIMIS
 ISANG KRIMEN BA ANG
TSISMIS?

ANG SLANDER AY PANINIRANG PURI SA SALITA O KILOS NA WALANG

KATOTOHANAN NA NAKAKASIRA SA REPUTASYON AT KARAKTER NG ISANG
TAO NA MAY PARUSANG KULONG UNDER ARTICLE 358 NG REVISED PENAL
CODE.
 Ano ang Karampatang Parusa sa
mga Tsismosa?

ARTIKULO 358. SLANDER. - ORAL

DEFAMATION
Masamang dulot ng Tsimis na maaring
maging krimen
Ano ang Pinakamagandang Gawin Upang Matigil ang
Tsismis sa ating Bansa?
MALAYANG
TALAKAYAN
Paglalagom
 REFERENCES:

TSISMIS
https://www.facebook.com/289190298272626/posts/583666915491628/?substory_ind
ex=0
https://philippineone.com/tsismis-paboritong-libanangn-ng-mga-pilipino-123/

FAKE NEWS
https://philippineone.com/paglaganap-at-popularidad-ng-fake-news-paano-nga-ba-nags
imula/
https://www.zenrooms.com/blog/post/mga-paraan-para-mapigilan-ang-pagkalat-ng-ma
ling-balita/
https://tl.warbletoncouncil.org/fake-news-1655