QELLIMET E TYRE Arti i shpellës, i quajtur edhe arti parietal ose piktura shpellore , është një term i përgjithshëm që i referohet dekorimit të mureve të gurëve dhe shpellave anembanë botës. Vendet më të njohura janë në Paleolitin e Sipërm të Evropës, ku u përdorën piktura polikromike (me shumë ngjyra) të bëra me qymyr druri, okër dhe pigmente të tjera natyrore për të ilustruar kafshët e shfarosura, njerëzit dhe forma gjeometrike rreth 20,000-30,000 vjet më parë. ARTET ME TE VJETRA TE SHPELLAVE
Arti ne shpellen Chauvet
Arti me I vjeter I shpellave
I quajtur babirusa Qëllimet e artit të shpellës, sidomos arti i shpellave të UP-së, debatohen gjerësisht. Arti i shpellave është më së shpeshti i lidhur me punën e shamanëve , specialistëve fetarë, të cilët mund të kenë pikturuar muret në kujtesë të së kaluarës ose mbështetjes së udhëtimeve të gjuetisë së ardhshme. Arti i shpellës dikur konsiderohej dëshmi e një " shpërthimi krijues ", kur mendjet e njerëzve të lashtë u bënë plotësisht të zhvilluar: sot dijetarët besojnë se përparimi njerëzor drejt modernitetit të sjelljes filloi në Afrikë dhe u zhvillua shumë më ngadalë. Arti më i vjetër ende i datuar shpellë është nga Shpella El Castillo , në Spanjë. Atje, një koleksion i dorëshkrimeve dhe vizatimeve të kafshëve zbukuroi tavanin e një shpelle rreth 40,000 vjet më parë. Një tjetër shpellë e hershme është Abri Castanet në Francë, rreth 37.000 vjet më parë; përsëri, arti i saj është i kufizuar në dorëshkrimet dhe vizatimet e kafshëve.