H2 De economie van de

Gouden Eeuw
Hoe ontwikkelde de landbouw,
nijverheid en handel zich in de
Gouden Eeuw?
 2.1 Centrum van de wereldhandel
Vanaf eind 16e eeuw uitbreiding handel door
heel Europa;
 Oostzee tot aan Rusland, Nova Zembla en
Groenland (Moedernegotie)
 Middellandse zee; Italië, Levant (oostelijk
deel Middellandse zee)
 Azië
 Amerika
Handelsroutes republiek
Uitbreiding handel naar het
noorden
Nova Zembla (1597)
Handel met Azië

Jan Huygen van Linschoten

 ‘De Eerste Scheepvaart’
1595-1598

Cornelis de Houtman
Handel met Amerika
 2.2 Organisatie van de handel
(Amsterdam)

1609 Wisselbank

1607 koopmansbeurs
1614 Bank van lening
Organisatie handel in de Republiek
1602 oprichting Verenigde Oostindische
Compagnie:
 Monopolie op handel Azië en
Oost- Afrika
 Soevereine rechten (het recht op
te treden als overheid)
 1621- 1792
West Indische Compagnie
 Handelsmonopolie op West- Indië en West Afrika
 Soevereine rechten
 Kaapvaart (tot 1648)

Piet Hein
WIC na 1648
 1614- 1642
Noordse Companie
Hield zich vooral bezig met walvisvaart
2.3 Bloeiende nijverheid
hulpvragen

Aanvoer grondstoffen

Nijverheid Handel
export

Nieuwe trafieken
 Nijverheid; binnenlandse groei
Kennis
netwerken

(Rijke) vluchtelingen
Winsten handel uit het zuiden

Veel kapitaal Vrede en veiligheid

Groei welvaart

Gunstig
Groei bevolking investeringsklimaat

Nijverheid
technische
vernieuwingen
Goed vervoersnetwerk
Natuurlijke
hulpbronnen
 2.4 Het platteland in de Gouden Eeuw
Oorzaken groei: Import graan
Geen last
van oorlog
bevolkingsgroei specialisatie

Groei welvaart
platteland toename handel

Groei export
Duitse Rijk
Groei opbrengst

Dertigjarige oorlog Toename mest Groei steden

in Duitse Rijk
 Gevolgen bloei platteland:
Stenen boerderijen met
aparte woonhuizen en stallen
Investeringen in
land en boerderijen Bouw molens om water
te beheersen

Bloei platteland Rijke kooplieden investeren

in droogmakerijen Nieuwe grond verpacht

lage lonen
nijverheid naar platteland
macht gilden

Molengang
dichtbij grondstof
 Landgewesten blijven achter bij kustprovincies:

 Last Tachtigjarige Oorlog

 Arme zandgronden minder geschikt voor commerciële
landbouw
 Niet aangesloten op waterwegennet→ stedelijke
afzetmarkt ver weg
 Afname bevolking in steden

Uitzonderingen: verbouw tabak door boeren bij

Arnhem en Amersfoort