You are on page 1of 46

Magandang

araw! MGA MAG UULAT:


Marquez, Jhamhir Ihsaac
Timpog, Jan Anry
PALAPANTIGAN
MAG UULAT: JAN ANRY TIMPOG
Ano ang Pantig?
Ang pantig ay binubuo ng isang salita o bahagi ng isang salita
na binibigkas sa pamamamagitan ng isang bugso ng tinig.
Bawat pantig ay naglalaman ng patinig. Ang katumbas nito sa
wikang Ingles ay syllable.
Ano ang Pantig?
Ang pantig o silaba ay isang yunit ng tunog na
binubuo ng isang patinig o kambal-patinig at isa
o mahigit pang katinig.
Ano ang Pantig?

Ang pantig ay ang isa o bawat saltik ng dila o


walang antalang bugso ng tinig sa pagbigkas
ng salita.
Ano ang Pantig?
Ang bawat pantig sa Filipino ay may pantig
na kalimitan ay may kakabit na katinig o
mga katinig sa unahan, sa hulihan o sa mga
kabila.
Pormasyon
ng
Pantig
Mga Pormasyon
ng Pantig:
1. P - tinatawag na payak, ito ay binubuo ng isang pantig lamang.
Halimbawa: a-so, o-ras, pa-a, i-sip, mag-a-a-ral

2. KP - tinatawag na tambal una (kung saan una ang katinig), ito ay


binubuo ng isang katinig na sinusundan ng isang patinig.
Halimbawa: ma-li, ka-sa-ma, mo, sim-ba-han, ba-nga (tandaan na sa
alpabetong filipino, ang NG ay isang titik lamang)
Mga Pormasyon
ng Pantig:
3. PK - tinatawag na tambal huli (kung saan nasa huli ang katinig), ito ay
binubuo ng isang patinig na sinusundan ng isang katinig.
Halimbawa: am-paw, ak-si-den-te, it-log, im-bes-ti-ga-dor, ta-on

4. KPK - tinatawag na kabilaan, ang pantig na ito ay binubuo ng isang


patinig na may kasamang katinig sa unahan at sa hulihan.
Halimbawa: bi-gas, sa-man-ta-la, hin-tay, mag-a-ral, dam-da-min
Mga Pormasyon
ng Pantig:
5. KKP - tinatawag na klaster-patinig, ito ay binubuo ng dalawang
magkasunod na katinig at isang patinig sa hulihan.
Halimbawa: pri-to, ka-kla-se, pla-no, gra-sa, plo-re-ra

6. PKK - tinatawag na patinig-klaster, ito ay binubuo ng isang pantig at


dalawang magkasunod na katinig.
Halimbawa: ins-tru-men-to, ins-pek-tor, eks-per-to,
Mga Pormasyon
ng Pantig:
7. KPKK - tinatawag na katinig-patinig-klaster, ang pantig ay binubuo ng isang
katinig, isang patinig, at isang kambal katinig sa hulihan.
Halimbawa: kard, nars

8. KKPK - tinatawag na klaster-patinig-katinig, ang pantig ay binubuo ng isang


kambal katinig sa unahan, isang patinig at isang katinig sa hulihan.
Halimbawa: plan-tsa, trak, kwin-tas, prin-si-pe, ak-syon
Mga Pormasyon
ng Pantig:
9. KKPKK - tinatawag na klaster-patinig-klaster, ang pantig ay binubuo ng
isang kambal katinig sa unahan, isang patinig at isa pang kambal katinig sa
hulihan.
Halimbawa: tsart, trans-por-tas-yon

10. KKPKKK - ang pantig ay binubuo ng isang kambal katinig sa unahan,


isang patinig at tatlong katinig sa hulihan.
Halimbawa: shirts, shorts
Pagpapantig ng Salita

• Ang pagpapantig ay paraan ng pagbaha-bahagi ng


salita sa mga pantig.
• Ang pagpapantig ay paraan ng paghati sa isang
salita alinsunod sa mga pantig na ipinambuo rito.
MGA TUNTUNIN SA
PAGPAPANTIG
☞ Kapag may magkasunod na dalawa o higit pang patinig
sa posisyong pang-una, panggitna, at pandulo, ito ay
inihihiwalay na pantig.
HALIMBAWA:
/a.ak.yat/ (aakyat)
/ma.a.ga/ (maaga)
/to.to.o/ (totoo)
MGA TUNTUNIN SA
PAGPAPANTIG

☞ Kapag may magkasunod na katinig sa loob ng isang salita,


ang una ay isinasama sa sinundang patinig at ang ikalawa ay
isinasama sa kasunod na pantig.
HALIMBAWA:
/ak.lat/ (aklat)
/buk.san/ (buksan)
/kap.re/ (kapre)
MGA TUNTUNIN SA
PAGPAPANTIG

☞ Kapag may tatlong magkakasunod na katinig sa loob ng isang


salita, ang unang dalawa ay sumasama sa patinig ng sinundang
pantig at ang ikatlo ay napupunta sa kasunod na pantig.

HALIMBAWA:
/eks.pe.ri.men.to/ eksperimento
/trans.fer/ transfer
MGA TUNTUNIN SA
PAGPAPANTIG
☞ Kapag ang una sa tatlong magkakasunod na katinig ay M o N ang
kasunod sa alinman sa BL, BR, DR, PL, at TR, ang unang katinig (M/N)
ay isinasama sa unang patinig at ang sumunod na dalawang katinig
ay napupunta sa kasunod na pantig.
HALIMBAWA:
/a.lam.bre/ alambre
/tim.bre/ timbre
/sim.ple/ simple
MGA TUNTUNIN SA
PAGPAPANTIG

☞ Kapag may apat na magkakasunod na katinig sa loob ng isang


salita, isinasama ang unang dalawang katinig sa sinusundang patinig
at isinasama ang huling dalawang katinig sa kasunod na pantig.

HALIMBAWA:
/trans.krip.syon/ transkripsyon
/eks.klu.si.bo/ eksklusibo
TUNTUNIN SA PANTIG NA
INUULIT
☞ Kapag ang salita ay nagsisimula sa patinig, ang
patinig lamang ang inuulit.
HALIMBAWA:
akyat /a.ak.yat/
ambon /a.am.bon/
TUNTUNIN SA PANTIG NA
INUULIT
☞ Kapag nagsisimula sa kayariang KP ang salita, ang
unang pantig lamang ang inuulit.
HALIMBAWA:
lakad /la.la.kad/
takbo /ta.tak.bo/
basa /ba.ba.sa/
TUNTUNIN SA PANTIG NA
INUULIT
☞ Kapag nagsisimula ang salita sa kambal-patinig o
kumpol-katinig (consonant clusters), ang unang
katinig at patinig lamang ang inuulit.

HALIMBAWA:
plano /i.pa.pla.no/
PALAGITLINGAN

MAG UULAT: Jhamhir Ihsaac Marquez


PALAGITLINGAN
☞ Ito ay ginagamit sa paghahati ng salita sa magkakasunod na taludtod mayroon
pang ilang sadyang gamit ito sa palabaybayang Filipino tulad ng mga sumusunod:

A. Kapag ang salita ay nauulit

* Maasim - asim
* Lalaking - lalaki
* Dala – dalawa
PALAGITLINGAN
B. Kapag ang unlapi ay nagtatapos katinig ang salitang ugat na
nilalapian ay nagsisimula sa patinig.

Halimbawa:

Mag - aanlaw
Pag - aalay
Nag - eehersisyo
PALAGITLINGAN
C.Kapag may katagang nawala sa pagitan ng dalawang salitang pinag
sama.

Halimbawa:

*Ningas na kugon = Ningas – Kugon

* Bahay na kubo = Bahay- Kubo


PALAGITLINGAN
D. Kapag ang panlapi ay inilapi sa unahan ng isang ngalang
pantangi.

Halimbawa:

taga – Cavite

maka – Batangas
PALAGITLINGAN
Ngunit pansinin na hindi ginagamit ang gitling kapag ang
mga halimabawang panlapi sa itaas ay inilalapi sa mga
pangalang pambalana.

Halimbawa:
• tagabukid
• makabansa
• magkapatid
PALAGITLINGAN
E. Kapag ang panlaping ma- ay inuuna sa mga pang uri , lalo
na sa mga nag sisimula sa m at nag bibigay ng kahulugang
maging.

Halimbawa:

ma-maliit
ma-marami
ma-maayos
PALAGITLINGAN
F. Kapag ang panlaping ika – ay inuunlapi sa mga tambilang.

Halimbawa:

Ika-5
Ika-7
Mag-iika 8
PALAGITLINGAN
Ngunit hindi na ginagamit ang gitling
kapag isinatitik ang bilang:

• Ikalima * mag- iikawalo


• Ikapito
PALAGITLINGAN
G. Kapag isinusulat nang patitik ang yunit ng praksyon.

Halimbawa:

isang- katlo ( 1/3)


tatlong – kapat ( ¾)
PALAGITLINGAN
H. Kapag nanatili ang kahulugan ng dalawang salitang
pinagtambal.

Halimbawa:

dalagang- bukid ( Babae)


punung – kahoy
kapit-bisig
balat-sibuyas
PALAGITLINGAN
Kapag nawawala na ang likas na kahulugan ng dalawang
salitang pinagtambal at nagkakaroon ng ikatlong
kahulugan ,isinusulat nan g walang gitling ang salita.

Halimbawa:
• hampaslupa
• kapitbahay
• hanapbuhay
PALAGITLINGAN
I. Sa kasunod ng “ De” , ginagamitan ng gitling ang
salitang may unlaping de- mula sa espanyol na
nangangahulugang “ sa pamamagitan ng “ o ginawa o
ginagamit sa paraang.”
Halimbawa:

de-kolor
de- kahon
PALAGITLINGAN
J. Sa kasunod ng “ Di” , na ginagamit ang gitling ang salitang
pinapangunahan ng ‘di ( pinaikling hindi) at nagkaroon ng kahulugang
idyomatiko , tila kasabihan , malimit na kasalungat ng orihinal nito , at
malimit na may mapagbiro o mapang – uyam sa himig.

Halimbawa:
di-mahawakan
di- kagandahan
di – mahugot – hugot
PALAGITLINGAN
K. Sa apelyido , ginagamitan ng gitling ang mga
apelyido ng babaeng nag –asawa upang ipakita ang
orihinal na apelyido noong dalaga pa.

Halimbawa:
Nicka C. Quian – Marquez
PALAGITLINGAN

Kapag ginagamit ang anyong ito sa lalaki , gaya sa kaso ni


Graciano Lopez – Jaena ang apelyido pagtapos ng gitling ang
apelyido sa ina. Kung iwawasto alinsunod sa praktikang
Espanyol , ang dapat sanang anyo ng dakilang Propagandista
ay Graciano Lopez y Jaena.
PALAGITLINGAN
L. Sa pagsaklaw ng panahon , ginagamit ang gatlang en
( en dash) ang panahong sakop o saklaw ng dalawang
petsa.

Halimabawa:
1882 – 1903 (Panahon ng patinding Nasyonalismo)
KUDLIT

MAG UULAT:
Jhamhir Ihsaac Marquez
KUDLIT

☞ Ito ay isang uri ng pang-itaas na bantas na ipinanghahalili o


pamalit sa inalis na titik mula sa isang salita.

Halimbawa:
Ito + ay = ito’y
Kami + ay = kami’y
Tayo + ay = tayo’y
KUDLIT

☞ Sa baybayin, ito ang bantas na nagpapabago ng tunog ng lahat ng


mga pantig, ngunit hindi kasali ang a, e, i, o, at u.

☞ Kapag inilagay ang kudlit sa ibabaw ng isang panitig, mababago


ang pantig mula sa pagtatapos na may isang -a na magiging isang
nagtatapos sa -e o kaya -i. Kapag inilagay sa ilalim ng panitik, ang
tunog ay magtatapos sa isang -o o kaya -u.
KUDLIT

PAGGAMIT NG KUDLIT(') - ginagamit na panghalili ang


kudlit sa isang titik na kinakaltas:

Halimbawa:
• Ako'y isa sa mga binatang tapat mag mahal .
• Siya'y isa sa mga kabataan na lubos na umaasa sa
magandang pagbabago sa ating bansa.
SALITANG
HIRAM

MAG UULAT:
Jhamhir Ihsaac Marquez
SALITANG HIRAM

☞ Ito ay ay mga salitang bahagi ng


wikang Filipino na kinuha sa wikang
dayuhan katulad lamang ng Ingles,
Kastila, at iba pa.
SALITANG HIRAM
Halimbawa:

INGLES KASTILA
Babay – bye-bye Bentilador - Ventilador
Basket – basket Sarhento - Sargento
Basketbol – basketball Alkansiya - Alcancia
Greyd – grade Bareta - Barreta
Groseri – grocery Kuwarta - Cuarta
Maraming
salamat!

You might also like