Professional Documents
Culture Documents
Fili2 Marquez Timpog - Ulat
Fili2 Marquez Timpog - Ulat
HALIMBAWA:
/eks.pe.ri.men.to/ eksperimento
/trans.fer/ transfer
MGA TUNTUNIN SA
PAGPAPANTIG
☞ Kapag ang una sa tatlong magkakasunod na katinig ay M o N ang
kasunod sa alinman sa BL, BR, DR, PL, at TR, ang unang katinig (M/N)
ay isinasama sa unang patinig at ang sumunod na dalawang katinig
ay napupunta sa kasunod na pantig.
HALIMBAWA:
/a.lam.bre/ alambre
/tim.bre/ timbre
/sim.ple/ simple
MGA TUNTUNIN SA
PAGPAPANTIG
HALIMBAWA:
/trans.krip.syon/ transkripsyon
/eks.klu.si.bo/ eksklusibo
TUNTUNIN SA PANTIG NA
INUULIT
☞ Kapag ang salita ay nagsisimula sa patinig, ang
patinig lamang ang inuulit.
HALIMBAWA:
akyat /a.ak.yat/
ambon /a.am.bon/
TUNTUNIN SA PANTIG NA
INUULIT
☞ Kapag nagsisimula sa kayariang KP ang salita, ang
unang pantig lamang ang inuulit.
HALIMBAWA:
lakad /la.la.kad/
takbo /ta.tak.bo/
basa /ba.ba.sa/
TUNTUNIN SA PANTIG NA
INUULIT
☞ Kapag nagsisimula ang salita sa kambal-patinig o
kumpol-katinig (consonant clusters), ang unang
katinig at patinig lamang ang inuulit.
HALIMBAWA:
plano /i.pa.pla.no/
PALAGITLINGAN
* Maasim - asim
* Lalaking - lalaki
* Dala – dalawa
PALAGITLINGAN
B. Kapag ang unlapi ay nagtatapos katinig ang salitang ugat na
nilalapian ay nagsisimula sa patinig.
Halimbawa:
Mag - aanlaw
Pag - aalay
Nag - eehersisyo
PALAGITLINGAN
C.Kapag may katagang nawala sa pagitan ng dalawang salitang pinag
sama.
Halimbawa:
Halimbawa:
taga – Cavite
maka – Batangas
PALAGITLINGAN
Ngunit pansinin na hindi ginagamit ang gitling kapag ang
mga halimabawang panlapi sa itaas ay inilalapi sa mga
pangalang pambalana.
Halimbawa:
• tagabukid
• makabansa
• magkapatid
PALAGITLINGAN
E. Kapag ang panlaping ma- ay inuuna sa mga pang uri , lalo
na sa mga nag sisimula sa m at nag bibigay ng kahulugang
maging.
Halimbawa:
ma-maliit
ma-marami
ma-maayos
PALAGITLINGAN
F. Kapag ang panlaping ika – ay inuunlapi sa mga tambilang.
Halimbawa:
Ika-5
Ika-7
Mag-iika 8
PALAGITLINGAN
Ngunit hindi na ginagamit ang gitling
kapag isinatitik ang bilang:
Halimbawa:
Halimbawa:
Halimbawa:
• hampaslupa
• kapitbahay
• hanapbuhay
PALAGITLINGAN
I. Sa kasunod ng “ De” , ginagamitan ng gitling ang
salitang may unlaping de- mula sa espanyol na
nangangahulugang “ sa pamamagitan ng “ o ginawa o
ginagamit sa paraang.”
Halimbawa:
de-kolor
de- kahon
PALAGITLINGAN
J. Sa kasunod ng “ Di” , na ginagamit ang gitling ang salitang
pinapangunahan ng ‘di ( pinaikling hindi) at nagkaroon ng kahulugang
idyomatiko , tila kasabihan , malimit na kasalungat ng orihinal nito , at
malimit na may mapagbiro o mapang – uyam sa himig.
Halimbawa:
di-mahawakan
di- kagandahan
di – mahugot – hugot
PALAGITLINGAN
K. Sa apelyido , ginagamitan ng gitling ang mga
apelyido ng babaeng nag –asawa upang ipakita ang
orihinal na apelyido noong dalaga pa.
Halimbawa:
Nicka C. Quian – Marquez
PALAGITLINGAN
Halimabawa:
1882 – 1903 (Panahon ng patinding Nasyonalismo)
KUDLIT
MAG UULAT:
Jhamhir Ihsaac Marquez
KUDLIT
Halimbawa:
Ito + ay = ito’y
Kami + ay = kami’y
Tayo + ay = tayo’y
KUDLIT
Halimbawa:
• Ako'y isa sa mga binatang tapat mag mahal .
• Siya'y isa sa mga kabataan na lubos na umaasa sa
magandang pagbabago sa ating bansa.
SALITANG
HIRAM
MAG UULAT:
Jhamhir Ihsaac Marquez
SALITANG HIRAM
INGLES KASTILA
Babay – bye-bye Bentilador - Ventilador
Basket – basket Sarhento - Sargento
Basketbol – basketball Alkansiya - Alcancia
Greyd – grade Bareta - Barreta
Groseri – grocery Kuwarta - Cuarta
Maraming
salamat!