soruları Aşağıdaki çalışmalar korelasyonel mi deneysel mi? 1-Bir gazetenin ön sayfasında “Alkol
bağımlıları, üniversitede düşük notlar alıyor”
biçiminde bir başlık atılmıştır. ◦ Bu başlıktan ne tür sonuçlar çıkarabiliriz? ◦ Bu ne tür bir araştırmanın sonucu olabilir? Neden? İnsanlar, somut kelimeleri, soyut kelimelerden daha iyi hatırlar. ◦ Bu sonuç bir deney sonucu olabilir mi? ◦ Bu sonuca dayanarak somutluğun bellek performansını arttırdığı söylenebilir mi? Çocukken tacize uğrayan kişilerin,yetişkinlikte kendilerinin çocuk tacizcisi olma olasılığı daha mı yüksektir? ◦ Bu araştırma sorusu için hangi tür araştırma yapılabilir? Bir sağlık dergisi, 6 aydan fazla süredir ilaç kullanan depresif kişilerin tekrar hastalanma olasılığının, 6 aydan daha az süredir ilaç kullananlardan düşük olduğu belirtilmiştir. ◦ Bu sonucu yorumlayabilmek için araştırmanın düzeniyle ilgili neleri bilmek gerekir? Bir özel okul kendi öğrencilerinin, yakın zamanda yapılan matematik testinde, bir devlet okulundaki öğrencilerinden 10 puan daha fazla aldıkları yönünde bir reklam yayınlamıştır. ◦ Bu reklamdan nasıl sonuçlar çıkarabiliriz? ◦ Bu bir deney sonucu olabilir mi? Araştırma Sorusu Nedir? ◦ İlgilendiğimiz konu ile ilgili Araştırmada nereye bakacağımızı Neyi arayacağımızı Ne için bakacağımızı Hangi iki değişken arasında ilişki arayacağımızı belirten soru ifadesi Bir sorunun araştırma problemi olabilmesi için hangi şartın yerine getirilmesi gerekir? ◦ Çözümlenebilirlik ne demek? Sorudan bir hipotez çıkarılabilmesi Çıkarılan hipotezin test edilebilir olması Problem ifadesi kesin, açık, sınırları belli olmalı ◦ Gözlemler yapılır ◦ İlk soru ifadesi 1-Ortalama düzeyde bir öğrenme başarısı gösterenler acaba diğerlerine oranla daha mı az sinirlidir? Ortalama düzeyde öğrenme ne demek: zeka? 2-Orta seviyede zekaya sahip olan öğrenciler, diğerlerine oranla daha az mı sinirlidirler? Sinirli ne demek? 3-Vasat bir zekaya sahip olanlar, yüksek veya düşük zekaya sahip olanlara oranla anormal davranış arazlarını daha az mı gösterirler? Vasat-yüksek-düşük seviye ne demek? 4-90-110 IQ’lu öğrenciler, 120 IQ’lulara oranla tasvip edilmeyen psikolojik semptomları daha az mı gösterirler? ◦ IQ’yu nasıl, ne kullanarak tespit edeceksin? ◦ Tasvip edilmeyen psikolojik semptomları ne ile tespit edecksin? 5- Wechsler yetişkin zeka ölçeğine göre 90- 110 IQ arasında bulunanlar, Minnesota çok yönlü kişilik envanterinde, 120 IQ’lulara oranla daha düşük T skorları mı elde ederler? ◦ Bu kişiler hangi popülasyondan? Örneklem kimlerden oluşuyor? Bir Problemin Test Edilebilirlik Kriterleri ◦ 1-Problem yapılandırılmış mı? Öznel, kişisel ifadeler içeriyor mu? Problemde ifade edilen değişkenleri, başkaları da aynı şekilde gözleyebilir, deneyebilir mi? ◦ 2-Operasyonel Tanım Problemde ifade edilen değişkenin, gözlem ve ölçümlerinde takip edilen işlemlerin veya yolların belirtilmesi Değişkeni nasıl ölçeceğiz? ◦ 3-Yapılabilirlik Problemi araştırmak için uygun aletler, imkanlar var mı? Yoksa araştırmacı kendisi geliştirebilir mi? Hipotez ◦ İki veya daha fazla değişken arasındaki potansiyel ilişkinin test edilebilir ifadesi. Sayısallaştırılabilen yani ölçülebilen iki değişken arasındaki ilişki Korelasyonel ilişki:Deneysel Olmayan Yöntemler Değişkenler arasındaki ilişkinin derecesini tespit etmek Anne babanın IQ puanları ile çocuklarının IQ puanları arasında bir ilişki var mıdır? Nörotiklik ile dikkat arasında ilişki var mıdır? Korelasyonel Çalışmalarda Üçüncü değişken problemi nedir? Örneğin: Yüksek ekonomik seviyedeki bireyler, düşük ekonomik seviyedeki bireylere kıyasla daha az iç grup yanlılığı gösterirler. Ulusal aidiyet oranı yüksek olan bireyler, yüksek oranda iç grup yanlılığı gösterirler.