เรื่อง พลังงานหมุนเวียน

(Renewable energy)
วิชา เคมีทั่วไป ENG-
121
(General Chemistry)
จัดทำ
โดย
นางสาวยุพารัตน์ ส้มเกลีย
้ ง สาขา IE
คณะวิศวกรรมศาสตร์SEC
สถาบั1นเทคโนโลยี-ไทยญี่ปุ่น
 พลังงานหมุนเวียนคืออะไร?
พลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy) คือพลังงานที่ใชไ้ มห ่ มด สามารถ
้ ีแหลง่ ก ำเนิ ดตามธรรมชาติรอบ ๆ ตัวเรา ไมว่ า่ จะเป็น แสง
นำกลับมาใชใ้ หมไ่ ดม
อาทิตย ์ ลม น้ำ ความร้อนใตพ ้ ิภพ ชีวมวล และก๊าซชีวภาพ รวมถึงผลผลิตและวัสดุ
เหลือทิ้งจากการเกษตร เชน ่ แกลบ ชานออ ้ ย กากมันส ำปะหลัง หรื อมูลสัตว ์ ก็
สามารถนำมาใชเ้ ป็นวัตถุดิบในการผลิตพลังงานหมุนเวียนไดเ้ ป็นอยา่ งดี ปัจจุบัน
พลังงานหมุนเวียนเป็นพลังงานทางเลือกที่นำมาใชท ้ ดแทนพลังงานจากเช้ ือเพลิง
ฟอสซิล หรื อพลังงานที่ใชแ ้ ลว้ หมดไป เชน ่ น้ำมัน ถา่ นหิน ก๊าซธรรมชาติ
หินน้ำมัน และทรายน้ำมัน เป็นตน ้
 ประเภทของพลังงานหมุนเวียน
พลังงานหมุนเวียนที่ทั่วโลกนิยมใช้ในปั จจุบันสามารถแบ่งออกเป็ น 4
ประเภทได้แก่

พลังงานลม (Wind พลังงานชีวมวล

พลังงานน้ำ (Hydro Energy) (Biomass)
Power)

พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานความร้อนใต้
พิภพ (Geothermal
(Solar Energy Energy
 พลังงานน้ำ
(Hydro Power)
คือแหล่งพลังงานธรรรมชาติที่มีให้หมุนเวียนใช้อย่าง
ไม่มีวันหมด น้ำนับเป็ นปั จจัยสำคัญต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมี
ชีวิตทัง้ หลาย โดยเฉพาะมนุษย์ที่ได้ใช้ประโยชน์จากน้ำอย่าง
มากมาย ทัง้ การบริโภคและอุปโภค นอกจากนีน ้ ้ำยังสามารถ
ใช้เป็ นแหล่งพลังงานในการผลิตไฟฟ้ า โดยอาศัยหลักการ
เปลี่ยนรูปของพลังงานจากน้ำที่เก็บกักในเขื่อน (พลังงาน
ศักย์) ไหลผ่านท่อส่งน้ำ (พลังงานจลน์) ปั่ นเครื่องกังหันน้ำ
(พลังงานกล) และเครื่องกำเนิดไฟฟ้ า เพื่อผลิตเป็ นพลังงาน
ไฟฟ้ า
 ข ้ อ ดี ข อ ง พ ล ั ง ง า น ข ้ อ จ ำ กั ด ข อ ง พ ล ั ง ง า น น้ำ
น้ำ
1.น้ำมีวัฏจักรเป็ นธรรมชาติ โดยน้ำที่ถูกใชแ
้ ลว้ จะถูกปลอ่ ยกลับลงสูธ่ รรมชาติ
1.เดินเครื่ องผลิตไฟฟ้าผกผันกับปริ มาณน้ำ โดยเป็ นชว่ งปลอ่ ยออกจาก
และก็จะมีการระเหยเป็ นไอเมื่อไดร้ ั บพลังงานความร้อนจากแสงอาทิตย ์ ตอ่ มา
เมื่อไอน้ำรวมตัวกันมากเขา้ ก็จะเป็ นเมฆ หลังจากนัน
้ ก็จะตกลงมากลายเป็ นน้ำ เขื่อน
ฝน หมุนเวียนกลับมาใชใ้ หม่

่ สร้างเขื่อนขนาดใหญ่ ยังมีขอ
2.การกอ ้ จ ำกัดหลายประการ เชน
่ อา่ งเก็บน้ำ
2.สามารถสร้างเขื่อนเพื่อเก็บกักน้ำเอาไวใ้ ชใ้ นชว่ งฝนตกไมต
่ กนอกจากนี้ ก็ยัง
อันมีลักษณะเป็ นเขื่อนขนาดใหญแ
่ ตก อันท ำให้เกิดน้ำทว่ มเป็ นบริ เวณ
่ ้ำเสียในแมน
สามารถใชไ้ ลน ่ ้ำซ่ึงเกิดจากการปลอ่ ยของโรงงานอุตสาหกรรม
ตา่ งๆ ไดอ
้ ีกดว้ ย กวา้ ง
สง่ ผลกระทบตอ่ บา้ นเรื อนของประชาชน
ิ ธิภาพสูง มีระบบควบคุมใหผ
3.พลังงานน้ำเป็ นระบบประสท ้ ลิตพลังงานออก
มาได้ตรงกับความตอ
้ งการ สง่ ผลให้การผลิตและการใชพ
้ ลังงานเป็ นไปอยา่ งมี
ิ ธิภาพ
ประสท
3.การกักเก็บน้ำในปริ มาณมาก จ ำเป็ นตอ ้ ้ ืนที่มหาศาล สว่ นใหญแ
้ งใชพ ่ ลว้
มักจะเป็ นพื้นที่หุบเขาหรื อที่ราบเชิงเขา อันเป็ นพื้นที่ป่าไม้ หลายแหง่ เป็ น
4.อุปกรณ์ตา่ งๆซ่ึงใชก
้ ั บระบบพลังงานน้ำสว่ นใหญ่ มีความทนทาน แข็งแรง พื้นที่ชุมชน จึงท ำให้ตอ
้ งท ำลายป่า เป็ นตน
้
สูง มีอายุการใชง้ านยาวนาน
 พลังงานแสงอาทิตย ์
(Solar Energy)
่ ากมายมหาศาลในธรรมชาติ เป็นพลังงานสะอาดที่ถูกนำมา
มีอยูม
ใชป้ ระโยชน์ดา้ นตา่ งๆ อยา่ งแพร่หลาย สามารถนำมาผลิตไฟฟ้าโดยใช้
เซลลแ์ สงอาทิตย ์ หรื อ โซลาร์เซลล ์ (Solar Cell) ซ่ึงเป็นอุปกรณ์ท่ีผลิต
มาจากสารก่ึงตัวนำประเภทซิลิคอน โดยเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตยใ์ ห้
เป็นพลังงานไฟฟ้าไดโ้ ดยตรง และไฟฟ้าที่เซลลแ์ สงอาทิตยผ ์ ลิตไดจ้ ะ
เป็นไฟฟ้ากระแสตรง (DC)
 ขอ
้ ดีของพลังงานแสงอาทิตย ์
1.สามารถผลิตพลังงานไฟฟ้ าได้ทุกขนาด ตัง้ แต่
ขนาดเล็ก เช่น เครื่องคิดเลข จนถึงขนาดใหญ่
หรือแม้กระทั่งโรงไฟฟ้ า
2.เป็ นพลังงานสะอาดและเป็ นหนึ่งในพลังงาน
ทางเลือกที่จะมาแทนพลังงานฟอสซิลที่กำลังจะ
หมดไปในอนาคต
ขอ
้ จ ำกัดของพลังงานแสงอาทิตย ์
1.ผลผลิตไม่ค่อยสม่ำเสมอ เพราะไม่ได้มีแสงแดดอยู่
ตลอดเวลา
2.หากต้องการใช้พลังงานจำนวนมากจะต้องติดตัง้
โซล่าเซลล์เป็ นจำนวนมาก จึงใช้พ้น
ื ที่มากขึน
้ ตามไปด้วย
3.ปั จจุบันการติดตัง้ และค่าบำรุงรักษาของอุปกรณ์
ผลิตพลังงานไฟฟ้ าจากแสงอาทิตย์ยังค่อนข้างสูงอยู่ ทัง้
แผงโซล่าเซลล์ แบตเตอรี่
4.แผงโซล่าเซลล์จะเป็ นขยะ อิเล็กทรอนิกส์ ที่ต้องหา
ทางกำจัดเมื่อหมดอายุการใช้งาน
5.อาจจะเกิดความร้อนจำนวนมากในบริเวณที่ผลิต
พลังงานไฟฟ้ าจากแสงอาทิตย์
 พลั งงานลม
(Wind Energy)
เป็ นพลังงานจากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ที่เกิดจากความแตกตา่ งของอุณหภูมิและความกดอากาศใน
แตล่ ะต ำแหน่ง บริ เวณที่มีอุณหภูมิสูงกวา่ อากาศจะร้อนมีความหนาแน่นน้อย เกิดการขยายตัวและลอยตัวสูง
ขึ้น ขณะเดียวกันอากาศในบริ เวณที่เย็นกวา่ มีความหนาแน่นมากกวา่ จะเคลื่อนตัวเขา้ มาแทนที่ท ำใหเ้ กิดการ
ไหลของอากาศหรื อที่เรี ยกกันทั่วไปวา่ กระแสลม
ในปัจจุบัน มนุ ษยจ์ ึงได้นำประโยชน์จากพลังงานลมมาใชใ้ นการผลิตกระแสไฟฟ้า เนื่ องจากพลังงานลมมีอยู ่
โดยทั่วไป ไมต ้ งซ้ือ เป็นพลังงานที่สะอาด ไมก
่ อ ่ อ ่ สงิ่ แวดลอ
่ ใหเ้ กิดมลพิษตอ ้ ม และสามารถนำมาใชป ้ ระโยชน์
ไดอ ้ ยา่ งไมร่ ู้ จักหมดสน ้ิ การนำลมมาใชผ ้ ลิตกระแสไฟฟ้าท ำไดโ้ ดยใชเ้ ทคโนโลยีกังหันลม เมื่อกระแสลมพัด
มาปะทะกับใบพัดของกังหันลม กังหันลมจะท ำหน้าที่เปลี่ยนพลังงานลมที่อยูใ่ นรู ปของพลังงานจลน์ไปเป็น
พลังงานกล จากนัน ้ จึงนำพลังงานกลจากการหมุนนี้ ไปใชง้ าน ปริ มาณไฟฟ้าที่ผลิตไดจ้ ะขึ้นอยูก่ ั บความเร็ว
ของลม ความยาวของใบพัด และสถานที่ติดตังก ้ ั งหันลม
 ขอ
้ ดีของพลังงานลม
1.เป็นแหลง่ พลังงานที่ไดจ้ ากธรรมชาติ ไมม ่ ีตน
้ ทุน
2.เป็นแหลง่ พลังงานที่ไมม ่ ีวันหมดสน ้ิ
3.ไมก่ ินเนื้ อที่ ด้านลา่ งยังใชพ ้ ้ืนที่ได้อยู ่
4.มีแคก ่ ารลงทุนครัง้ แรก ไมม ่ ีคา่ เช้ือเพลิง
5.สามารถใชร้ ะบบไฮบริ ดเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด คือ กลาง
คืนใชพ ้ ลังงานลมกลางวันใชพ ้ ลังงานแสงอาทิตย ์

ขอ
้ จ ำกัดของพลังงานลม
1.ลมในประเทศไทยมีความเร็วคอ่ นขา้ งต ่ำ
2.พื้นที่ท่ีเหมาะสมมีจ ำกัด
3.ขึ้นอยูก่ ั บสภาวะอากาศ บางฤดูอาจไมม ่ ีลม
4.ตอ ้ งใชแ ้ บตเตอรี่ ราคาแพงเป็นแหลง่ เก็บ
พลังงาน
5.ขาดเทคโนโลยีท่ีเหมาะสมกับศั กยภาพลมใน
ประเทศ และขาดบุคคลากรผูเ้ ช่ียวชาญ
 พลังงานความร้อนใตพ
้ ิภพ
(Geothermal Energy)
เป็ นพลังงานความร้อนที่อยู่ใต้ผิวโลก เช่นเดียวกับน้ำมัน
ปิ โตรเลียม แต่เก็บอยู่ในรูปของน้ำร้อนหรือไอน้ำร้อน ซึ่งเกิดจาก
การเคลื่อนตัวของเปลือกโลกที่ทำให้เกิดรอยแตกของชัน ้ หิน ปกติ
แล้วขนาดของแนวรอยแตกที่ผิวดินจะใหญ่และค่อย ๆ เล็กลงเมื่อ
ลึกลงไปใต้ผิวดิน เมื่อมีฝนตกลงมาในบริเวณนัน ้ น้ำบางส่วนจะ
ไหลซึมลงไปสะสมใต้ผิวโลกตามแนวรอยแตกดังกล่าว และได้รับ
ความร้อนจากชัน ้ หินที่มีความร้อน จนกระทั่งน้ำกลายเป็ นน้ำร้อน
และไอน้ำ น้ำร้อนและไอน้ำจะพยายามแทรกตัวมาตามแนวรอย
แตกของชัน ้ หินขึน้ มาบนผิวดินซึ่งปรากฏให้เห็นในรูปของบ่อน้ำ
ร้อนน้ำพุร้อน ไอน้ำร้อน บ่อโคลนเดือดและแก๊ส เป็ นต้น
การนำพลังงานความร้อนใต้พิภพมาใช้ผลิตไฟฟ้ าทำได้โดยนำน้ำ
ร้อนที่ได้ไปถ่ายเทความร้อนให้กับของเหลวหรือสารทำงานที่มี
จุดเดือดต่ำ จนกระทั่งเดือดเป็ นไอ แล้วนำไอนีไ้ ปหมุนกังหันซึ่งมี
เพลาต่อกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้ าเพื่อผลิตไฟฟ้ าต่อไป
 ขอ
้ ดีของพลังงานความร้อนใตพ
้ ิภพ
1. เมื่อเทียบกับเชื้อเพลิงทั่วไป
เช่น ถ่านหินและเชื้อเพลิงฟอสซิล
อื่นๆ พลังงานความร้อนใต้พิภพเป็ น
มิตรกับสิ่งแวดล้อมมากกว่า
2. ไม่จำเป็ นต้องมีเชื้อเพลิงเพราะ
พลังงานความร้อนใต้พิภพเป็ น
ทรัพยากรที่เกิดขึน ้ ตามธรรมชาติ
3. พลังงานความร้อนใต้พิภพเป็ น
หัวข้อของการวิจัยอย่างกว้างขวาง ซึ่ง
หมายความว่ามีการพัฒนาเทคโนโลยี
ใหม่ ๆ เพื่อปรับปรุงกระบวนการ
พลังงาน
4. เสียงรบกวนน้อยลงเมื่อใช้
พลังงานความร้อนใต้พิภพเพื่อผลิต
กระแสไฟฟ้ า
ขอ
้ จ ำกัดของพลังงานความร้อนใตพ
้ ิภพ
1. การจำกัดสถานที่ เนื่องจากต้องมี
การสร้างโรงไฟฟ้ าพลังงานความร้อนใต้
พิภพในที่ที่มีพลังงานเพียงพอ บาง
ภูมิภาคจึงไม่สามารถใช้ทรัพยากรนีไ้ ด้
2. มีโอกาสที่พลังงานความร้อนใต้
พิภพจะทำให้เกิดแผ่นดินไหว เนื่องจาก
การขุดได้เปลี่ยนโครงสร้างของโลก
3. ค่าใช้จ่ายสูงพลังงานความร้อนใต้
พิภพเป็ นทรัพยากรที่มีค่าใช้จ่ายสูง ค่า
ใช้จ่ายของโรงงานที่มีกำลังการผลิต 1
เมกะวัตต์อยู่ในช่วงตัง้ แต่ 2 ถึง 7 ล้าน
ดอลลาร์
4. ความต้องการที่ดินมีขนาดใหญ่
สำหรับการผลิตพลังงานความร้อนใต้
พิภพเพื่อสร้างผลกำไร
 พลั งงานช ี ว มวล
(Biomass)
เป็ นพลังงานจากธรรมชาติที่กักเก็บในรูปของสารอินทรีย์ โดยมากได้จาก
กากหรือเศษวัสดุเหลือใช้จากการเกษตรหรือกระบวนการผลิตทางอุตสาหกรรม
และพืชพลังงาน เช่น แกลบ ฟางข้าว ชานอ้อย ใบและยอดอ้อย เศษไม้ ไม้โตเร็ว
เส้นใยและกะลาปาล์ม กากมันสำปะหลัง ซังข้าวโพด กาบและกะลามะพร้าว
ส่าเหล้า ขยะมูลฝอย น้ำเสียจากโรงงาน หรือแม้กระทั่งมูลสัตว์ การผลิตไฟฟ้ า
จากเชื้อเพลิงชีวมวลสามารถแบ่งได้ 2 ประเภท ได้แก่
1) การเผาไหม้เชื้อเพลิงชีวมวลโดยตรง (Direct Combustion) ซึ่งจะใช้เป็ นเชื้อ
เพลิงของโรงไฟฟ้ าชีวมวล (Biomass PowerPlant)
2) กระบวนการเคมีความร้อน (Thermochemical Conversion) จนได้ก๊าซ
ชีวภาพ (Biogas) เช่น การหมักน้ำเสียจากกากมันสำปะหลัง กากอ้อย หรือหญ้า
เนเปี ย เป็ นต้น ซึ่งจะใช้เป็ นเชื้อเพลิงของโรงไฟฟ้ าก๊าซชีวภาพ (Biogas Power
Plant) ต่อไป
 ้ ดีของพลังงานชีวมวล
ขอ
1.ประเทศเกษตรกรรมมีข้อได้เปรียบ เนื่องจาก
มีต้นทุนทางด้านวัตถุดิบสูง
2. เป็ นการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า โดย
สามารถลดปริมาณขยะ รวมทัง้ เพิ่มมูลค่าให้กับ
ของเหลือใช้ทางการเกษตรและอุตสาหกรรม เพิ่ม
รายได้ให้กับเกษตรกร
3.เป็ นจุดเริ่มต้นของการจัดการขยะในภาค
ครัวเรือน
4.ไบโอดีเซลเป็ นเชื้อเพลิงปรับใช้ในชุมชนได้
ง่าย
5.โรงไฟฟ้ าพลังชีวภาพและพลังชีวมวลมักมี
ขนาดไม่ใหญ่ จึงก่อมลพิษจากกระบวนการเผา
ไหม้และผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อมต่อชุมชน
บ้าง แต่ไม่มากนัก
้ เสยี ของพลังงานชีวมวล
ขอ
1.วัตถุดิบจากพืชผลทางการเกษตรมีวงจร
การผลิตตามฤดูกาลจึงอาจมีปริมาณไม่สม่ำเสมอ
ขึน
้ อยู่กับกลไกตลาด
2.วัตถุดิบจากพืชผลทางการเกษตรบาง
ชนิดเก็บไว้ใช้ได้ไม่นาน
3.วัตถุดิบจากพืชผลทางการเกษตรต้องมี
ระบบการจัดเก็บที่เหมาะสมเพื่อป้ องกันความเสีย
หายและอาศัยพื้นที่จัดเก็บขนาดใหญ่
4.การเติบโตของตลาดพลังงานชีวภาพและ
ชีวมวลอาจส่งผลให้เกิดปั ญหาความมั่นคงทาง
อาหาร เมื่อพื้นที่การเกษตรถูกแย่งชิงไปทำการ
เพาะปลูกพืชพลังงานเชิงเดี่ยว
5.โรงไฟฟ้ าพลังชีวภาพและพลังชีวมวล
อาจก่อให้เกิดการแย่งชิงทรัพยากรน้ำ
Thank You
For Today!