TRAKTAT WERSALSKI

2 8 C Z E RW C A 1 9 1 9
KONFERENCJA POKOJOWA KOŃCZĄCA I WOJNĘ

Konferencja pokojowa kończąca Wielką Wojnę

18 stycznia 1919 r., w Paryżu rozpoczęła się konferencja
pokojowa kończąca I wojnę światową. Wzięły w niej udział
tylko państwa zwycięskie.
Do rozmów nie zaproszono największych przegranych, czyli
Niemców.
Najważniejszym dokumentem zatwierdzonym podczas
obrad był traktat wersalski podpisany pomiędzy państwami
ententy, a zmuszonymi
do tego Niemicami.
Traktat ten podpisany został 28 czerwca 1919 r.
CO ZAWIERAŁ TRAKTAT WERSALSKI?

Traktat podzielony został na trzy części:

1. Pierwsza część powoływała do życia Ligę Narodów.
2. Druga część zawierała warunki zakończenia wojny z
Niemcami.
3. Trzecia część to tzw. mały traktat wersalski. Dotyczył on
ochrony praw mniejszości narodowych
w niektórych państwach, np. w Polsce.
 LIGA NARODÓW

Na mocy postanowień traktatu wersalskiego powołano do życia

pokojową, międzynarodową organizację – Ligę Narodów, z
główną siedzibą
w Genewie, której główną rolą miało być zapobieganie
konfliktom zbrojnym. Głównymi organami Ligi Narodów były:
Zgromadzenie Ogólne, Rada i Sekretariat.
Liga Narodów nigdy nie stała się organizacją powszechną (nie
przystąpiły do niej np. Stany Zjednoczone). Nie spełniła także
swojego zadania, ponieważ 20 lat później wybuchła II wojna
światowa. Po jej zakończeniu rolę Ligi Narodów przejęło ONZ.
POSTANOWIENIA WOBEC NIEMIEC
Drugą ważną decyzją było określenie dalszych losów przegranych
Niemiec.
W wyniku postanowień traktatowych Niemcy:
1. poniosły znaczne straty terytorialne, zwłaszcza na rzecz Francji, Belgii,
Polski, Danii i Czechosłowacji.
2. Gdańsk został ustanowiony Wolnym Miastem.
3. Luksemburg (wchodzący w skład Niemiec) stał się niepodległym państwem.
4. Na terytoriach spornych, zamieszkiwanych przez wiele różnych nacji, miały
odbyć się plebiscyty. 5. Niemcy zostały również zdemilitaryzowane, co
sprowadzało się do redukcji liczebności armii i zakazu posiadania czołgów,
samolotów bojowych oraz okrętów podwodnych.
6. Państwo niemieckie obciążono także koniecznością zapłaty
132 milionów marek w złocie za straty wojenne.
7.Niemcy musiały uznać niepodległość Austrii, Polski
i Czechosłowacji.
 CZYM BYŁ MAŁY TRAKTAT
WERSALSKI?
● Nie miał on charakteru powszechnego, nie musiały go bowiem
przyjmować wielkie mocarstwa, a nawet pokonane Niemcy.
● Na jego mocy polski rząd został zobowiązany do zapewnienia, pod
kontrolą międzynarodową, pełnego równouprawnienia obywateli
wszystkich narodowości oraz różnych wyznań, zagwarantowania im
swobody używania rodzimego języka, zakładania i prowadzenia
własnych szkół oraz instytucji kulturalnych.
● Zapisy umożliwiające ingerencje instytucji międzynarodowych
w wewnętrzne sprawy polskie wzbudziły w kraju rozgoryczenie
i oburzenie.
● Ostatecznie jednak Sejm Ustawodawczy RP, po burzliwej debacie, 31
lipca 1919 r., ratyfikował traktat pokojowy
z Niemcami oraz będący jego częścią tzw. mały traktat wersalski.
 I NAJWAŻNIEJSZE- POLSKA!

Postanowienia traktatu wersalskiego miały olbrzymie

znaczenie dla Polski, ponieważ oficjalnie uznawały istnienie
II Rzeczpospolitej na mapie Europy i świata.
Kraj po 123 latach niewoli, podzielony pomiędzy trzech
zaborców mógł się wreszcie odrodzić
jako w pełni suwerenna demokratyczna republika
parlamentarna.
Wydarzenie to było przez Polaków traktowane
w kategoriach politycznego cudu.
 POLSKA DELEGACJA W PARYŻU

Polskę na konferencji reprezentowali:

Ignacy Jan Paderewski, Roman Dmowski
i Władysław Grabski.
Nie jest tajemnicą, że Józef Piłsudski nie darzył
Romana Dmowskiego sympatią. W tej ważnej
dla Polski chwili potrafił jednak wznieść się ponad
osobiste animozje i poprosił Romana Dmowskiego
o dołączenie do delegacji polskiej na konferencję
Paryską.
 WAŻNA ROLA IGNACEGO
PADEREWSKIEGO

Reprezentujący Polskę Ignacy Paderewski został tuż

przed rozpoczęciem obrad konferencji, powołany na
urząd prezesa Rady Ministrów. Jako premier miał
on nie tylko pełnić rolę mediatora pomiędzy
zwolennikami Piłsudskiego i Dmowskiego, ale także
dzięki licznym kontaktom międzynarodowym,
nawiązanym podczas kariery muzycznej, wspierać
rozwój odradzającego się państwa polskiego.
 GRANICE ODRODZONEJ POLSKI

●Traktat pokojowy sankcjonował odrodzenie Polski, kreśląc zarys jej

zachodnich, północnych i południowych granic.
●Traktat ostatecznie przywracał Polsce niepodległość. Jednak odzyskanie
zagarniętych niegdyś przez zaborców ziem nie było wcale łatwe.
W Wersalu toczyły się wielodniowe dyskusje między innymi
na temat przywrócenia Polsce dostępu do morza, czy też włączenia
Śląska w granice Rzeczypospolitej.
●Ostatecznie utworzono Wolne Miasto Gdańsk, pod nadzorem Ligii
Narodów, z własnym rządem, konstytucją i polityką gospodarczą.
Włączono je jednak do polskiego obszaru celnego, Polska mogła
korzystać z portu gdańskiego.
●O przynależności państwowej Górnego Śląska, Warmii i Mazur miały
zadecydować przeprowadzone tam plebiscyty.