Professional Documents
Culture Documents
SA PAARALAN
Ang paaralan ang
itinuturing na pangalawang
tahanan ng maraming mga
mag-aaral. Katulad ng
kaligtasan at kapanatagan na
mayroon sa tahanan ay
inaasahan din na makakamtan
ito sa paaralan.
Karaniwang kaalaman sa lahat na
ang paaralan ay isang institusyon
para sa pagtuturo sa mga mag-aaral
sa ilalim ng paggabay ng isang
guro. Ngunit mas malalim pa rito
mailalarawan ang paaralan bilang
isa sa institusyon na humahasa sa
isang indibidwal sa
pakikipagkapwa.
Dito mas naging malawak ang
mundong ginagalawan ng isang bata
labas sa kanilang tahanan at dito
nagsisimulang makitungo ang isang
bata sa mga taong hindi niya kadugo o
kamag-anak. Kaya nga natalakay sa
nagdaang mga aralin ang kahalagahan
ng paghahanda ng pamilya sa mga bata
sa pakikipagkapwa.
Ngunit marami nang binabago ang
panahon at hindi nakaligtas dito ang
kalagayan ng mga paaralan sa ating bansa.
Sa mga nagdaang panahon, maririnig at
mapanonood ang balita tungkol sa mga
karahasan na nangyayari sa paaralan.
Nakalulungkot na ang lugar na dating
sagrado dahil dito dumadaloy ang
karunungan at katuwiran ay nababahiran na
ng karahasan.
Ano-ano nga ba ang
mga karahasan na
maaaring nagaganap
sa paaralan?
Ang ilan sa mga pangunahing kategorya ng karahasan sa
paaralan ay
pambubulas o bullying,
labanan,
pag-aaway o pagsasakitan sa loob man o sa labas ng
paaralan,
pagdadala ng droga,
sexual harassment,
vandalism,
pagnanakaw,
pagdadala ng mga nakasasakit na bagay at marami
pang iba.
Ang Pambubulas
O
Bullying
Ang pambubulas o bullying ay
isang sinasadya at madalas na
malisyosong pagtatangka ng isang
tao o pangkat na saktan ang
katawan o isipan ng isa o mahigit
pang biktima sa paaralan. Ito ay
nagaganap dahil sa hindi pantay na
kapangyarihan o lakas sa pagitan
ng mga tao.
Ang mga batang nambubulas ay
ginagamit ang kaniyang
kapangyarihan, na nakahihigit sa
kaniyang binubulas – pisikal na
lakas, pagkakaroon ng kaalaman sa
mga nakahihiyang impormasyon
tungkol sa binubulas o kaya naman
ay popularidad – upang kontrolin o
magdulot ng panganib sa kapwa.
Matatawag lamang na
pambubulas kung ito
ay isasagawa ng
paulit-ulit o may
potensyal na maulit
sa takdang panahon.
Ang pambubulas ay
hindi palaging marahas.
Sa katunayan, mas
malalim ang sugat na
iniiwan ng pambubulas
na hindi marahas.
Uri ng
Pambubulas
1. Pasalitang Pambubulas.
Pagsasalita o pagsusulat ng
masasamang salita laban sa isang
tao. Kasama rito ang
pangangantyaw, pangungutya,
panunukso, panlalait, pang-aasar,
paninigaw, pagmumura, pang-
iinsulto, pagpapahiya sa iyo sa
harap ng maraming tao, at iba pa.
Sa nabanggit na pag-aaral ng
PLAN Philippines, ang
pangungutya at panunukso ang
pinakapangunahin sa nararanasan
ng mga mag-aaral sa paaralan.
Kahit sa maagang yugto ng pag-
aaral ng mga bata sa paaralan ay
nararanasan na nila ang kutyain at
tuksuhin bunga ng iba-ibang
2. Sosyal o Relasyonal
na Pambubulas. Ito ay
may layuning sirain ang
reputasyon at ang
pakikipag-ugnayan sa
ibang tao.
Kasama rito ang hindi pagtanggap
sa isang tao o sadyang pang-iiwan
sa kaniya sa maraming
pagkakataon, panghihikayat sa
ibang mag-aaral na huwag
makipagkaibigan sa isang
partikular na indibidwal o pangkat,
pagkakalat ng tsismis, pagpapahiya
sa isang tao sa gitna ng nakararami
3. Pisikal na
Pambubulas. Ito ay ang
pisikal na pananakit sa
isang indibidwal o
pangkat at paninira ng
kaniyang mga pag-aari.
Kasama rito ang panununtok,
paninipa, pananampal,
pangungurot, o ang biglang pag-alis
ng upuan habang nakatalikod upang
matumba ang nakaupo. Kabilang
din dito ang pagkuha at pagsira sa
gamit o pagpapakita ng hindi
magagandang sensyas ng kamay.
Profile ng mga
Karakter sa Pambubulas
Ang Nambubulas
7. Tahimik at lumalayo sa
nakararami (quiet and withdrawn).
8. Wala kang kakayahang
ipagtanggol ang sarili (inability to
defend oneself) laban sa kanila.
Mga Epekto
ng Pambubulas
1. May mga pag-aaral na
makapagpapatunay na ang mga biktima
ng pambubulas ay may posibilidad na
magkaroon ng labis na pagkabalisa,
kalungkutan, suliranin sa pagtulog
(sleep difficulties), mababang tiwala sa
sarili, maging sakit ng ulo at tiyan at
pangkalahatang tensiyon kumpara sa
mga kabataan na hindi nagiging
biktima ng pambubulas.
2. Ang biktima ng pambubulas ay
madalas na kakaunti ang kaibigan o
maaaring walang kaibigan. Dahil sa
kanilang labis na pagiging balisa at
sa kanilang mababang pagtingin sa
kanilang sarili, masyadong mahirap
para sa kanila ang humanap at
magkaroon ng kaibigan.
3. Isa pa sa posibleng epekto sa
biktima ng pambubulas ay ang
posibiliad na sila mismo ay maging
marahas, maaaring sa panahon ng
pambubulas o sa hinaharap. Ang
karahasan na ito ay maaaring nilang
gawin sa kanilang sarili, sa paaralan
o maaaring sa taong nambubulas sa
kanila.
Maaaring makagawa sila ng
mas marahas na bagay lalo
pa at naging malabis ang
sakit na kanilang naranasan
mula sa mga nambubulas.
Sila ay napipilitang gumanti
at makapanakit.