PAGBASA AT

PAGSUSURI NG IBA’T-
IBANG TEKSTO TUNGO
SA PANANALIKSIK
MGA HULWARANG
ORGANISASYON NG
TEKSTO
Hulwarang organisasyon
• Ang anumang tekstong binabasa o
isinusulat ay lalong nagkakaroon ng
kahulugan dahil sa paggamit ng
ibat-ibang hulwarang organisasyon
ng teksto
 Depinisyon
• Ang depinisyon ay isang uri ng
diskursong ekspositori na
napakadalas gamitin sa
pagpapahayag.
• Ang paghahanap ng depinisyon ay
naibibigay ng mga diksiyonaryo at
thesaurus.
• Gayundin naman, may dalawang
dimension ang pagbibigay ng
depinisyon.
 denotasyon
• Ito ay kahulugan ng salita na hango
o matatagpuan sa diksyunaryo.
• Literal o totoong kahulugan ng
salita.
Halibawa:
Aso - uri ng hayop
Pulang rosas- uri ng rosas na kulay
pula.
 konotasyon
• Ang konotasyon naman ay nagbibigay
ng di-tuwirang kahulugan sa isang
salita.
• Maaaring pansariling kahulugan ng
isang tao kung kaya’t nagkakaroon ng
pangalawang kahulugan ang salita.
Halimbawa:
Gintong kutsara – mayaman
Ahas – Traydor
Pusang itim – nagbabadya ng panganib
Ibigay ang kahulugang denotasyon at
konotasyon ng mga sumusunod na mga salita
SALITA DENOTASYON KONOTASYON

1. AHAS

2. BUWAYA

3. LITRATO NG
PUSO
4. GINTONG
KUTSARA
5. UTAK TALANGKA
Pag-iisa-isa o enumerasyon
• Ang pag-iisa-isa o enumerasyon ay
madalas na gamitin lalo na sa mga
pagsusulit na objective. Kalimitan,
sa ganitong uri ng pagsusulit
hinihingi ang mga hakbang, mga
konsepto, mga simulain at mga
katulad nito ayon sa pagkakasunod-
sunod mula una hanggang sa huli.
Pag-iisa-isa mga gabay o tuntunin sa
masining na pagbasa:
Unang Gabay o Dimensyon:
Pagbibigay ng pag-unawang literal sa
mga tekstong binasa
Ikalawang Gabay o Dimensyon:
Ganap na pag-unawa sa kaisipang nais
ipadama ng may-akda.
Ikatlong Gabay o Dimensyon:
Pagkilatis sa kahalagahan ng kaisipan.
Ikaapat na Gabay o Dimensyon:
Pagsasanib ng kaisipang nabasa at
karanasan upang magbunga ng
bagong pananaw at pag-unawa.
Ikalimang Gabay o Dimensyon:
Paglikha ng sariling kaisipan ayon sa
kasanayan na ibig bigyan ng duun sa
binasang seleksyon.
Isa-isahin ang mga kailangang sangkap o ingredients sa
pagluluto ng lumpiang shanghai at ang paraan ng pagluluto
nito.

MGA SANGKAP MGA HAKBANG SA

PAGLULUTO
 Pagsusunod-sunod
• Sa hulwarang ito ng organisasyon
ng teksto, natataya ng isang
nagbabasa kung papaano
mapagsusunod-sunod ang mga
pangyayari sa isang kuwento,
paraan ng pagluluto halimbawa ng
isang uri ng pagkain, pagsunod
nang maayos sa direksyon o panuto
o pagsasalaysay ng isang
mahalagang pangyayari sa kanyang
kapaligiran.
Tatlong uri ng pagsusunod ng mga
detalye sa hulwarang ito:
1. Sekwensyal – pagsusunod-sunod ng mga
pangyayari sa isang salaysay na
ginagamitan ng salitang una, pangalawa,
pangatlo, susunod, at iba pa.
2. Kronolohikal – pagsusunod-sunod ng mga
impormasyon at mahahalagang detalye
ayon sa pagkakaganap nito. Karaniwang
gumagamit ng mga tiyak na araw o petsa
upang ipabatid kung kailan naganap ang
mga naturang pangyayari. Malimit na
gamitin ang mga ito sa paggawa ng
talaarawan o diary.
3. Prosidyural – pagsusunod-sunod ng mga
hakbang o prosesong isasagawa. Katulad nito ay
mga resipe sa pagluluto, proseso sa
pagkukumpuni ng mga kagamitang elektrikal, at
iba pa.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
Niligpit niya ang higaan.
Kumain ng almusal.
Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
Nagbihis ng uniporme.
Naligo at nagsipilyo.
Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
Niligpit niya ang higaan.
Kumain ng almusal.
Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
Nagbihis ng uniporme.
Naligo at nagsipilyo.
Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
2 Niligpit niya ang higaan.
Kumain ng almusal.
Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
Nagbihis ng uniporme.
Naligo at nagsipilyo.
Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
2 Niligpit niya ang higaan.
Kumain ng almusal.
Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
Nagbihis ng uniporme.
3 Naligo at nagsipilyo.
Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
2 Niligpit niya ang higaan.
Kumain ng almusal.
Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
4 Nagbihis ng uniporme.
3 Naligo at nagsipilyo.
Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
2 Niligpit niya ang higaan.
5 Kumain ng almusal.
Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
4 Nagbihis ng uniporme.
3 Naligo at nagsipilyo.
Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
2 Niligpit niya ang higaan.
5 Kumain ng almusal.
6 Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
4 Nagbihis ng uniporme.
3 Naligo at nagsipilyo.
Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
2 Niligpit niya ang higaan.
5 Kumain ng almusal.
6 Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
4 Nagbihis ng uniporme.
3 Naligo at nagsipilyo.
7 Nakapara ng jeep.
Basahing Mabuti ang mga detalye ng pangyayari sa ibaba. Ayusin ang
mga ito ayon sa pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang 1 hanggang 10
ang mga kahon sa kaliwa.
Bilang Pangyayari
2 Niligpit niya ang higaan.
5 Kumain ng almusal.
6 Umalis ng bahay at nag-abang ng jeep patungong paaralan.
1 Umalingawngaw ang Alarm at nagising si Junjun.
8 7:15 nang umaga siyang dumating sa paaralan.
4 Nagbihis ng uniporme.
3 Naligo at nagsipilyo.
7 Nakapara ng jeep.
Paghahambing at Pagkokontrast
• Ginagamit ang paghahambing at
pagkokontrast sa pagpapahayag ng
kahigitan o kalamangan ng isang
bagay sa iba pang katulad o kauri
nito.
• Pang-uri at pang-abay ang
karaniwang ginagamit na salita
upang higit na mapalutang ang
gagawing paghahambing at
pagkokontrast.
Paghahambing – Ipinapaliwanag ang
pagkakatulad sa pagitan ng dalawa o
mahigit pang ideya.
Pagkokontrast – Ipinapaliwanag ang
pagkakaiba sa katotohanan.

Ang paghahambing at pagkokontrust

ay pundasyon ng pag-unawa,
pagkatuto at pagpapasya.
Ipakita ang paghahambing at
pagkokontrast sa puno at tao.

Kontrast Kontrast

Pagkakatulad
 Problema at solusyon
• Ang pagkakaroon ng problema sa
buhay ay normal na pangyayari sa
buhay ng bawat indibidwal.
Kinakailangang ihanap ng kaukulang
solusyon ang bawat problema.
• Sa akdang pampanitikan, kapansin-
pansin ang kwento ay may
nakatalagang problema na
binibigyang kalutasan ng
pangunahing tauhan.
• Sa hulwarang ito ng organisasyon
ng teksto, kailangang hanapan ng
solusyon ang bawat problema na
maaaring mapupulotan ng aral nga
mga mambabasa.
 Sanhi at Bunga
• Ang sanhi ay isang ideya o
pangyayari na humantong sa isang
bunga.

SANHI BUNGA
ADIOS!
HASTA LA PROXIMA!!