OLİGOPOL PİYASASI

• ÜRETİLEN MAL AÇISINDAN

-homojen ( saf oligopol )
-heterojen ( farklılaştırılmış oligopol )
• BAĞIMLILIK AÇISINDAN
-Tam oligopol (bağımlılığın farkında)
-Kısmi oligopol (farkında değil )
• ANLAŞMA AÇISINDAN
-Anlaşmasız oligopoller -Cournot-Bertrand-Edgeworth
-Chamberlin-Stackelberg-Sweezy
-Anlaşmalı oligopoller -Kartel-Tröst
ANLAŞMASIZ OLİGOPOLLER

1) COURNOT MODELİ
• İki satıcı vardır
• Mallar birbirinin aynısıdır
• Piyasa talep eğrisi doğrusaldır
• Firmalar toplam talebi bilir
• Firmalar birbirlerinin kararlarından etkilenir: kendi
kararlarını verirken bağımsızdır
• Her firma rakip firmanın üretimini değiştirmeyeceğini
varsayar ( miktar rekabeti )
• MC=0
• Firmaların tepki fonksiyonları elde edilir
• Simetri varsayımı geçerlidir
• Eşanlı ve eşit üretim kararı vardır
• Tam rekabet üretiminin %66’sını üretir
• Rakibin üretiminden kalanın yarısını üreterek karını ve
hasılatını maksimize eder
2) BERTRAND
• İki satıcı vardır
• Mallar birbirinin aynısıdır
• Piyasa talep eğrisi doğrusaldır
• Firmalar toplam talebi bilir
• Firmalar birbirlerinin kararlarından etkilenir: kendi
kararlarını verirken bağımsızdır
• Her firma rakip firmanın fiyatı değiştirmeyeceğini
varsayar (fiyat rekabeti )
• MC=0
• Firmaların tepki fonksiyonları elde edilir
• Simetri varsayımı geçerlidir
• Eşanlı ve eşit üretim kararı vardır
• Tam rekabet üretimine eşit üretim yapılır
• İki firmada piyasa talebinin tamamını karşılayabilir.
3) Edgeworth
• İki satıcı vardır
• Mallar birbirinin aynısıdır
• Piyasa talep eğrisi doğrusaldır
• Firmalar toplam talebi bilir
• Firmalar birbirlerinin kararlarından etkilenir: kendi kararlarını
verirken bağımsızdır
• Her firma rakip firmanın fiyatı değiştirmeyeceğini varsayar
(fiyat rekabeti )
• MC=0
• Firmaların tepki fonksiyonları elde edilir
• Simetri varsayımı geçerlidir
• Eşanlı ve eşit üretim kararı vardır
• Malın fiyatı sürekli dalgalanma gösterir. Bu nedenle de
istikrarlı bir denge yoktur.
4) CHAMBERLİN
• İki satıcı vardır
• Mallar birbirinin aynısıdır
• Piyasa talep eğrisi doğrusaldır
• Firmalar toplam talebi bilir
• Firmalar birbirlerinin kararlarından etkilenir: kendi kararlarını verirken bağımsızdır
• Her firma rakip firmanın üretimini DEĞİŞTİRECEĞİNİN farkındadır ( miktar rekabeti )
• MC=0
• Firmaların tepki fonksiyonları elde edilir
• Simetri varsayımı geçerlidir
• Eşanlı ve eşit üretim kararı vardır
• Monopol üretimine eşit üretim yapılır ve monopol fiyatından satılır
• Firmalar anlaşma yapmadan kendi karlarını maksimize edecek fiyatı nasıl belirlediklerini
açıklar
• PAYLAŞILMIŞ MONOPOL olarak anılır
• Firmalar hatalarından ders alır ve karşılıklı bağımlılığın farkındadır. Safça davranış yoktur.
5) Stackelberg
• İki satıcı vardır
• Mallar birbirinin aynısıdır
• Piyasa talep eğrisi doğrusaldır
• Firmalar toplam talebi bilir
• Firmalar birbirlerinin kararlarından etkilenir: kendi kararlarını verirken bağımsızdır
• Lider firma üretim miktarını değiştirmez çünkü takipçi firmanın kendisine karşılık vereceğinin farkındadır.
( miktar rekabeti )
• MC=0
• Firmaların tepki fonksiyonları elde edilir
• Simetri varsayımı geçerlidir
• Eşanlı ve eşit üretim kararı vardır
• Tam rekabet üretiminin % 75’ini karşılar
• Lider firma hatalarından ders alır ve karşılıklı bağımlılığın farkındadır. Ancak takipçi firma hatalarından ders
almaz ve karşılıklı bağımlılığın farkında olmadığı için safça davranır. Lider miktar rekabeti oluşucağının
farkındadır.