BAFRA İŞLETME FAKÜLTESİ

SİGORTACILIK VE AKTÜERYA
BİLİMLERİ

SAB/103-İKTİSADA GİRİŞ-1
Dr. Öğr. Üyesi Suzan URGAN
 Üretim Faktörleri

SAB/103-İKTİSADA GİRİŞ

Hafta-12
 Üretim Faktörleri Talebi
• Belirli bir piyasada belirli bir dönemde, o
faktörün fiyatı dışındaki etkenler sabitken
çeşitli fiyatlardan alınmak istenen faktör
miktarlarıdır.
Faktör Talebi (Marjinal Verimlilik
Teorisi)
• İlave işgücünün firmaya maliyeti, ilgili
işçiye ödenen ücrettir. İlave işgücünün
firmaya maliyetine, marjinal faktör maliyeti
denir.
 Faktör Talebi Özellikleri
• Üretim faktörleri gereksinmelere cevap
veren malların üretimi için gerekli
olduğundan üretim faktörleri talebi dolaylı
taleptir. Faktör talebinin kaynağı tüketici
tercihleridir.
 Firma Faktör Talebi
• Firma gerekli faktörleri marjinal ürün
hasılatı = marjinal faktör maliyeti eşitliğine
karşılık gelen miktarda satın alacaktır.
Faktör piyasasında tam rekabet varsa,
firma aynı fiyatta dilediği kadar satın alır.
Faktör arz eğrisi aynı zamanda faktörün
firmaya marjinal satın alma maliyetini ve
ortalama satın alma maliyetini de verir.
 Piyasa Emek Talebi
• Piyasa emek talebi eğrisi o endüstride
emek talep eden firmaların emek talepleri
toplamından daha az esnektir.
 Emek Talep Esneklikleri
• Emek talep esnekliği, ücretlerdeki küçük
bir değişiklik karşısında istihdam edilen
işgücü miktarındaki yüzde değişikliğin,
ücretlerdeki yüzde değişikliğe olan oranına
eşittir. Herhangi bir üretim faktörünün talep
esnekliği:
-Emek faktörünün üretimine katıldığı mala talep esnekliğine
-Emek ile öteki faktörler arasındaki ikame olanaklarına
-Toplam üretim maliyeti içinde emek faktörünün payına ve zamana
bağlıdır.
 Emek ve Ücret
Ücret, emek arz ve talebine bağlı olarak
değişmektedir.
Emek: Faydalı bir mal ve ya hizmet üretmek
amacıyla harcanan her türlü insan çabası
emek unsuru içinde incelenmektedir.
Ücret: Üretime emeğiyle katılanların
üretimden aldıkları pay.
Nominal Ücret: İşçinin emeği karşılığı aldığı para miktarıdır.
Reel Ücret: İşçinin nominal ücretiyle satın alabileceği mal ve hizmet
miktarını ifade eder.
 Emek Arzı
Emek arzı iki farklı düzeyde ele alınmaktadır:
1- Bir işçinin çeşitli ücret düzeyinde ne kadar
çalışmak istediğini gösteren işçi emek arzı.
2-Bir endüstrideki tüm işçilerin emek arzını ifade
eden piyasa emek arzıdır.
Piyasa emek arzı:
-işçilerin zevk ve tercihleri,
-piyasada o işi yapacak iş gücü ve
-alternatif iş alanlarındaki ücret düzeyleri
tarafından etkilenmektedir.
 Tam Rekabet Koşullarında
Ücret
• Atomisite koşulu: Vasıfsız işgücü talep eden
işyerleri ve bu işyerlerinde çalışmak isteyen
işçiler, cari ücreti kabul etmek zorunda
kalmaktadır.
• Mobilite koşulu: İşçiler daha fazla ücret
alabildikleri işyerlerine geçerler.
• Homojenlik koşulu: Aynı işi yapan işçilerin aynı
yetenekte olduğu var sayılmaktadır.
• Açıklık koşulu: İşverenler, iş arayanlar
birbirleriyle ilgili tüm bilgiye sahip olmaktadır.
 Asgari Ücret Uygulaması
• Enflasyon dolayısıyla belirli zamanlarda
tespit edilerek uygulanan ücretlendirme
politikasıdır. Vasıfsız işçilere ödenecek en
düşük ücret düzeyini göstermektedir.
 Grev ve Lokavt
• İşçiler geçmişe oranla daha fazla
örgütlenmektedir. İşçi ve işverenler
aralarında toplu sözleşmeler düzenleyerek
ücret düzenlemesi oluşturmaktadır. Tek
alıcı işveren sendikası karşısında tek
satıcının olduğu piyasaya, iki yanlı
monopol denilmektedir. Sendikaların
işverenler ile aralarında oluşabilecek bir
anlaşmazlık durumunda tepki olarak
topluca iş bırakma eylemleri grevdir.
Lokavt ise topluca işten uzaklaştırmaktır.
 Kaynakça

• Zeynel Dinler, İktisada Giriş, Ekin.