E Drejta Bankare lex 2

Institucionet Financiare Bankare me

te rendesishme sot ne Bote
 Ceshtje per diskutim
• Fondi Monetar Nderkombetar
• Banka Boterore
• Banka e Marreveshjeve Nderkombetare,
Komiteti Bazel
• Banka Qendrore Europiane
• Banka Nderkombetare per Rindertim dhe
Zhvillim( BERZH)
• Banka Eurpiane e Investimeve
 Fondi Nderkombetar Monetar
• Fondi Monetar Nderkombetar( FMN), eshte agjenci me
objekt te vecante dhe eshte pjese e sistemit te
institucioneve te OKB-se.
• FMN eshte ndertuar ne baze te nje traktati me 1945
gjate marreveshjes se Bredonwoods, ne Washington DC.
• Qellimi I saj themelor eshte funksionimi normal I
ekonomise boterore.
• Seline qendrore e ka ne Washington DC, dhe perbehet
nga 189 shtete duke perfshire edhe vendin tone.
 Fondi Monetar Nderkombetar
• Qellimi kryesor eshte bashkepunimi monetar
nderkombetar, arritja e qendrueshmerise
ekonomike, lehtesimi I tregtise nderkombetare,
rritjen e numrit te te punesuarve dhe rritjen e
qendrueshme ekonomike te shteteve, si dhe
qendrueshmerine e kryerjes se pagesave dhe
bilanceve te shteteve per menaxhimin e krizave
apo veshtiresive ne kryerjen e pagesave.
 Fondi Monetar Nderkombetar
• FMN perpiqet te parandaloj krizat ne sistemet ekonomike,
duke nxitur vendet te pershtasin politika ekonomike
efektive.
• FMN gjithashtu financon anetaret e saj me qellim qe te
kapercejne veshtiresite ne bilancin e pagesave.
• FMN perfshin ne objektin e veprimtarise nxitjen e
ekspansionit te balancuar te tregtise boterore, stabilitetin
e kurseve te kembimit, shmangien e zhvleftesimeve
konkurruese te monedhave kombetare, dhe rregullimin e
veshtiresive qe hasen ne bilancin e pagesave te vendeve
anetare.
Fondi Monetar Nderkombetar ka te drejte:
• Te monitoroje zhvillimet dhe politikat ekonomike dhe
financiare, ne vendet anetare dhe ne nivel global, si edhe
te keshilloje anetaret e saj bazuar ne eksperiencen mbi 75
vjecare.
• Ti japi hua vendeve me veshtiresi ne bilancin e pagesave, jo
vetem npm financimit te perkohshem por duke mbeshtetur
rregullimet dhe reformat, qe synojne korrektimin e
ceshjeve kryesore.
• Te ofroje asistence teknike dhe programe kualifikimi per
qeverite dhe bankat qendrore te vendeve anetare ne
fushat e veprimtarise se saj.
 Fondi Monetar Nderkombetar
• FMN eshte forumi kryesor, ne te cili diskutohen jo vetem
politikat kombetare ekonomike ne kendveshtrimin global,
por gjithashtu ceshtje te rendesishme te stabilitetit te
sistemit nderkombetar monetar dhe financiar.
• FMN fokusohet me teper ne politikat makroekonomike te
vendeve anetare, keto jane politika qe kane te bejne me
buxhetin e qeverise, administrimin e parase dhe te kreditit
ne ekonomi, si edhe kembimin valutor.
• FMN gjithashtu fokusohet edhe ne politikat e sektorit
financiar, perfshire rregullimin dhe mbikqyrjen e bankave
dhe institucioneve te tjera financiare.
 Fondi Monetar Nderkombetar
• Fondet e FMN jane te siguruar nepermjet kuotave te anetareve,
te cilat paguhen kur pranohen si anetare ne kete insititucion, ose
npm rishikimit periodik te nivelit te ketyre kuotave.
• Vendet paguajne 25% te kuotes se pjesemarrjes ne monedhat me
te qarkullueshme, si dollar, euro,
• FMN mund te kerkoje me kalimin e kohes pagimin e pjeses se
mbetur, te pagueshme ne monedhen e vete vendit anetar, e cila
mund te huazohet sipas nevojes.
• Kuoatat jane te rendesishme jo vetem per te percaktuar nivelin e
kontributit, por edhe te drejten e votimit, nivelin e financimit te
mundshem nga FMN, dhe pjesen perkatese ne rast rishperndarje
te pjeseve te vecanta.
 Fondi Monetar Nderkombetar
• Ne vecanti, FMN ndihmon vendet per forcimin e sistemeve financiare,
permiresimin e grumbullimit dhe perpunimit te te dhenave ekonomike
dhe financiare, perforcimin e sistemeve te taksave dhe ligjeve, dhe
permiresimin e rregulloreve bankare dhe te mbikqyrjes.
• Vecanerisht per veprimtarine bankare, FMN ofron asistence teknike dhe
kualifikime per perforcimin e sektoreve monetar dhe financiar npm
keshillimit per rregulloret e sistemit bankar, mbikqyrjen dhe ristrukturimin,
administrimin e kembimeve valutore dhe operacionet e lidhura me keto,
sistemet e pagesave, si edhe mbi strukturen apo zhvillimin e bankave
qendrore.
• Eshte e rendesishme te theksohet se vete ligjet e sistemit bankar ne
Shqiperi se bashku me BSH, zbatojne standartet e vendosura nga FMN.
 Banka Boterore
• U themelua ne baze te traktatit te Bredonwoods
1944, Washington DC. Ka 189 vende
pjesemarrese perfshire vendin tone.
• Qellimi kryesor I BB eshte te luftoj edhe te ule
nivelin e varferise ne bote duke dhene hua apo
grante vendeve ne zhvillim ekonomik.
• Ky institucion jep hua edhe per projekte qe kane
perqellim zhvillimin e investimeve te ngjeshura
ne dobi te shoqerise se nje vendi ne zhvillim.
 Banka Boterore
• BB nga viti 2000-2010 financoi projekte qe kishin
te benin me trajnimin e 3 mln mesuesve,
vaksinimin e 310 mln femijeve, financoi 792 mln
dollare duke I dhene hua 120 000 bizneseve te
vogla edhe te mesme, ndihmoi ne shtrimin e
118.000 km rruge rurale, ndertoi ose rindertoi
1600 ura, si edhe permiresoi cilesine e ujit per
113 milion njerez ne mbare boten. Si edhe
permiresoi kushtet sanitare per 5.8 milion njerez.
 Banka Boterore
• BB financohet nga kuotat qe paguajne vendet anetare te saj cdo tre
vjet si edhe shtimin e kapitalit te saj.
• BB perbehet nga 5 organizata, dy me te rendesishmet jane BERZH
dhe IDA.
• Nje zhvillim te rendesishem BB pati gjate drejtimit te ekonomistit
Robert Mcnamara, I cili kembenguli duke I ardhur ne ndihme
vendeve ne zhvillim ekonomik per ti ndihmuar ne ringritjen e
ekonomive te tyre dhe ne luften ndaj varferise ne vitet 80.
• Ne vitet 90’ e ketej kjo organizate I vuri sh theksin edhe ceshtjeve
te mjedisit, zvogelimin e carjes se ozonit, duke deklaruar se nuk do
te investonin ne asnje projekt qe demton mjedisin dhe natyren.
Banka per Marreveshjet Nderkombetare dhe
Komiteti Bazel
• BIS eshte institucion nderkombetar me seli ne Bazel,
Zvicer. Ky institucion ka per qellim te forcoje
bashkepunimin midis bankave qendrore dhe agjencive
te tjera per arritjen e stabilitetit monetar dhe financiar.
Funksionet e BIS jane si me poshte:
• Eshte forum per bashkepunimin nderkombetar ne
fushen monetare dhe financiare.
• Eshte banke per bankat qendrore, duke orfruar nje
game te gjere sherbimesh financiare per keto banka
• Eshte qender per kerkime monetare dhe ekonomike.
 Komiteti Bazel
• BIS nuk pranon depozita dhe nuk ofron sherbime financiare per
personat private, individe apo persona juridike. Gjithashtu BIS nuk
mund te financoje qeverite apo te mbaje llogari likujduese ne emer te
ketyre qeverive.
• Komiteti Bazel mbi mbikqyrjen bankare, formuar nga guvernatoret e
bankave qendrore te 10 vendeve me te zhvilluara te botes blidhet
rregullisht 4 here ne vit.
• Komiteti nuk eshte I veshur me ndonje autoritet supranacional
mbikqyres dhe vendimet e tij nuk kane efekt ligjor.
• Por ky komitet formulon parime npm perpilimit te standarteve te
mbikqyrjes. Si edhe udhezime e rekomandime mbi praktikat me te
mira, ne menyre qe autoritet e cdo vendi te marrin masat e duhura
per zbatim, sipas teknikave te vecanta me ligj apo me forma te tjera.
 Banka Qendrore europiane
• BQE, eshte banka qendrore e eurozones qellimi I saj
kryesor eshte emetimi I monedhes euro dhe merret
me qenrueshmerine e kesaj monedhe.
• Qendra e saj ndodhet ne Frankfurt te Gjermanise
dhe ka strukture te ngjashme me banken qendrore te
Gjermanise. Eshte themeluar ne baze te traktatit te
Amsterdamit me I qershor te 1998. Dhe ka ne
perberjen e saj te 19 BQ te shteteve te eurozones.
Drejtoresha aktuale eshte Christine Lagarde ish
shefja e FMN.
 Banka Qendrore Europiane
• BQE qellimin kryesor ka ruajtjen e stabilitetit te monedhes euro
mes shteteve anetare te eurozones. Ajo sherben edhe si nje Banke
Qendrore per te gjitha bankat qendore te shteteve te eurozones.
• Kapitali I saj eshte 11 billion euro, dhe perbehet natyrisht edhe nga
kapitali I 19 BQE si edhe nga te ardhurat e saj.
• BQE funksionon ne baze te legjislacionit europian por eshte
njekoehsisht edhe si nje shoqeri tregtare e cila gezon asete dhe
prona te ndryshme.
• Nje ka funksionet e saj kryesore eshte edhe emetimi I
kartmonedhave euro.
• Kontrrolli I mbikqyrjes se euros brenda eurozones si dhe situaten e
saj jashte ketij territorri gjate tregitise globale.
 Banka Qendrore Europiane
• BQE, eshte pasuese e Bashkimit Ekonimik dhe
Monetar te BE-se.
• Me 1 dhjetor te 2009, me hyrjen ne fuqi te
traktatit te Lisbones, BQE mori statusin zyrtar
si nje nga institucionet themelore te BE-se,
sipas nenit 13 te ketij traktati.
• BQE kontrrollon njekohesisht edhe sistemin e
pagesave te shteteve anetare.
Banka Europiane per Rindertim dhe Zhvillim

• BERZH, eshte nje institucion financiar nderkombetar I

themeluar ne vitin 1991. Si nje banke investimesh
shumepaleshe per zhvillim, BERZH perdor investimet si nje
mjet per te ndertuar ekonomine e tregut. Fillimisht ajo u
perqendrua ne ish vendet e Bllokut Lindor, e me pas u
zgjerua ne me shume se 30 vende te Eurpes Qendrore e
deri ne Azine Qendrore.
• Selia qendore e BERZH ndodhet ne Londer eshte ne pronesi
te 69 shteteve dhe 2 institucioneve europiane.
• Megjithe aksioneret e sektorit publik, ajo investon ne
nderrmarrje private, se bashku me partneret tregtare.
Banka Europiane per Rindertim dhe Zhvillim
• BERZH, eshte e ngjashme me bankat e tjera shumepaleshe te zhvillimit, ajo ka
anetare nga e gjithe bota ( Amerika, India, Australia, Kanada, Kine etj).
• Ne qender te veprimtarise se saj jane projektet e investimeve qofte te
sektorit publik por edhe atij privat.
• BERZH ofron nje game te gjere instrumentash financiar per investimin e
ketyre projekteve duke filluar me huate e drejteperdrejta, garanci financiare
per inicimin e nje prejekti si edhe investimet dypaleshe apo partneritetit te
perbashket si edhe ofron keshillime ne investime.
• Nje nga fokuset e BERZH vitet e fundit ka qene zhvillimi I bizneseve te vogla
edhe te mesme ne vendet ne zhvillim.
• Kjo banke fillimisht u krijua per rimekembjen ekonomike te vendeve te ish
bllokut monist por sot e ka zgjeruar shtrirjen e veprimtrise se saj edhe ne
shume vende te tjera me ekonomi te brishte dhe ne nevoje per investime te
ngjeshura.
 Banka Europiane e Investimeve
• BEI, eshte nje institucion financiar nderkombetar
me aksioner shtetet anetare te BE-se.
• Ajo u themelua ne baze te traktatit te Romes ne
vitin 1958. Seline qendore e ka ne Luxemburg
dhe qellim ka ne ofrimin e investimeve per
rimekembjen jo vetem te shteteve anetare te BE-
se por edhe me gjere.
• BEI ofron investime te ngjeshura jo vetem per
sektorin publik por edhe per sektorin privat.
 Banka Europiane e Investimeve
• BEI ka me teper se 3.400 te punesuar.
• Vetem brenda vitit 2011 BEI ka dhene hua 61
billion euro ne investime te ndryshme.
• Me teper se 90% e investimeve te BEI jane
brenda kontinentit Europian, por kjo nuk do te
thote se kjo banke nuk I shtrin investimet edhe
ne Azine qendrore, Amerikes Latine ne Afrike e
me gjere. Ka partneritet me 150 shtete te tjera.
 Banka Europiane e Investimeve
• Ne vendet e BE-se, qellimet e BEI mund ti rendisim
ne 6 grupe:
• Bashkepunimin dhe rindertimin e BE-se
• Mbeshtetjen e bizneseve te vogla dhe te mesme.
• Ruajtjen e mjedisit
• Zhvillimin e transportit te brendshem dhe energjise
• Sigurimin e qendrueshem e energjise duke
investuar edhe ne forma te tjera te rinovueshme
• Zhvillimin ekonomik.