MODYUL 13: MGA ISYUNG Inihanda ng Pangkat 3

MORAL
TUNGKOL SA BUHAY
MGA ISYU TUNGKOL SA BUHAY
Ang Paggamit ng Ipinagbabawal na Gamot/
Using Illegal Drugs
Alkoholismo/Alcoholism
Aborsiyon/Abortion
Pagpapatiwakal/Suicide
Euthanasia/Mercy Killing
 “Pare, nasa langit
PAGGAMIT NG IPINAGBABAWAL na ba ako? Parang
NA lumilipad ako. Ang
sarap ng feeling!”
GAMOT
ANG PAGGAMIT NG IPINAGBABAWAL NA GAMOT

Ito ay isang estadong sikik (psychic) o pisikal na

pagdepende sa isang mapanganib na gamot, na
nangyayari matapo gumamit nito nang paulit-ulit
at sa tuloy-tuloy na pagkakataon.
ANG PAGGAMIT NG IPINAGBABAWAL NA GAMOT

Nagdudulot ng masamang epekto sa isip

at katawan.
Dahil sa droga, ang isip ng tao ay nagiging
blank spot.
 SINO ANG NAKAKA-
IMPLUWENSIYA NITO?
Mga kaibigan
Mga tao na nakakasalamuha sa kanilang
paligid
 SINO ANG MAARING
MAIMPLUWENSYAHAN NITO?
Kahit sino ay maaaring maimpluwensiyan
na gumamit nito.
Mga Kabataan
BAKIT PATI MGA KABATAAN NA
IMPLUWENSYAHAN NITO?
Dahil napapabarkada o dahil sa maling pagpili
ng barkada
Curiosity o gustong mag eksperimento at subukin
ang maraming bagay.
Problema at pagrerebelde
EPEKTO NG PAGGAMIT NA PINAG
BABAWAL NA GAMOT!
Makaaapekto sa pag-aaral at personal na buhay
ng kabataan
Epekto sa pag-iisip at damdamin
Kabiguan sa buhay
ALKOHOLISMO “Let’s drink all
night! Alak pa,
bes!”
ALKOHOLISMO
Ito ay ang labis na
pagkonsumo ng
alak na may
masamang epekto
sa tao.
EPEKTO NG ALKOHOLISMO
Nagpapahina ng enerhiya
Nagpapabagal mag-isip
Sumisira sa kapasidad na maging malikhain
Nag-iiba ang ugali
Nawawalan ng pokus sa mga bagay-bagay
Nakakasira ng relasyon
Masamang epekto sa kalusugan at katawan ng
tao
TANDAAN:
Ayon sa Pagkukusa ng Makataong Kilos na
Nakaaapekto sa Pananagutan ng Tao sa Kahihinatnan
ng Kilos at Pasya, maaaring hindi masisi sa maling
nagawa ang tao na nasa impluwensya ng alak dahil
wala siya sa tamang pag-iisip, ngunit may
pananagutan pa rin siya kung bakit siya uminom ng
alak at kung gaan karami ang kaniyang nainom.
ABORSYON “Hindi pa ako handa.
Isang pagkakamali
ito.”
ABORSIYON
Ito ay ang pag-alis ng fetus o sanggol sa sinapupunan
ng ina.
Sa ilang mga bansa, it ay itinuturing na isang
lehitimong paraan upang kontrolin o pigilin ang
paglaki ng pamilya o populasyon, ngunit sa Pilipinas,
itinuturing itong isang krimen. (Agapay, 2007)
PRO-LIFE
Ang sanggol ay itinuturing na isang tao mula sa sandal ng
paglilihi; it ay nangangahulugang ang pagpapalaglag
sakanya ay pagpatay at paglabag sa pamantayang moral.
Kung ang pagbubuntis ay resulta ng kapabayaan ng ina,
dapat niyang harapin ang kahihinatnan nito.
Kung magiging katanggap-tanggap sa lipunan ang abrsiyon,
maaaring gamitin ito ng mga tao bilang regular na paraan
para hindi ituloy ang pagbubuntis.
PRO-LIFE
Ang lahat ng sanggol ay may mahusay na potensiyal
Maraming mga relihiyon ay hindi nag-eendorso ng
pagpapalaglag o ilang paraan ng birth control dahil sa
paniniwalang ang pakikipagtalik ay para sa layuning
pagpaparami o procreation lamang at ang sinmunang
batang nabubuhay ay mga anak ng Diyos.
PRO-CHOICE
Ang bawat batang isinisilang sa mundo ay dapat
mahalin at alagaan. Ang tamang pagplano sa
pagkakaroon ng anak ay karaniwang nagbubunga ng
mas magandang buhay para sa mga bata dahil may
kakayahan ang mga magulang na suportahan ang
kanilang mga anak sa pisikal, emosyonal, at pinansiyal
na aspekto.
PRO-CHOICE
Ang fetus ay hindi pa maituturing na isang ganap na
tao dahil wala pa itong kakayahang mabuhay sa labas
ng bahay-bata ng kaniyang ina. Hindi maituturing na
aborsiyon ang pagpapalaglag ng isang fetus dahil
umaasa pa rin ito sa katawan ng kaniyang ina upang
mabuhay.
PRO-CHOICE
Sa mga kasong rape o incest, ang sanggol ay
maaaring maging tagapagpaalala sa babe ng trauma
na kaniyang naranasan. Ayon sa ilang mananaliksik, ang
mga sanggol na ipinanganak bunga ng mga ganitong
kaso ay nahaharap sa mataas na panganib ng
kapabayaan o pang-aabuso mula sa kanilang ina.
PRO-CHOICE
Kung sakaling ituloy ang pagbubuntis at magpasiya
ang ina na dalhin sa bahay-ampunan ang sanggol
pagkatapos, maraming bahay-ampunan ang kulang sa
kapasidad na magbigay ng pangunahing
pangangailangan ng mga bata.
PRO-CHOICE
Ang aborsiyon, sa pangkalahatan ay ligtas na
pamamaraan. Mas mababa pa sa 1% ng mga
aborsiyon na ginawa bago ang ika-21 na lingo ng
pagbubuntis ang nagresulta ng mga pangunahing
komplikasyon tulad ng pagdurugo o impeksiyon.
DALAWANG URI NG ABORSYON
Kusa (Miscarriage) – pagkawala ng sanggol bago ang
ika-20 lingo ng pagbubuntis. Ito ay tumutuky sa natural
na mga pangyayari, at hindi ginagamitan ng medical o
artipisyal na pamamaraan.
Sapilitan (Induced) – pagwawakas ng pagbubuntis at
pagpapaalis ng isang sanggol, sa pamamagitan ng
pag- opera o pagpapainom ng mga gamot.
EFFECT ON FUTURE PREGNANCIES
More likely to bleed in the next 3 months
Less likely to have a normal delivery
More complications with expelling the baby and its
placenta
Next baby will be twice as likely to die in the first few
months of life
Low birth weight
More likely to be born prematurely.
POSTFABORTION SYNDROME
Recurrent dreams of the abortion
experience
Avoidance of emotional attachment
Relationship problems
Sleep disturbances
Guilt about surviving
Memory impairment
Hostile outbursts
POST-ABORTION SYNDROME
Suicidal thoughts or
actions
Depression
Substance abuse
Anxiety
Anniversary syndrome
SURIIN ANG SITWASYON
Isang ina na limang buwan nang nagdadalang-tao ang
nagkaroon ng malubhang sakit. Sa pagsusuri ng mga doctor,
nalaman niya na kailangang alisin ang kaniyang bahay-bata
ngunit maaari itong magresulta sa pagkamatay ng sanggol
sa kaniyang sinapupunan. Kung hindi naman ito isasagawa,
maaaring magdulot ito ng mga komplikasyon at malagay sa
panganib ang kaniyang buhay.
 ANG PRINSIPYO NG DOUBLE
EFFECT
Ito ay ang pagpili ng isang kilos na magdudulot
ng masamang epekto kung matutugunan ang apat
na kondisyon na naaayon pa din sa batas moral.
 4 KONDISYON NG PRINSIPYO NG
DOUBLE EFFECT
1. Ang layunin ng kilos ay nararapat na mabuti.
2.Ang masamang epekto ay hindi dapat
direktang nilayon ngunit bunga lamang ng
naunang kilos na layuning mabuti.
4 KONDISYON NG PRINSIPYO
NG DOUBLE EFFECT
1.Ang mabuting layunin ay hindi dapat makuha
sa pamamagitan ng masamang pamamaraan.
2.Kinakailangan ang pagkakaroon ng mabigat
at makatuwirang dahilan upang maging
katanggap- tanggap ang masamang epekto.
PAGPAPATIWAKAL “Hindi ko na
kaya.”
PAGPAPATIWAKAL O SUICIDE
Ito ay ang sadyang pagkitil ng isang tao sa
sariling buhay at naaayon sa sariling
kagustuhan.
BAKIT NGA BA NASA ISIPAN NG IBANG
TAO NA MAGPATIWAKAL?
Dahil sa kawalan ng pag-asa o despair.
Pagkawala ng tiwala sa sarili at kapwa,
gayundin ang pagkawala ng paniniwala na may
magandang bukas pang darating.
Itinuring ang sarili na wala nang halaga.
PAANO ITO MAIIWASAN?
Ayon kay Eduardo A. Morato (2012),
Kinakailangang mag-isip ang isang tao ng mga
malalaking posibilidad at natatanging mga paraan
upang harapin ang kaniyang kinabukasan.
Mahalagang maging positibo sa buhay.
PAANO ITO MAIIWASAN?
Panatilihing abala ang sarili para makaiwas
sa depresyon.
Pagkakaroon ng matibay na support system.
Pagtibayin ang pananampalataya at relasyon
sa Panginoon.
NGUNIT…

Mahalagang tandaan na hindi nararapat na

husgahan ang mga taong nagpapatiwakal dahil
maaaring sila ay wala sa tamang pag-iisip sa
oras na ginawa nila iyon.
 a.k.a.
EUTHANASIA Mercy
Killing
EUNTHANASIA O MERCY KILLING
Isang Gawain kung saan napapadali ang
kamatayan ng isang taong may matindi at
wala nang lunas na karamdaman.
Tumutukoy sa paggamit ng mga
modernong medisina at kagamitan upang
tapusin ang paghihirap ng isang may
sakit.
 EUNTHANASIA O MERCY KILLING
Tinatawag din “assisted suicide”
Ang pagpapatigil sa paggamit ng life support
ay hindi itinuturing na masamang gawain.
Ang ipinagbabawal ay ang pagbibigay lason
o labis na dosis ng gamot.