ESP

Pagpapakita ng Tunay na Pagmamahal

sa Kapwa
Panuto: Sabihin ang PK kung ang pangungusap ay nagsasaad ng tunay
na pagmamahal sa kapwa at HPK kung hindi nagsasaad ng pagmamahal
sa kapwa.
1. Laging naghuhulog kahit barya ang ina ni Miya sa lata ng Bantay Bata
tuwing namimili sa supermarket.
2.Tuwang-tuwa ang mga taong nanonood sa pag-aaway ng dalawang
lalaki sa kalye.
3. Tinulungan ng isang nars ang isang inang nakatira sa bangketa sa
kaniyang panganganak.
4. Inipon ng pamilya Gomez ang damit na hindi naisusuot upang
maipamigay sa mga nasalanta ng bagyo.
5. Nais ni Bea na lagi siya ang mapiling pinuno ng kanilang grupo upang
Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot.
1.Nakita mo ang isang bata ay pinagtutulungang tuksuhin ng iba pang bata, ano ang iyong gagawin?
A. Sumali sa panunukso ng ibang bata. B. Hindi papansin sapagkat hindi mo naman sila kilala.
C. Tumawag ng mas nakatatanda upang mapagsabihan ang mga batang nanunukso.
2. Napansin mo na malungkot ang iyong kaibigan at ayaw niyang sabihin ang dahilan nito, ano ang iyong gagawin upang maibsan ang kanyang kalungkutan?
A. Huwag pansinin dahil hindi mo naman alam ang kanyang problema. B. Kulitin siya upang sabihin sa iyo ang kanyang problema.
C. Samahan at ipadama ang iyong pagdamay sa kabila ng hindi niya pagsasabi ng dahilan.
3. Tinangay ng malakas na hangin ang bubong ng tahanan ng inyong kapitbahay ano ang inyong gagawin?
A. Tatawag sa barangay upang saklolohan ang kapitbahay. B. Agad silang patutuluyin sa inyong tahanan.
C. Sisihin sila dahil sa hindi nila pag-evacuate ng maagap.
4. Kumakalat sa inyong barangay na ang pamilya ng iyong kaibigan ay may covid, ngunit alam mo na wala itong katotohanan, ano ang iyong gagawin?
A. Magalit sa mga nagkakalat ng maling impormasyon sa barangay. B. Magsawalang kibo na lamang dahil alam mo naman ang katotohanan.
C. Magpatulong sa mga magulang upang maipabatid sa mga kabarangay na walang katotohanan ang kumakalat na balita sa barangay.
5. May isang matanda ang patawid sa kabilang kalye at kapansin-pansin sa kanya ang takot, anong ang iyong gagawin?
A. Tawagin ang traffic enforcer upang itawid ang matanda.
B. Lapitan ang matanda at alalayan na tumawid.
C. Pagmasdan ang pagtawid ng matanda at ipanalangin na magng ligtas ito sa pagtawid.
Panuto: Pangkat-pangkatin ang mga pahayag kung ito ay nagsasaad ng pagmamalasakit/pagmamahal sa kapwa o hindi. Isulat sa angkop na kahon
ang mga letra ng pahayag.
A. Pagpapahiram ng gamit sa iyong kaibigan.
B. Pagbabahagi ng iyong nalalaman sa iba.
C. Pagsasabi ng “di ko alam” palagi sa iyong mga kaklase.
D. Pagdarasal para sa kapakanan ng iba.
E. Hindi pagpansin sa paghingi ng tulong ng iba.
F. Pag-uuna sa sarili.
G. Pagnanais na ang gusto ang laging masunod.
H. Pagrespeto sa nararamdaman ng iba.
I. Pagsasabi ng totoo sa tuwina.
Panuto: Hanapin at salungguhitan ang bahagi ng maikling talata
na nagpapakita ng tunay na pagmamahal sa kapwa.
1. Isa sa mabigat na pagsubok na pinagdadaanan ng ating bansa
ay ang paglaganap ng pandemya na covid-19, at marami sa ating
mga frontliners ang patuloy na itinataya ang kanilang buhay
upang di na lumaganap pa ang sakit na ito. Ang mga mag-aaral
sa ikalimang baitang ay nagkaroon ng post a message campaign
upang suportahan ang mga ginagawa ng mga frontliners.
Si Lena ay nagkasakit ng polio noong siya ay
sanggol pa lamang kung kaya hindi maayos ang
paglalakad niya na naging dahilan upang
tuksuhin siyang pilay. Lagi siyang
ipinagtatanggol ng kanyang matalik na kaibigan
na si Leslie at ipinadarama nito sa kanya na wala
siyang kapansanan.
Isang malakas na bagyo ang nanalanta sa
lugar nina Bert. Maraming pamilya ang
naapektuhan nito kung kaya’t marami ang
nangangailangan ng mga damit lalo na ang
pagkain. Agad na tumulong ang pamilya ni
Bert
Using Compound Sentences to Show
Cause and Effect
An independent clause can stand alone as a simple
sentence. Two or more independent clauses can be
combined into one compound sentence. In writing a
compound sentence, combine independent clauses
with a coordinating conjunction. The coordinating
conjunction shows the relationship between the
clauses
(Fanboys)….
Question:
1.What do you think are the children doing?
2.Why do you think they are planting trees?
 We use a compound sentence to create meaningful communications by
adding details and richness to simple sentences to make it more
persuasive. While in a cause-and-effect relationship, we learn that when
something happens, we often try to understand why. We try to figure out
the cause of such an event.
Compound sentences showing cause and effect can make your writing
rich and meaningful. It also provides additional details and helps to make
your sentences enjoyable to read.
Let us study the sentence.
 The children want to reduce Global Warming so they plant
trees.

What happened?
The children plant trees. That is the effect.

Why did it happen?

They want to reduce global warming? That is the cause.
Combine the two simple sentences to form a compound sentence by using
appropriate conjunction to show cause and effect. Choose the letter of the correct
answer.
1. I tripped over a rock. I hurt my ankle
A. so B. and C. since
2. Anton eats junk foods every day. He got sick.
A. for. B. yet C. so
3. Some cities were flooded. It rained very hard last night.
A. yet B. so C. for
4. Mark finished his homework. He can go play outside.
A. nor B. so C. or
Directions: Match the cause to its effect. Choose the letter of the correct answer
and write it on the space before the number.
CAUSE EFFECT
___1. The room was dirty. A. She went to the doctor.
___2. Grandma wasn’t feeling well. B. They put him into jail
___3. There was a typhoon warning. C. The children cleaned it.
___4. The policemen chased the robbers. D. Maya took her umbrella.
___5. It was raining outside. E. The people in the community
prepared an emergency kit.
Directions: Combine the two simple sentences by using coordinating conjunctions
FOR or SO to show cause and effect.
1. There has been an increase in greenhouse gases _____global warming is
happening.
2. I am a vegetarian,______ I don’t eat any meat
3. Tony will be late to work,_____he has an appointment to the dentist.
4. I know you are tired _______ I will let you rest.
5. The group focused on their project ______they have the deadline.
Directions: Write the cause and effect of each sentence.
Example:
Cara’s dress was wrinkled, so her mother ironed it.
Cause: Cara’s dress was wrinkled.
Effect: Her mother ironed it.
1. Rosalie took out her art box because she wanted to paint.
Cause:_________________________________
Effect:________________________________
2. Liberty worked hard on her project and she got an A.
Cause:_____________________________
Effect:____________________________
3. My sister’s room was messy, but I helped her clean it up.
Cause:_____________________________
Effect:____________________________
4.Kevin went to the dentist because he had a toothache.
Cause:_________________________
Give 3 sentences that show cause and effect based on the picture.
 We use a compound sentence to create meaningful communications by
adding details and richness to simple sentences to make it more
persuasive. While in a cause-and-effect relationship, we learn that when
something happens, we often try to understand why. We try to figure out
the cause of such an event.
Compound sentences showing cause and effect can make your writing
rich and meaningful. It also provides additional details and helps to make
your sentences enjoyable to read.
 Ang mga Muslim ng Mindanao na
ipinagtanggol ang kanilang kalayaan
at relihiyong Islam laban sa mga
mananakop na Espanyol ay sina:
Ang nasyonalismo ay isang damdamin ng pagmamahal sa bayan at sa
mga kababayang may pagkakaisa at paniniwalang ang bansa ay
nagtataglay ng isang kultura, tradisyon at mga hangarin nito,
ipinagtanggol ang integridad, seguridad at pagpapahalaga sa kalayaan.
Ito rin ay isang damdamin ng pagkakaisa na nag-uugnay sa mga tao sa
kasaysayan at nagbubuklod tungo sa isang maunlad na kinabukasan.
 sumusunod:

1. ANG PAG-USBONG NG LIBERAL NA IDEYA/KAISIPAN

2. PAGSILANG NG PANGGITNANG URI

3. ANG PAGBUBUKAS NG SUEZ CANAL NOONG 1869

4. SEKULARISASYON NG MGA PAROKYA

Sekularisasyon- tawag sa pagtatalaga ng mga paring secular na karaniwan ay mga
Pilipino upang mangasiwa ng mga parokya.
5. PAGBITAY NG TATLONG PARING MARTIR (GOMBURZA)
Padre Mariano Gomez, Padre Burgos at Padre Jacinto Zamora o kilalang
GOMBURZA.
6. PAGKAMATAY NI DR. JOSE RIZAL
Panuto: Lagyan ng ( /) tsek kung ito ay may kaugnayan sa
salik ng pag-usbong ng pakikibaka para sa kamalayang
pambansa, at lagyan ng (X) ekis kung hindi.
___________1. Pag-usbong ng Liberal na ideya/kaisipan
___________2. Pagsilang ng panggitang Uri
___________3. Pagsasara ng Suez Canal
___________4. Sekularisasyon ng mga parokya
___________5. Pagbitay ng tatlong paring martir
(GOMBURZA)
Datu Lapu-lapu “Kaliph Pulaka” o Cali Pulacu
na ang ibig sabihin ay Muslim Leader ay isa sa
pinuno ng mga Muslim sa Visayas sa lugar ng
Mactan sa Cebu. Siya ang kauna-unahang
tagapagtanggol ng kalayaan at pananampalataya
laban sa mga mananakop. Siya ang kauna-
unahang bayani ng bansang Pilipinas. Magiting
niyang pinagtanggol ang ating bayan sa mga
banyagang kastila sa pangununa ni Ferdinand
Magellan noong Abril 27,1521 at sa labanan na
yaon hindi nagtagumpay ang mga Kastila at doon
na rin nagtapos ang buhay ni Ferdinand Magellan.
 Sultan Kudarat (Cachel Corralat) ng Maguindanao,
ang tinaguriang
pinakamagiting na mandirigma ng Mindanao,
Ipinagtanggol ang Lamitan (kabisera ni Kudarat) laban
sa mga Espanyol noong 1619 hanggang 1671.
Pinamunuan nya ang maraming pag-atake at digmaan
laban sa mga Espanyol. Si Kudarat ang namuno sa
inilunsad na kauna-unahang jihad o banal na digmaan
laban sa mga Espanyol.
Jihad- banal na digmaang inilulunsad ng mga Muslim
upang ipagtanggol ang kanilang relihiyon at paraan ng
pamumuhay. May paniniwala silang ang kaluluwa ng
nasawi sa pagdaraos ng jihad ay makararating sa langit
 Sultan Alimud Din ng Jolo. Sa kanyang
panahon nagkaroon ng pagbabago sa Jolo
dahilan sa kanyang malawak na pananaw. Sa
ilalim ng kanyang pamumuno sinikap niyang
“masusugan” ang batas ng Sulu at maisalin sa
wika ng Sulu ang mga babasahin na nakasulat sa
wikang Arabe. Pinayagan din niya ang mga
misyonero na maipahayag ang Kristiyanismo sa
Jolo at gayundin ang pagtatayo ng kuta doon.
 Raha Sirongan (Silongan), Raha ng Buayan –
namuno sa pagtatanggol ng Buayan, Cotabato
noong 1596. Matagumpay niyang naitulak
pabalik ang mga kalaban sa baybayin ng Rio
Grande ng sinubukan ng Espanya na kolonahin
ang Buayan. Pinatay niya si Esteban Rodriguez
de Figueroa na unang namuno sa ekspedisyon ng
Espanya sa Cotabato noong 1599. Nakiisa din
siya sa puwersa ni Datu Sali ng Maguindanao sa
pag-atake sa kolonya ng mga Espanyol sa
Viasayas.
Sultan Muwallil Wasit – ipinagtanggol ang Jolo
laban sa mga Espanyol noong 1638.
Pinangunahan niya ang 2,000 na mandirigma sa
pagsalakay sa mga Espanyol sa Camarines
noong 1627. Isa siya sa pinakadakilang pinuno
ng Sulu. Sa ilalim ng kanyang pamumuno, ang
Sultanato ng Sulu ay umabot sa rurok nito.
Datu Dimasankay – ang ikaapat na sultan ng
Maguindanao. Ipinagtanggol niya ang
Maguindanao laban sa pananakop ng mga
Espanyol noong 1579. Sa kanyang pamumuno
ang Maguindanao ay nanalo sa pagitan ng
labanang Muslim at mga dayuhan Espanyol.
 Datu Malinug (Tahir -Ud-Din) -namuno sa
pagtatanggol ng Maguindanao laban sa pag-
atake ng mga Espanyol noong 1734. Pinanguhan
niya ang pag-atake sa mga kalabang Espanyol
kung saan ang unang pag-atake ay nangyari
habang bukang liwayway palamang at nasundan
ng ikalawang pag-atake na tumagal sa loob ng
tatlong oras, sa labanang ito ay nanalo ang mga
Muslim.
 Sultan Jamalul Ahlam Kiram, ipinagtanggol
ang Jolo noong 1876 laban sa mga Espanyol.
Pinaupahan niya ang North Borneo (Sabah) sa
Ingles noong 1878. Siya ay nagdeklara ng Jihad
laban kay Admiral Jose Malacampo at mga
kasamang Espanyol upang ipagtanggol ang Jolo.
 Datu Utto o Sultan Utto Anwaruddin –
Ipinagtanggol ang Cotabato noong 1886-1887.
Bilang pinuno ng mga militar, siya ang namuno
sa mga labanan ng maraming beses upang
ipagtanggol ang Bakat. Siya ay nabulag sa
labanan at tinaguriang “one-eyed man” at naging
kilalang pinuno ng Buayan.
 Datu Amai Pakpak, -ipinagtanggol ang
Lanao noong 1889-1891. Namuno sa
pagtatanggol sa Muslim sa Fort Marawi
noong 1891 sa pagsalakay ng Gobernador
Heneral ng Espanya na si Ramon Blanco.
Ipinagtanggol niya ang kota ng Marawi na
ngayon ay kilala bilang Camp Amai Pakpak.
Siya ay nasawi sa pakikipaglaban sa 5,000
tropa ng mga Espanyol. Siya ang tinaguring
bayani ng Marawi
 Si Raha Lakandula (1574) Ang “Dakilang Raha ng Tondo” –
si Raha Lakandula ay nanguna rin sa isang pag-aalsa laban sa
mga Kastila.Sa simula ay naging maayos ang ugnayan ni
Raha Lakandula at mga Kastila sa isa’t isa sapagkat mayroon
siyang prebilehiyo na hindi pagbabayad ng buwis sa mga
Kastila at pagiging malaya sa paghahanap buhay.Ang
pribilehiyong kanyang natanggap ay hindi naging
pangmatagalan sapagkat ipinatigil ito ni Gobernador Guido
Lavezares na siyang pumalit kay Legaspi nang ito ay
mamatay. Naging mapang –abuso at mapang-alipin si
Gobernador Guido Lavezares,bagay na ikinagalit ni Raha
Lakandula. Noong taong 1574, nagsimula ang labanang Raha
Lakandula at ang mga Kastila. Ipinangalan sa kanya ang
Orden ng Lakandula, ang isa sa pinkamataas na Gawad na
ibinibigay ng Republika ng Pilipinas.
Magbigay ng impormasyon ng mga
sumusunod nalarawan
Ano-ano ang mga katangin ng isang Sultan ang nais mong
taglayin? Bakit?
Panuto: Bilugan ang letra ng wastong sagot sa bawat tanong.
1. Sino sa mga sumusunod na Sultan ang unang naglunsad ng banal na digmaan o jihad laban sa mga Espanyol? Siya ang
tinaguriang pinakamagiting na mandirigma ng Mindanao.
A. Sultan Muwallil wasit B. Sultan Alimud Din C. Sultan Kudarat D. Sultan Jamalul Ahlam Kiram
2. Ang sumusunod ay mga dahilan kung bakit hindi nasupil ng mga Espanyol ang mga Muslim maliban sa isa.
A. Naging matatag sila sa paninindigan. B. May pagkakaisa sila.
C. Madalas silang lumaban sa mga Espanyol. D. Nakipagtulungan sila sa mga Espanyol.
3. Si ________ ang kauna-unahang bayani ng bansa na nagtanggol sa kalayaan at pananampalataya laban sa mga mananakop na
mga Espanyol.
A. Sultan Kudarat B. Datu Lapu-lapu C. Datu Amai Pakpak D. Datu Utto
4. Sa ilalim ng kanyang pamumuno sinikap niyang “masusugan” ang batas ng Sulu at maisalin sa wika ng Sulu ang mga
babasahin na nakasulat sa wikang Arabe. Sino siya?
A. Raha Sirongan (Silongan) B. Datu Pian (Amal Mingka) C. Sultan Alimud Din D. Bantilan
5. Bakit si Sultan Kudarat ay tinaguriang pinakmagiting na mandirigma ng Mindanao?
A. Ipinagtanngol niya ang Lamitan laban sa mga Espanyol.
B. Pinamuan niya ang maraming pag-atake at digmaan laban sa mga Espanyol.
C. Inilunsad niya ang kauna-unahang jihad o banal na digmaan laban sa mga Espanyol.
D. Lahat ng nabanggit ay tama.
Science
Science-Review
Directions: Identify the agent of weathering that is involved in the
following situations. Choose your answer from the box below and write it
on the blank.
_______________1. Miners dig the Rocky Mountains of Benguet to look
for precious stones deposited beneath.
_______________2. The trees that are growing in the forest grind the
boulders by their roots.
_______________3. Most of the sedimentary rock formation along the
sea were
carved by the waves.
_______________4. Rocks can sometimes break down if blown away by
strong winds.
Water wind people animals plants sun
_______________5. This factor causes the change in temperature in a
 SOIL EROSION BY RAIN OR WATER

Harmful Effects to Living Things and Environment Ways to Prevent/ Reduce the Harmful Effects

1. 1.

2. 2.

3. 3.
 SOIL EROSION BY RAIN OR WATER

Harmful Effects to Living Things and Environment Ways to Prevent/ Reduce the Harmful Effects

1. 1.

2. 2.

3. 3.
Weather is the condition of the atmosphere
at a short period of time. The different
factors that affect weather include air
temperature, air pressure, humidity,
clouds, precipitation, and wind speed
and direction.
Weather disturbances refer to any
disruption of the atmosphere’s stable
condition. It can manifest through the
formation of low pressure are or different
prevailing winds like monsoon and the
Low Pressure Area (LPA) and
High Pressure Area
Typhoon
is an intense weather disturbance having more or less a circular shape and with an average size of about 500 kilometers in diameter. The wind blows toward the center, called the eye. Tropical cyclones are identified based on the speed of the circulating winds. If the speed of the wind is 60 km/h or less it is known as depression. If the speed
becomes 60 to 118 it is known as storm and if the speed is more than 118 it is called a typhoon.
 eye

Tropical
cyclone
Tropical cyclones that occur within the Philippine Area of Responsibility
(PAR) develop in two areas. These areas are in the Pacific Ocean and in the
West Philippine Sea. The Philippine Atmospheric Geophysical and
Astronomical Services Administration (PAGASA) keeps track of cyclones
that enter the PAR.
 Tropical Disturbance
It is an isolated weather system with an apparent circulation. It is characterized by a poorly
developed wind circulation. This is commonly observed throughout the wet tropics and
subtropics.

Tropical Depression
It is a weak low pressure disturbance with a definite surface circulation. A tropical depression
has a maximum wind speed of up to 61 kilometers per hour (kph). It is most common in the
equatorial region or the Intertropical Convergent Zone (ITZC).

Tropical Storm
Once a tropical depression has intensified, it becomes a tropical storm. A tropical storm is a
moderate tropical cyclone with maximum wind speed of 62 to 88 kph. It is more organized
and more circular in shape. The rotation of tropical storm ismore recognizable than that of a
tropical