Professional Documents
Culture Documents
LANGSAR ZUALTE
• Presented by,
• Dr. T.C Lalthanzauva
FOOT AND MOUTH DISEASE(FMD)
INKAICHHAWN DAN
A natna hrik hi thlasik lum lutuk lo, vawt lutuk loh lai hian ni 100 vel
an dam thei a, nipui lai chuan ni 30 vel an dam thei bawk.
A LANCHHUAH DAN
1. Bawngpui rai lai ah a no pai thla 5 emaw a ai a upa ah a chhiat thin.
2. Vawk ah chuan thla 2-3 vel ah no a chhiat thin, Ui ah chuan kar 7-9 ah an
chhiat deuh ber.
3. No chhiat lova pai puitling an awm ve bawk, mahse a note a sawngnawiin rei
lo te ah a thi leh mai thin.
4. No vawi 2-3 chhiat zawn pawh an awm bawk.
5. Chhul tang, chhul vung, bawlhhlawh chhuak, chin phah na a thlen thei.
6. Khupruh chuktuahna leh vung, hnute bu vung leh na.
7. Tilmu vung, na leh chithlah theih loh na a pa ah a thlen thei.
ENKAWL DAN
Damdawi hmang a enkawl dam theih loh tluk a
ngaih a ni a.Mihring in kaichhawn a hlauhawm avangin
natna vei chu dahhran vata enkawl emaw, tihral thuai
(phumbo/halral) a tha. Enkawl na tha tehchiam awm lo
mahse Gram-ve bacteria ho that thei antibiotic hmang
hian enkawl theih a niin supportive treatment nena
tangkawp bawk tur a ni.
VACCINATION
In ven dan :
1. Vaccine fur intan hma thla hnih khat vel a pek tur ani.
2. H.S Vaccine (6 month & above, 2ml/SC), Revaccination
annually.
3. Uluk leh thianghlim tak a vulh.
BLACK QUARTER (BQ)
1. Lei atangin
2. Ei leh in thianghlimlo atangin
3. Pem leh panah a hrik a luh in
4. Lai hrui leh serh pan a hrik a luh in
A INVENDAN
Enkawl dam a harsat avangin vaccine Tetanus toxoid @
5ml SC,IM an pianhlimah peka kumtin a chhunzawm a
tha a, Vaccine hi pek a lo remchang lo a nih pawhin
Tetanus antitoxin @1500-3000 I.U hi natna kai
hlauhawmna hmunah chuan vennan hman theih a ni.
INFECTIOUS POLYARTHRITIS
Rabies hi mihring leh ran thisen lum nei ho hian an vei thei
vek a.A vei thei leh a hrik kawltu ramsa zingah an tam avangin
tihrem pawh a har hle. A natna thlentu hi Lyssa virus a ni.
A kaichhawn dan:
1) Ui a seh atangin.
2) Ui a hri veiin pem an liah atangin.
3) Ui a hri vei chil, zun leh hnutetui pemah a luhin leh boruak
atanga natna hrik hip luhin kai theih a ni bawk.
A natna lanchhuah dan:
Lanchhuah dan kawng thum a awm thei:
1) Ui khawsak zia a lo danglam a,ui ngam deuh an ti a,ui ti deuh an
ngam a,an then an biru ti tih in hmun thim leh kil an chuh a,
fianrial an ngaina thin.Koh luih pawhin tihsual nei ni awm
takin an kal thin. An awm hle hle thei lova, boruak leh an taksa
te an hap vel thin.Chhan awm lova bauh chiam te an ching thin.
Hei hian ni 2-3 a awh ber.
2) Ui kha a lo a tak tak tawh a, an awm mai mai thei lova,an meng
sen rum a, an aw a lo danglam a, mihring leh ransa dang hlauh
an nei lo va, engemaw hlekah mihring emaw thildang pawh an
thlen phak chin chin chu an seh mai thin.An thin a ur hma hle
a,bengchheng leh khawih hlek pawh an ngai thei lo. An chil
phuan tla in, an tlan ruai thin a, an kapah an mei an khup lut in
an teu hlur thin.Hei hian ni 1-7 vel a awh thei.Tin, hemi hun
chhung hian thaw chhamin an thi thei bawk.
3) Taksa bung hrang hrang a lo zeng a,hrawk bawr tihrawl a lo
zeng hmasa a,ke lam a lo zeng leh a,rawl danglam leh awmze
neilovin an rak vel chiam thin.Engmah an lem thei tawh lova,
mi seh pawh an tum lem tawh lova, mahse an hlauhawm nep
chuanglo.An zeng zual tial tial a,lei chhuah hluiin chilthli tla
duah duah in an awm a, an bawk sawpin an cher tial tial a an
thi mai thin.
A lan chhuah dan hi Ui zawng zawngah pawh a in ang veklo
thei bawk.
A ENKAWL DAN
He natna hi ran chi hrang hrang in an vei thei a, ui, zawhte, bawng leh
mihring te hian an vei duh bik.He natna hi uite’n awlsam takin an
inkaichhawng zung zung thei a, an ek atang leh an insik atang te in an kai
thei. A natna thlentu hi Canine parvovirus a ni.
A lanchhuah dan:
A natna lanchhuah dan hi kawng hnih in a awm thei
1) Enteric form: A tirah an khua a lo sik a, an chawei a tui lova,an zawi
ngawih ngawih a,engmah an ei duh lo. Eng phuan biah buah in an luak
an luak thin. Pum nuam lo avangin an che sek thin. Ek thi kawthalo
avangin taksa in tui a hloh nasa a an chau em em thin bawk a ni.
2) Cardiac form: Ui naupang kar 10
hnuailam a upa ten an vei ber a. He
natna hian lung tihrawl a tichhiain
a ti vung a, chu chuan thisen kal a ti
buai a, lungphu a lo rang a, thawk a
harsa in reilo te ah chauin an let
der thin.
Enkawldan:
Enkawlna bik mumal a awm loh avangin Vaccine hmanga lo venlawk a
thaber
Chaw an ei tlemin an hmul a pawr a,chhuang a duka, mit a vungin a na a,an hnar
atangte in tui a lo chhuak thin.
Ar tui a tla hniam a,a kawr a nem a,pianhmang mumal lo deuh ten a awm thin a,a
keu tha thei thin lo.
90-100% in an thih pui thin.
Enkawlna:
Enkawlna hi a awm hranpa loh avangin vaccine a ven a tha ber a ni.
INFECTIOUS BURSAL DISEASE
He natna thlentu hi virus a ni a,ar kar 2-8 vela upa in an vei duhin rang
taka thihna a thlen thin. He natna hian natna do theihna a ti tlem a, chuvangin
natna dang kai pawh an awl phah thin.
A Lanchhuah dan:
An nun a nguaia, an hmul a pawr a
An thang tha thei lo
An ek a tuiin a var a chaw an ei tui lo
An kal tha thei lova an pai chawn chawn bawk thin
Zankhat chhung lekin ar in khata awmin an kai vek theiin,hunreilo te chhungin
ar thahnem takin an thihpui mai thin.
Enkawlna
Enkawlna mumal a awmloh avangin vaccine a ven a tha ber.
PULLORUM DISEASE (BWD)
ENKAWL DAN
Enkawlna hranpa a awm lemlo a,vaccine a ven tur a ni.
COCCIDIOSIS
He natna hi natna tlanglawn tak mai a ni a, ar naupang leh
puitling in an vei thei vek a, a natna thlentu hi Protozoa,
Eimeria spp. a ni.
A Lanchhuah Dan
Chaw ei tui lovin an ei tlem
An nun a nguai
An thla a uaiin an hmul a pawr
An meng tha peih lo in, kilkhat ah an awmkhawm tel tel thin.
An chhuang leh thi te a lo dang a
Kawthalo ek thi neiin a chang chuan chocolate
rawng ang ten a awm bawk thin.
ENKAWLNA
Anticoccidial drugs leh supportive treatment
hmanga enkawl a tha.
THANK YOU