Professional Documents
Culture Documents
عملیات روانی
عملیات روانی
قدرت نرم در موفقيت استراتژي نظامي اياالت متحده نقش اساسي دارد ،البته اين
نقش بدان معني نيست كه تأثير ساير عوامل و ابعاد ناديده گرفته شود.
جلوههاي قدرت نرم ،تجهيزات مدرن در عرصه نظامي و عمليات رواني و نبرد
تبليغاتي در نبرد سلطه كه از سوي نيروهاي ائتالف عليه عراق بكار رفته شد.
اینترنت
ائتالف و اتحادهاي فرامنطقهاي اياالت متحده ،به حاشيه راندن و منزوي كردن عراق ،تضعيف مشروعيت داخلي رژيم
بعث ،توان لجستيك ضعيف عراق ،استقالل صدام حسين به عنوان تصميمگيرنده اصلي ،انزواي بينالمللي و
منطقهاي عراق ،تحريمهاي اياالت متحده ،فقدان انگيزه ملي براي مقابله با امريكا در استراتژي داخلي نه در
تاكتيك ،روي آوردن عراقيها به دفاع سنتي و اتخاذ دفاع سه اليه براي عراق ،استراتژي عراق تنها ساز و كار
فناوري برتر نظامي اياالت متحده در چهار بخش زميني ،هوايي ،دريايي و فضايي. )1
قدرت نرمافزار اياالت متحده به عنوان يك متغير مستقل ،نسبت به ديگر متغيرهاي رقيب
در راستاي تحقق اهداف نظامي استراتژيك امريكا وزن بيشتري دارد.
قدرت سخت در واقع توانايي وادار كردن ديگران به انجام دادن كاري است كه در صورت
تهديد يا تطميع ـ چه با وعده اقتصادي و چه با وعده نظامي ـ انجام نميدهند ،در هر حال،
توانايي ترغيب يا اجبار همواره عنصر اصلي قدرت بوده است .از سوي ديگر ،قدرت نرم،
توانايي به دست آوردن نتايج مطلوب است به دليل آن كه ديگران همان چيزي را بخواهند كه
شما ميخواهيد .قدرت نرم ،ديگران را به تبعيت از هنجارها و نهادهاي موردنظر يا موافقت
با آنها قانع ميكند .قدرت نرم ميتواند به توانايي ارايه دستور كار از رهگذر هنجارها و
نهادهايي كه ارجحيتهاي ديگران را شكل ميدهند ،استوار باشد .اين قدرت به طور
گستردهاي متكي است بر قدرت اقناع اطالعات آزاد كه عامل ،در صدد انتقال آن است.
محورهاي اصلي تحول در جنگ سلطه
)1اتكاي روزافزون فعاليتهاي نظامي به پيشرفتهترين فناوريهاي ارتباطي ـ اطالعاتي .همان گونه كه در خليج فارس ،بيش از 60ماهواره و
)2حذف عامل انساني از عمليات خطرناك و دقيق و استفاده روزافزون از هواپيماها و تانكها و بالگردهاي بدون سرنشين
)3حذف خونريزي از جنگ و كاهش تلفات با استفاده از سالحهايي كه قدرت هدفگيري دقيقي دارند و به طور كلي ،حركت در جهت دستيابي
)6جايگزيني نيروهاي هوشمند و تعليمديدهاي كه بتواند با مردمان و فرهنگهاي گوناگون ارتباط بهتري برقرار كنند.
)7تأثير عميق انقالب اطالعات بر مسائل نظامي ،عالوه بر تغيير در شيوههاي جمعآوري و تجزيه و تحليل اطالعات و تغيير در فرآيند
تصميمگيري در عرصههاي روابط بينالملل و نظامي ،تأثير شگرفي در تغيير شيوههاي جنگ بر جاي گذاشته كه از نمودهاي بارز قدرت نرم
اطالعات و تغيير در فرآيند تصميمگيري در عرصههاي روابط بينالملل و نظامي ،تأثير شگرفي در تغيير
شيوههاي جنگ بر جاي گذاشته كه از نمودهاي بارز قدرت نرم در صحنه نبرد است.
)8شبكههاي ارتباطات ديتا و فناوري جديد انفورماتيك در حال ايجاد تحوالت اساسي در نبردها هم هستند ،به
طوري كه تمامي تشكلهاي نظامي جديد ،در حال حاضر ،روي فناوري انفورماتيك و ارتباطات سرمايهگذاري
ميكنند .دانستن همان طور كه كليد اصلي براي توليد است ،ميتواند به كليدي اصلي براي تخريب تبديل شود و
دقيقا ً به همين دليل تعداد كامپيوترها به زودي ميتواند از تعداد توپ و تفنگها در ارتشهاي مدرن جهان پيشي
بگيرد.
)9امروزه امريكا ميتواند از برتري فناوري اطالعاتي خود براي حفظ موقعيت نظامي خويش استفاده كند،
همان گونه كه دولت انگلستان موفق شد با اتكا بر نيروي دريايي مسلط بر آبهاي بينالمللي خود و سياست
كشور در حال جنگ است ،تا دولتهاي حاضر در نبرد بتوانند به اقدام نظامي خود
مشروعيت و مقبوليت ببخشند .در چنين شرايطي است كه اهميت عوامل منتقلكننده
وقايع نبرد به افكار عمومي ،كه همان رسانهها ـ اعم از ديداري و شنيداري ـ هستند ،به
مراتب بيشتر ميشود .هر يك از طرفين نبرد در تالشند به فراخور امكانات و توانايي
خود ،از اين راهبرد بهره گيرند .تسليحات نظامي ،تنها %50موفقيت در جنگهاي
جديد را تأمين ميكنند و %50ديگر آن از سوي عمليات رواني تأمين ميشود كه بخش
پLLLردازند.
شLLود؛ بLLLه LطوريكLه LتLLLنهLا در چهLارچوبفLLLكريتLLLعيينشLLده LبLLLه LتLLLفسير اLطالعاتجنگمي
كLLشور و ...پLLLيشگيريمي
Lئتالف خLود بLLLراLياولينبLLLار در يLLك جنگاز 600خبرنگار همراLه Lاز سLLراLسر جهLان
كLLردند و در بLLLيننLLيروهايمهLاجم( Lا )
كLLنترلمي
LفLLيروهاياLئتالفبLLLود.
جهتLهدا ن
ا شLLد و اLكثر تLLLصاوير ارساLLليآLنهLا نLLيز در
جبههLها بLLLه LآLنهLا تLLLحميلمي
شLLده Lدر تLLLفكر مخاطبانقLLابلاLستفاده LنLLيستو بLLLيشتر جنبه LصLLوريو ظاهريدارد .در نLLبرد نLLيروهاياLئتالفعليه LعLراLقنLLيز اLيناLمر
محققشLLد و اLكثر اLطالعاتو خبرهايپLLLخششLLده Lدر مورد نLLمايشنLLظاميان ،شLLليك گLLLلوله Lو حLركترو بLLLه LجلوينLLيروهاياLئتالفبLLLدون
Lست اLما هيچ LيLLك از رسانهLها نLLيز متهم LبLLLه LسLLانسور خبرينLLشدهLاLند
.جهLانيانهيچ LگLLLونه LاLمتيازينLLداLشته Lا ،
تLLLصويرسازييLLا اLنگارهLسLLازييLLكيديگر از شLLيوهLهايعملياترواLنياLستكLه Lدر نLLبرد رسانهLاLياLستفLاده LشLLد4) :
كLمكهايارتش
از نLLيروهايمداLفع Lدر اذهانمخاطباناLيجاد كLLنند .بLLLراLياLينمنظور ،در اLينمقطع LبLLLا پLLLخش
كLمكهايپLLLزشكيـ و همچنينشLLادمانيمردمL
اLمريكا و اLنگليسبLLLه Lمردم LعLراLقـ اLعم Lاز رساندنمواد غLذاLييو
عLراLقاز حضور اLمريكايياندر اLيجاد تLLLصويريموجه Lاز خLود سLLعيكLردهLاLند و در مقLابل ،بLLLا نLLشاندادن
گLLLورهايدستهLجمعيو غيره LخشونتعLراLقو رژيم LبLLLعثيحLاكم LبLLLر آLنرا بLLLه LتLLLصوير كLشيدهLاLند.
جنگ ،تخريب و فروريختن انديشهها و تصورات موجود در جامعه و جايگزين كردن انواع جديدي به جاي آنها است .جنگ شبكهاي به
دو صورت هدفگيري ميشود ،يكي افكار عمومي مردم و ديگر عقايد نخبگان .اين نوع از جنگ ،طيف وسيعي از ديپلماسي تبليغات و
مانورهاي رواني و فريب با استفاده از رسانههاي ملي و رخنه در شبكههاي كامپيوتري و پايگاههاي اطالعاتي را شامل ميشود
)2جنگ سايبرنتيكي
اين جنگ ،با هدف ازهم گسيختن سيستمهاي اطالعاتي و مخابراتي ،سيستمهاي كنترل و فرماندهي ،ارتباطات ،خبرگيري و جاسوسي
نيروهاي دشمن و غيرعملياتي كردن آنها در صحنه نبرد يا در حالت عادي ،صورت ميگيرد .فرمانده پدافند موشكي بغداد در مورد
نيروهاي ائتالف ،چنين گفته است« :من با خدمه موشكهاي سام مكالمه ميكردم كه ناگهان امريكاييان روي خط آمدند ،آنها به عربي
صحبت ميكردند و ميگفتند :ناصريه را فتح كرده و نجف را به محاصره درآوردهايم و اكنون در بغداد هستيم» ،او ميافزايد« :اين
عمليات رواني بود كه بيشترين ضربه را به ما زد ،امريكاييان تمام فركانسهاي ما را ميدانستند من ميتوانستم مستقيما ً به آن صداها پاسخ
دهند ،اما دستور داشتيم كه چنين نكنيم و من به خاطر حفظ جان خود اطاعت ميكردم».
استفاده از فناوري اطالعات (رايانه) با اهداف
الف )Lايجاد و توسعه بانكهاي اطالعاتي در Lمورد حركت
پرLسنل نظامي عرLاق.
ب) طرح بازيهاي جنگي مورد نياز فرماندهان در صحنه
عمليات.
ج) هشدار Lفوري در مورLد پرتاب موشكهاي اسكاد عراقي.
د) اطالعات لحظه به لحظه از وضع نيروها و لجستيك
امريكايي.
ه) طرح مدلهاي شبيهسازي براي نظاميان و فرماندهان.
و) استفاده در هدايت ترافيك سنگين در مسيرهاي پرواز
هوايي پرازدحام.