YÖNETİMİN

TEMEL
FONKSİYONLARI
YÖNETİMİN TEMEL FONKSİYONLARI

1. Planlama

2. Örgütleme

3. Yöneltme (Yürütme)

4. Koordinasyon (Eşgüdümleme)

5. Denetleme
YÖNETİMİN TEMEL FONKSİYONLARI

1. Planlama

Geleceği yönetme, kaynakları dağıtma aracı olan planlama neyin, nasıl

yapılacağının, ne zaman ve nerede harekete geçileceğinin, bütün bu
çalışmalarda kimlerin sorumlu olacağının belirlenmesi ve saptanması
sürecidir.

• Planlama bir süreç iken plan ise sonuçtur

• Nasıl, ne zaman, nerede, kim tarafından, neden, hangi maliyet ve kalitede

sorularına cevap veren yönetici işlerini planlamıştır

Planlamanın özellikleri

• Gelecek ile ilgilidir. Geleceğe dönük düşünme, araştırma, değerleme vs. işidir

• Tahmin gelecekteki olayları kestirmek, planlama ise bu durumlar karşısında “ne

yapılacak” sorusuna cevaptır

Planlama Süreci

1. Planlama Sürecinin Başlangıcı

2. Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi
3. Amaçlara Ulaştıracak Alternatiflerin Belirlenmesi
4. Alternatifler Arasından Seçim Yapmak

1. Planlama Sürecinin Başlangıcı

Misyon ve Vizyon

Misyon, işletmenin varoluşu yani işletmenin ne yapmak ve ne amaçla

yapmak istediğidir. Misyonun olması şu nedenlere dayandırılabilir;

• İşletmenin genel felsefesi ve iş yapma felsefesi

• İşletmenin kendini nasıl gördüğü
• Müşteri kitlesi
• Üretilecek mal ve hizmetlerin neler olduğu
• Kullanılacak temel teknolojiler
• Büyüme ve karlılık nedeni konusundaki düşünceleri
 Misyonun çalışanlara yazılı olarak verilmesiyle çalışan
kişilerde ve yöneticilerde birlikte çalışma ruhu sağlanacak ve
yazılı misyon dahilinde hareket edilecektir.

Misyonun olumsuz durumları ise;

• Misyonu yazılı hale getirmek kolay bir iş değildir

• Yazılı bir misyon işletmeyi bağlar ve esnekliği azaltır

• Çoğu kez yazılı misyon yazılı olmaktan ibaret kalmaktadır

• Koşulların değişmesine bağlı olarak, işletmelerin bu şekilde

kendini sınırlaması yanlıştır

Vizyon ise işletme ile ilgili hayal edilen gelecektir.

2. Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi

İşletmenin veya yöneticinin başında bulunduğu birimin gelecekte belirli

bir zaman dilimi içersinde neyi, ne miktarda gerçekleştirmek istedikleri
karara bağlanır. Örnek olarak yılsonu itibari ile ulaşılmak istenen miktar.
Amaç ve hedeflere ulaşılması için bunların açık ve net olması gerekir ayrıca
alt amaç ve hedefler olabilir bunlardan yola çıkılarak tüme varılır.

3. Amaçlara Ulaştıracak Alternatiflerin Belirlenmesi

Yaratıcı olmak, önceki yollardan farklı bir yol bulmak, riski az

olan yol bulma ve diğer işletmelere göre avantaj sağlayacak yol bulmadır

4. Alternatifler Arasından Seçim Yapmak

İşletmenin kaynaklarının nasıl, ne yaparak kullanılacağını tespit için

seçim yapmaktır.
Planlama Çeşitleri

• Uzun vadeli planlar 5 yıl sonrasını

• Orta vadeli planlar 1- 5 yıl arasını

• Kısa vadeli planlar 1 yıla kadar

Organizasyona göre ise;

• Alt ve orta kademede kısa ve orta vadeli planlar

• Üst kademede ise orta ve uzun vadeli planlar

ABD’ de yapılan araştırmada kademenin artıkça ve kişinin

o kademede kalma süresine bağlı olarak planlama ufku o derecede
büyümektedir
2. Örgütleme

Amaçlara uygun olarak işlerin gruplandırılması, bölüm ve

departmanların kurulması, yetki ve sorumlulukların belirlenerek verimli
çalışmaya uygun bir yapının oluşturulmasıdır.

Organizasyon

Kişilerin tek başlarına gerçekleştiremeyecekleri amaçları,

başkaları ile bir araya gelerek bir grup halinde gayret, bilgi ve
yeteneklerini birleştirerek gerçekleştirmelerini sağlayan bir iş bölümü ve
koordinasyon sistemidir. Yöneticinin oyun alanı olan bu düzenlemede;

• İş ile iş
Faktörleri bir araya gelir
• İş ile insan bunların birbiri ile olan
uyumları söz konusudur
• İnsan ile insan
Organizasyon Yapılarını Belirleyen Unsurlar

1. Amaç : Amaç veya gelecekte ulaşılmak istenen ve gerçekleştirilmek

istenen bir durumu anlatır

2. İşbölümü ve Uzmanlık (İhtisaslaşma) Derecesi : Organizasyonda her

şey bir alt parçaya ayrılarak ilgili birimlerin bir uzmanlık alanı vardır
ve iş bölümü yapılır.

3. Formalleşme Derecesi : İşlerin önceden tanımlanmış spesifik ilke ve

yöntemlere göre yapılmasını ifade eder.

4. Kontrol Alanı : Üst amire kaç kişinin bağlı olacağıdır

5. Organizasyonda Kademe Sayısı : En alttan en üste doğru bir üstlüğü

ifade eder
6. Merkezileşme Derecesi : Karar verme yetkisinin kademeler arasındaki
dağılımıdır.

7. Çapraşıklık derecesi : Organizasyonun dikey, yatay ve coğrafi olarak

yayılmasıdır. Faaliyetler genişledikçe bu işlerde karmaşıklaşacaktır.

8. Departmanlaşma : Belirli görevler bir araya gelip işler, belirli işler bir araya
gelip iş gruplarını, iş grupları ve mevkiler bir araya gelip departmanları
oluşturur.

9. Emir – Komuta ve kurmay organlarının oluşturulması : Görev yapacak

birimlerin birbiri ile olan astlık - üstlük ilişkilerinin belirlenmesidir.

10. Komite ve Gruplar : Çok önemli kararların alınmasında komitelerin

kararları alına bilir.

11. İletişim Kanalları ve Şekli : İletişim için nasıl bir yol izleneceğini ifade eder.
Organizasyon ve İşletmelerde Unvan

Unvan, belirli bir iş, grup içinde yer alan unsurlar arasında farklılık gösteren bir
terimdir.

1. Mesleki Unvanlar

2. Örgütsel Unvanlar

3. Kadro Unvanları

1. Mesleki Unvanlar: Kişiler arasındaki farklılıkları göstermek içindir . Eğitimle ilgilidir.

(Mühendis, Tekniker gibi)

2. Örgütsel Unvanlar : İş gruplarının oluşturduğu pozisyonlardır

(Pazarlama şefliği, İşletme şefliği)

3. Kadro Unvanları : Bir çalışan tarafından doldurulacak makamı ifade eder

(Öğr. Gör, Arş.Gör.)

Unvan uygulamalarında kişiler örgütden ayrıldığında artık o unvanı taşımayacak ama

toplumca o yerde görülecektir. Ama bir doktor nereye giderse gitsin doktordur.
Yönetici İle İlgili Kavramlar ve Yeni Unvanlar

Manager : Fiilen işi yöneten, iş yapan kişileri direk kontrol eden

İcracı : Manager bir üstüdür

CEO : Yönetimde aktif olan en üstteki kişi

COO : Genel müdür, Başkan (CEO ile birlikte çalışır)

Başkan : Yönetim kuruluna karşı sorumlu kişi

Direktör : Yönetim kurulu üyesi

Başkan yardımcısı : Kıdemli genel müdür yardımcısı

Koordinatör : Kademedeki en üst yöneticidir

3. Yöneltme (Yürütme)

Örgütün amaçları doğrultusunda işletmedeki personel ve kaynakları sevk

etme, idare etme ve ne yapılması gerektiği ile ilgili yönetsel bir ifadedir.

• Yöneticinin astlarına vereceği emir ve talimatları kapsar

• Yapılacak işler, emir ve talimatlar açık, net ve gerçekçi olmalıdır

• Yöneltme ile işi tanıtma, özendirme, işi öğretme esastır

Etkin bir yürütme için;

• Personelin tanınması

• Yöneticinin örnek olması

• Ödüllendirme ve ceza sisteminin olması

• Dengeli örgüt ve çalışan amaçlarının bir olması

• Geri bildirimin sağlanması

4. Koordinasyon (Eşgüdümleme)

Amacının gerçekleştirebilmesi için ilgili tüm birimler ve

kişilerin çabalarını birleştirmeyi, zaman bakımından ayarlamayı,
ortaklaşa amaca ulaşmak için çabalarının birbiri ardı sıra
gelmelerini ve kenetlenerek birbirlerini bütünlemelerini sağlar.

Etkili bir koordinasyon için;

• İlgili ve sorumlu kişilerle direkt ilişkilerin kurulması

• Yalın bir örgüt yapısı

• İyi düzenlenmiş haberleşme yöntemlerinin kullanılması

• Personele kendi aralarında gönüllü iş birliği sağlama

5. Denetleme

Amaçlara ulaşmada olan ile olması gereken arasındaki olumsuz durumların

belirlenerek düzeltici tedbirlerin alınmasıdır. Bir nitekim geribildirimdir

Denetleme sürecinin aşamaları;

1. Standartların belirlenmesi

2. Gerçekleşen durumun ölçülmesi ve saptanması

3. Sapmaların belirlenmesi ve yorumlanması

4. Düzeltici önlemlerin alınması

Kontrol Türleri;

• Ön kontrol

• Süreç sırasında kontrol

• Son kontrol