Noli Me Tángere

GROUP 1 2023 MAY 06

KABANATA 1: ANG PIGING
TAUHAN:

Don Santiago delos Santos / Kapitan Tiago (ama ni Maria Clara)

Tiya Isabel - pinsang babae ni Kapitan Tiago
Padre Sibyla - dominikanong pari na pormal at maingat sa pananalita
Padre Damaso - isang matandang pransiskanong pari na masalita at mabilis kumilos
Ginooong Laruja - binatang bagong dating sa pilipinas
Tuburcio at Dona Victorina - Mag asawang De Espadana
Tinyente Guevarra - isang matapat na tinyente ng mga guwarda sibil

2
Talasalitaan:

Pampang - dalampasigan, gilig ng ilog, bay-bay ilog

Erehe - hindi naniniwala sa dyos, kalaban ng simbahan
Kantanid - hindi pormal ba inimbitahan, tambay
Kubyertos - kasangkapang pang kain kutsara at tinidor
Tumalilis - humarurot, mabilis na pag alis

2
Buod:

Nagpahayag si Kapitan Tiago na may magaganap na handaan sa

kanyang bahay. Kabilang sa mga bisita sina Tinyente ng guardia
civilm Pari Sibyla, ang kura ng paroko ng Binundok, si Padre
damaso na mdaldal at mahahayap ang mga salita at isang binatang
kakarating lamang sa Pilipinas. Si Tiya Isabel ang tigatanggap ng
mga bisita.

2
Ang bawat grupo sa mga panauhin ay may kanya-kanyang paksa
upang ilabas ang kani-kanilang saloobin, makipag-tagisan ng kuro-
kuro at humanap ng papuri. Sa kabaling banda dumating sa mga
Indio o Pilipino ang usapan. Ito naman ay hindi pinalampas ni
Padre Damaso at inihayag ang kanyang pangungutya sa mga Indio.
Ang mga ito raw ay hamak na nilalang at mababang uri ng
nilalang. Samantala, gumawa naman ng paraan si Padre Sibyla
upang maiba ang usapan at dito ay pinasok niya ang pagkatanggal
ni Padre Damaso bilang kura ng paroko sa loob ng dalawampung
taon.
2
Ang paliwanag ni Padre Damaso ay hindi raw nararapat makialam
ang hari ng Espanya sa pagpaparusa sa mga erehe. Tinutulan
naman ng Tinyente ang sinabi ng pari at inilahad na ang mga
parusa ay nararapat lamang raw sa pananaw ng Kapitan Heneral.
Ipinaliwanag din ng Tinyente na kaya inilipat si Padre Damaso ay
dahil sa pinahukay nito ang bangkay ng isang marangal na lalaki sa
pinagpintangang erehe dahil lamang sa hindi pagngungumpisal.
Dahil dito ay nagalit si Padre Damaso lalo na nang maalala niya
ang tungkol sa nawalang mahalagang

2
kasulatan. Namagitang muli si Padre Sibyla upang pakalmahin si
Padre Damaso. Kalauna’y lumawak muli ang talakayan sa
pagtitipon.

2
KABANATA 2: ANG BINATANG SI
CRISOSTOMO
Tauhan

Crisostomo Ibarra
Kapitan Tiyago
Kapitan Tinong
Donya Victorina
Padre Damaso
Padre Sibyla
Tenyente Guevarra
Grupo ng kababaihan 2
Grupo ng kalalakihan
Talasalitaan

hiyas · itulot · naikaila · nasulyapan · sinipat · napatigagal · pumanaw ·

matikas · nagbantulot · dayuhan · nagmamalabis · salungatin · sinambit ·
tagapayo

2
Buod:

Dumating si Kapitan Tiyago at si Ibarra na luksang-luksa ang kasuotan. Binating

lahat ni Kapitan ang mga panauhin at humalik sa kamay ng mga pari na nakalimot
na siya ay bendisyunan dahil sa pagkabigla. Si Pari Damaso ay namutla ng makilala
si Ibarra. Ipinakilala ni Kapitan Tiyago si Ibarra sa pagsasabing ito ay anak ng
kanyang kaibigang namatay at kararating lamang niya buhat sa pitong taong pag-
aaral sa Europa. Malusog ang pangangatawan ni Ibarra, sa kanyang masayang
mukha mababakas ang kagandahan ng ugali. Bagamat siya ay kayumanggi,
mahahalata rin sa pisikal na kaanyuan nito ang pagiging dugong Espanyol.
Tinangkang kamayan ni Ibarra si Pari Damaso sapagkat alam niyang ito ay
kaibigang matalik ng kanyang yumaong ama. Ngunit, ito ay hindi inamin ng Pari.
2
Buod:

Totoo, siya ang Kura sa bayan. Pero, ikinaila niyang kaibigan niya ang ama ni Ibarra.
Napahiya si Ibarra at iniatras ang kamay. Dagling tinalikuran niya ang Pari at
napaharap sa Tinyenteng kanina pa namamasid sa kanila. Masayang nag-usap sina
Tinyente at Ibarra. Nagpapasalamat ang Tinyente sapagkat dumating ang binata ng
walang anumang masamang nangyari. Basag ang tinig ng Tinyente ng sabihin niya
sa binata na nasa nito ay higit na maging mapalad sa kanyang ama. Ayon sa
Tinyente, ang ama ni Ibarra ay isang taong mabait. Ang ganitong papuri ay pumawi
sa masamang hinala ni Ibarra tungkol sa kahabag-habag na sinapit ng kanyang ama.

2
Buod:

Ang pasulyap ni Padre Damaso sa tinyente ay sapat na upang layuan niya ang binata.
Naiwang mag-isa si Ibarra sa bulwagan ng walang kakilala. Tulad ng kaugaliang
Aleman na natutuhan ni Ibarra buhat sa kanyang pag-aaral sa Europa, ipinakilala
niya ang kanyang sarili sa mga nanduruong kamukha niyang panauhin. Ang mga
babae ay hindi umimik sa kanya. Ang mga lalaki lamang ang nagpapakilala rin sa
kanya. Nakilala niya ang isang binata rin na tumigil sa pagsusulat. Malapit ng
tawagin ang mga panauhin para maghapunan, nang lumapit si Kapitan Tinong kay
Ibarra para kumbidahin sa isang pananghalian kinabukasan. Tumanggi sa anyaya ang
binata sapagkat nakatakda siyang magtungo sa San Diego sa araw na naturan.

2
KABANATA 3: ANG HAPUNAN

TAUHAN:

Don Santiago delos Santos / Kapitan Tiago

Padre Sibyla ( isang dominikong pari )
Padre Damaso ( isang pransiskanong pari )
Tinyente Guevarra
Crisostomo Ibarra
Ginoong Laruja
Maria Clara 2
Talasalitaan:

Konsulado - isang maliit na opisyal na tanggapan ng isang bansa sa

ibang bansa
Indio - dating katawagan ng mga Kastila sa mga katutubong Malay
ng Pilipinas
Kompesor - pari na tagakumpisal / kalihim

2
Buod:

Sa Kabanata 3 ay isinasalaysay ang panyayari sa hapunan nang

mga opisyales kung saan si Don Santiago ay naghanda ng
masasarap na putaheng pagsasaluhan ng mga panauhin ngunit
mayroong tensiyon na naganap sa mga panauhan ng gabing iyon
mula sa pagtatagisan nila Padre Damaso at Padre Sibyla hanggang
sa tensiyong naganap kila Crisostomo Ibarra at Padre Damaso ng
maliitin ni Padre Damaso

2
ng maliitin ni Padre Damaso ang paglalakbay ni Ibarra na syang
sinabihan nyang sayang ang ginugol na oras at salapi nito sa
kanyang pag punta sa Europa natapos ang piging nang mayroong
tensiyon sa magkabilang panig nang dahil sa inasal ni Padre
Damaso “Kung ako ang masusunod, dapat ipinagbawal ng
pamahalaan ang pagpapadala ng isang Indio sa Europa dahil sa
masamang epekto nito” wika ng padre.

2
Kabanata 4: ANG EREHE AT
PILIBUSTERO
TAUHAN:

1.Crisostomo Ibarra
2.Tinyente Guevarra
3.Don Rafael Ibarra
4.Artilyerong Kastila
5.Mga mapang-asar na bata
6.Padre Damaso
7.Mga lihim na kaaway ni Don
2
8.Rafael Ibarra
Talasalitaan:

1.pilibustero-singkahulugan :manggugulo
2.kimkim-singkahulugan :tahimik
3.bumuwal-singkahulugan:humandusay dahil sa pagod
4.pasaring-kasingkahulugan NG:paguuyam
5.nilibak-kasing kahulugan NG :binastos

2
Buod:

BUWAN NG OKTUBRE,MARAMING PAUPAHANG KALESANG NAGSASALUBUNGAN SA

KALSADA TULAD DIN NG MGA PILIPINO AT MGA DAYUHAN. NAGLALAKAD SI
CRISOSTOMO NG WALANG DIREKSYON. NAKARATING SIYA NG LIWASANG BINONDO.
WALA PA RING IPINAGBAGO ANG NASABING LUGAR. GAYA PA RIN SA DATI ANG DAAN AT
BAHAY NA MAY PINTURANG PUTI AT BUGHAW. MAGING ANG LUMANG ORASAN AT
KAMPANARYO NG SIMBAHAN AY NANATILI PA RING GANOON SA KA YANG
PANINGIN.NAROON PA RIN ANG MGA TINDAHAN NG INTSIK NA MAY MARURUMING
TABING AT TUKOD NA BAKAL.

"TILA Isang panaginip Ang paninirahan ko Europa sa loob NG pitong taon. WALANG Ipinagbago rito,
Habang dumaraan sa kalye sakristiya. Isang kamay Ang pumatong sa KANYANG balikat at nang
lingunin ay Ang tinyente na nakangiti sa kanya. Sana y Hindi mo sapitin Ang nangyari sa iyong ama.
Mag-iingat ka at sana y MAGING aral sa iyo Ang KANYANG sinapit, anang tinyente NG MGA
guwardiya sibil. Sa palagay ko ay naging malapit kayo sa aking ama. Maari po ba ninyong ikuwento Ang
nangyari sa kanya?
Pakiusap ni ibarra. 2
"Batid NG lahat Ang pagkamatay NG iyong ama sa loob NG bilangguan .
"Namatay sa bilangguan Ang aking ama? Hindi makapaniwalang reaksiyon ni CRISOSTOMO.
Kilala po ba ninyo Ang aking ama? Nasisiguro ko sa inyong Kilala ko Ang iyong ama?
Nakapagtatakang Hindi pala ninyu alam Ang sinapit niya sa bilangguan. "Masasabi ba ninyu sa
akin bakit sya nabilangguan? "Ikukuwento ko sa inyu subalit Ako y sabayan ninyo sa pag
lalakad patungo sa kuwartel. Nag kuwento Ang tinyente Kay CRISOSTOMO habang
NAGLALAKAD patungo NG kuwartel. Mabait na tao si Don Rafael subalit marsmi RIN Ang
nagagalit at may kimkim na pagkainggit. Karamihan sa mga ito ay mga kastilang nagtataglay
NG masamang ugali. Ang mga mabubuting tao ay Hindi nagtatagal at nagkakaroon NG
MARAMING kaaway TULAD NG iyong ama. Saglit na huminto sa pag lalakad Ang tinyente
at sandaling tumigil sa pagsasalaysay. "Ilang BUWAN pa lamang katong nakaalis nang
magkasira Ang inyong ama at si padre damaso.

2
Pinagbintangan ni padre damaso Ang iyong ama nang Hindi pangungunpisal na DATI na
Naman niyang Hindi ginagawa kahit noong Sila y magkaibigan pa Mula noon ay madalas
pasaringan ni padre damaso Ang inyong ama sa tuwing SIYA y nagsesermon na pulpito. Ngunit
masasabi Kong higit pa RIN siyang marangal kaysa sa kanila... Patuloy lamang sa pakikinig si
CRISOSTOMO sa mga inilalahad NG tinyente. "May Isang dating artilyero na nawala sa
serbisyo dahil sa kamangmangan at kasalanan NG ugali umasok siya bilang kolektor NG buwis
subalit nililibak SIYA NG MGA indio bago magsipagbabayad NG buwis. Minsang nagbabasa
NG MGA papeles Ang kolektor ay napansin NG Isang grupo NG MGA bata na pabaligtad niya
itong binabasa. Tinukso SIYA NG MGA bata at sumigaw NG ba-be-bo-bu. Sa Galit ay pinukol
NG kolektor Ang MGA bata. Nang tamaan Ang Isang bata at pinagsisipa ito NG kolektor. Wala
ni Isa Mang nangahas makialansa mga nakakita. Noon dumating si Don Rafael at sinugod Ang
kolektor para awatin. Naglalaban Sila NG lakas Hanggang sa nawalan NG pahimbang Ang
kolektor at bumuwal sa kalye. Hindi sinadsadyang nabagok Ang ulo NG kolektor sa Isang bato
nang bumagsak ito.
2
Nabilanggo Ang iyong ama at noon at noon SIYA pinaratangan na Isang erehe at filibustero.
Higit na mabigat Ang paratang na filibustero na masahol pa sa pumatay NG tatlong mangmang
na kolektor NG buwis. Ang iyong ama ay pinagbintangang bumasa NG MGA babasahing tulad
NG EL COREO DE ULTRAMAR at pahayagng galing sa Madrid. Nag-iigat din
pagkakasangkot sa rebelyon. At patinang pagsusuot niya NG barong Tagalog ay ginawang
malaking kasalanan NG iyong ama dahil apo SIYA NG Isang kastila. Marahil kung Hindi
lamang sa KANYANG mga kaaway ay napawalang sala na Ang iyong ama. Pinatunayan NG
Isang doktor na Ang naging sanhi NG kamatayan "Ginawa ko Ang lahat upang matulungan
makalaya si Don Rafael. Lumapit Ako sa dating kapitan general, sa mga abogadong PILIPINO
at kastila subalit Ang panahon NG katarungan subalit nahuli na. Nag kasakit na Ang iyong ama
sa loob NG kulungan Hanggang namatay. Saktong sinapit nila Ang kuwartel nang matapos
magkuwento Ang tinyente "Malaman mo Ang iba pang nangyari Mula Kay kapitan Tiago.
Mahigpitbna nagkamay Ang dalawa bago tuluyang tinalikuran Ang isat isa.

2
Kabanata 6: Kapitan Tiago

Mga Tauhan

1.Kapitan Tiyago
2.Pia Alba
3.Maria Clara
4.Padre Damaso
5.Tiya Isabel
6.Crisostomo Ibarra
7.Don Rafael Ibarra 2
Maitatatwa- ibigsabihin ito ay salitang hindi mo maitatanggi o
mapabubulaanan. Si Ada ay kamukhang –kamukha ng kanyang nasirang
ama kaya hindi maitatatwang mag-ama nga sila. 2.Wagas- ibigsabihin tunay o
totoo Iniaalay ko ang aking wagas na pag-ibig sa babaeng aking iniibig.
3.Kapanalig- ibigsabihin kaisa o sang-ayon Ang mga kapanalig ni Hesus ay
nagsidatingan sa burol na kung saan sila ay nakikinig sa salita. 4.Kapisanan-
Ito ay salitang kasamahan o kaisa Nagkaroon ng pagtitipon ang mga
kapisanan ng Broadcaster sa Pilipinas sa Plasa. 5.Mayumi- ito ay isang
wikang tagalog na kung saan may kahulugan na maganda o may angking
kagandahan Si Maria ay isang dalagang mayumi sa nayon.

2
Ang katangian ni kapitan Tiago ay itinuturing hulog ng langit. Siya ay
pandak, di kaputian at may bilugang mukha. Maitim ang buhok, at kung hindi
lamang nanabako at ngumanganga, maituturing na sya ay magandang lalaki.
Dahil sa siya ay mayaman, siya ay isang impluwensyadong tao. Siya ay
malakas sa mga taong nasa gobeyerno at halos kaibigan nya lahat ng mga
prayle. Ang turing niya sa sarili ay isang tunay na Kastila at hindi Pilipino.
Isang tipikal na Pilipino kung ilalarawan ang kaanyuan ni kapitan Tiyago.
Ang kanyang hugis ng katawan at maging ang buong pisikal nitong katangian
ay hindi maikakaila na siya nga ay isang Indio. Isang dalaga mula Sta Cruz
ang napangasawa ni Kapitan Tiyago, siya ay si Donya Pia.

2
Pareho silang masipag sa pag-nenegosyo kaya sila ay yumaman at naging
kabilang sa mga prominenteng pamilya sa bayan. Mula noon ay nakagawian
na ni Kapitan Tiyago ang kumilos, manamit at mamuhay na para na ring isang
Espanyol. Sagrado at deboto siyang katoliko na sumasamba sa lahat ng mga
santo. Naging sunod-sunuran din siya sa mga gawain at kagustuhan ng mga
banyaga. Ang pagsasama nila nga anim na taon ni Donya Pia ay nabiyayaan
ng isang sanggol na babae, pinangalanan itong si Maria Clara. Nasawi ang
kanyang kabiyak mula sa panganganak, kaya si Tiya Isabel na kanyang pinsan
ang naging katuwang niya sa pagpapalaki kay Maria Clara.

2
𝐊𝐀𝐁𝐀𝐍𝐀𝐓𝐀 𝟕: 𝐒𝐔𝐘𝐔𝐀𝐍 𝐒𝐀 𝐀𝐒𝐎𝐓𝐄𝐀

TAUHAN:

1.Maria Clara
2.Kapitan Tiyago
3.Tiya Isabel
4.Cristomoso Ibarra
5.Don Rafael

2
𝐓𝐀𝐋𝐀𝐒𝐀𝐋𝐈𝐓𝐀𝐀𝐍:

*Alumpihit – di mapalagay *Mag balik tanaw-pag alala sa

nakaraan *Namamalas-nakikita,nasaksihan,nasisilayan *Asotea-
balkonahe sa likod o gilid ng bahay na bato na karaniwang yari sa
bato *Musmos-inosente *beaterio- bahay na tirahan ng madre
*Sumasalsal- mabilis *kalupi-maikling kwento

2
Buod:

Sina Maria Clara at Tiya Isabel ay maagang nakapagsimba ng araw

na iyon. Makatapos mag-almusal ay nagkanya-kanya na sila ng
gawain. Naglinis ng bahay si Tiya Isabel dahil sa mga kalat bunga
ng hapunan ng nakaraang gabi. Si Kapitan Tiyago ay nagbuklat ng
mga kasulatan tungkol sa kabuhayan samantalang si Maria Clara
ay nanahi habang kausap ang ama upang malibang ang sarili
sapagkat ngayong araw ang nakatakdang pagkikita nila ni Ibarra.

2
Hindi mapakali ang dalaga dahil sa pananabik na masilayan ang
kanyang sinisinta. Napagpasyahan nilang magbakasyon sa San
Diego dahil nalalapit na ang pista doon. Maya-maya pa’y dumating
na si Ibarra at hindi maikakailang nataranta ang dalaga. Pumasok
pa sa silid si Maria Clara at tinulungan naman siya ng kanyang
Tiya Isabel na ayusin ang sarili. Lumabas rin ito at nagkita ang
dalawa sa bulwagan. Kapwa nagkaroon ng kaligayahan sa mga
mata ng dalawa ng magtama ang kanilang paningin sa isa’t isa.
Upang makapag-sarili at makaiwas na rin sa alikabok na likha ng
pagwawalis ni Tiya Isabel ay nagtungo ang dalawa sa Asotea.

2
Doon ay masinsinan silang nag-usap tungkol sa kanilang
nararamdaman at sa kanilang mga sinumpaan sa isa’t-isa. Binalikan
nila ang ala-ala ng kanilang kamusmusan, ang kanilang naging
tampuhan at mabilis na pagbabati. Pareho din nilang itinago ang
mga ala-ala at bagay na ibinigay nila sa isa’t-isa. Kabilang dito ang
dahon ng sambong na inilagay ni Maria Clara sa sumbrero ni Ibarra
upang hindi ito mainitan, at ang sulat ni Ibarra kay Maria Clara
bago ito umalis papuntang Europa. Binasa naman ng dalaga sa
katipan ang laman ng sulat.

2
layunin ni Don Rafael na pag-aralin si Ibarra sa malayong lugar
upang makapaglingkod ng mataas na kalidad sa bayang sinilangan.
Handa diumano itong magtiis na mawalay sa anak upang sa
bandang huli ay maibigay nito sa bayan ang kanyang hangarin.
Natigilan naman si Ibarra dahil naalala nito na bukas ay undas at
marami siyang kailangang gawain. Nagpaalam na si Ibarra na
binilinan ng Kapitan na sabihan ang kanyang katiwala na sila ay
magbabakasyon doon. Si Maria Clara naman ay hindi napigilang
maluha dahil sa pangungulila kay Ibarra.

2
Sinabihan siya ng kanyang ama na ipagtulos si Ibarra ng dalawang
kandila at ialay sa santo ng manlalakbay.

2
Kabanata 8 : MGA ALAALA

Tauhan:
Crisostomo Ibarra
Padre Damaso
Kapitan Tinong

2
Talasalitaan:
Sumurot sa Damdamin-tumagos sa damdamin. Nakakahilakbot-
nakakapangilabot
Nakakahindik- nakakatakot
Dumukal-paghuhukay
Namayapa- namatay o sumakabilang buhay

2
Buod:

Habang lulan si Crisostomo Ibarra ng kanyang karwahe ay binagtas

niya ang Maynila. Nanlumo at nalungkot siya dahil sa kanyang
mga nakita at nasilayan dito. Halos walang pinagbago at lalo pang
pumangit ang Escolta pagkatapos ng pitong taon na umalis siya
rito. Ang tanawin at alaala ng kanyang bayan na iniwan ay tuluyan
nang napabayaan. Maging ang kalagayan ng mga tao ay lalo pang
lumala, mas lalong dumami ang bilang ng mga alipin.

2
Kung gaano kagara at kakintab ang mga karwahe ng mga prayle ay
siya namang ingay at langitngit ng gulong ng mga kariton na gamit
ng mga pobreng Pilipino. Ito ang mga eksena na labis na
nagpabigat sa damdamin ni Ibarra. Bahagyang naibsan ang
kanyang kalungkutan nang madaanan niya ang Bagumbayan. Dito
ay sumagi sa isip niya ang mga aral ng kanyang dating guro na pari
Ang mga aral na ito ang nagbigay sa kanya ng inspirasyon upang
isapuso ang pag-aaral at ipamahagi ito lalo na sa mga kabataan na
siyang pag-asa ng bayan..

2
Kaya na lamang naisip niya na magpatayo ng isang paaralan para
sa maayos at magandang kinabukasan ng mga kabataan.

2
KABANATA 9: MGA BAGAY-BAGAY
TUNGKOL SA BAYAN
Tauhan:
IBARRA
PADRE DAMASO
KAPITAN TIYAGO
MARIA CLARA DONYA
ISABEL/TIYA ISABEL
PADRE SIBYLA
KAPITAN HENERAL LARUJA 2
Talasalitaan:

Sumagsag ang Lakad

Ang salitang Sumagsag ay nangangahulugan na nga o
Napahangos , samakatuwid, tinutukoy ng sumagsag na lakad halos
papatakbo o mabilis na paglakad KARUWAHE - Sasakyan /
kalesa / behikulo — Pagpapatistis — kalakal o kalakalan —
pagmamalaki — Handang ipagsigawan at ikalat sa Iba — Sariling
Bait — Ang karaniwang kahulugan ay tunog sna praktikal na
paghuhusga tungkol sa pang-araw-araw na mga Bagay

2
Buod:

Sa kabanata na ito lumabas ang pagiging sunod-sunuran ni Kapitan

Tiyago sa kagustuhan ni Padre Damaso, lalo na sa mga usapin
tungkol kay Maria Clara. Nakagayak na ang magtiyahin na Donya
Isabel at Maria Clara upang pumunta sa Beaterio at kunin ang mga
naiwang gamit ng huli. Ilang sandali bago sila umalis ay siya
namang pagdating ni Padre Damaso

2
Magiliw niyang tinanong ang dalaga kung saan sila papunta at
nang kanya itong malaman aybiglang nag-init ang kanyang ulo.
Dahil dito dali-dali niya hinanap si kapitan Tiyago. Naging mainit
ang kanilang usapan hanggang sa umabot na silang dalawa ay
nagkasigawan na naging tampulan ng tsismis ng mga pari.
Sinabihan niya ang gobernadorcillo na hindi siya sang-ayon sa
nakikita niyang pakikipagmabutihan ni Maria Clara kay
Crisostomo Ibarra. Hindi daw sila dapat na magkatuluyan dahil si
Ibarra ay isang kaaway.

2
Pinagsabihan din niya si Tiyago na mayroon siyang karapatan sa
lahat ng desisyon patungkol kay Maria Clara dahil siya daw ang
kanyang tumatayong pangalawang ama. Sa pag-alis ni padre
Damaso sa kanilang tahanan ay napa-isip ang matanda tungkol kay
Ibarra. Pagkatapos ay pinatay niya ang mga nakasinding kandila na
inalay niya sa altar para sa maayos at ligtas na pagbibyahe ni
Ibarra.

2
KABANATA 10: ANG BAYAN NG SAN
DIEGO
TAUHAN:
- DON RAFAEL IBARRA (ama ni crisostomo ibarra)
- PADRE DAMASO (isang prayle, makapangyarihan at masugid)
- PADRE SIBYLA (isang prayle na may malasakit)
- PILOSOPO TASYO (matandang mag-aaral)
- KAPITAN TIAGO (mayamang negosyante)
- MARIA CLARA (anak ni Kapitan Tiago kasintahan ni Crisostomo Ibarra)
- SINANG (pinsan ni Maria Clara)
- VICTORIA (alagad ni Maria Clara) - ANDENG (alagad ni Maria Clara)
- BASILIO (batang lalaki)
- CRISPIN (kapatid ni Basilio)
- ELIAS (kababayan) 2
TALASALITAAN

.MAYABONG - Mayaman .
MALABAY - Malago
.KALAKAL - Paninda
.PANGANGASO - Panghuhuli
.ALAMAT - Mito
Magkasingkahulugan - Sagana - Maunlad - Mataba - Mabungangis
- Atbp.
2
BUOD -

Sa Kabanata 10 ng Noli Me Tangere makikilala natin ang Bayan

ng San Diego. Ito ay isang maliit na bayan na mayroong mga
gusali at simbahan na may mga kahoy na sahig at kisame. Ang mga
bahay ay gawa sa kahoy at kawayan at nagbabayanihan ang mga
tao sa pagtatanim at paglilinis ng mga kalsada. Sa Bayang ito
nakatira ang pamilya ni Elias, isang kababayan ni Crisostomo
Ibarra. Si Elias ay isang mangingisda at tagapag-alaga ng mga
kalabaw.
2
Nakilala niya si Crisostomo nang siya ay nagsagip sa binata sa
isang trahedya sa lawa. Sa Kabanatang ito ay ipinakita rin ang mga
buhay ng ibang mga tao sa bayan ng San Diego. Makikilala natin
ang mga guwardiya sibil na nagbabantay sa bayan. Ang mga
mangangalakal na nagtitinda ng mga paninda sa palengke, at ang
mga prayle na may mga sulat at babasahin ang naglalaman ng mga
pangaral at pananampalataya. Lumalabas sa Kabanata 10 na ang
bayan ng San Diego ay isang

2
mahirap na bayan na napakaraming paghihirap na dinaranas ng
mga tao dito, tulad ng mga katiwalian, pagdudusa, at kahirapan. Sa
kabila nito, makikita rin sa kabanata na may mga taong may
pananampalataya at pag-asa na magbabago ang kanilang kalagayan
sa buhay.

2
KABANATA 12: Todos Los Santos

TAUHAN:

Dating Sepulturero
Bagong Sepulturero
Matandang Lalaki

2
TALASALITAAN:
palatandaan -katibayan o patunay.
bunton -tambak o salansan.
binulabog -ginulo.
dumaranas -naranasan.
dumadagsa -dumami.

2
BUOD -

Ang sementeryo ng San diego ay nasa kalagitnaan ng isang

malawak na palayan at may bakod na lumang pader at
kawayan.lubhang napakakipot ng daang patungo rito.ito ay
maalikabok kung tag-araw at nagpuputik naman kung tag-ulan.
Mayroong isang malaking krus na nasa gitna ng libingan, ito ay
mayroong nakatungtong na bato at nakatitik ang inri sa isang
kuping lata na niluma na ng panahon.Masukal ang kabuuan ng
libingan.
2
Sa isang bahagi ng libingan, may dalawang tao ang humuhukay ng
paglilibingan na malapit sa pader na parang babagsak na.Ang isa
ay dating sepulturero at ang isa naman ay parang bago sapagkat
hindi siya mapakali,dura ng dura sa lupa at panay ang hitit ng
sigarilyo. sinabi ng naninigarilyong lalaki sa sepulturero na lumipat
na sila ng ibang lugar sapagkat sariwa at dumudugo pa ang
bangkay na kaniyang hinuhukay. Hindi niya matagalan ang gayong
tanawin.

2
sumagot ang kausap na siya raw ay napakaselan at marahil kung
siya ang nasa kaniyang kalagayan na ipinahukay ang isang
bangkay na may 20 araw palang nalilibing sa gitna ng kadiliman ng
gabi,kasalukuyang bumubuhos ang malakas na ulan at namatay ang
kaniyang ilaw ay lalo siyang mandidiri at kikilabutan ang buong
katawa.Ang bangkay anya ay kailangang pasanin at ilibing sa
libingan ng mga intsik.

2
Salamat sa Pakikinig!