Giới thiệu môn học

Tên học phần Mã học phần

Kinh tế học vi mô 1 KHMI 1101
Principles of Microeconomics
Bộ môn giảng dạy Số tín chỉ
Bộ môn Kinh tế vi mô 03
Khoa Kinh tế học

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 1

 Tài liệu sử dụng
Chủ biên: PGS. TS. Vũ Kim Dũng – PGS. TS. Nguyễn Văn Công
Giáo trình Kinh tế học (Tập I)
Nhà xuất bản Đại học Kinh tế quốc dân - 2012

Hướng dẫn học tập Nguyên lý Kinh tế vi mô

N. Gregory Mankiw
Principles of Economics

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 2

 Đánh giá
Chuyên cần 10%

Kiểm tra giữa kì lần 1 20%

Kiểm tra giữa kì lần 2 20%

Thi cuối kì 50%

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 3

 Nội dung
Chương 1 Tổng quan chung về kinh tế học
Chương 2 Cung – Cầu
Chương 3 Độ co giãn
Chương 4 Lý thuyết hành vi người tiêu dùng
Chương 5 Lý thuyết hành vi người sản xuất
Chương 6 Cấu trúc thị trường
Chương 7 Thương mại quốc tế
Chương 8 Thất bại của thị trường và vai trò chính phủ
Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 4
 Chương 1
TỔNG QUAN
VỀ KINH TẾ HỌC
Một số khái niệm trong Kinh tế học

Nội dung và phương pháp nghiên cứu

Lý thuyết lựa chọn kinh tế

 Một số khái niệm cơ bản
Nhu cầu là một hiện tượng tâm lý của con người: là đòi
hỏi, mong muốn, nguyện vọng của con người cả về vật
chất và tinh thần để tồn tại và phát triển.
Để thoả mãn nhu cầu con người cần tiêu dùng các loại
hàng hoá dịch vụ

Sản xuất là các hoạt động chuyển hóa các nguồn lực tài
nguyên thành các sản phẩm (hàng hóa dịch vụ) để phục vụ
tiêu dùng

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 6

 Một số khái niệm cơ bản
Nguồn lực là những yếu tố được sử dụng để sản xuất ra
những hàng hoá dịch vụ mà con người mong muốn

Đất đai

Các nguồn lực chủ yếu Lao động

Vốn

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 7

 Một số khái niệm cơ bản
Sự khan hiếm là việc xã hội với các nguồn lực hữu hạn
không thể thỏa mãn tất cả mọi nhu cầu của con người.

Sự đánh đổi: Khi một nguồn lực được sử dụng cho một
hoạt động nào đó thì người sử dụng phải từ bỏ cơ hội sử
dụng nguồn lực đó vào các hoạt động khác

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 8

 Ba vấn đề kinh tế cơ bản

1. 2. 3.
Sản xuất
cái gì?
Sản xuất
như thế
Sản xuất
cho ai?
nào?
Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 9
 Kinh tế học là gì?
Kinh tế học nghiên cứu cách thức con người phân bổ các
nguồn lực khan hiếm để thỏa mãn các nhu cầu của họ.

Kinh tế học là môn khoa học giúp cho con người hiểu cách
thức vận hành của nền kinh tế nói chung và cách thức ứng
xử của từng thành viên tham gia vào nền kinh tế nói riêng.

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 10

 Nền kinh tế
Nền kinh tế là một cơ chế phân bổ các nguồn lực
khan hiếm cho các mục tiêu cạnh tranh

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 11

 Cơ chế phối hợp

Mệnh lệnh Thị trường Hỗn hợp

Các vấn đề kinh tế cơ
bản do Nhà nước quyết
định
Cả chính phủ và thị
Các vấn đề kinh tế cơ
trường đều tham gia giải
bản do thị trường (cung-
quyết các vấn đề kinh tế
cầu) quyết định
cơ bản

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 12

 Kinh tế học
Kinh tế học vi mô Kinh tế học vĩ mô
Nghiên cứu hành vi và cách Nghiên cứu các vấn đề của
tổng thể cả nền kinh tế, như
thức ra quyết định của từng
các tổng lượng, các biến số
chủ thể, từng thành viên kinh tế lớn
kinh tế
• Tăng trưởng kinh tế
• Mục tiêu, giới hạn, phương • Lạm phát
pháp đạt được mục tiêu • Việc làm và thất nghiệp
của các thành viên kinh tế • Ngân sách và chi tiêu của
chính phủ
• Cán cân thương mại

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 13

 Phương pháp nghiên cứu kinh tế học

Giả thuyết kinh tế

Mô hình hóa
Ceteris Paribus

Kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn tắc

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 14

 Giả thuyết kinh tế
Các giả thuyết kinh tế phỏng đoán về bản chất của các
mối quan hệ nhân quả giữa các biến số kinh tế được
biểu diễn dưới dạng một mệnh đề có thể kiểm chứng

Biến phụ thuộc Biến độc lập

Kết quả Nguyên nhân

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 15

 Mô hình hóa
Biểu diễn đơn giản hóa và trừu tượng hóa thực tế thông
qua các giả định

Việc lựa chọn các giả định phụ thuộc vào câu hỏi mà mô
hình muốn trả lời
Giả định thường gặp nhất trong các mô hình kinh tế:
Ceteris paribus có nghĩa là các yếu tố khác không thay đổi

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 16

 KTH thực chứng và KTH chuẩn tắc

Mệnh đề thực chứng Mệnh đề chuẩn tắc

Nghiên cứu thế giới thực tế và tìm cách lý

Có yếu tố đánh giá chủ quan của bản thân
giải một các khách quan và khoa học các
các nhà kinh tế
hiện tượng quan sát được

Có thể kiểm chứng bằng thực nghiệm Không thể kiểm chứng bằng thực nghiệm

Trả lời các câu hỏi: “Là cái gì?”, ”Nếu … thì
Trả lời các câu hỏi: “Nên như thế nào?”
… sẽ như thế nào?”

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 17

 Lý thuyết lựa chọn kinh tế
Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi đưa ra
sự lựa chọn

• Trong kinh tế học, chi phí luôn được hiểu là chi phí cơ hội
• Mọi lựa chọn đều bao hàm chi phí cơ hội

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 18

Đường giới hạn khả năng sản xuất
Đường giới hạn khả năng
sản xuất (PPF:
Production–possibility
frontier) là đường thể Hiệu quả
Không thể
đạt được

Quần áo
hiện các kết hợp hàng
hóa mà một nền kinh tế
Phi hiệu quả
có khả năng sản xuất dựa
trên các nguồn lực và
công nghệ sẵn có.
Đồ ăn

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 19

 Chi phí cơ hội
Chi phí cơ hội là mức giá mà nền kinh tế phải trả cho việc
sản xuất thêm một loại hàng hoá, được đo bằng số lượng
hàng hoá khác phải từ bỏ.
Để thu thêm được một số lượng hàng
hoá bằng nhau, xã hội ngày càng phải hi
sinh một lượng nhiều hơn hàng hoá
khác
Quần áo

Đường PPF có độ dốc ngày càng lớn –

Đường PPF có dạng lõm so với gốc tọa
độ.

Đồ ăn

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 20

 Chi phí cơ hội

Đường PPF tuyến tính có độ Quần áo

dốc bằng nhau thể hiện chi

phí cơ hội không thay đổi

Đồ ăn

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 21

 Phân tích cận biên
• Trả lời cho câu hỏi bao nhiêu?
• Thay đổi cận biên là những điều chỉnh nhỏ so với
hiện tại.
• Người ta ra quyết định bằng cách so sánh lợi ích và
chi phí tại điểm cận biên.

MB: lợi ích cận biên MC: chi phí cận biên

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 22

 Phân tích cận biên
Mong muốn của các thành viên kinh tế: tối đa hóa lợi ích ròng

Đạt được khi:

Tức là:

Chương 1: Tổng quan về kinh tế học Slide 23