Araling Panlipunan

Week 5

Pagkakaugnay-ugnay ng mga
Anyong Lupa at Anyong
Tubig sa Sariling Rehiyon
Layunin
Nakapagsasabi ng pagkakaugnay-
Ugnay ng mga anyong-tubig at
Anyong lupa sa lungsod at bayan sa
Rehiyon.
Layunin
Nakapagpapahalaga ng pagkaka-
ugnay-ugnay ng mga anyong tubig at
anyong lupa sa lungsod o bayan sa
rehiyon.
Ano-ano ang mga anyong tubig at
anyong lupa sa mga lungsod ng
NCR?

dagat
Navotas
Look ng
Maynila
ilog
Pero bago tayo magsimula
At
Anong
yan ang
anyong
pag-aaralan
lupa o natin
tayo ay magbalik-aral muna sa
ngayon.
anyong Tara
tubig Samahan
ang Ninyo
ating nakaraang aralin. Halika
ako!
magkakaugnay-ugnay?
sagutan natin ito…
Lungsod na malapit sa dagat kung
kaya’t pangingisda ang pangunahing
kabuhayan ng mga tao rito.
Lungsod ng Navotas
Pinakamahabang ilog sa NCR.
Ilog Pasig
Lungsod kung saan makikita ang
Look ng Maynila.
Lungsod ng Maynila
Lungsod na isang lambak.

Lungsod ng Marikina
Alam mo ba na ang Pambansang
Punong Rehiyon o NCR ay isang
malawak na kapatagan?
Napapabilis nito ang komunikasyon at
transportasyon kaya karamihan sa mga
pook dito ay maunlad.
Halina’t tuklasin ang anyong
lupa na matatagpuan sa NCR
gayundin ang mga lungsod na
kinaroroonan ng mga ito.
Basahin ang tula
Pag-uugnayan Natin
Sa ating rehiyong NCR
Ay ating matatagpuan
Dagat, ilog at kapatagan
Na ang mga tao ay tahimik
na nananahan.
Ilog Pasig at mga kalupaan ng NCR
Ating isa-isa iuugnay
Rehiyong ating kinabibilangan
Ay ating pag-aralan at matutuhan
 1. Ano ang mensahe ng tula?
2. Naniniwala ka ba na magkakaugnay-
ugnay ang mga anyong lupa at anyong
tubig sa ating lungsod?
Ang NCR ay binubuo ng 16 na
lungsod at 1 munisipalidad na
binubuo ng kapatagan. May mga
lugar dito na mababa at mayroon
ding mataas
Ang Lungsod ng Marikina ay nasa
mababang lugar kaya itinuturing
itong lambak. Samantala ang
Lungsod ng Quezon at Guadalupe
naman ay nasa mataas na bahagi
kaya tinawag itong talampas
.
Panoorin ang Alamat ng
Sierra Madre .
Ang mga anyong lupa rin ay
Nag-uugnay sa mga lalawigan
katulad ng Bulubundukin ng
Sierra Madre (Sierra Madre
Mountain Range
Ang Sierra Madre ay
mula Cagayan hanggang
Quezon Province
Ito ang
pinakamahabang
bulubundukin sa
Pilipinas. Ang
bulubundukin ng
Sierra Madre ay
nagsisimula sa
Hilagang
Probinsya ng
Cagayan
At nagtatapos sa
Katimugang
Quezon at
Silangan ng
Laguna de Bay

Real, Quezon
Matatagpuan din ang
Bulubundukin ng Sierra
Madre sa ibang lalawigan
ngunit nagsisilbi itong
panangga ng Lambak ng
Marikina at ng ibang
lungsod kapag may
malakas na hangin o
bagyo
Ang bulubundukin ay
nagsisilbing
pangharang sa bagyo
sa pamamagitan ng
pagbawas ng mga
epekto ng mga
bagyong mula sa
Karagatang Pasipiko
bago marating ang
gitnang kalupaan.
Subalit bakit nakakaranas pa din
ang Marikina ng sakuna?
Sa panahon ng bagyo o habagat, nakakatanggap ng
malalakas na ulan na kadalasan nagpapataas ng
mga ilog na sanhi ng pagbabaha sa mababang
lugar. Importante maunawaan ang ginagampanan
ng kagubatan na nasa loob ng Marikina River
Basin.
Tuwing umuulan, ang gubat ang nagsisilbing
protection sa malalaking baha. Ang gubat ay
gumagana na parang espongha na sumisipsip ng
tubig. Kapag nababawasan, nauubos o nakakalbo
ang gubat sa pagpapatuloy ng logging, quarrying,
mining, at land conversion sa loob ng watershed,
ito ang mag dudulot ng landslide, flash flood at
matataas na baha.
At di naman na nakapagtataka
ganyan ang nangyari ng mga
nakalipas na taon (Ondoy,
Ulysses).
Paano maipakikita ng mga
Ano-ano ang nabanggit
lalawigan at lungsod ang na
anyong lupa na nag-uugnay
pagtutulungan para sa
mga lungsod at lalawigan
mapapanatili ang yaman ng sa
ating rehiyon?
kabundukan?
Pagtataya
Buuin ang mga pangungusap. Pumili
ng tamang salita sa loob ng kahon.
Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Sierra Madre NCR Marikina
Malabon talampas Cagayan
1.Ang Rehiyong____ ay nasa isang
isthmus naghahanggan sa Lawa ng
Laguna sa timog silangan at sa Look
ng Maynila sa kanluran.
2. Nasa mababang lugar ang lungsod
Sierra Madre NCR Marikina
Malabon talampas Cagayan
2. Nasa mababang lugar ang lungsod
ng ____ dahil ito ay isang lambak.
3. Mataas na bahagi naman ang ilang
bahagi ng Lungsod ng Quezon at sa
Guadalupe dahil ito ay isang ______.
Sierra Madre NCR Marikina
Malabon talampas Cagayan
3. Mataas na bahagi naman ang ilang
bahagi ng Lungsod ng Quezon at sa
Guadalupe dahil ito ay isang ______.
4. Ang anyong lupa na ito ang
nagsisilbing panangga ng Lambak ng
Sierra Madre NCR Marikina
Malabon talampas Cagayan
4. Ang anyong lupa na ito ang
nagsisilbing panangga ng Lambak ng
Marikina at ng ibang lungsod laban
sa mga malalakas na hangin at
bagyo.
Sierra Madre NCR Marikina
Malabon talampas Cagayan
5. Ang Sierra Madre ang
pinakamahabang bulubundukin sa
Pilipinas na nagsisimula sa Hilagang
Probinsya ng ____ hanggang sa
Katimugan ng Quezon.
 Takdang Aralin:

Isulat ang kahalagahan ng Bulubundukin

ng Sierra Madre sa mga lungsod ng NCR
at sa mga karatig lalawigan nito.
Balik-aral
Pinakamahabang bulubundukin
_______ Sierra Madre
Lungsod na nasa mababang lugar
Marikina
_________
Balik-aral
Anyong lupa na panangga ng
Lambak ng Marikina at ng ibang
lungsod kapag may malakas na
hangin o bagyo ___________
Sierra Madre
Ilog Marikina
Look ng Maynila
Ilog Pasig
Halina’t tuklasin ang anyong
tubig na matatagpuan sa NCR
gayundin ang mga lungsod na
kinaroroonan ng mga ito.
Rodriguez Ang tubig ng Ilog ng
Marikina ay galing
San Mateo sa kabundukan ng
Sierra Madre na
pumapaligid sa
Bayan ng Rodriguez
at San Mateo,
 Mula sa sanga-sangang
ilog at sapa, ito ay
Rodriguez
nagsa sama-sama at
San Mateo
ang tanging lalabasan
nito ay ang Ilog ng
Marikina Marikina. Sa pag daloy
River nito ay duduktong sa
anila Ilog ng Pasig at
ay
Pasig tuluyang lalabas
River patungong Manila Bay
 Ang Look ng Maynila o Manila
Bay ay isang daungan na
Bulacan matatagpuan sa kanlurang bahagi ng
Pampanga Luzon. Ito ay naliligid ng mga pook
ng Cavite, Bulacan, Pampanga at
Bataan. SA look na ito naganap ang
Manila unang digmaan ng Amerikano at
Espanya noong May 1, 1898.
Bataan Bay Ngayon, ito ay isa ng sikat na
pasyalan sa Maynila. Mula sa
baybayin ng Manilay Bay ay
makikita ang magagandang
Cavite tanawin.
 Ang Look ng Maynila o Manila
Bay ay isang daungan na
Bulacan matatagpuan sa kanlurang bahagi ng
Pampanga Luzon. Ito ay naliligid ng mga pook
ng Cavite, Bulacan, Pampanga at
Bataan. SA look na ito naganap ang
Manila unang digmaan ng Amerikano at
Espanya noong May 1, 1898.
Bataan Bay Ngayon, ito ay isa ng sikat na
pasyalan sa Maynila. Mula sa
baybayin ng Manilay Bay ay
makikita ang magagandang
Cavite tanawin.
SA lookna ito naganap ang unang digmaan ng Amerikano at Espanya noong
May 1, 1898. Ngayon, ito ay isa ng sikat na pasyalan sa Maynila. Mula sa
baybayin ng Manila Bay ay makikita ang magagandang tanawin.
 Ang Ilog Pasig ay isang ilog
sa Pilipinas na dumadaloy
mula sa Laguna de Bay (sa
pamamagitan ng Kanal ng
Napindan) patungong
Look ng Maynila. May haba
na 25 kilometro at hinahati
Manila ang Kalakhang Maynila sa
Bay
dalawa.
Laguna de Bay
o Lawa ng
Laguna
San Juan
Ang Ilog Marikina
River at Ilog San Juan
Marikina
River ang pangunahing
mga sanga nito.
Tingnan ang
larawan
 Saang lawa
nagmula ang Ilog
Pasig?
Manila
Bay

Laguna
de Bay
San Juan Ano-ano ang
River Marikina
mga lungsod
River
na dinadaluyan
Nito?
Ilog Tullahan
Ang Ilog Tullahan, ay
isang ilog sa Kalakhang
Maynila sa Pilipinas. ito
nagsisimula sa,
Quezon City at umaagos
palabas sa Malabon,
Valenzuela at nagtatapos
sa Look ng Maynila o
Manila Bay.
Paano nagkakaugnay-ugnay
ang mga anyong lupa at
tubig sa ating lalawigan at
rehiyon?
Pagtataya

Panuto: Basahin ang mga

sumusunod na sitwasyon at
isulat ang letra ng tamang sagot.
1. Ano ang tawag sa pinakamahabang
bulubundukin sa buong bansa na
nagdugtong ng Rehiyon II, III at IV-A?
a. Bundok Caraballo
b. Bundok Crisobal
c. Sierra Madre
d. Bulkang Taal
2. Ano ang tawag sa pinakamahabang ilog sa
buong bansa na binabagtas ang hilagang-
kanlurang bahagi ng look ng Laguna hanggang
sa look ng Maynila?
a. Rio Grande
b. Ilog ng Tanay
c. Ilog ng Marikina
d. Ilog Pasig
3. Anong ilog ang nagmumula sa Sierra
Madre sa Rodriguez, Rizal hanggang na
dumadaloy patungong timog-hilaga sa mga
lungsod ng Pasig at Pateros?
a. Ilog Manilac. Ilog Marikina
b. Ilog Pateros d. Manila Bay
4. Gaano kahaba ang Ilog Pasig na
binabagtas ang hilagang-kanlurang bahagi
4. Gaano kahaba ang Ilog Pasig na
binabagtas ang hilagang-kanlurang bahagi
ng look ng Laguna hanggang sa look ng
Maynila?
a. 25 kilometro c. 20 kilometro
b. 15 kilometro d. 10 kilometro
5. Ang pangunahing dalawang sanga ng ilog
Pasig ay ang Ilog Marikina at ____.
5. Ang pangunahing dalawang
sanga ng ilog Pasig ay ang Ilog Marikina at
____.
a. Ilog Navotas
b. Ilog San Juan
c. Napindan Channel
d. Ilog Taguig
Ikatlong Araw
Ano-ano ang mga lugar na
dinadaanan ng Ilog Pasig?
Marikina at San Juan
Ano-ano ang mga rehiyon na sinasakop
ng Sierra Madre?
Mula Rehiyon 2 hanggang
Rehiyon 4-A CALABARZON
 Ang Kalakhang Mayni
ay nasa isang isthmus n
naghahanggan sa Lawa
ng Laguna sa timog
Look ng silangan at sa Look ng
Maynila Maynila sa kanluran.
Lawa ng
Laguna
 Ang pook
metropolitan ay nasa
malawak na
kapatagan.
Look ng
Maynila Ang isang isthmus ay
isang makitid na piraso
Lawa ng lupa na kumokonekta sa
Laguna
dalawang mas malaking
lugar sa isang kalawaka
 Ang isang isthmus
ay isang makitid na
piraso ng lupa na
kumokonekta sa
Look ng dalawang mas
Maynila
malaking lugar sa
Lawa ng isang kalawakan ng
Laguna tubig
Satellite view ng NCR
1. Ano ang magkakaugnay na
anyong lupa sa ating lungsod?
2. Ano-ano ang mga magkakaugnay
na anyong tubig sa ating lungsod?
3. Anong anyong tubig ang nag-
ugnay ng mga lungsod ng Marikina
at San Juan?
Pagtataya
Panuto: Iguhit ang masayang mukha ☺
kung nagpapakita ng wastong pangangalaga
ang sumusunod na pahayag sa mga anyong
tubig at anyong lupa at malungkot na
mukha ☹ kung hindi.
_____1. Palalawakin ang mga taniman
sa pamamagitan ng pagpatag sa mga
kabundukan.
_____2. Lilinisin ang paligid ng mga
ilog para manatiling malinis ang tubig
patungong kanayunan.
_____3. Pananatilihing ligtas ang mga
kabahayan sa pamamagitan ng
pagsusunog ng mga patay na puno.
_____4. Pagtatanim ng mga punongkahoy sa
kabundukan upang mapanatili ang
kalinisan ng mga ilog sa kapatagan.
_____5. Pangangalagaan ang iba’t ibang
anyong tubig na nakapalibot sa buong
rehiyon para sa ating mga kabataan.
Ikaapat na Araw

Ano ano ang mga anyong tubig

na magkakaugnay?
Panuorin ang video ng
awiting “Anak ng Pasig”.
Sa palagay mo, ano
ang kalagayan ng
Ilog Pasig ngayon?
May kinalaman ba
ang gawain ng tao
sa pagdami ng
basura sa Ilog
Pasig? Sa paanong
paraan?
Ano ang iyong
maimumungkahi
upang maisaayos at
mapanatiling
malinis ang Ilog
Pasig?
Dahil magkakaugnay ang mga anyong
lupa at tubig sa ating lungsod, karatig
lungsod, at karatig lalawigan, ano ang
ating gagawin upang hindi masira ang
mga ito?
Tandaan
Pagsasanay
Punan ng angkop na
sagot ang bawat patlang.
Piliin sa loob ng kahon ang
sagot.
Isulat ang sagot sa
sagutang papel.
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog Marikina Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

1. Napag-uugnay-ugnay nito kahit ang

mga karatig lalawigan tulad ng
Rodriguez at San Mateo Rizal .
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog Marikina Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

2. Ito ay dumadaloy mula sa Laguna de Bay

patungong Look ng Maynila.
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog Marikina Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

3. Ito ay nagsisilbing panangga ng Lambak ng

Marikina kapag may malakas na hangin o
bagyo.
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog Marikina Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

4. Ito ay nagsisilbing Puerto o piyer ng lungsod

at isa sa mga natatanging daungan sa mundo.
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog Marikina Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

5. Ito ay nagsisimula sa Lungsod ng Quezon at
umaagos hanggang sa mga lungsod ng
Malabon,Navotas Valenzuela.
Sagutan Natin!
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog
Ilog Marikina Marikina
Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

1. Napag-uugnay-ugnay nito kahit ang

mga karatig lalawigan tulad ng
Rodriguez at San Mateo Rizal .
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog MarikinaIlog Pasig

Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

2. Ito ay dumadaloy mula sa Laguna de Bay

patungong Look ng Maynila.
Look ng Maynila Sierra Madre

Sierra
Ilog Marikina Madre
Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

3. Ito ay nagsisilbing panangga ng Lambak ng

Marikina kapag may malakas na hangin o
bagyo.
Look ng Maynila Sierra Madre

Look
Ilog Marikina ng Maynila
Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

4. Ito ay nagsisilbing Puerto o piyer ng lungsod

at isa sa mga natatanging daungan sa mundo.
Look ng Maynila Sierra Madre

Ilog
Ilog Marikina Tullahan
Ilog Pasig

Ilog Tullahan Lawa ng Laguna

5. Ito ay nagsisimula sa Lungsod ng Quezon at
umaagos hanggang sa mga lungsod ng
Malabon,Navotas Valenzuela.
Takdang Aralin:
Gumawa ng poster slogan tungkol sa kampanya
upang muling buhayin
ang Ilog Pasig.