TOPIK 1.

BAHAN SINTETIK
 HASIL PEMBELAJARAN

1. Memahami Bahan Semulajadi Dan Bahan

Sintetik
2. Memahami Dan Mengaplikasikan Konsep
Logam dan Aloi
3. Memahami Bahan Seramik
4. Memahami Bahan Polimer
5. Memahami Bahan Komposit
 BAHAN SEMULAJADI

DEFINISI

SENARAI BAHAN

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

DEFINISI
 SENARAI BAHAN

Kayu Getah

Kapas
SENARAI BAHAN

Sutera
Kulit

Bulu
SENARAI BAHAN
Logam Tanah liat
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
 BAHAN SINTETIK

DEFINISI

SENARAI BAHAN

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

DEFINISI

Bahan yang diperbuat melalui proses kimia

atau bahan tiruan, ia bukan secara semula
jadi
SENARAI BAHAN

Plastik
Pakaian sintetik
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

SIFAT KEGUNAAN
MUDAH DIBENTUK BEKAS MAKANAN
LUTSINAR KACA MATA
RINGAN KERUSI PLASTIK
MUDAH DIWARNAKAN
KALIS AIR BOTOL PLASTIK (TIDAK
BOCOR)
PENEBAT HABA PEMEGANG PERALATAN
MEMASAK
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

SIFAT BAGI SINTETIK KEGUNAAN

BERKILAT BAJU KESELAMATAN KENDERAAN

LICIN NILON

KALIS AIR BAJU HUJAN

KUAT BAJU KALIS PELURU

KENYAL SARUNG KAKI

 KELEBIHAN SERTA KEKURANGAN
BAHAN SEMULAJADI DAN BAHAN
SINTETIK
Bahan Semulajadi Bahan Sintetik
• KELEBIHAN • KELEBIHAN
– Mudah dilupuskan – Tahan lama
– Diperbuat dari bahan mudah – Murah sekiranya dikeluarkan dalam
diperbaharui kuantiti yang banyak (mass
production)
• KEKURANGAN – Sifat bahan yang terhasil mempunyai
– Kos tinggi bagi produk bermutu tinggi banyak kegunaan (ringan,fleksibel)
– Tidak tahan lama
• KEKURANGAN
– Sukar untuk dilupuskan
– Menggunakan sember yang terhad
untuk dihasilkan (cth : plastik
diperbuat dari minyak)
– Gas yang bersifat toksik dibebasan
sekiranya terbakar
EMAS VS BARANG KEMAS
 LOGAM TULEN

DEFINISI

SENARAI BAHAN

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

DEFINISI
• Logam terdiri daripada atom - atom yang
sama jenis
• Atomnya sama saiz dan bentuk
• Rajah di bawah menunjukkan susunan dan
bentuk atom logam tulen
SENARAI BAHAN

Kuprum (copper)
Argentum (silver)
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Sifat=sifat Am Kegunaan
Pengalir elektrik • Wayar tembaga
yang baik dan • Mesin elektrik,
pengalir haba terutamanya motor
yang baik elektromagnet dan
penjana.
• Tiub vakum, tiub sinar
katod dan magnetron
dalam ketuhar gelombang
mikro.
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Sifat=sifat Am Kegunaan
Logam yang • Tombol pintu dan
mudah lekapan-lekapan lain
tertempa dalam rumah.
• Pengatapan, peparitan,
pemancut air dalam
bangunan.
• Perkakas memasak,
seperti kuali leper.
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Sifat=sifat Am Kegunaan
Tidak larut • Melapik bahagian-
dalam air bahagian dalam kapal
laut.
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Sifat=sifat Am Kegunaan
Kekonduksian • Menghasilkan konduktor
elektrik dan (pengalir) elektrik dan
kekonduksian penyambung elektrik.
haba adalah • Digunakan dalam
yang paling pembuatan cermin
tinggi • Digunakan sebagai
pemangkin tindak balas
kimia bagi filem fotografi.
 ALOI

DEFINISI

SENARAI BAHAN

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

DEFINISI

• Aloi ialah campuran yang terdiri daripada

dua atau lebih logam mengikut kadar
peratusan yang ditetapkan.
• Logam tulen dialoikan dengan logam lain
untuk :
 Menambah kekerasan dan kekuatan logam
 Mencegah kakisan logam
 Memperbaiki rupa bentuk logam
SENARAI BAHAN

Keluli (steel)
Loyang (brass)
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Jenis Aloi Keluli karbon

Komposisi 99% besi
1% karbon
Sifat
Sangat keras dan tahan
tekanan
Tidak berkarat
Kegunaan Struktur bangunan
Kabel elektrik
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Jenis Aloi Keluli nirkarat

74% besi
Komposisi 8% karbon
18% kromium
Sifat
Sama dengan keluli
karbon tetapi berkilat
Lebih tahan kakisan
daripada keluli karbon
Kegunaan Sudu, garpu dan pisau
Paku
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Jenis Aloi Loyang (brass)

Komposisi 70% kuprum
30% zink
Sifat
Lebih keras dari kuprum

Kegunaan Alat elektrik

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Jenis Aloi Gangsa

Komposisi 80% kuprum
20% timah
Sifat
Cantik dan keras
Tidak berkarat
Kegunaan Barang perhiasan
Pingat
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Jenis Aloi Kupronikel

Komposisi 75% kuprum
25% nikel
Sifat
Cantik dan berkilat
Keras dan tahan lasak
Tidak berkarat

Kegunaan Duit syiling

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Jenis Aloi Duralumin

93% aluminium
Komposisi 3% kuprum
3% magnesium
1% mangan
Sifat
Keras tetapi ringan

Kegunaan Badan kapal terbang

Tangga mudah alih
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Jenis Aloi Piuter

96% timah
Komposisi 3% kuprum
1% antimoni
Sifat
Cantik dan keras

Kegunaan Barang perhiasan

 VS
ga m i
Lo en Alo
Tul
Fikirkan dari segi :
a. Susunan zarah
b. Lapisan zarah
c. Kemuluran
 PERBANDINGAN ANTARA
LOGAM TULEN DAN ALOI

• Zarah tersusun padat

dan teratur
• Lapisan mudah
menggelongsor diatas
yang lain
• Mulur dan boleh
ditempa

LOGAM TULEN
• Zarah asing
bertaburan secara
rawak dan terselit
antara zarah-zarah
logam
• Tiada struktur lapisan
zarah.Tiada lapisan
akan tergelongsor
apabila daya
dikenakan
• Lebih keras, kurang ALOI
mulur dan tidak boleh
ditempa
 SERAMIK

DEFINISI

SENARAI BAHAN

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

PERBEZAAN SERAMIK & LOGAM

 DEFINISI

• Ialah bahan tidak organik yang diperolehi

apabila tanah liat dibakar dengan suhu tinggi.
• Tanah liat (aluminium silikat Al2S2O3) apabila
dicampur dengan air ia menjadi lembut dan
mudah dibentuk.
• Sifat ini dikenali sebagai plastik dalam tanah liat.
• Unsur utama dalam seramik ialah silikon,
oksigen dan aluminium.
 Seramik
FAKTA PENTING Seramik
• TANAH LIAT yang terdiri
dari unsur utama ,SILIKON,
OKSIGEN dan ALUMINIUM
• Dibakar dengan SUHU
TINGGI
SENARAI BAHAN

Jubin

Tembikar Batu-bata
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Sifat=sifat Am Kegunaan
Tahan • Pasu bunga
mampatan • Pinggan mangkuk
dan keras • Periuk
• Bunga perhiassan
• Sokongan kepada kabel-
kabel besar dan berat
 SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

Sifat=sifat Am Kegunaan
Penebat • Bahan penebat
elektrik elektrik

Rintangan • Membuat palam

haba yang pencucuh
tinggi
Lengai • Peralatan makmal
terhadap
bahan kimia
PERBEZAAN SERAMIK & LOGAM

SERAMIK LOGAM
Seramik biasanya Logam terdapat dalam
sintetik. alam semula jadi
Boleh menahan suhu Tidak boleh menahan
yang tinggi suhu yang tinggi
(ia mempunyai takat
lebur tertentu)

Rapuh Mudah dibentuk

(kemuluran rendah) (kemuluran tinggi)
PERBEZAAN SERAMIK & LOGAM

SERAMIK LOGAM
Tidak magnetik Magnetik
Penebat haba yang Pengalir haba yang
baik baik

Tidak boleh konduksi Ia konduksi

(mengalirkan) elektrik (mengalirkan) elektrik
 POLIMER

DEFINISI

SENARAI BAHAN

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

 DEFINISI

• Polimer ialah molekul berantai panjang yang

terbina daripada gabungan banyak unit kecil
yang dikenali sebagai monomer.
• Ia terbahagi kepada :
a) Polimer semulajadi ialah kayu, otot-otot,
getah, kapas, rambut.
b) Polimer sintetik ialah polimer yang dibuat
oleh manusia daripada bahan kimia. Bahan
kimia yang biasa digunakan ialah petroleum,
arang batu dan selulosa.
SENARAI BAHAN

POLIMER SEMULAJADI

Kayu Susu Getah Kapas

SENARAI BAHAN

POLIMER SINTETIK

Polistrerin Barangan Tayar kereta

platstik
SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
 KOMPOSIT

DEFINISI

SENARAI BAHAN

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN

 DEFINISI

• Ialah bahan pepejal baru yang dihasilkan

daripada campuran dua atau lebih bahan
seperti logam, aloi, seramik dan polimer.

• Bahan yang terhasil mempunyai sifat gabungan

bahan asalnya. Umumnya, ia lebih baik
sifatnya daripada bahan asal.
SENARAI BAHAN

Kabel fiber optik Mesin MRI

SIFAT-SIFAT AM & KEGUNAAN
 RUMUSAN

• Bahan semulajadi memberi manfaat kepada

manusia untuk menghasilkan bahan sintetik
untuk kegunaan harian.

• Gunalah sebaiknya pengetahuan dalam bidang

sintetik agar dapat menghasilkan barangan
lain seperti aloi, seramik, polimer dan
komposit yang dapat memberikan manfaat
alam sejagat.