‫ویژگی های بالینی ژنوژیویت‬

‫امیررضا امیرحسینی‬
 ‫انواع ژنژیویت‬

‫‪ ‬ژنژیویت‪ ،‬بر اساس دوره (‪ )course‬و مدت (‪ )duration‬انواع زیر تقسیم می شود‪:‬‬

‫‪ : Acute gingivitis‬شروع ناگهانی دارد؛ دوره بیماری کوتاه است و ممکن است دردناک باشد‪ .‬مرحله ای از‬
‫شرایط حاد بیماری که شدت کمتری دارد‪ subacute gingivitis ،‬نام دارد‪.‬‬
‫‪ :Recurrent gingivitis‬نوعی ژنژیویت است که بعد از درمان یا ناپدید شدن خودبخود‪ ،‬دوباره عود می کند‪.‬‬
‫‪ :Chronic gingivitis‬شایع ترین نوع ژنژیویت است‪ .‬خط مشی این بیماری آهسته و دوره آن‪ ،‬طوالنی است‪ ،‬این‬
‫نوع ژنژیویت‪ ،‬بدون درد و یک بیماری نوسانی (‪ )fluctuant‬است‪.‬‬
 ‫انواع ژنژیویت‬

‫‪ ‬ژنژیویت‪ ،‬بر اساس "انتشار “ آن در دهان به انواع زیر تقســــم می شود‪:‬‬

‫‪ :Localized gingivitis‬در گیـری لثه اطراف یک دندان یا یک گروه دندانی‬
‫‪ : Generalized gingivitis‬در گیری کل دهان‬
‫‪ :Marginal gingivitis‬درگیری مارجين لثه – البته ممکن است عالوه بر لئه مارجينال‪ ،‬قسمتی از لثه چسبنده مجاور آن نیز در‬
‫گیر شود‪.‬‬
‫‪ :Papillary gingivitis‬درگیری پاپی هـای بـیـن دندانی ‪ -‬این نوع ژنژیویت‪ ،‬نسبت به ‪ marginal gingivitis‬شایع تر است‪.‬‬
‫اغلب‪ ،‬اولین عالمت ژنژیویت‪ ،‬در پاپیالها ظاهر می شـود‪ .‬در این نوع ژنژیویت‪ ،‬اغلب التهاب به لثه مارجینال مجاور هم‬
‫گسترش می یابد‪.‬‬
‫‪ :Diffuse gingivitis‬در ایـن نـوع ژنژیویت‪ ،‬پاپیال‪ ،‬مارجين لثه و له چسبنده در گیر است؛ در این صورت‪ ،‬گاهی خط‬
‫‪ mucogingival‬ناپدید می شود‪.‬‬
 ‫‪ Hallmark‬های ژنزیویت‬

‫تظاهرات‬ ‫لثه سالم‬ ‫ژنژیویت‬

‫رنگ‬ ‫صورتی‪-‬صدفی‬ ‫قرمز‬

‫کانتور‬ ‫لبه چاقویی و کنگره ای‬ ‫‪Roll and Bulbous Papillae‬‬

‫محکم و قابل ارتجاع بانمای پوست پرتقالی‬

‫قوام و ‪Texture‬‬ ‫در لثه چسبنده‬ ‫ادماتوز و فاقد نمای پوست پرتقالی‬
 ‫یافته های کلینیکی‬

‫‪BOP ‬‬
‫‪ ‬تغییر رنگ لثه‬
‫‪ ‬تغییرات قوام لثه‬
‫‪ ‬تغییرات در بافت سطحی لثه‬
‫‪ ‬تغییرات موقعیت لثه‬
‫‪ ‬تغییر در کانتور لثه‬
 ‫خونریزی حین پروبینگ (‪)BOP‬‬

‫خونریزی حین پروبینگ (‪ ، )BOP‬زودتر از تغییر رنگ و سایر عالئم قابل دید التهاب لثه روی می دهد؛ همچنین نسبت‬ ‫‪‬‬

‫به رنگ‪ ،‬یک عالمت عینی تر (‪ )objective‬است؛ پس جهت تشخیص زودهنگام ژنژیویت ‪ BOP ،‬روش قابل‬
‫اعتمادتری است‪.‬‬

‫خونریزی لثه حین پروب کردن یک عامل تشخیصی مهم در طرح ریزی درمان پریودنتال می باشد‪ .‬این وضعیت‪ ،‬با‬ ‫‪‬‬

‫التهاب و زخم جدار اپی تلیوم سالکوس مرتبط است‪.‬‬

‫اگر چه خونریزی از لث ه حین پروب کردن ممکن است شاخص تشخیصی خوبی برای از دست رفتن اتصاالت از نظر‬ ‫‪‬‬

‫بالینی (‪ )clinical attachment loss‬نباشـد‪ ،‬غیاب آن‪ ،‬یک عالمت پیش بینی کننده منفی عالی از نظر ‪attachment‬‬
‫‪ loss‬در آینده می باشد‪ .‬بنابراین‪ ،‬غیاب خونریزی لثه ای حین پروب کردن مطلوب بوده و داللت بر خطر کم‪clinical‬‬
‫‪ attachment loss‬در آینده دارد‪.‬‬
 ‫خونریزی حین پروبینگ (‪)BOP‬‬

‫‪ ‬استعمال دخانیات اثر مهاری قوی‪ ،‬مزمن‪ ،‬و وابسته به دوز روی خونریزی لثه ای حین پروب کردن دارد‪ .‬به‬
‫عالوه‪ ،‬مطالعه تحقیقاتی اخیر نشان داده اسـت کـه در بیمارانی که استعمال سیگار را قطع کرده اند‪ ،‬خونریزی از‬
‫لثه حین پروب کردن افزایش می یابد‪.‬‬
‫‪ ‬شایع ترین علت ‪ BOP‬غیرطبیعی از لثه‪ ،‬التهاب مزمن است‪.‬‬
‫‪» ‬خونریزی حاد «از لثه ممکن است ناشی از موارد زیر باشد‪:‬‬
‫‪ -۱‬آسیب به لثه؛ از قبیل مسواک زدن تهاجمی) در این صورت‪ ،‬ممکن است حتی در غیاب بیماری لثه‪ ،‬خونریزی‬
‫دیده شود(‪ ،‬یا سوختگی ناشی از غذای داغ‪.‬‬
‫‪ -۲‬خونریزی خودبخود یا با تحریک مالیـم لثه‪ :‬مثالً در ‪ ،NUG‬به علت زخمی بودن اپی تلیوم سطح نکروتیک‪،‬‬
‫عروق خونی متراکم در بافت همبند ملتهب‪ ،‬اکسپوز هستند‪.‬‬
‫‪ Hall mark ‬ژنژیویت و پریودنتیت ‪ BOP‬است‪.‬‬
 ‫خونریزی حین پروبینگ (‪)BOP‬‬

‫‪ ‬اختالالت هموراژیک که ممکن است موجب خونریزی غیر طبیعی از لثه شوند؛ عبارتند از‪:‬‬

‫‪ -۱‬مشکالت عروقی (کمبود ویتامین ‪ C‬یا آلرژی مثل (‪Schönlein-Henoch purpura‬‬

‫‪ -۲‬اختالالت پالکتی (پورپورای ترومبوسایتوپنیک)‬
‫‪( Hypoprothrombinemia -۳‬کمبود ویتامین ‪)K‬‬
‫‪ -۴‬سایر نقایص انعقادی (هموفیلی‪ ،‬لوسمی‪ ،‬بیماری کریسمس)‬
‫‪ -۵‬کمبود ‪ PF3‬ناشی از اورمی‬
‫‪ -۶‬مالتیپل میلوما و پورپورای متعاقب سرخجه‪.‬‬
 ‫خونریزی حین پروبینگ (‪)BOP‬‬

‫نکته‪ :‬افسردگی وابسته به استرس منجر به افزایش ‪ IL‬در ‪ GCF‬و تخریب بافت پریودنتال و افزایش التهاب و عمق‬ ‫‪‬‬
‫پاکت می شود‪.‬‬
‫نكته‪ :‬در افراد دیابتیک‪ ،‬التهـاب هـــم اپی تلیوم و هم بافت همبنـد را متأثـر می سازد و منجـر بـه دژنره شـدن‬ ‫‪‬‬
‫‪ dermal papilla‬و افزایش سلول التهابی‪ ،‬تخریب فایبرهای رتیکولین و تجمع فایبر کالژن )فیبروزیس) می شود‪.‬‬
‫نکته‪ :‬داروهای ضد پالکتی مانند آسپرین یا ضد انعقادی مانند وارفارين منجر به افزایش تمایل به خونریزی در بافت‬ ‫‪‬‬
‫لثه می شـود و خانم های مصرف کننده داروهای ضدبارداری بیشتر مستعد ژنژیویت و خونریزی لثه می باشند‬
‫تجویـز زیـاد داروهایی مثـل سالیسیالت ها و داروهای آنتی کواگوالنت مثل ديكـومـارول و هپارین نیز می تواند‬ ‫‪‬‬
‫خونریزی دهنده باشد‪.‬‬
‫حضور خونریزی نشـانه التهاب لثه ای فعال بوده و تا زمانی که کنترل شود‪ ،‬بیمار در معرض خطر ادامه بیماری‬ ‫‪‬‬
‫پریودنتال و تخریب بافتی می باشد‪.‬‬
 ‫تغییر رنگ لثه‬

‫رنگ لثه تحت تأثير عوامـل متعـددی نظیر تعداد و سایز عروق خونی‪ ،‬ضخامت اپی تلیالی‪ ،‬میزان کراتینیزاسیون‪ ،‬و‬ ‫‪‬‬

‫رنگدانه های درون اپی تلیوم می باشد‪.‬‬

‫رنگ نرمال لثه صورتی صدفی (‪ )Coral pink‬است‪ .‬این رنگ‪ ،‬به واسطه و سکوالریته بافت ایجاد می شـود و‬ ‫‪‬‬

‫توسط الیه های اپی تلیال‪ ،‬دچار تغییر می گردد‪.‬‬

‫علت تغییر رنگ لثه در ‪ ،Chronic gingivitis‬پرولیفراسیون عروقی و کاهش کراتینیزاسیون در اثر فشار وارده به‬ ‫‪‬‬

‫اپی تلیوم از سمت بافت همبند است همچنین استاز وریدی‪ ،‬منجر به تغییر رنگ متمایل به آبی در لثه می شود‪ .‬با مزمن‬
‫شدن پروسه التهابی‪ ،‬رنگ لثه تغییر می کند‪ .‬تغییر رنگ لثه‪ ،‬از پاپیالی بین دندانی و مارجين لثه آغاز شده و به لثه‬
‫چسبنده گسترش می یابد‪.‬‬
 ‫تغییر رنگ لثه‬

‫تغییر رنگ لثه در التهاب حاد‪ ،‬از نظـر ماهیت و نحوه انتشار‪ ،‬متفاوت از التهاب مزمن لثه است‪ .‬تغییر رنگ لثه در ‪ ANUG‬از‬ ‫‪‬‬

‫نوع مارجینال است‪ ،‬در ‪ herpetic gingivostomatitis‬از نوع ‪ ، diffuse‬و در واکنش هـای حاد به تحریکات شیمیایی‪ ،‬ممکن‬
‫است لکه ای (‪ )patch-like‬و یا ‪ diffuse‬باشد‪ .‬نوع تغییر رنگ در ژنژیویت حاد‪ ،‬بستگی به وضعیت حاد بافت زیرین دارد‪.‬‬

‫در التهاب حاد لثه‪ ،‬تغییر رنگ‪ ،‬با شـدت التهاب تغییر می کند؛ در ابتدا رنگ لثه‪ ،‬اريتماتوز و قرمز است‪ .‬اگر التهاب شدید شود‪،‬‬ ‫‪‬‬

‫رنگ قرمز‪ ،‬به تدریج‪ ،‬تبدیل به خاکستری متمایل به سفید (‪ )whitish gray‬و مات (‪ )dull‬می شود که نشانه نکروز بافتی است‪.‬‬

‫نکته‪ :‬در افراد دارای تنفس دهانی ژنژیویت در ناحیه باکال ماگزیال شایع است و لثه در آن ناحیه قرمز براق و ادماتوز است که این‬ ‫‪‬‬

‫تظاهرات به علت دهیدراسیون سطحی ناشی از تنفس دهانی است‪.‬‬

 ‫تغییر رنگ لثه مرتبط با پیگمانتاسیون فلزی‬

‫‪ ‬پیگمانتاسیون فلزی‪ ،‬با جذب سیستمیک فلزات سنگین (بیسموت‪ ،‬ارسنیک‪ ،‬جیوه‪ ،‬سرب‪ ،‬نقره) در نتیجه مصرف‬
‫دارویی‪ ،‬محیط شغلی یا زندگی ایجاد می شود‪.‬‬
‫‪ ‬دو نوع پیگمانتاسیون ممکن است در لثه به وجود آید‪:‬‬
‫‪ -۱‬خط سیاه یا آبی در مارجین لثه (نمای تیپیک)‬
‫‪ - ۲‬لکه های سیاه رنگ مجـزا که لثه چسبنده و مارجین بین دندانی را در گیری کند‪ .‬این لکه ها‪ ،‬با ‪Tatooing‬‬
‫( ناشی از باقی ماندن اتفاقی تکه های آمالگام و سایر فلزات در لثه)‪ ،‬متفاوت است‪.‬‬
‫‪ ‬عالوه بر نواحی ملتهب‪ ،‬در نواحی تحریک شـده (مثًال در اثر گاز گرفتن گونه) هم پیگمانتاسیون فلزی ایجاد می‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬نواحی تحریکی شایع‪ ،‬عبارتند از‪ :‬سطح داخلی لب ها‪ ،‬گونه ها در ناحیه خط اکلوژن و لبه کناری زبان‪.‬‬
‫‪ ‬توجه‪ :‬پیگمانتاسیون فلزی‪ ،‬را می توان با درمان وضعیت التهابی‪ ،‬بدون نیاز به قطع داروی حاوی فلز حذف کرد‪.‬‬
 ‫تغییر رنگ لثه مرتبط با عوامل سیستمیک‬

‫پیگمانتاسیونهای دهانی اندوژن (‪ ، )endogen‬ممکن است مربوط به مالنین‪ ،‬بیلی روبین یا آهن باشد‪.‬‬

‫‪ ‬پیگمانتاســون مالنین در بیماری آدیسون‪ ،‬لکه های مجزا‪ ،‬به رنگ آبی متمایل به ســـــاه تا قهوه ای متغیر است‪ .‬سایر بیماری‬
‫های مربوط به پیگمانتاسیون مالنین‪ ،‬عبارتند از‪ :‬بیماری پوتز جگرز‪ ،‬بیمـاری ‪ Von Recklinghausen's‬و سندرم آلبرایت‪.‬‬

‫‪ ‬پیگمانتاسیون صفراوی یا زردی (‪ ، )Jaundice‬به بهترین وجهی‪ ،‬با معاینه ”‪ “sclera‬قابل تشخیص است؛ البته مخاط دهان هم‬
‫ممکن است رنگ متمایل به زرد پیدا کند‪.‬‬

‫‪ ‬رسـوب آهن در بیماری هموکروماتوزیس‪ ،‬در دهان بصورت پیگمانتاسیون آبی‪-‬خاکستری نمایان است‪.‬‬

‫‪ ‬چنديــن اخـتـالل اندوكريـن و متابولیک‪ ،‬مثـل ديابت و حاملگی‪ ،‬نیز می تواننـد موجب تغییر رنگ لثه شـوند‪.‬‬
‫دیسکرازی خونی مثل آنمی‪ ،‬پلی سیتمی و لوسمی هم ممکن است موجب تغییر رنگ لثه شوند‪.‬‬
 ‫تغییر رنگ لثه مرتبط با عوامل سیستمیک‬

‫عوامل با منشأ خارجی که موجب تغییر رنگ لثه می شوند‪ ،‬عبارتند از‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -۱‬عوامل پراکنده در هوا‪ ،‬مثل گرد و غبار‬

‫‪ -۲‬مواد رنگی موجود در غذا و قرص های مکیدنی ‪.‬‬
‫‪ - ۳‬تنباکو‪ ،‬عالوه بر هایپرکراتوز لثه‪ ،‬می تواند موجب افزایش پیگمانتاسیون مالنین در مخاط دهان نیز شود‪.‬‬
‫‪ - ۴‬همچنین بقایای تکه های آمالگام در مخاط‪ ،‬به صورت نواحی موضعی سیاه متمایل به آبی دیده می شوند‪.‬‬
 ‫تغییرات قوام لثه‬

‫قـوام لثه‪ ،‬در ‪ ،Chronic gingivitis‬بستگی به تغییرات تخریبی (در لثه ادماتوز) و یا ترمیمی (در لئه فیبروز) دارد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫توده های کلسیفیه در لثه‪ ،‬ممکن است ناشی از‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫• كلكلوس باشند که حین ‪ ،scaling‬به داخل لثه فرو رفته است‪.‬‬

‫• باقی مانده ریشه‪ ،‬تکه های سمنتوم یا سمنتیکل باشند‪.‬‬

‫مسواک زدن اثرات مختلفی روی قوام لثه دارد که عبارتند از‪ :‬افزایش کراتینیزاسیون اپی تلیوم دهانی‪ ،‬افزایش گردش‬ ‫‪‬‬

‫خون مویرگی در لثه‪ ،‬و ضخیم سـازی استخوان آلوئل‪ .‬مسواک زدن موجب افزایش (‪ )turnover rate‬و تفلس‬
‫(‪ )desquamation‬سطوح اپی‌تلیوم جانکشنال می شود‪.‬‬
 ‫تغییرات در بافت سطحی لثه‬

‫‪ ،Stippling‬محدود به لثه چسبنده بوده و بیشتر در نواحی ‪ subpapillary‬حضور دارد‪ ،‬اما با‬ ‫‪‬‬

‫درجـات مختلف‪ ،‬به پاپیالی بین دندانی گسترش می یابد‪.‬‬

‫بعضی محققین اعتقاد دارند که از بین رفتـن ‪ stippiling‬از اولین عالئم ژنژیویت است‪ .‬با این حال‪،‬‬ ‫‪‬‬

‫الگو و وسعت آن در نواحی مختلف دهان‪ ،‬در میان بیماران و در سنین مختلف‪ ،‬بسیار متفاوت است‪.‬‬

‫حضور ‪ stipping‬نشانگر سالمت لثه است‪.‬‬ ‫‪‬‬

 ‫تغییرات موقعیت لثه (‪)position‬‬

‫ضایعات تراماتیک‬

‫‪ ‬یکی از ویژگی های منحصر به فرد طبقه بنـدی جدید بیماری لثه ای‪ ،‬تشخیص ضايعـات لثه ای تراماتیک مستقل‬
‫از پالک‪ ،‬به عنوان شـرایط لثه ای مجزا می باشـد ‪ .‬ضایعات تراماتیک‪ ،‬اعم از شیمیایی‪ ،‬فیزیکی‪ ،‬یا گرمایی‪ ،‬از‬
‫شایع ترین ضایعات دهانی می باشند‪ .‬در موارد حاد‪ ،‬ظهور بافت ‪( slough‬اپی تلیوم نکروز شـده) ‪ ،‬اروژن‪ ،‬با‬
‫زخم‪ ،‬توأم با اریتم از نماهای معمول می باشند‪ .‬در موارد مزمن‪ ،‬نقایص لثه ای دائمی معموًال به شکل تحلیل لثه‬
‫نمایان می شوند‪ .‬به طور معمول‪ ،‬ماهیت لوکالیزه ضایعات و فقدان سمپتومها‪ ،‬به سادگی آنها را از شرایط‬
‫سیستمیکی که ضایعات دهانی اروزیو یا اولستراتیو دارند‪ ،‬متمایز می کند‪.‬‬
 ‫تغییرات موقعیت لثه (‪)position‬‬

‫‪ ‬موقعیت حقیقی لثه (‪ ،) Actual position‬همان انتهای کرونالی اتصال اپی تلیوم به دندان است‪.‬‬
‫‪ ‬موقعیت ظاهری لثه (‪ ،)Apparent position‬همان محل لبه مارجین لثه‌ای است‪.‬‬

‫‪ ‬شدت تحلیل لثه (‪ ، )recession‬به واسطه موقعیت حقیقی لثه ارزیابی می شود‪.‬‬
 ‫تغییرات موقعیت لثه (‪)position‬‬

‫‪ ‬دو نوع تحلیل لثه عبارتند از‪:‬‬

‫‪ -۱‬تحلیل آشکار (‪ )visible‬قسمتی از تحلیل است که قابل رؤیت می باشد‪.‬‬
‫‪ -۲‬تحلیل پنهان (‪ ) hidden‬قسمتی از تحلیل است که توسط لثه مارجینال پوشانده شده است و تنها با وارد کردن پروب تا‬
‫‪ epithelial attachment‬قابل اندازه گیری می شود‪.‬‬

‫‪ ‬میزان کلی تحلیل لثه‪ ،‬برابر است با مجموع تحلیل آشکار و تحلیل پنهان‪.‬‬

‫‪ ‬توجه‪ :‬تحلیل لثـه (‪ ،)Recession‬موقعیت (‪ )Location‬لثه را نشـان می دهد؛ اما شـرایط (‪ )condition‬لثه را نشـان نمی دهد‪.‬‬
‫یعنی برای مثال ممکن است لثه ملتهب و یا کامال ســالـم باشـد و فقط از نظر ‪ position‬مشکل داشته باشد‪ .‬بنابراین‪ ،‬حضور‬
‫‪ ، recession‬نشان دهنده وضعیت التهاب لثه نمی باشد‪.‬‬

‫تحلیل لثه‪ ،‬با افزایش ســن‪ ،‬زیاد می شـود و در مردان شایع تر است‪.‬‬ ‫‪‬‬
 ‫تغییرات موقعیت لثه (‪)position‬‬

‫فاکتورهای اتیولوژیک در تحلیل لثه عبارتند از‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -۱‬تکنیک غلط مسواک زدن (‪)Gingival abrasion‬‬

‫‪ -۲‬مال پوزیشن دندانی‬
‫‪ -۳‬اصطکاک بافت نرم (‪)Gingival Ablation‬‬
‫‪ -۴‬التهاب لثه‬
‫‪-۵‬اتصال نامناسب فرنوم‬

‫در گذشته‪ ،‬ترامای اکلوژن نیز جـزء عوامل اتیولوژیک به حساب می آمد؛ مانند ‪ overbite‬شدید اما هیچ گاه مکانیزم عمل آن‬ ‫‪‬‬

‫شرح داده نشـد‪ Overbite .‬شديد با التهاب لثه و تحلیل لثه ارتباط دارد‪Overlap .‬انســزالی شدید نیز می تواند منجر به آسیب‬
‫تراما تیک به لثه شود‪.‬‬
 ‫تغییرات موقعیت لثه (‪)position‬‬

‫تحليـل لثه ناشی از مسواک در افرادی که لثه نرمال‪ ،‬پالک باکتریال کم و بهداشـت دهان مناسبی دارند‪ ،‬شدیدتر و متداول تر‬ ‫‪‬‬

‫است ‪ .‬این نوع آسیب ممکن است به صورت پارگی‪ ،‬ساییدگی‪ ،‬کراتوز و تحلیل نمایان شود‪ ،‬و لثه مارژینال سمت فاشیال‬
‫بیشترین ناحیه در گیر شده می باشد‪.‬‬

‫تأثیر زاویه قرار گرفتن ریشه در استخوان آلوئل در بروز تحلیل لثه‪ ،‬اغلب در ناحیه مولر ماگزیال (معموًال ریشه پاالتال)‬ ‫‪‬‬

‫مشاهده می شود‪.‬‬

‫توجه‪ :‬ممکن است بین » سیگار « و» تحلیل لثه «ارتباط وجود داشــته باشـد؛ علل احتمالی‪ ،‬مالتی فاکتولایر بوده و ممکن است‬ ‫‪‬‬

‫شامل کاهش جریان خون لثه و تغییر پاسخ ایمنی بیمار باشد؛ اما در این مورد‪ ،‬هنوز اتفاق نظر وجود ندارد‪.‬‬

‫تحلیل لثه اینتر پروگزیمال‪ ،‬حفظ بهداشت دهان را مشکل کرده و موجب تجمع پالک می شود‪.‬‬ ‫‪‬‬
 ‫تغییر در کانتور لثه‬

‫اصطالح “‪ “Stillman's cleft‬جهـت توصيـف نـوع خاصی از تحلیل لثه مرکب از تحلیل لثه ای باریک و مثلثی شکل‬ ‫‪‬‬

‫به کار رفته است‪ .‬با پیشرفت تحلیل به سمت اپیکال‪ Cleft ،‬پهن تر شده و سمنتوم سطح ریشه نمایان می شود‪ .‬در‬
‫صورتی که ضایعه بـه ‪ mucogingival junction‬برسد معموًال لبه اپیکالی مخـاط دهان به علت دشواری در حفظ‬
‫کنترل مناسب پالک در آن ناحیه ملتهب می باشد‪.‬‬

‫اصطالح "‪ McCall festoons‬جهت توصیف نـوار ضخیم و گرد لثه ای به کار می رود که در مجاورت دندان هـای‬ ‫‪‬‬

‫کانین در مواردی که تحلیل به ‪mucogingival junction‬می رسد مشاهده می شود‪.‬‬

‫در ابتدا‪ Stillman's cleft ،‬و ‪ McCall Festoons‬به اکلوژن تراماتیک نسبت داده می شدند‪ .‬با این حال‪ ،‬این ارتباط‬ ‫‪‬‬

‫هیچگاه به اثبات نرسید‪ ،‬و این نماها‪ ،‬صرفًا نشانه تغییرات آماسی خاصی در لثه مارژینال می باشند‪.‬‬