PANITIKAN AT

LIPUNAN
2ND SEM, A.Y. 2023-2024
GBA 1A, GBA 1B, GBA 1C

Randolph G. Catungal
Instructor
Mga Paksang Tatalakayin (Week 2)

1. Katuturan ng Panitikan, at Pananaw ng mga kilalang manunulat

2. Kasaysayan ng Panitikan
A. Panahon ng Katutubo
B. Panahon ng Kastila
C. Panahon ng Hapon
D. Panahon ng Amerikano
E. Panahon ng Post-kolonyalismo
F. Panahon sa Kasalukuyan

3. Uri ng Panitikan
Mga Inaasahang Matututuhan (Week 2)
1. Mabibigyang katuturan ang gampanin ng panitikan sa
Intelektwalisasyon ng wikang Filipino.
2. Maisalaysay ang mga mahahalagang bahagi ng kasaysayan ng
panitikan.
3. Makabubuo ng sariling pagpapakahulugan sa panitikan.
SUBUKIN MO MUNA
Panuto: Ayusin ang pagkakasunud-sunod ng mga ginulong titik upang
mabuo ang salitang may kaugnayan sa asignatura. Pagkatapos, ibigay
ang iyong pansariling pagpapakuhulugan.

1. ANLKPARAGII 6. OPKAITIL
2. AAAARNNNSK 7. HIOYNERIL
3. LUAKUURT 8. IKAW
4. DUASKONYE 9. NKOYONMUISAK
5. AUIPNNL 10. APKANTINI
Katuturan ng Panitikan Batay sa mga kilalang
manunulat
• Salazar (1995)
“Inilarawan niya na ang panitikan ay isang lakas na nagpapagalaw sa
lipunan.”
“Dagdag pa niya, isa itong kasangkapang makapangyarihan na maaaring
magpalaya sa isang nagpupumiglas upang makawala.”
“Para sa kanya, isa rin itong kakaibang karanasang pantaong natatangi
sa sangkatauhan.”
• Villafuerte (2000)
“ Binigyang katangian niya na ang panitikan bilang isang buhay ngunit
payak na salitang dumadaloy sa katawan ng tao.
Sariling Pagpapakahulugan
Para sa iyo, ano ang panitikan?
PANITIKAN-DAAN TUNGO SA
INTELEKTWALISASYON
• Paano nakakamit ng isang tao ang mayamang kaalaman sa iba’t ibang
larangan ng karunungan at impormasyon?

• Ipaliwanag ang percept at concept bilang antas ng teorya na

pinagbabatayan ng pag-aaral ng panitikan.
MGA LAYUNIN SA PAG-AARAL NG
PANITIKAN
• Nagpalabas ang Commission on Higher Education ng isang kautusan na
nagsasaad ng mga layuning dapat ipatupad at mga pangangailangang dapat
gawin sa pag-aaral ng panitikan.

1. Mabuksan ang mata ng mga mag-aaral sa kayamanan ng ating panitikan.

2. Makilala ang iba’t ibang anyong pampanitikan.
3. Makasulat ng isang term paper (hindi kukulangin sa 10 pahina) na
sumusuri sa isinulat ng isang manunulat na ipinanganak sa kanilang pinagmulang
rehiyon o kaya naman kung saan matatagpuan ang kolehiyo o pamantasang
pinapasukan.
Dalawang Anyo ng Panitikan
1. Piksyon (Kathang-isip)
2. Di-piksyon (Batay sa totoong pangyayari)
Dalawang Uri ng Panitikan
1. Patula (Poetry)
A. Tula ng Damdamin (Liriko)
B. Tulang Pasalaysay
C. Tulang Pandulaan
D. Tulang Patnigan

2. Tuluyan (Prose)
Tukuyin ang mga sumusunod kung Patula o
Tuluyan.
• Oda Sarsuwela Talambuhay
• Dalit Karagatan Pangulong Tudling
• Soneto Duplo Sanaysay
• Elehiya Balagtasan Balita
• Awit Anekdota Talumpati
• Epiko Maikling Kuwento Dula
• Korido Alamat
• Senakulo Mito
• Tibag Nobela
Mga Salik na Nakakaapekto sa Paglikha ng
Akdang Pampanitikan
• Kapaligiran
• Karanasan
• Panlipunan at Pampultika
• Panrelihiyon
• Edukasyon
Mga Impluwensiya ng Panitikan ng Ibang
Bansa
1. Banal na Kasulatan (Bibliya) 9. Book of the Dead
2. Koran 10. A Thousand and One Nights
3. Iliad at Odyssey 11. Canterbury Tales
4. Mahabharata 12. Uncle Tom’s Cabin
5. Divine Comedy
6. El Cid Campeador
7. The Songs of Roland
8. Five Classic at Fours Books
Panahon ng Pre-Kolonyal