PAMAMAHALA NG

PANANALAPI SA
EKONOMIYA
PRESENTSYON NG IKALIMANG GRUPO
 BSP

Lokal
Pandaigdigang Institusyon Ng Na
Bangko Pananalapi Bangko

Salapi

Kredito
Sektor ng Pananalapi- Pangunahing sektor na
nagpapatupad ng mga patakaran sa
pananalapi at nagbibigay ng suporta sa mga
institusiyon ng bansa.
Patakaran ng Pananalapi- Ang pagmamanipula
at pamamahala ng supply ng salapi sa
ekonomiya.
Ang mga Gawain na Naisasagawa ng Tao sa
Tulong ng Bangko

Ang pag iimpok ay mahalaga at kailangan para

sa kinabukasaj ng tao at upang mayroong
magamit ang prodyuser ma pamumuhunan sa
tulong ng bangko.
Institusyon ng Pananalapi

- Ang inaasahan ng pamahalaan na mamajal sa

paglikha,pag-supply at pagsasalin-salin ng salapi sa ating
ekonomiya.
- Bangko at di bangko.

Bangko

- Ay isang uri ng institusyon na tumatanggap at lumilikom

ng mga salapi na iniimpok ng mga tao at negosyante.
Mga Layunin ng Bangko Sentral ng Pilipinas

1.Makakatulong sa pamahalaan upang mapag-aralan ang

pinansyal na kalagayan ng bansa.
2.Maitaguyod ang pagtaas ng antas ng produksiyon at
tunay na kita ng mga mamamayan.
3.Mapangalagaan ang internasyonal na halaga ng piso at
ang palitan nito sa dayuhang salapi
4.Mapanatitli ang katatagan ng pananalapi ng bansa at
presyo na makatutulong sa pagsulong ng ekonomiya.
Mga Gawain ng
BSP
 CLEARING HOUSE NG TAGAPAMAHALA SA RESERBANG
MGA BANGKO DAYUHANG SALAPI AT GINTO

BSP
CHIEF BANKER AT PINANSIYAL NA
TAGAPAYO NG PAMAHALAAN

PAMAMAHALA NG MGA BANGKO

NAG-IISYU AT NAMAMAHALA NG
SALAPI
Mga Gawain ng BSP

1. Clearing House ng mga Banko- Ang BSP ay nakikipag-ugnayan lamang sa

mga banko. Ang salaping iniimpok ng mga tao ay hindi tinatanggap ng Bangko
Sentral. Ito ay nag sisilbing clearing house ng mga banko kung saan ang mga
tsekeng dinedeposito at binabayaran ng mga bangko ay sinusuri ng Bangko
Sentral.

2. Pamamahala sa mga Bangko - Iniiwasan ng BSP na magkaroon ng bank

run,kaya ito ay nagpapautang sa mga bangko. Ang bank run ay ang sabay-sabay
na pagbawi sa impok ng mga tao dahil nawalan sila ng tiwala sa banko. Ito rin ang
dahilan kung bakit nagtatakda ang BSP ng reserve requirement upang may
magamit ang bangko sa panahon ng kagipitan.
3. Tagapamahala sa Reserbang Dayuhang Salapi, Ginto, at ang
Pagbabayad sa Utang Panlabas at Panloob - Isinasaayos ng BSP
ang paggastos at paglabas ng dolyar. Itinakda ng BSP ang foreign
exchange rate o ang halaga ng palitan ng piso sa ibang dayuhang
salapi, tulad ng dolyar. Ang foreign exchange rate ay pabago-bago
depende sa galaw ng ekonomiya ng bansa. Ang US dollar, British
pound, EU euro, Japanese yen, German mark, Swiss francs, HK
dollar, at Soudi riyal ay ilan sa mga dayuhang salapi na tinatanggap
sa foreign exchange.
 4. Chief Banker at Pinansyal na Tagapayo ng Pamahalaan-
Ipinapaalam ng BSP sa pamahalaan ang kalagayang ng
pananalapi sa loob at labas ng bansa, mga utang ng bansa, at
nalilikom na daluyang salapi. Nagbibigay rin ito ng payo sa
pamahalaan kung paano makakalilom ng sapat na pondo para sa
mga gastusin. Isa sa mga layunin ng BSP ay mapanatiling
matatag ang pananalapi ng bansa. Ipinapatupad ang easy at tight
money policy. Ang tight money policy ay isinasagawa kapag nais
ng BSP na mabawasan ang salaping naka sirkulasyon lalo na
kapag mataas ang antas ng implasyon. Ipinapatupad rin ng BSP
sa lahat ng bangko sa bansa ang anti- money laundering law
upang maiwasan masangkot ang mga bangko sa pagkakamal ng
salapi ng ilang mga tao o institusyon.
Paggawa ng Salapi

- Isa sa mahalagang gawain ng BSP ay ang paglikha o

pagmoneda ng salapi. Tanging ang BSP lamang ang may
pahintulot at kapangyarihan na mag-imprenta ng salaping
gagamitin sa bansa. Lahat ng salapi na inisyu ng BSP ay maaaring
gamitin sa lahat ng transaksyon at ito ay ginagarantiyahan ng
Republika ng Pilipinas.

- Ang pagmoneda (coinage) ng mga salaping barya at papel ay

nasa kamay ng pamahalaan.
- Ang BSP ang tanging nagmomoneda ng salapi sa ating bansa.
Ito ay para maiwasan ang panggagaya at pamemeke ng salapi.
Naiiwasan din ang pagtunaw sa mahalagang metal na inihahalo
sa barya. Sa pag-imprenta ng salaping papel, may pamantayan
na sinusunod sa paggawa nito. Ang paglikha ng salaping barya
ay may tiyak na timbang at pagkapino ng metal. Ang salaping
papel ay gumagamit ng espesyal na papel na nagbubuhat sa
ibang bansa. Ang paraan ng paggawa ng mga salapi ay tanging
ang pamahalaan at Bangko Sentral ang siyang nakakaalam.
Paggawa ng Salapi
- Ang paglikha o pagmoneda ng salapi ay isa sa
mahalagang gawain ng BSP.
- Nagtatanging BSP lamang ang may
kapangyarihan na magimprinta ng salapi na
gagamitin ng ating bansa.
- Pagmoneda (coinage) ay ang paglikha ng
salapi.
- Counterfeiting ito ang paraan ng pagiwas sa
panggagaya at pamemeke ng salapi.
MGA PARAAN UPANG
KONTROLIN ANG
SUPPLY NG SALAPI
 FLAT MONEY
AUTHORITY

PAGKONTROL SA LAANG RESERBA O

OPEN MARKET
RESERVE
OPERATION
SUPPLY NG SALAPI REQUIREMENT

REDISCOUNT RATE MORAL SUASION

1. Fiat money authority - Ang fiat money authority ay ang kapangyarihang
mag-imprenta ng pera. Sa oras na kailangan ng panustos sa mga transaksiyon
ay dinadamihan ng Bangko Sentral ang nililimbag na salapi samantalang kung
mapapansin nitong labis na ang panustos, ito ay kanyang binabawasan.
2. Laang reserba - Isa sa mga tungkulin ng Bangko Sentral ay
ang magtakda ng reserve requirements para sa mga bangko
rito sa ating bansa. Ito ay upang matiyak na sa oras na
magkaroon ng bank run sa mga bangko ang lahat ng mga
deposito ay kayang ibalik ng mga ito. Ginagamit din ito ng
Bangko Sentral upang makontrol ang suplay ng pera. Sa oras
na sobrang dami ang pera sa ekonomiya ay nagtatakda ang
Bangko Sentral ng mas mataas na reserve requirement upang
mabawasan ito Sa oras namang kulang ang pera sa
ekonomiya, binababaan ng Bangko Sentral ang reserve
requirement nito.
3. Discount rate - dahil inuutangan ang Bangko Sentral ng mga
bangkong kinakapos ng pera, mayroon silang ipinatutupad na
discount rate.
Halimbawa:
Sa tuwing mangungutang ang isang bangko ng PHP 1 at kung
ang discount rate na itinalaga ay 20%, nangangahulugang ang
makukuha lamang ng bangko ay PHP 0.80 ngunit PHP. 1 pa rin
ang kanyang utang sa Bangko Sentral. Sa tuwing labis ang
suplay ng pera,
-ang discount rate ay itinataas at sa tuwing kulang naman ito,
ang discount rate ay ibinababa
4. Open market operation - May ipinagbibiling mga treasury bond
ang Bangko Sentral. Ang mga treasury bond na ito ay
pinapatawan nila ng mababang interes at maaari lamang kunin
matapos ang mahabang panahon

Halimbawa:
upang may ipanggugol sa USD 1 bilyong pondo na
kinakailangan laban sa terorismo matapos ang Insidente sa US
noong ika-11 ng Setyembre, ang administrasyon ni Pangulong
George W Bush ay nagbenta ng anti-terrorism bonds Madalas ding
magbenta ang pamahalaan ng war bonds sa panahon ng digmaan.
"Necessity is the mother of all inventions.” Sa
pangangailangan ng bagong sistema, naisip ng tao na
palitan ang sistemang barter at gumamit ng pera. Ang
mga naunang ginamit na pera ay gawa sa mahahalagang
mineral. Ang mga mineral partikular ang ginto at pilak ang
napiling materyal sa paggawa ng pera dahil sa taglay
nitong intrinsic value.
Pamantayan sa Pagmomoneda ng Salapi

⁃ Nagsisilbing batayan sa paglikha ng salapi na

gagamitin. May dalawang uri nito, Commodity
Standard at Non-commodity Standard.

Commodity Standard

⁃ Pamantayan kung saan gagamitin aang mga metal

sa paglikha ng salapi.
Pamantayang Ginto
Gold exchange Standard

⁃ Ang salaping ginagamit ng bansa ay matutubos o

may katumbas na ginto.
⁃ Pamantayan na ating ginamit noong panahon ng
Amerikano.
⁃ Ngunit, ang gintong barya ay hindi ipinalas sa
sirkulasyon.
Dollar exchange Standard

⁃ Ang salaping piso ay may katumbas na dolyar

bilang salaping pamalit.
⁃ Ito’y ipinagamit sa atin ng mga Amerikano.
Pamantayang Pilak
Monometallic Standard

⁃ Ito ay kung an isang bansa ay gumagamit ng isang metal,

ginto, o piak bilang batayan ng pananalapi.

Bimetallic Standard

⁃ Ito ay kapag dalawang metal, ginto, at pilak ang ginagamit.

⁃ Nang ito ay ipinairal sa Britanya, natuklasan nila ito na may
mga kahinaan at pagkukulang.
Silver bullion Standard

⁃ Gumagamit ng pilak bilang halaga ng salapi.

⁃Hinahalin-tulad io s sinusunod na pamantayan ng
bansa

Sir Thomas Gresham

⁃ Nakatuklas ng Gresham’s Law.

⁃Nagpaliwanag ng kahinaan ng bimetallic standard.
Gresham’s Law

⁃ Ito ay obserbasyon sa ekonomiks na nagsasabing

“Ang mabuting salap ay napalitan ng masamang
salapi na tuluyang mawawala sa sirkulasyon.
⁃ Ang baryang gawa sa mababang halaga ng metal
ay gagamitin bilang pambayad, habang ang baryang
gawa sa mataas na halaga ng metal ay itinatago o ii-
export lamang na nagreresulta upang ito ay mawala
sa sirkulasyon.
Non-commodity standard

⁃ Ipinamalit ito sa commodity standard dahil

ayon sa pamahalaan, magastos ang
paggamit ng metal sa paggawa ng salapi.

Seigniorage

⁃ Ito ang gastos sa paggawa ng salapi.

Pamantayang Papel
Managed currency Standard

⁃ Ito ay paglikha ng salapi na garantia ng pamahalaan ang

kailangan.
⁃ Mas madali itong kontrolin ang dami ng salapi sa sirkulasyon.
⁃ Ito ang ating ginagamit simula sa 1949 hanggag sa kasalukuyan
tulad ng ibang bansa.
⁃ Ito ay nagdulot ng pagkakaroon ng iba’t-ibang bansa ng
currency, tulad ng ruble ng Russia, riyal ng Saudi Arabia, yuan ng
China, ringgit ng Malaysia, rupiah ng Indonesia, peso ng Mexico,
pound ng England, won ng Korea, yen ng Japan, at iba pa.
 MGA ANYO NG SALAPI

• Anyo ng salapi- Ang ebulusyon ng salapi ang naglalarawan sa atin ng mga anyo nito ginamit sa ating bansa.

• Mga anyo:

• commodity money
• FLAT MONEY
• CREDIT MONEY
• PLASTIC MONEY
COMMODITY
MONEY
- Inilalarawan ng
mahalagang metal tulad ng
ginto, pilak, at tanso, ang
produkto tulad ng bigas at
alahas at mais na ginamit sa
pagbili ng mga produkto.
Flat money

Ito ang uri ng salapi na ginagarantiyahan at ipinag-uutos ng pamahalaan ng

tanggapin ng lahat ng mamayan.

- Instrinsic at face value.

Credit money

• Credit money
-Ang mga instrumento ng kredito na tinatanggap bilang
kabayaran sa mga biniling produkto at serbisys, at
pagbabayad nang anumang utang ay kabilang sa anyong ito
ng salapi.
- Ito ay kumakatawan sa demand deposit o current account.
- Ang tseke na inisyu na walang sapat na pondo ay magiging
bouncing check.
- At kung sino man ang nag-iisyu ng bouncing check ay
maaaring kasuhan sa bisa ng bouncing check law o batas
pambansa blg. 22.
Ang promissory note ay isang kasulatan na nangangako ng
pagbabayad ng utang sa takdang araw.
- Credit money ang tawag sa mga credit card at plastic
money.
Plastic money

- Ang AUTOMATED TELLER MACHINE (ATM)

CARDS at Credit Cards ay kasama sa
ganitong anyo ng salapi. Ang paggamit din
neto ay may limitasyon
Tungkulin ng salapi:

1. Instrumento ng palitan- kungsaan ito ang nagsisilbing

instrumento ng palitan mula ng gumagamit ng salapi ng tao,
lahat ng bagay, produkto, o serbisyo ay nakakamit mg tao sa
pamamagitan ng pagbabayad ng salapi.
2. Pamatayan ng halaga- ito ay nagbibigay daan upang
malaman ang tunay na halaga ng isang produkto o serbisy na
batayan sa pagpapalitan.
Halimbawa:
- Ang isang kilong bangus ay may halagang 150.00 pesos, ang
isang piling ng saging ay 50.00 pesos, ang telebisyon ay 12
500.00 pesos at iba pa.
3. Pamantayan ng naantalang pagbabayad
- May halagang nakatakda sa mga ito batay sa currency.
- Post-dated check
- Credit cards
- Purchasing h order (PO)

Sa mga nabanggit nayan ay isa sa instrumento ng kredito.

Kredito- Ay pagkakamit ng isang bagay kapalit ng pangakong pagbabayad

sa darating na panahon.
4. Reserba ng Halaga- Ang salapi ay maaaring itago at ipunin sa mahabang
panahon na hindi nagbabago ang halaga ng nakasulat dito, hindi katulad ng
produkto na kapag itinago ng mahabang panahon ay masisira o mabubulok.

Halimbawa: Ang 1000.00 pesos ay itinago ay 1000.00 pesos parin

pagkatapos ng ilang buwan.
KATANGIAN NG
SALAPI
 • Mga katangian ng salapi
• Magkakapareho
⁃ Ang hugis, kulay, disensyo at timbang ng
bawat halaga ng salapi ay pare-pareho.
Mga katangian ⁃ Ito ay itinakda ng BSP upang hindi mahirapan
at malito ang mga tao sa pagkilala sa mga ito.
ng salapi • Madaling Makilala
⁃ Ang pagkakaroon ng taglay na disenyo, kulay,
at hugis ay nakatutulong sa pagkilala ng salapi.
⁃ Dahil sa hindi pangkaraniwan na materyales
na ginagamit upang gumawa ng salapi, madaling
malaman kung ito ba’y tunay o peke.
 • Matibay
⁃ Ang salaping papel ay gumagamit ng ibang
klase ng materyales kaya nagagawa nitong
tumagal ng hihigit pa sa 5 taon.
⁃ Ang salaping barya naman ay ginagamitan ng
Mga katangian iba’t-ibang metal na nasa sirkulasyon lamang.
May kakayahan itong tumagal ng sampung taon
ng salapi o higit pa.
Nahahati
⁃ Mas napapabilis ang transaksiyon o
pagpapalitan ng mga produkto dahil sa
kakayahan ng salaping papel at metal na mahati-
hati ang halaga nito upang matugunan ang
pagsusukli sa produktong binayaran ng higit sa
takdang halaga nito.
 • Tinatanggap ng Lahat
• ⁃ Bilang ito ay isang instrumento ng palitan, ito ay
tinatanggap sa kahit ano mang transaksiyon pang-
ekonomiya.
• ⁃ Lahat ng bagay na kakailanganin ng tao ay mabibili
sa pamamagitan ng salapi.

KATANGIAN • ⁃ Nakabatay ang pagtanggap nito sa tatag ng

pamahalaan.

NG SALAPI • Matatag
• Ang paglikha ng salapi ay inaayon sa pangangailangan
nito sa ekonomiya.
• ⁃ Ang BSP ang nagsisigurado kung tama ba ang
magiging epekto nito sa presyo ng bilihin.
• ⁃ Sa paraan na ito, maiiwasan natin ang implasyon na
dulot ng maraming salapi ng tao.
 • Madaling dalhin
⁃ Sa pagkakaiba ng halaga at denominasyon,
madadala ito kahit saan na hindi makakagimbala
ng tao.
⁃ Ang paggamit ng mga ATM cards at credit
KATANGIAN card ay isa sa halimbawa ng katangiang ito.
• Mababago ang Supply
NG SALAPI ⁃ Ang supply ng salapi ay maaaring itaas o ibaba
na naaayon sa pangangailangan ng ekonomiya.
⁃ Nakabatay sa takbo ng ekonomiya ang
pagdaragdag at pagbabawas ng supply ng salapi.
 -Sa iyong palagay mahalaga ba ang
kredito?

Mga basehan sa pagbibigay ng kredito

a. Karakter o pag-uugali
-Ito ay tumutukoy sa pagkatao ng isang indibidwal na
ipinagkaiba niya sa ibang tao.
b. Kapital
- Ay tinutukoy ay ang halaga ng salapi, mga ari-arian, at
kitang tinatanggap para ikaltas ang inutang.
Ang mga nagpapautang ay humihingi ng kolateral

- Ang kolateral ay anumang bagay o ari-arian na magsisilbing

kabayaran sakaling hindi mabayaran ang inutang na halaga.

C. Kapasidad
- Inaalam din ang kapasidad na makabayad ang isang taong
nangungutang upang ang nagpapautang ay makakasiguro na ito
ay mababayaran.
- Sa mga kompanya at institusyonsa pagpapautang ay
humihingi ito ng katibayan ng kapasidad na makababayac ang
isang tao sa kanyang inutang tulad ng “ payroll slip” ito ang
ebidensya ng kitang tinatanggap at income tax return (ITR).
 Paglalarawan ng mga instrument ng kredito
Tseke Promissory Note Credit book o Aklat ng
Ito ay isang anyong salapi Ito ay ginagamit na utang
na ginagamit sa iba’t ibang instrument ng kredito kung Ito ay listahan ng madalas
transaksyon sa ekonomiya. walang tsekeng maiibigay gamitin sa sari-sari store.
na pambayad ang umutang.

Kredito ng mamimili para sa mga bumibili Kreditong agrekultural para sa mga

ng produkto. magsasaka.
Kreditong Merkanitil/Komersiyal Kreditong Industriyal
Para sa mga negosyante na nagbiibili ng Para sa mga negosyante na nagpapatakbo
produkto. ng isang industriya.

Bills of Exchange o Drafts Commercial Letter of Credit

Katausan ang nagpautang sa umutang Ginagamit ng mga exporter at importer
na kailangan siyang bayaran sa takdang upang mapabilis ang bayaran.
halaga at petsa.
Mga uri ng bangko
1.Bangko ng pagtitipid
(savings/thrift bank)

• Hinihikayat nito ang mga tao na mag-impok ng ilang bahagi ng kanilang

kita.
 Tumatanggap ng deposito at
Saving
sangla ng mga andmamamayan
mortage
bank

Nagpapahiram ng salapi, Savings

and loan
nagbibigay ng dibidendo association
sa mga kasapi

Nagpapahiram ng puhunan
sa small at medium-scale
industries
Private
Development
Bank
2.Bangkong komersiyal
(commercial Bank)

• Ito ay naka-ugnay sa mga, prodyuser, at

kapitalista. Nag-kakaloob ng auto loan,
housing loan, car insurance, at iba pang
serbisyo.
Bangkong komersiyal
(commercial Bank)

-Tumatanggap din ito ng letter of credit, bill

of exchange, at iba pang instrument ng credit
Upang mapabilis ang pagbabago, ipinatupad
ang universal banking (UNIBANKING) o
EXPANDED COMMERCIAL BANKS
Rural na bangko
(Rural Bank)
• Ito ang pinaka maliit na uri ng
bangko
Rural na bangko
(Rural Bank)

• Naitatag Ito noong 1952 sa paamamagitang ng

batasrepublika blg.720

• Ito ay naglalayon na tulungan ang mga

magsasaka, mangingisda upang magkaroon ng
puhunan
Trust Companies

• Inaasikaso nito ang mga pondo at

ari-arian ng simbahan at charitable
institutions.
Espesyal na bangko

Pangunahing bangko
Ito ang tumutulong
Naglalayon na na itinatag upang
makatulong sa magkaroon ng pang-
itaguyod and
pamahalaan sa ekonomiya at
pagpapaunlad ng
pagpapaunlad ng panlipunan na
bansa
ekonoomiya mapaunlad ang bansa
Mga institusyong
pampinansyal
na nagkakaloob ng
tulong sa mga bansa
 P
A
T M
P
U I Mahihirap na Bansa
L N
O A Umuunlad na Bansa
N
N S
G Y
A
K
1. WORLD BANK (WB)

• Dating tinawag na International Bank for Reconstruction and Development

(IBRD)
• Ito ay naglalayon na tulungan na makabangon muli ang mga bansang
napinsala ng ikalawang digmaang pandaigdig
• Pinauutang ng WB ang kasaping bansa na nagnanais palawakin at palaguin
ang pamumuhunan sa ekonomiya.
2. International monetary fund (imf)
• Layunin nito na pautangin ang mga kasaping bansa, lalo na ang mahihirap
at umuunlad na bansa.
• Nasa kamay ng IMF ang paglikha ng International Reserve Currency o Special
Drawing Rights (SDR) na ang katumbas ng average na halaga ng limang
salaping papel, US dollar, Japanese yen, etc. Na ipinapahiram sa mga
kasaping bansa nito.
• Ang bansang may pinakamalaking kontribusyon ay siyang kumokonntrol at
nagdidikta sa desisyon ng IMF tulad ng United States, Japan, at Britain.
Mga institusyong di-
bangko
1. Social security system (SSS)

• Itinatag ang SSS sa bisa ng batas Republika Blg. 1992 noong 1957
• Tinutulungan nito maiangat ang panlipunang kalagayan at mapangalagaan
ang kapakanan ng mga kasapi ng mga empleyado.
• Ang mga benepisyong tinatanggap ng mga kasapi ng pamahalaan sa GSIS ay
tinatanggap din ng mga nasa pribadong sector sa tulong ng SSS.
 2. Government service insurance system
(gsis)
• Itinatag ito upang mag-asikaso sa kapakanan ng mga empleyado ng
pamahalaan
• Lahat ng naglilingkod sa pamahhalaan ay pinagkakalooban ng tulong,
pautang, Seguro, at pensiyon sa mga kasaping nagretiro.
Mga ilan sa mga ipinagkaloob
ng gsis sa mga kasapi
-Housing loan -Disability insurance
-Policy loan -Life insurance
-Salary loan -Retirement insurance
-Educational assistance loan
-Calamity loan
-Memorial and health insurance
Pinagkakaloob ngg dibindendo ang mga kasapi kapag patuloy
ang pagbabayad ng kontribusyon
3. National home mortgage finance corporation
(nhmfc)
• Itinatag ito sa pamamagitan ng Executive Order (E.O) No. 1267 noong
disyembre 21, 1977
• Ito ay naglalayon na linangin at magkaloob ng tulong sa mga pahulugang
bahay at lupa
4. Pagtutulungan sa kinabukasan:
ikaw, bangko, industriya,
at gobyerno (pag-ibig)
• Itinatag ito upang matulungan ang mga kasapi na magkaroon ng sariling
bahay
• Tumatanggap ito ng kontribusyon sa mga kasapi, tulad ng mga empleyado
ng pamahalaan at pribadong sektor at mga Overseas Filipino Workers (OFWs)
5. insurance
• Ito ay may kinalaman sa mga panganib sa buhay ng tao, ari-arian, at
Negosyo.
• Ginagawa ito upang sa sandal na may di-magandang nangyari sa alinmang
bagay na nabanggit ay may tutulong sa mga naaperktuhan.
6. Bahay sanglaan (pawnshop)

• Ito ang nagiging takbuhan ng mga tao na nangangailangan ng cash na

salapi.
• Tumatanggap ito ng bagay na maaaring maisangla o gawing kolateral ng mga
tao upang maka-utang.
Ang bangko sentral ng pilipinas (bsp)

• Ang Batas Republika Blg. 7653, na kilala sa tawag na New Central Bank
Act na pinagtibay ni dating pangulong Fidel Ramos noong Hunyo 14,
1993 ang nagbigay-daan sa pagkatatag ng Central Monetary Authority
(CMA) na tinatawag na Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP).
• May pitong kasapi ang monetary board ng BSP na nagpapatupad ng
kapangyarihan at layunin ng BSP upang maisaayos ang kalagayan ng
pananalapi ng ekonomiya.