Chương I

TRIẾT HỌC VÀ VAI TRÒ CỦA TRIẾT

HỌC TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI

03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 1

vai trò của triết học trong đời sống
 NỘI DUNG

03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 2

vai trò của triết học trong đời sống
 2. Vấn đề  Vấn đề cơ bản của triết học là
cơ bản mối quan hệ giữa vật chất và ý
của TH thức, giữa tồn tại và tư duy.
 Vấn đề cơ bản của triết học có
hai mặt:
2.1. Nội dung vấn đề  Mặt thứ nhất, giữa vật chất và ý
cơ bản của triết thức, cái nào có trước, cái nào
học có sau, cái nào quyết định cái
nào?
“Vấn đề cơ bản  Mặt thứ hai, con người có khả
lớn của mọi triết học, … năng nhận thức được thế giới
là vấn đề quan hệ giữa
hay không?
tư duy và tồn tại”.
 Các trả lời hai câu hỏi trên quy
(C.Mác và Ph.A8ngghen (1995), Toàn
tập, t.21,
03/16/24 Nxb.CTQG, HN, tr.403) định lập
306102- Chương 1:Triết học và
trường của nhà triết
3
vai trò của triết học vàđờitrường
học trong sống phái triết học.
 Tính thứ nhất Chất phác

Vật chất Có trước CNDV Siêu hình

Quyết định Biện chứng

VẬT CHẤT
Ý THỨC
Tính thứ nhất
Chủ quan

Ý thức Có trước CNDT

VẤN ĐỀ
CƠ BẢN Khách quan
CỦA Quyết định
TRIẾT HỌC

• Không thể biết

Khả năng
nhận thức TG
của con người
Có thể biết
03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 4
vai trò của triết học trong đời sống
2  Chủ nghĩa duy vật thể hiện dưới ba hình
thức : chất phác, siêu hình và biện chứng
CNDV chất phác (thời Cổ đại): thừa
2. Vấn đề cơ
nhận tính thứ nhất của vật chất nhưng
bản của
đồng nhất vật chất với một số chất cụ thể -
Triết học
trực quan, ngây thơ, chất phác.
CNDV siêu hình (TK XV-XVIII): quan
2.2. Chủ nghĩa điểm duy vật chịu sự tác động mạnh của
duy vật và phương pháp tư duy siêu hình, máy móc.
chủ nghĩa
duy tâm
CNDV biện chứng (những năm 40 của
TK XIX – C.Mác và Ph.Ăngghen xây dựng,
03/16/24 Lênin
306102-phát triển):
Chương 1:Triết học và phản ánh hiện thực
5
đúng như bản thân nó.
vai trò của triết học trong đời sống
  Chủ nghĩa duy tâm gồm có hai phái:
chủ quan và khách quan
 CNDT CQ: thừa nhận tính thứ nhất của
ý thức con người – mọi svht là phức hợp
2. Vấn đề cơ của cảm xúc.
bản của
 CNDT KQ: thừa nhận tính thứ nhất của
Triết học
ý thức con người nhưng đó là tinh thần
2.2. Chủ nghĩa khách quan (ý niệm, tinh thần tuyệt đối,
duy vật và lý tính thế giới).
chủ nghĩa
 CNDT và TG là không giống nhau
duy tâm
 CNDT có nguồn gốc nhận thức và
nguồn gốc xã hội
 Các học thuyết của CNDT: nhất nguyên
03/16/24 luận
306102-và nhị1:Triết
Chương nguyênhọc và luận 6
vai trò của triết học trong đời sống
2. Vấn đề cơ  Thuyết khả tri: Con người có thể hiểu
bản của được bản chất sự vật
Triết học
2.3. Thuyết có  Thuyết bất khả tri: Con người không thể
thể biết hiểu được bản chất của đối tượng.
(Thuyết khả
tri) và  Liên quan đến Thuyết bất khả tri có
Thuyết Trào lưu hoài nghi luận, thuyết vật tự
không thể nó.
biết (Thuyết
bất khả tri)
03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 7
vai trò của triết học trong đời sống
3. Biện chứng
và siêu hình Siêu hình: chỉ triết học với tính cách là KH
siêu cảm tính, phi thực nghiệm (Arixtốt).
3.1. Khái niệm
biện chứng Biện chứng: nghệ thuật tranh luận để tìm
và siêu hình ra chân lý bằng cách phát hiện ra MT
trong lịch sử trong lập luận (Xôcrát).

03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 8

vai trò của triết học trong đời sống
  Phương pháp siêu hình
3. Biện chứng  Nhận thức đ/tượng ở trạng thái cô lập
và siêu hình  Nhận thức đối tượng ở trạng thái tĩnh

3.1. Khái niệm  Phương pháp biện chứng

 Nhận thức đối tượng trong mối liên hệ
phổ biến vốn có
 Nhận thức đối tượng ở trạng thái luôn
vận động biến đổi

03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 9

vai trò của triết học trong đời sống
 Sông Hương - https://huesmiletravel.com.vn/blog/853-song-huong

03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 10

vai trò của triết học trong đời sống
 Nguyễn Văn Song (4.4.2019), Dòng sông mùa xuân – truy cập tại
http://baodulich.net.vn/Dong-song-mua-Xuan-15-18718.html ngày 21.2.2021

03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 11

vai trò của triết học trong đời sống
  PBC tự phát (Cổ đại): các nhà biện
chứng thấy được sự vật, hiện tượng vận
động trong sự sinh thành, biến hóa
3. Biện chứng không ngừng.
và siêu hình
3.2. Các hình
 PBC duy tâm: trình bày một cách có hệ
thức của
thống nội dung quan trọng nhất của
PBC trong
PBC - bắt đầu từ tinh thần và kết thúc ở
lịch sử
tinh thần.

 PBC duy vật: là học thuyết về mối liên

hệ phổ biến và sự phát triển.
03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 12
vai trò của triết học trong đời sống
  PBC tự phát (Cổ đại): các nhà biện
chứng thấy được sự vật, hiện tượng vận
động trong sự sinh thành, biến hóa
3. Biện chứng không ngừng.
và siêu hình
3.2. Các hình
 PBC duy tâm: trình bày một cách có hệ
thức của
thống nội dung quan trọng nhất của
PBC trong
PBC - bắt đầu từ tinh thần và kết thúc ở
lịch sử
tinh thần.

 PBC duy vật: là học thuyết về mối liên

hệ phổ biến và sự phát triển.
03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 13
vai trò của triết học trong đời sống
03/16/24 306102- Chương 1:Triết học và 14
vai trò của triết học trong đời sống