Professional Documents
Culture Documents
Chương 1. Triết Học Mác - Lênin
Chương 1. Triết Học Mác - Lênin
hunght@hub.edu.vn
CHƯƠNG 1
TRIẾT HỌC VÀ VAI TRÒ CỦA TRIẾT HỌC
TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI
CHƯƠNG 1. TRIẾT HỌC VÀ VAI TRÒ CỦA
TRIẾT HỌC TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 3
I. TRIẾT HỌC VÀ VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA TRIẾT HỌC
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 4
I. TRIẾT HỌC VÀ VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA TRIẾT HỌC
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 5
1. Khái lược về triết học
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 6
1.2. Khái niệm triết học
Triết học là gì ?
Trung Quốc: Triết = Trí: sự truy tìm bản chất của đối
tượng nhận thức, thường là con người, xã hội, vũ trụ và tư tưởng
tinh thần
Ấn Độ: Triết = “darshana”, có nghĩa là “chiêm ngưỡng”
là con đường suy ngẫm để dẫn dắt con người đến với lẽ phải, thấu
đạt được chân lý về vũ trụ và nhân sinh
Hy Lạp:
Philosophia vừa mang nghĩa là giải thích vũ trụ, định
hướng nhận thức và hành vi, vừa nhấn mạnh đến khát
vọng tìm kiếm chân lý của con người.
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 7
Triết học là hệ thống quan
điểm lí luận chung nhất về
thế giới và vị trí con người
trong thế giới đó, là khoa
học về những quy luật vận
động, phát triển chung
nhất của tự nhiên, xã hội
và tư duy
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 8
1.3. Vấn đề đối tượng của triết học trong lịch sử
Triết học tự nhiên bao gồm tất cả những tri thức mà
Thời kỳ Hy con người có được, trước hết là các tri thức thuộc
Lạp Cổ đại khoa học tự nhiên sau này như toán học, vật lý học,
thiên văn học...
Thời Trung cổ Triết học kinh viện, triết học mang tính tôn giáo
Triết học tách ra thành các môn khoa học như cơ học,
Thời kỳ phục
toán học, vật lý học, thiên văn học, hóa học, sinh học,
hưng, cận đại
xã hội học, tâm lý học, văn hóa học...
Triết học cổ Đỉnh cao của quan niệm “Triết học là khoa học của
điển Đức mọi khoa học” ở Hêghen
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 10
Thế giới quan là gì?
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 11
Có mấy loại hình
TGQ?
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 12
THẾ GIỚI QUAN THẦN THOẠI
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 13
THẾ GIỚI QUAN TÔN GIÁO
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 14
THẾ GIỚI QUAN TRIẾT HỌC
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 15
Sự khác biệt căn
bản giữa TGQ triết
học và các loại hình
TGQ khác là gì?
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 16
“…các vị hướng về tình cảm, triết
học hướng về lý trí; các vị nguyền
rủa, than vãn, triết học dạy bảo; các
vị hứa hẹn thiên đường và toàn thế
giới, triết học không hứa hẹn gì
ngoài chân lý; các vị đòi hỏi tin
tưởng tín ngưỡng của các vị, triết
học không đòi hỏi tin tưởng vào các
kết luận của nó, nó đòi hỏi kiểm
nghiệm những điều hoài nghi; các
vị dọa dẫm, triết học an ủi”
(Ph.Ăngghen. 1820 – 1895) C.Mác và Ph.Ăngghen: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội,
1995, t1, Tr. 159
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 17
Triết học - hạt nhân lý luận của thế giới quan
Thứ Bản thân triết học chính là thế giới quan
nhất
Trong số các loại thế giới quan phân chia theo các cơ sở
Thứ khác nhau thì thế giới quan triết học bao giờ cũng là thành
hai phần quan trọng, đóng vai trò là nhân tố cốt lõi
Triết học bao giờ cũng có ảnh hưởng và chi phối các thế
Thứ giới quan khác như: thế giới quan tôn giáo, thế giới quan
ba kinh nghiệm, thế giới quan thông thường…,
Thế giới quan triết học quy định mọi quan niệm khác của
Thứ con người
tư
TGQ DVBC là đỉnh cao của TGQ do nó dựa trên quan niệm duy
vật về vật chất và ý thức, trên các nguyên lý, quy luật của biện
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 18
chứng
Triết học - hạt nhân lý luận của thế giới quan
Vai trò của thế giới quan: TGQ có vai trò đặc biệt quan
trọng trong cuộc sống của con người và xã hội:
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 20
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 21
2. Vấn đề cơ bản của triết học
CNDV
CNDT
BẤT KHẢ TRI
03/12/2024
(Không thể nhận thức)
a. Nội dung vấn đề cơ bản của triết học
- Là thế giới quan của giai cấp thống trị và các lực
Chủ lượng xã hội phản động
nghĩa
duy tâm - Liên hệ mật thiết với thế giới quan tôn giáo
C.Mác
(1818 – 1883)
BẢN CHẤT
THẾ GIỚI? Thomas Hobbs (1588-1679)
Khả tri luận Bất khả tri luận Hoài nghi luận
03/12/2024
a. Sự đối lập giữa phương pháp biện chứng và
phương pháp siêu hình
03/12/2024
C.Mác và V.I.Lênin
G.V.Ph.Hegen
Lão tử Heraclit
Quan niệm biện chứng trong Tư tưởng
truyền thống Trung Hoa cổ đại
KIM THÁI
CỰC Thái cực
THỔ THỦY
HỎA MỘC
D Â
D Â Â D
Tư tửởng Ngũ Hành D Â
Tứ tượng
Biểu tượng
Nhà biện chứng “bẩm sinh”
Âm- Dương HERACLIT
I.Kant Hegel
Biện chứng chủ
quan (tức tư duy
biện chứng) là quá
trình phản ánh biện
chứng khách quan
(tức biện chứng
của thế giới)
II. TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN VÀ VAI TRÒ CỦA TRIẾT
HỌC MÁC - LÊNIN TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 39
1.1. Những điều kiện lịch sử của sự ra đời triết học Mác
Sự củng cố Sự
Sựxuất
xuất hiện
hiện
Sự củng cố
và phát triển Của GCVS trên Thực tiễn CM
vàPTSX
phát triển Của GCVS trên Của GCVS
của TBCN vũ đài lịch sử
của PTSX TBCN vũ đài lịch sử -cơ sở chủ yếu
trong điều kiện - nhân tố CT-XH
trong điều
CM CN kiện - nhân tố CT-XH Và trực tiếp
CM CN quan trọng
quan trọng
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 40
CN MÁC-
LÊNIN
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 41
Tiền đề khoa học tự nhiên
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 42
Nhân tố chủ quan trong sự ra đời triết học Mác
Hi ốn nền rên
ia đều ác lớp
kh ng ng t
ểu k SX lợ
ạt t í c à
v
tro đứ
.M g
s â hổ
độ h
t ần
đã CN
u
ng
GC
sắ ủa CN củ
từ
c
C
cu GC nên a
Ph n n thân
c
thự th gh g
ho
ộc C
n
ct m n
cự .Ăn hư
T
e
số N
trê ất
B
i ễn g
Xu
ng
g
Nhân tố chủ
ií
a
ch
quan trong sự
c
hình thành
triết học Mác
• Thời kỳ hình thành tư tưởng triết học với bước chuyển từ chủ nghĩa
1841
- duy tâm và dân chủ cách mạng sang chủ nghĩa duy vật và lập trường
1844 giai cấp vô sản
• Thời kỳ đề xuất những nguyên lý triết học duy vật biện chứng và duy
1844 vật lịch sử
-
1848
• Đây là thời kỳ chuyển biến từ thế giới quan duy tâm sang thế giới
quan duy vật biện chứng của Mác và Ăngghen.
• C. Mác với 2 tác phẩm tiêu biểu:
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 47
1.3. Thực chất và ý nghĩa cuộc cách mạng trong triết
học do C.Mác và Ph.Ăngghen thực hiện
C.Mác và Ph.Ăngghen đã khắc phục tính chất trực quan, siêu
hình của chủ nghĩa duy vật cũ và khắc phục tính chất duy tâm,
thần bí của phép biện chứng duy tâm, Đức sáng tạo ra một chủ
nghĩa duy vật triết học hoàn bị là chủ nghĩa duy vật biện chứng.
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 49
2. Đối tượng và chức năng của triết học Mác - Lênin
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 50
2.1. Khái niệm triết học Mác - Lênin
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 51
2.1. Khái niệm triết học Mác - Lênin
Chức
Chức
năng
năng thế
phương
giới quan
pháp luận
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 54
3. Vai trò của triết học Mác - Lênin trong đời sống xã hội và
trong sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay
Triết học Mác - Lênin là thế giới quan, phương pháp
luận khoa học và cách mạng cho con người trong nhận
thức và thực tiễn
Triết học Mác - Lênin là cơ sở lý luận khoa học của công cuộc
xây dựng chủ nghĩa xã hội trên thế giới và sự nghiệp đổi mới theo
định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
12/5/2020 Chương 1- Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội 55