Zawisza Czarny urodzony około 1370 roku

w Grabowie, zmarł 12 czerwca 1428

roku w Golubacu- sławny polski rycerz,
niepokonany w licznych turniejach,
starosta kruszwicki od 1417, starosta
spiski od 1420 roku.
Rodzicami Zawiszy byli Dorota i Mikołaj z
Garbowa, kasztelan konarsko-sieradzki.
Mieli oni oprócz Zawiszy jeszcze dwóch
młodszych synów: Jana zwanego
Farurejem, starostę spiskiego i stolnika
krakowskiego oraz Piotra Kruczka.
Żoną Zawiszy Czarnego była Barbara-bratanica
biskupa krakowskiego Piotra Wysza, którą
poślubił około 1397 roku. Historycy sugerują, że
było to małżeństwo z rozsądku, choć przyznają
też, że Zawisza w tym czasie musiał być już kimś
znacznym lub wiele rokującym rycerzem, gdyż
arcybiskup krakowski nie zgodziłby się zapewne
na małżeństwo bratanicy z kimś zwykłym.
Z ich małżeństwa przyszło na świat czterech
synów: najstarszy Marcin, Stanisław z
Rożnowa poległy w bitwie pod Warną w
1444r. I najmłodszy Jan z Rożnowa,
starosta kolski, pojmany do niewoli w
bitwie pod Chojnicami w 1454r.(w której
zmarł).
Wielokrotnie brał udział w wyprawach
przeciwko Turkom, wstępując wraz ze
swym bratem Farurejem w szeregach
rycerstwa europejskiego, ściąganego na te
wyprawy przez króla Węgier, Zygmunta
Luksemburskiego, z którego dworem był
przez lata silnie związany.
Na wieść o szykującej się ostatecznej rozprawie z
Krzyżakami powrócił do Polski. Uczestniczył w bitwie pod
Grunwaldem i niewykluczone, że to właśnie Zawisza w
krytycznym momencie bitwy uratował królewski
sztandar, choć nie ma na to wyraźnych dowodów. Po
bitwie Zawisza wystąpił z propozycją zawarcia pokoju
między królem polskim i królem węgierskim Zygmuntem
Luksemburskim- (układ w Lubowli w 1411).W 1412r.
uczestniczył wraz z królem Władysławem Jagiełło w
uroczystym zjeździe monarchów w Budzie, występując
również jako uczestnik zorganizowanego przytej okazji
wielkiego turnieju rycerskiego. W turnieju tym Zawisza
okazał się zwyciezcą.
Będąc świetnym dyplomatą, a przez to jednym z najbardziej
zaufanym ludzi króla Władysława Jagiełły został wysłany
jako jeden z sześciu posłów polskiej delegacji na sobór w
Konstancji (1414-1418), gdzie wsławił się występując jako
jeden z nielicznych obrońców sprawy i osoby Jana Husa. 9
maja 1418 roku na Soborze w Konstancji w obecności
papieża oświadczył, że czci króla polskiego będzie bronić
„gębą i ręką” i uzyskał od Marcina V potępienie
oszczerczego wobec Jagiełły traktatu Falkenberga.
Wielokrotnie posłował na dwór Zygmunta
Luksemburskiego. Podczas odbywania jednego ze swych
licznych poselstw, przebywając na dworze tegoż władcy
dostał się do niewoli czeskiej podczas walk w obronie tzw.
Niemieckiego Brodu. Z niewoli tej został wkrótce
uwolniony, ponoć za niezwykle wysokim okupem.
W roli oddziałów najemnych uczestniczył w wyprawie Zygmunta
Luksemburskiego na Turków w roku 1428 i osłaniał odwrót
tego władcy z pola walki pod Golubacem (Gołąbcem); król
Zygmunt posłał łódź dla Zawiszy i nakazał mu w nią wsiąść.
Rycerz postanowił pozostać ze swoimi towarzyszami na polu
bitewnym. Odsyłając łódź ruszył z dwoma pieszymi przeciw
wojsku tureckiemu. Został otoczony przez wroga i wzięty do
tureckiej niewoli. Jak mówi legenda przyczyną śmierci Zawiszy
był konflikt między dwoma janczarami o to, czyim jeńcem był
Zawisza. Podczas kłótni jeden z przeciwników wyciągnął szablę
(jatagan) i obciął Zawiszy głowę. Przyczyną śmierci Zawiszy
Czarnego upatrywano jednak przede wszystkim w nieudolności
króla Zygmunta Luksemburskiego, jako naczelnego dowódcy
tejże wyprawy. Symboliczny pogrzeb Zawiszy odbył się w
listopadzie 1428 roku w kościele franciszkanów w Krakowie.
Źródło:
Wikipedia