ANG MATAAS NA GAMIT AT

TUNGUHIN NG ISIP AT
KILOS-LOOB
MODYUL 2
 ●

SA MODYUL NA ITO, INAASAHANG MAIPAPAMALAS MO

ANG MGA SUMUSUNOD NA KAALAMAN KAKAYAHAN AT
PAG-UNAWA:

NAKAGAGAWA NG ANGKOP NA KILOS UPANG MAIPAKITA ANG KAKAYAHANG

MAHANAP ANG KATOTOHANANG MAGLINGKOD AT MAGMAHAL
 ●

SA MODYUL NA ITO, INAASAHANG MAIPAPAMALAS MO

ANG MGA SUMUSUNOD NA KAALAMAN KAKAYAHAN AT
PAG-UNAWA:

NASUSURI KUNG GINAGAMIT NG TAMA ANG ISIP AT KILOS-LOOB

AYON SA TUNGUHIN NG MGA ITO.

NAKAGAGAWA NG ANGKOP NA KILOS UPANG MAIPAKITA ANG KAKAYAHANG

MAHANAP ANG KATOTOHANANG MAGLINGKOD AT MAGMAHAL
 ●

SA MODYUL NA ITO, INAASAHANG MAIPAPAMALAS MO

ANG MGA SUMUSUNOD NA KAALAMAN KAKAYAHAN AT
PAG-UNAWA:

NAIPAPALIWANAG ANG BATAYANG KONSEPTO NG

ARALIN.

NASUSURI KUNG GINAGAMIT NG TAMA ANG ISIP AT KILOS-LOOB

AYON SA TUNGUHIN NG MGA ITO.

NAKAGAGAWA NG ANGKOP NA KILOS UPANG MAIPAKITA ANG KAKAYAHANG

MAHANAP ANG KATOTOHANANG MAGLINGKOD AT MAGMAHAL
 ●

SA MODYUL NA ITO, INAASAHANG MAIPAPAMALAS MO

ANG MGA SUMUSUNOD NA KAALAMAN KAKAYAHAN AT
PAG-UNAWA:
NATUTUKOY ANG GAMIT AT TUNGUHIN NG ISIP
AT KILOS-LOOB.

NAIPAPALIWANAG ANG BATAYANG KONSEPTO NG

ARALIN.

NASUSURI KUNG GINAGAMIT NG TAMA ANG ISIP AT KILOS-LOOB

AYON SA TUNGUHIN NG MGA ITO.

NAKAGAGAWA NG ANGKOP NA KILOS UPANG MAIPAKITA ANG KAKAYAHANG

MAHANAP ANG KATOTOHANANG MAGLINGKOD AT MAGMAHAL
Ayon sa pilosopiya ni Sto. Tomas
de Aquino:

‘’Ang tao ay binubuo ng

espiritwal at material na
kalikasan. Kakabit ng
kalikasang ito ay dalawang
kakayahan ng tao.’’
 DALAWANG
PANGKAALAMANG
PAGPAGUSTONG
PAKULTAD
PAKULTAD (APPETITIVE
KAKAYAHAN
(KNOWING FACULTY)
FACULTY)
NG TAO
PAGPAGUSTONG
PANGKAALAMANG
PAKULTAD(APPETITIVE
PAKULTAD
FACULTY)
(KNOWING FACULTY)
DALAWANG
KAKAYAHAN
NG TAO
PANGKAALAMANG
PAKULTAD
(KNOWING FACULTY)
DALAWANG
KAKAYAHAN
PAGPAGUSTONG
NG TAO
PAKULTAD (APPETITIVE
FACULTY)
  Dahil sa kaniyang
panlabas at panloob na
pandama at dahil sa isip
PANGKAALAMANG kaya’t siya ay
PAKULTAD (KNOWING nakauunawa,naghuhusga,
FACULTY) at nangangatwiran
 Wag husgahan ang isang
PAGPAGUSTONG
PAKULTAD (APPETITIVE bagay o tao dahil lang sa
FACULTY) nakikita sa panlabas na
anyo
PANGKAALAMANG
PAKULTAD
(KNOWING FACULTY)
DALAWANG
KAKAYAHAN
PAGKAGUSTONG
NG TAO
PAKULTAD (APPETITIVE
FACULTY)
  Dahil sa mga emosyon at
sa kilos-loob
PANGKAALAMANG  Dahil sa ating mga
PAKULTAD emosyon
(KNOWING FACULTY) ay,nakakaramdam tayo ng
PAGKAGUSTONG
pagmamahal,kasiyahan,ka
PAKULTAD (APPETITIVE
lungkutan at galit.
FACULTY)  Sa kilos-loob naman ay
ang kakayahan mong
magpasya at magbubuo
ng desisyon sa sarili.
 ANG KABUUANG KALIKASAN NG TAO
KALIKASAN NG PANGKAALAMAN PAGKAGUSTONG
TAO G PAKULTAD PAKULTAD

MATERYAL PANLABAS NA
(KATAWAN) PANDAMA EMOSYON
PANLOOB NA
PANDAMA

ISPIRITWAL
(KALULUWA) ISIP KILOS-LOOB

(RASYONAL)
 1

PANLOOB NA 2
PANDAMA
3

4
  PAGKAKAROON NG
1 MALAY SA
K PANDAMA,NAKAPAG
A BUBUOD AT NAKA-
PANLOOB NA 2
PAGUNAWA.
M
PANDAMA A NANGANGAHULUG
L AN ITO NG
3
A SARILINGPAG-IISIP
Y NG ISANG
A INTELEKTUWAL NA
N TAO SA BAGAY MAN
4
O SA TAO AT MAY
KAKAYAHANG
  KAKAYAHANG
KILALANIN AT 1
ALALAHANIN ANG
M
PANLOOB NA2 NAKALIPAS NA
E
PANGYAYARI O
PANDAMA M
KARANASAN
O
 MAG-IMBAK NG
R 3
IMPORMASYON SA
Y
UTAK AT
A
MAKAKUHA NG
MGA
4
IMPORMASYON
KUNG
  KAKAYAHANG
I 1
LUMIKHA NG
M
MGA LARAWAN
PANLOOB NA A
O PANGYAYARI 2
H
PANDAMA I
GAMIT ANG
KANIYANG ISIP
N
3 AT PALAWAKIN
A
ITO
S
 KAKAYAHAN
Y
NG ISIP NA
O 4
MAGING
N
MALIKHAIN AT
MAPARAAN
  KAKAYAHANG
1
MARARAMDAMA
I N ANG ISANG
N KARANASAN AT 2
PANLOOB NAS
TUGUNAN ITO
PANDAMA T BAGO
I MAGSAGAWA NG3
N PASYA NG HINDI
C NANGANGATWIR
T AN
4
Ayon kay Robert Edward Brenan, may
tatlong kakayahan na nagkakapareho sa
hayop at tao. Ito ay ang:

• PANDAMA
• PAGKAGUSTO
(APPETITE)
• PAGKILOS O
PAGGALAW
ISIP
 ISIP
• Ayon sa paliwanag ni De Torre (1980), ang kaalaman
o impormasyong nakalap ng pandama ng tao ay
pinalalawak at inihahatid sa isip upang magkaroon ito
ng mas malalim na kahulugan
• Kung ang pandama ay depektibo nagkakaroon ito ng
epekto sa isip.
• Ito ay may kapangyarihang mag-unawa,magsuri,mag-
alala at mangatwiran ng mga bagay-bagay.
• May kakayahan itong matuklasan ang katotohanan at
mga kasinungalingan.
 KATOTOHANAN

• Ayon kay Fr. Roque Ferriols, ay ang “tahanan ng mga

katoto”
• Ibig sabihin,may kasama ako na nakakita pa may katoto
ako na nakakita sa katotohanan
• Ang kakayahan ng taong lumayo o humiwalay sa sarili
at gawing obheto ng kamalayan ang sarili tungo sa
pagsasaibayo sa sarili na tinatawag na self-
transcendence
KATOTOHANAN
• Ang katotohanan ay sumasakasaysayan dahil hindi
hiwalay ang katotohanan sa tao sa mga katoto na
nakaalam nito.
• Ayon kay Dy, ang isip ay may kakayahang magnilay
o magmuni-muni kaya’t nauunawaan nito ang
kaniyang nauunawaan
• Ang isip ay ang kakayahang kumuha ng buod o
esensya sa mga particular na bagay na umiiral (mag-
abstraksyon).
• MAN IS A MEANING MAKER.
KILOS-LOOB
• Ayon kay Scheler,ang pagmamahal ang
pinakapangunahing kilos, sapagkat dito
nakabatay ang ibat ibang kilos ng tao.
• Umaasa ito sa isip
• Ibinigigay ng isip ang katuwiran bilang isang
kakayahan upang maimpluwensyahan ang kilos-
loob.
• Ito ay kapangyarihang pumili ng malaya ng mga
gusto mo na walang impluwensya sa iba.
MGA TANONG:
1 .Bakit may kakayahan ang tao na buuin ang
kaniyang sariling pagkatao?