WIKA:

KATU T U R A N AT K ATAN G IA N
SA KATAPUSAN NG KLASE NA ITO, INAASAHAN NA KAYO AY:

• 1.
NATUTUKOY ANG KAHULUGAN AT KABULUHAN NG
MGA KONSEPTONG PANGWIKA
• 2.
NAGAGAMIT ANG MGA KONSEPTONG PANGWIKA SA
ALINMANG SITWASYONG PANGKUMUNIKASYON.
• 3.
NAPAHAHALAGAHAN ANG KABULUHAN NG MGA
KONSEPTONG PANG WIKA SA PAMAMAGITAN NG
WASTONG PAGGAMIT NITO.
“CHIKAHAN LANG TAYO!

MAKIPAGKWENTUHAN KAYO SA
INYONG MGA KAIBIGAN AT KAKLASE
DITO SA SILID ARALAN SA KAHIT NA
ANONG BAGAY. (3 MINUTO)
SAGUTIN NATIN!
1. NAGING TULOY-TULOY BA ANG
DALOY NG INYONG DISKURSO?
ANO SA TINGIN MO ANG
NAGPAPADALI NITO?
SAGUTIN NATIN!

2. MASASABI NINYO BANG MALAKI ANG

GAMPANIN NG WIKA SA USAPAN? BAKIT?
SAGUTIN NATIN!

3. MAHALAGA BA SA INYONG NAGING

DISKURSO ANG PAGGAMIT NG ANGKOP NA
PANANALITA? PATUNAYAN.
KONSEPTONG PANGWIKA
• ANG WIKA AY INSTRUMENTO NG KOMUNIKASYON. SA PAMAMAGITAN
NG WIKA AY NAIPAPAHAYAG NG TAO ANG KANYANG KAISIPAN AT
SALOOBIN SA IBANG TAO. NAGAGAMIT NIYA ITO SA IBA’T-IBANG
ASPEKTO NG KANYANG BUHAY GAYA NG PANG-EKONOMIYA,
PAMPOLITIKA, PANG-EDUKASYON AT PANLIPUNAN. SA GANITONG
PARAAN, NALILINANG NIYA ANG KANYANG SARILI AT ANG KANYANG
KAPALIGIRAN SA PAMAMAGITAN NG WIKANG GINAGAMIT NIYA
(PAGKALINAWAN ET AL., 2002).
KONSEPTONG PANGWIKA
• ANG SALITANG INGLES NA LANGUAGE AY MULA SA LATIN
NA LINGUA NA ANG IBIG SABIHIN AY DILA. ANG
METAPORIKAL NA RELASYON NG WIKA AT DILA AY
UMIIRAL SA MARAMING WIKA AT PATUNAY ITO SA
HISTORIKAL NA PAGKAPROMINENTE NG SINASALITANG
WIKA
KONSEPTONG PANGWIKA

• AYON KAY WEBSTER (1974 SA BERNALES, 2011), ANG WIKA

AY ISANG SISTEMA NG KOMUNIKASYON SA PAGITAN NG
MGA TAO SA PAMAMAGITAN NG MGA PASULAT O
PASALITANG SIMBOLO.
 KONSEPTONG PANGWIKA
• ANG WIKA AY TUMUTUKOY SA KAKAYAHAN NG TAO NA MAG-ANGKIN AT
GUMAMIT NG MGA KOMPLIKADONG SISTEMANG PANGKOMUNIKASYON, O SA
ISPESIPIKONG PAGKAKATAON NG NASABING KOMPLIKADONG SISTEMANG
PANGKOMUNIKASYON. BILANG ISANG PANGKALAHATANG KONSEPTO, ANG
WIKA AY TUMUTUKOY SA KOGNITIBONG PAKULTI NA NAGBIBIGAY-
KAKAYAHAN SA MGA TAO UPANG MATUTO AT GUMAMIT NG MGA SISTEMA
NG KOMPLIKADONG KOMUNIKASYON (WIKIPEDIA). BILANG ISANG
ISPESIPIKONG LINGGWISTIK NA SISTEMA NA ANG KABUUAN AY
PINANGALANAN NG TIYAK NA KATAWAGAN TULAD NG INGLES, PRANSES,
ALEMAN, NIHONGGO, MANDARIN, FILIPINO, AT IBA PA.
KATANGIAN NG WIKA
1. ANG WIKA AY MASISTEMANG BALANGKAS
LAHAT NG WIKA SA DAIGDIG AY SISTEMATIKONG NAKASASAAYOS SA
ISANG TIYAK NA BALANGKAS. LAHAT NG WIKA AY NAKABATAY SA
TUNOG.
KATANGIAN NG WIKA
KATANGIAN NG WIKA
2. ANG WIKA AY SINASALITANG TUNOG.
BAWAT WIKA AY MAY KANYA-KANYANG SET NG MGA MAKAHULUGANG
TUNOG O PONEMA. MAKAHULUGAN ANG ISANG TUNOG SA ISANG WIKA
KAPAG ITO AY NAGTATAGLAY NG KAHULUGAN O DI KAYA’Y MAY
KAKAYAHANG MAKAPAGBABAGO NG KAHULUGAN NG ISANG
MORPEMA O SALITA.
KATANGIAN NG WIKA
3. ANG WIKA AY PINILI AT ISINAAYOS.
UPANG MAGING EPEKTIB ANG KOMUNIKASYON, KAILANGANG ISAAYOS NATIN
ANG PAGGAMIT NG WIKA. SA LAHAT NG PAGKAKATAON, PINIPILI NATIN ANG
WIKANG GAGAMITIN. MADALAS ANG PAGPILI AY NAGAGANAP SA ATING
SUBCONSCIOUS AT MINSAN AY SA ATING CONSCIOUS NAP AG-IISIP. BAKIT LAGI
NATING PINIPILI ANG WIKANG ATING GAGAMITIN? SAGOT: UPANG TAYO’Y
MAUNAWAAN NG ATING KAUSAP. HINDI MAAARING IPAGPALITAN NATING
GAMITIN ANG ISANG WIKANG HINDI NAUUNAWAAN NG ATING KAUSAP.
KATANGIAN NG WIKA
4. ANG WIKA AY ARBITRARYO.
BAWAT BANSANG MAY SARILING WIKA AY MAY NAPAGKAKASUNDUANG
SISTEMA SA PAGGAMIIT NG WIKA. HAL. KUNG PAANO ITO BIGKASIN O
BASAHIN, ILANG TITIK ANG BUUIN NG ALFABETO, ANO ANG SISTEMA NG
PANGHIHIRAM SA WIKANG KATUTUBO, DAYUHAN AT IBA PA.
KATANGIAN NG WIKA
5. ANG WIKA AY GINAGAMIT
ANG WIKA AY KASANGKAPAN SA KOMUNIKASYON AT KATULAD NG
KASANGKAPANG HINDI GINAGAMIT AY NAWAWALAN NA NG SAYSAY.
HINDI BA? GAYON DIN ANG WIKA. KAPAG HINDI NATIN ITO GINAGAMIT
AY UNTI-UNTI ITONG MAWAWALA AT TULUYANG MAMAMATAY. ANO ANG
SAYSAY NG PATAY NA WIKA? WALA.
KATANGIAN NG WIKA

6. ANG WIKA AY NAKABATAY SA KULTURA.

PAANONG NAGKAKAIBA ANG MGA WIKA SA DAIGDIG? ANG SAGOT,
DAHIL SA PAGKAKAIBA-IBA NG MGA KULTURA NG MGA BANSA AT MGA
PANGKAT. HINDI MAAARING PAGHIWALAYIN ANG WIKA AT KULTURA.
TANDAAN!
ANG WIKA AY HINDI LAMANG DALUYAN KUNDI, HIGIT PA RITO,
TAGAPAGPAHAYAG AT IMPUKAN-KUHANAN NG ALINMANG KULTURA.
WALANG KULTURANG HINDI DALA ANG WIKA, NA BILANG SANLLIGAN
AT KALULUWA AY ISANG BUMUBUO, HUMUHUBOG AT NAGBIBIGAY
DIWA SA KULTURANG ITO
KATANGIAN NG WIKA
7. ANG WIKA AY DINAMIKO.
ANG WIKA AY DINAMIKO KAYA NAKAKARANAS ITO NG PAGBABAGO
SAPAGKAT ITO AY BUHAY, MAPANLIKHA AT INOVATIV. AYON KAY HAFALLA
(SA PAGKALINAWAN 2002) ANG WIKA AY LUMALAWAK AT YUMAYAMAN
DAHIL SA MGA GUMAGAMIT NITO. SA PAG- 7 UNLAD NG LARANGAN NG
PANGKALAKALAN, MEDISINA AT SIYENSYA, ANG TAO AY NAKALILIKHA ,
NAKABUBUO AT NAKAPANGHIHIRAM NG MGA BAGONG SALITA AT
KATAWAGANG MAGAGAMIT PARA SA PAGPAPAHAYAG NG MGA IDEYA SA
LARANGANG IYON.
KATANGIAN NG WIKA
8. ANG LAHAT NG WIKA AY NANGHIHIRAM’
ANG FILIPINO AY DUMARAAN SA PROSESO NG PAGLINANG SA
PAMAMAGITAN NG PANGHIHIRAM SA MGA WIKA NG PILIPINAS AT MGA
DI KATUTUBONG WIKA. ANG PANGHIHIRAM AY BAHAGI NG PAGLINANG
SA ISANG WIKA PARA SA MABISANG PAGPAPAHAYAG AT MAHUSAY NA
PAKIKIPAG-UGNAYAN SA IBA’T IBANG TAO SA LIPUNAN (PAGKALIWANAN
2002).
KATANGIAN NG WIKA
9. ANG LAHAT NG WIKA AY MAY SARILING KAKANYAHAN.
WALANG WIKA ANG SUPERIOR SA IBANG WIKA, INGLES ANG WIKANG
INTERNASYUNAL, LATIN O GRIYEGO ANG PINAGMULAN NG
SIBILISASYON NGUNIT, HINDI MASASABING ITO AY HIGIT NA MATAAS O
NAMUMUKOD SA IBANG WIKA. LAHAT NG WIKA AY PANTAY-PANTAY.
LAHAT NG WIKA AY MAY SARILING KAKANYAHAN O KATANGIANG
MAAARING HINDI MAKIKITA SA IBANG WIKA.
 PAGKAKAISA NG BANSA

PAGKAKAISA NG BANSA, YAN ANG SIMPLENG KAHILINGAN NG MGA WALANG

MUWANG NA SANGGOL NA NAGNANAIS NG MAGANDANG KINABUKASANG
KAMUMULATAN, DASAL NG MGA MAG-AARAL NA MAY MATATAYOG NA MGA
PANGARAP SA HINAHARA, HINAING NG MGA NAKAKATANDANG NAKARARANAS
NG KAGULUHAN MULA SA KASAYSAYAN NA AYAW NA MARANASAN AT ANG
BUONG MAMAMAYAN NA HINDI NAWAWALAN NG PAG-ASA, BAYAN MAGKAISA!
 PAGKAKAISA NG BANSA

MULA SA KAPULUAN NG LUZON, VISAYAS AT MINDANAO, IPINAPAHATID ANG

MATAIMTIM NA MENSAHENG ITO. IISA TAYO SA ATING PISIKAL NA ASPETO, ANG
KAYUMANGGING KULAY, PANGONG ILONG AT DI KATANGKARANG TAAS. NGUNIT
ANG PUSO NATIN AY WALANG KATULAD, MARUNONG RUMESPETO SA LAHAT NG
ORAS, PAGIGING MAPAGKUMBABA AT MAY PAGTANGGAP. HIGIT SA LAHAT AY ANG
ATING PUSONG NAGKAKAISA, TINATAWAG NA PILIPINONG MAKABAYANIHAN.
 SAGUTIN NATIN

1. ANO ANG WIKANG GINAMIT SA NABASANG TALUMPATI?

2. MABISA BANG GINAMIT ANG WIKA SA TALUMPATI? PANGATUWIRAN
3. BAKIT MAHALAGA ANG WIKA SA LARANGAN NG MASMIDYA O SOSYAL MIDYA?
4. ANO-ANO ANG NAIDUDULOT NITO SA MGA TAO SA LIPUNAN?
 I-EXPRFESS MO!
PUMILI NG ISANG KATANGIAN NG WIKA AT
SUMULATNG ISANG PANGUNGUSAP NA
REPLEKSYON NITO SA INYONG KWADERNO. SA
REPLEKSYON DAPAT MAKIKITA ANG KATUTURAN
AT KATANGIAN NG WIKA SA PANGARAW-ARAW NA
BUHAY.