BALITA

•ANG BALITA AY ANUMANG PANGYAYARI NA KAGAGANAP

LAMANG, NAIIBA SA KARANIWAN, MAY KATOTOHANAN,
AT WALANG KINIKILINGAN. ITO AY MAARING MAKUHA SA
PAMAMAGITAN NG PAGBABASA NG PAHAYAGAN,
PAKIKINIG SA RADIO, AT PANONOOD NG TELEBISYON.
URI NG MGA BALITA
•BALITANG PANLOKAL- TUMATALAKAY SA
MAHAHALAGANG PANGYAYARI SA ISANG TIYAK
NA BAHAGI NG BANSA (MUNISIPYO, LUNGSOD,
LALAWIGAN).
BALITANG PAMBANSA

•TUMATALAKAY SA
MAHAHALAGANG PANGYAYARI SA
BUONG BANSA.
BALITANG PANDAIGDIG

•TUMATALAKAY SA
MAHAHALAGANG PANGYAYARI SA
IBA’T IBANG BANSA SA DAIGDIG.
BALITANG PANG-EDUKASYON

•TUMATALAKAY SA MGA
PANGYAYARING MAY
KINALAMAN SA EDUKASYON.
BALITANG PAMPOLITIKAL

•TUMATALAKAY SA MGA
PANGYAYARING MAY KINALAMAN SA
POLITIKA.
BALITANG PAMPALAKASAN

•TUMATALAKAY SA MGA PANGYAYARING

MAY KINALAMAN SA MGA PALARO AT
KOMPETISYONG PAMPALAKASAN.
BALITANG PANTAHANAN

•TUMATALAKAY SA MAHAHALAGANG
PANGYAYARING MAY KINALAMAN SA
PAMAMAHALA NG TAHANAN.
BALITANG PANGKABUHAYAN
•TUMATALAKAY SA MAHAHALAGANG
PANGYAYARING MAY KINALAMAN SA
NEGOSYO AT TAKBO NG KABUHAYAN NG
BANSA.
BALITANG PANLIBANGAN
•TUMATALAKAY SA MAHAHALAGANG
PANGYAYARING MAY KINALAMAN SA
LARANGAN NG TELEBISYON, RADIO,
PELIKULA,TANGHALAN, AT IBA PA.
GABAY NA TANONG:
•ANO ANG BALITA?
•ANU-ANO ANG MGA URI NG BALITA?
•PAANO NAKATUTULONG ANG NAPANOOD O
NAPAKINGGANG BALITA SA ATING BUHAY?
IBIGAY ANG KAHULUGAN NG MGA SALITANG MAY DIIN
SA BAWAT BILANG. ISULAT ANG SAGOT SA LINYA AT
SAKA ITO GAMITIN SA MAKABULUHANG PANGUNGUSAP.
1.SI JESSE AY IKATLO SA LIMANG SUPLING NG MAG-
ASAWANG JOSE ROBREDO AT MARCELINA
MANALASTAS.
KAHULUGAN:
PANGUNGUSAP:
2. SIYA AY ISA SA MGA DELEGADO NG
NAMSA SA MGA PANDAIGDIGANG
KUMPERENSIYA.
KAHULUGAN:
PANGUNGUSAP:
3. ISANG PARI ANG HUMIKAYAT SA KANYA
UPANG MAHALIN, ISIPIN, AT PAG-ARALAN ANG
BIKOL.
KAHULUGAN:
PANGUNGUSAP:
4. KAHIT ANG MGA OPISISYON AY
IGINAGALANG ANG KANYANG MGA
DESISYON.
KAHULUGAN:
PANGUNGUSAP:
5. UMUSBONG ANG KANYANG INTERES
PAMPOLITIKA NANG MABARIL SI BENIGNO
AQUINO, JR.
KAHULUGAN:
PANGUNGUSAP:
PAGPAPABASA NG
ISANG BALITA.

SEC. ROBREDO
DIES IN PLANE
CRASH
ISANG PRIBADONG CESSNA PLANE NA KINALULULANAN NI
DEPARTMENT OF INTERIOR AND LOCAL GOVERNMENT (DILG) SEC.
JESSE ROBREDO ANG NAG-CRASH SA DAGAT NG MASBATE
KAHAPON, AYON SA MALACANANG.
SA ISANG TEXT MESSAGE KINUMPIRMA NI PRESIDENTIAL
SPOKESMAN EDWIN LACIERDA NA LULAN NG BUMAGSAK NA
EROPLANO SI ROBREDO AT PATULOY UMANO ANG
ISNISAGAWANG SEARCH AND RESCUE OPERATION SA
PINAGBAGSAKAN NG NATURANG 4-SEATER PLANE.
SAMANTALA, SA NATANGGAP NA REPORT NG PALASYO
MULA KAY CIVIL AVIATION AUTHORITY OF THE
PHILIPPINES (CAAP) HEAD WILLIAM HOTCHKISS, ISANG
AIDE NI ROBREDO ANG NAKALIGTAS SA PLANE CRASH AT
ITO ANG SIYANG HUMINGI NG TULONG SA MGA OPISYAL
NG MASBATE. “ MAY REPORT NA MAY EROPLANONG NAG-
TAKEOFF FROM MACTAN TO NAGA, NAGREPORT NG
EMERGENCY MALAPIT SA MASBATE
THE CAAP ALERTED THE LOCAL AIRPORT MANAGER AND LOCAL
COAST GUARD ON THE INCIDENT,” PAHAYAG NI HOTCHKISS
KUNG SAAN NAWALAN UMANONG KONTAK SA EROPLANO NA
BUMAGSAK MAY 150 METRO MULA SA MASBATE AIRPORT.
BASE NAMAN SA INISYAL NA ULAT MULA KAY MASBATE
CITY VICEW GOVERNOR VINCE REVIL, BUMAGSAK ANG CESSNA
172 PLANE NA KINALULULANAN NI ROBREDO MAY 150 METRO
ANG LAYO SA MASBATE AIRPORT
SUBALIT HINDI NA ITO UMABOT DOON AT BUMAGSAK NA
SA DAGAT. “NA EMERGENCY CALL THAT THEY ARE GOING TO
HAVE AN EMERGENCY LANSING SA MASBATE CITY AIRPORT
ABOUT 5:00 PM PERO NAG CRUSH ANG PLANE ABOUT 150
METERS AWAY FROM THE AIRPORT, NAG-CRASH NA SA
DAGAT,” PAHAYAG NI REVIL.
NABATID NA GALING NG CEBU ANG NATURANG PRIVATE
PLANE KUNG SAAN DUMALO SI ROBREDO SA ISANG
POLITICAL MEETING AT PAUWI NA SANA SA KANYANG
PAMILYA SA NAGA CITY, CAMARINES SUR KUNG SAAN
SIYA DATING MAYOR NANG MAGANAP AANG TRAHEDYA.
UMALIS SA MACTAN AIRPORT AG CESSNA PLANE NG
GRUPO NI ROBREDO, ISA RING KOLUMNISTA NG
PAHAYAGANG ITO, DAKONG ALAS-RES NG HAPON.
NAPAG-ALAMAN PA KAY VICE GOV. REVIL NA ISA SA MGA AIDE NI
ROBREDO ANG NA RESCUE AT ITO ANG NAGTURO NG EKSAKTONG
PINAGBAGSAKAN NG CESSNA PLANE.
SA ULAT NAMAN NI COMMUNICATIONS SEC. RICKY
CARANDANG, SA TESTIMONYA NG AIDE NG KALIHIM NA SI CAPT.
JUN ABRAZADO, NASA HIMPAPAWID NA UMANO SILA NANG
MAGKAABERYA ANG EROPLANO DAHILAN UPANG HUMINGI NG
CLEARANCE ANG KANILANG PILOTO NG EMERGENCY.
GABAY NA TANONG:
1.TUNGKOL SAAN ANG IYONG BINASANG BALITA?
2.ANONG URI NG BALITA ITO?
3.KUNG PERSONAL MONG KAKILALA ANG TAONG
NASAWI SA BALITA, ANO KAYA ANG IYONG
MAGIGING REAKSIYON O DAMDAMIN?
4. ANO NAMAN ANG PINAKAMAGANDANG
BALITANG NATANGGAP SA BUHAY? PAANO MO
TINANGGAP O HINARAP ANG BALITANG ITO?
5. MAGANDA MAN O HINDI ANG ISANG BALITA,
PAANO ITO NAKATUTULONG SA IYONG BUHAY?
 TALAMBUHAY NI
JESSE ROBREDO
JESSE ROBREDO: KAYAMAN
AT KARANGALAN NG NAGA NI
MARY GRACE DEL ROSARIO
GABAY NA TANONG:
1. SINO SI JESSE ROBREDO? INAHAGI ANG MGA
KAALAMANG NAKUHA NATIN SA KANYANG
TALAMBUHAY TUNGKOL SA KANYANG MGA
MAGULANG, BILANG ISANG MAG-AARAL AT BUHAY
POLITIKO?
2.ANO-ANONG KATANGIAN AT
NAGAWA NYA ANG TUMATAK SA
IYONG ISIP AT NAIS MONG
TULARAN?
3.SA IYONG PALAGAY,TAMA BANG
MAGULAT AT MALINGKOT ANG MUNDO
NANG LUMABAS ANG BALITANG
NAKATALA SA ALAM MO BA ? BIGYANG
PALIWANAG ANG IYANG SAGOT
4.PAANO IPINAKITA SA BUHAY NI
ROBREDO NA HINDI SUKATAN ANG
HAB NG BUHAY UPANG MAKAPAG-
IWAN NG MALAKING MARKA SA
MUNDO?
5.ANONG MAGAGANDANG PAMANA ANG
NAIWAN NI ROBREDO SA KANYANG
PAMILYA LALO NA SSA KANYANG
MAYBAHAY ? SA KANYANG MGA KAPWA
POLITIKO? SA KANYANG MGA
KABABAYAN?
6.SANG AYON KA BANG SIYANG ISA
SAMGA KARANGALAN AT
KAYAMANAN NG NAGA AT MAGING
NG ATING BANSA ? IPALIWANAG
ANG IONG SAGOT.
7. ANO –ANONG ANG
KATANGIAN NI JESSE
ROBREDO ANG NAIS MONG
TULARAN?
MGA PAHAYAG NA PANTUGON SA ANUMANG
MENSAHE
•KUNG ANG TUGON MO SA MENSAHE AY OO, ITO ANG MGA
PAHAYAG NA MAARI MONG GAMITIN:
BILIB AKO…
IYAN DIN ANG PANANAW KO …
TUNAY ANG SINABI ….
LUBOS AKONG NANANALIG …
KUNG ANG TUGON MO SA MENSAHE AY
HINDI, ITO ANG MGA PAHAYAG NA MAARI
MONG GAMITIN:
•HINDI TOTOO…
•IKINALULUNGKOT KO …
•SUMASALUNGAT AKO …
•AYAW KO ANG PAHAYAG ….
KUNG ANG TUGON MO SA MENSAHE AY
PUWEDENG OO O HINDI, ANG MGA PAHAYAG NA
MAARI MONG GAMITIN AY ANG SUMUSUNOD:
•SANG-AYON AKO SUBALIT…
•MEDYO BILIB AKO, KAYA LANG …
•MAY PUNTOS ANG PAHAYAG MO NGUNIT …
•MAARING GANOON NGA IYON PERO…
BIGYANG-TUGON O REAKSIYON ANG
SUMUSUNOD NA MGA MENSAHE.
1.ANG PAGSUSULIT AY SUMUSUKAT HINDI
LAMANG NG IYONG KAALAMAN, KUNDI PATI NA
RIN NG IYONG PAG-UUGALI.
ANG AKING TUGON:
2. ANG PROSESONG IYONG PINAGDAANAN AY
MAS MAHALAGA KAYSA SA IYONG NATUTUHAN.
ANG AKING TUGON:
3. IPAHAYAG ANG IYONG SALOOBIN KAHIT
SA KALSADA, SUMAMA SA MGA RALLY.
ANG AKING TUGON:
4. MAHALAGA ANG PANANAMPALATAYA,
PATI NA RIN ANG KATAPATAN.
ANG AKING TUGON:
5. SA HAPAG-KAINAN NG PAMILYA AY HIKAYATIN
ANG BAWAT ISA NA MAGPAHAYAG NG OPINYON.
ANG AKING TUGON:
PAGSSULAT NG BALITA
•SA PAGSULAT NG BALITA,KARANIWANG GINAGAMIT ANG
KAYARIANG BALIGTAD NA TAGILO (INVERTED PYRAMID)
KUNG SAAN MAKIKITA ANG PAGPAPAHALAGA SA
BAHAGING NAIS ITAMPOK. NARITO ANG PARAAN SA
PAGSULAT NG ISANG BALITA.
1. KARANIWANG ISINUSULAT ANG MAHALAGANG DATOS SA
UNANG TALATA NA KUNG TAWAGI’Y PAMATNUBAY NA
PANGUNGUSAP. MAARI ITONG ISULAT SA ISANG
PANGUNGUSAP,SUBALIT KARANIWAN ITONG BINUBUO NG
DALAWA O TATLONG PANGUNGUSAP. KADALASA’Y
TUMUTUGON ITO SA MGA TANONG NA ANO,SINO, KALIAN,
BAKIT, AT PAANO SANG-AYON SA NAIS ITAMPOK O BIGYANG
HALAGA SA BALITA.
2. ANG KATAWAN NG BALITA ANG SIYANG
NAGBIBIGAY NG MGA DETALYENG
PALIWANAG HINGGIL SA MGA DATOS NA
BINANGGIT SA PAMATNUBAY.
3. ANG PANGHULING BAHAGI AY TUMUTUGON SA DI
GAANONG MAHALAGANG DETALYE.
SAMAKATUWID,SINUSULAT ANG KATAWAN SA
PARAANG PAHINA NANG PAHINANG KAHALAGAHAN.