CO JEDZĄ W

NIEMCZECH ?
Janek Palczak
 Badenia-
Wirtembergia
Każdy, kto odwiedza
Badenię-Wirtembergię, może liczyć na
szeroką gamę regionalnych
przysmaków, od cebulowej tarty po
klasyczny szwarcwaldzki tort
wiśniowy. Na samej górze listy:
szwabski pierożek „Maultausche”.
Odgrywa on szczególną rolę w kuchni
Badenii-Wirtembergii. Czy to jako
dekoracja w czystej zupie, czy też
smażony na patelni i podawany ze
smażoną cebulką: w Badenii-
Wirtembergii nie można przejść
obojętnie obok pierożka „Maultasche”.

Szwabskie pierożki (Schwäbische Maultaschen)

 Bawaria

Kiełbasa, precle i piwo na

śniadanie: tego doświadczysz
tylko w Bawarii. I jeszcze jedna
rzecz, której nie może
zabraknąć: słodka musztarda.
Tradycyjnie, Bawarczycy nie
jedzą swojej „Weißwurst”
nożem i widelcem. Jeśli chcesz
się nią delektować w
prawdziwie bawarski sposób,
musisz wysysać („zuzeln”)
farsz z osłonki.
Biała kiełbasa (Weißwurst) z preclami
 Berlin

70 milionów - tyle kiełbasek z

curry jedzą berlińczycy rocznie.
W sumie Niemcy zjadają w tym
czasie nawet około 800 milionów
kiełbas z curry. Nic dziwnego,
ponieważ kultowe danie z
pieczoną kiełbasą (Bratwurst),
sosu curry i curry w proszku
zajmuje od lat pięćdziesiątych
XX wieku stałe miejsce w kuchni
niemieckiej. A wynalazła je Herta
Heuwer z Berlina w 1949 roku.

Kiełbaska z curry
 Brandenburgia

Ogórek jest integralną częścią regionu

Szprewald, podobnie jak herbata
śniadaniowa jest częścią Anglii.
Dzisiaj chrupiące korniszony znane są
na całym świecie. W całych
Niemczech Szprewald zajmuje pod
względem uprawy ogórków dopiero
drugie miejsce za Dolną Bawarią, za
to ogórek szprewaldzki zyskał status
kultowego. Dlatego też „ogórek
szprewaldzki” jest terminem
chronionym przez UE i nie może być
stosowany w odniesieniu do żadnych
innych kiszonych ogórków.

Szprewaldzkie ogórki
 Brema

W sałatkach i zielonych koktajlach

jarmuż już od kilku lat przeżywa na
całym świecie swój hype jako
superżywność. Ale to, co świat
zauważył dopiero późno,
mieszkańcy Bremy wiedzą już od
dawna: jarmuż, nazywany tam po
prostu kapustą lub „kapustą
brunatną”, jest nie tylko bardzo
zdrowy, ale także bardzo smaczny.
Zwłaszcza gdy podaje się go z
wędzonymi gruboziarnistymi
kiełbaskami, tzw. „Pinkel”.

Kapusta i gruboziarnista kiełbasa „Pinkel”

 Hamburg

każdy, kto wypływa w morze, potrzebuje

obfitego i wzmacniającego posiłku. Więc
takie pożywne danie jak „Labskaus” jest tu
idealne. Dlatego też potpourri wykonane z
różnych składników można znaleźć tylko
na północy Niemiec. Mieszanka
peklowanej wołowiny i tłuczonych
ziemniaków podawana jest tradycyjnie z
rolmopsem, jajkiem sadzonym, kiszonym
ogórkiem i burakami. Na początku ta
odważna kombinacja może się wydawać
szczurom lądowym dziwna, ale smakuje
zaskakująco smacznie. A podczas sztormu
na morzu może być spożywana również na
zimno.

Labskaus
 Hesja

Składa się on z siedmiu ziół i

można go skosztować w każdej
tradycyjnej frankfurckiej
gospodzie: „Grie Sauce”.
Frankfurtczycy jedzą go z
ziemniakami i sznyclem lub
jajkami na twardo. Podstawą są
zioła: szczypiorek, ogórecznik
lekarski, krwiściąg mniejszy,
trybula ogrodowa, szczaw,
pietruszka i rzeżucha.

Zielony sos (Grüne Soße)

 Meklemburgia
Przymorze

Pierwotnie matjas pochodzi z

Niderlandów. Jednak od XVI wieku
zyskuje on coraz większą
popularność również w Niemczech.
Matjas to śledź, który jest odławiany
od maja do lipca. Do tego czasu
ryba zjadła już sporą ilość tłuszczu,
co sprawia, że filety matjas są
szczególnie delikatne. Północni
Niemcy najchętniej spożywają go z
ziemniakami w mundurkach i sosem
śmietankowym lub w postaci
klasycznej bułki z rybą.

Filety śledziowe Matjas

 Dolna Saksonia

W Dolnej Saksonii nie można przejść

obojętnie obok węgorza. Obecnie dość
rzadka ryba stała się popularnym
przysmakiem, szczególnie w postaci
wędzonej (Smoortaal). Mieszkańcy
Dolnej Saksonii jedzą ją na różne
sposoby: w czystej postaci z chlebem i
masłem lub z dodatkami, takimi jak
makaron lub sałatka ziemniaczana. Ale
zawsze obowiązuje jedna zasada:
wędzonego węgorza zjada się rękami. Po
spożyciu mieszkańcy Dolnej Saksonii
myją ręce wódką zbożową
(Kornschnaps) - wtedy nie pachną już
rybami.
Węgorz wędzony „Smoortaal”
 Nadrenia
Północna-Westfalia

W przepysznym, rustykalnym daniu

niebo i ziemia łączą się ze sobą w
jedną potrawę: tego możesz się
spodziewać po ziemniaczano-
jabłkowym puree „Niebo i Ziemia”.
Niebiański aspekt tego dania odnosi
się do musu jabłkowego, ponieważ
jabłko wisi na drzewie. Ziemia,
czyli „Äd”, symbolizuje ziemniaka
- główny składnik potrawy. W
Nadrenii Północnej-Westfalii podaje
się do tego smażoną kaszankę lub
wątrobiankę i prażoną cebulę.

Niebo i Ziemia (Himmel und Äd)

 Nadrenia-
Palatynat

To danie ma chyba jedną z najbardziej

obrzydliwych nazw: nadziewany
żołądek wieprzowy (Pfälzer
Saumagen). Pod tą nazwą kryje się cały
program. Mieszanka ziemniaków,
wieprzowiny, boczku i kiełbasy
zawiniętych w wieprzowy żołądek.
Może nie brzmi to zbyt apetycznie, ale
po podaniu pysznie smakuje.
Nadziewany wieprzowy żołądek jest
najpierw 3 godziny gotowany.
Następnie mieszkańcy Palatynatu
podają go w postaci cienkich
podsmażonych plastrów z tłuczonymi
ziemniakami i kiszoną kapustą.
Nadziewany żołądek wieprzowy (Pfälzer Saumagen)
 Kraj Saary

Dibbelabbes, Dibbelappes, Dibbekoche,

Döppekooche, Dippedotz lub
Döbbekuchen: w Kraju Saary istnieje
wiele nazw tego ciasta z garnka.
Podobnie jak w przypadku placka
ziemniaczanego Saarlandczycy smażą
mieszankę tartych ziemniaków, warzyw
i boczku, stale przewracając składniki
na patelni. Podczas tego procesu
„Dibbelabbes” jest wielokrotnie
rozdrabniany na kawałki, zanim trafi na
jakiś czas do pieca. Ten pożywny
specjał podawany jest z musem
jabłkowym lub sałatką z endywii.

Dibbelabbes

Drezdeńskie ciasto bożonarodzeniowe (Dresdner
Christstollen)
Saksonia
Maślany, słodki i wypełniony rodzynkami,
kandyzowaną skórką pomarańczową i
cytrynową Dresdner Christstollen należy
obok pierników do najbardziej popularnych
niemieckich wypieków
bożonarodzeniowych. Jednak w chwili jego
wynalezienia nic nie wskazywało na to, że
stanie się świątecznym smakołykiem. W XV
wieku wyrabiano go jako ciasto postne z
mąki, drożdży i wody. Jego przełom jako
ciasto bożonarodzeniowe świętowano
dopiero w XVII wieku. Od 1670 roku
drezdeńscy piekarze przekazywali struclę,
wzbogaconą już o składniki jak mleko i
masło, jako prezent bożonarodzeniowy
swoim władcom.
 Saksonia-Anhalt

Jest mały, okrągły, nieco mazisty i

bardzo aromatyczny: ser harceński. Ten
gatunek sera jest szczególnie popularny
wśród ludzi, którzy chcieliby zrzucić
kilka kilogramów. Zawiera mniej niż
jeden procent tłuszczu i nadal smakuje
niezwykle pikantnie. Jednak w
przeciwieństwie do szprewaldzkiego
ogórka określenie „ser harceński” nie
jest chronione, w związku z czym jest
on obecnie produkowany prawie
wyłącznie poza regionem Harzu. Tylko
nieliczne małe serownie w Harzu same
produkują ten ser.
Ser harceński
 Szlezwik-
Holsztyn

Tanie, proste i regionalne: to

gruszki, fasola i bekon w
Szlezwiku-Holsztynie. Być może
danie nie zdobędzie punktów za
najbardziej twórczą nazwę, ale
przekona za to swoim smakiem.
Typowa północnoniemiecka
kombinacja słodyczy i
pikantności w Szlezwiku-
Holsztynie nazywana jest również
„Broken sööt”, co oznacza tyle co
„złamana słodycz”.

Gruszki, fasola i bekon

 Turyngia

Niemieckie smażone kiełbaski są

znane i popularne. Turyńska kiełbasa
z rusztu odgrywa szczególnie ważną
rolę w niemieckim przemyśle
smażalnictwa kiełbas. Mierzy około
15 do 20 cm długości, jest średnio
rozdrobiona i ma średnicę 2 cm. Od
2003 roku jest objęta chronionym
oznaczeniem geograficznym Komisji
Europejskiej. Od tego czasu turyńska
kiełbaska z rusztu (Thüringer
Rostbratwurst) może tę nazwę nosić
tylko wtedy, gdy naprawdę pochodzi
z Turyngii
Turyńskie kiełbaski z rusztu
 10.04.2024

DZIĘKUJE ZA UWAGE
Janek Palczak