PIEŚNI

Pieśń to cykl 12 utworów, których

Jan Kochanowski przedstawił obrzęd
sobótki. Święto nocy świętojańskiej
rozpoczyna się z 23 na 24 czerwca.
Był to zwyczaj pogański związany z
wróżbą za mąż pójścia.
Pieśń to utwór stroficzny o
regularnej budowie i wyrazistym
rytmie, który jest oparty na
jednakowej liczbie sylab w wersach i
stałym układzie rymów. W
pieśniach często występuje refren
oraz powtórzenie.
 Wiejska sielanka – pieśń
świętojańska „ o sobótce”. Jana
Kochanowskiego
Pieśń Panny XII jest pochwałą życia na wsi, która została przedstawiona jako idealne miejsce do
osiedlenia się – pełne spokoju, ciszy i radości. Mieszkają tam pobożni, uczciwi ludzie, żyjący w
zgodzie z rytmem natury. Chłopi potrafią zapewnić byt swoim rodzinom, czerpiąc zyski z pól,
sadów, hodowli zwierząt, łowienia ryb, polowania na dzika zwierzynę. Praca nie wypełnia całego
dnia, zawsze jest czas na zabawę i odpoczynek. Życie na wsi jest uporządkowane. Kobiety są
pomocne dla mężów w każdej dziedzinie życia. Najmłodsi uczą się od małego skromności i cnoty.
Według autora nie da się wyliczyć uroków wsi w ciągu 1 dnia
 Środki stylistyczne:
Pytanie retoryczne: „ wsi spokojna, wsi wesoła, który głos twej chwale zdoła?” „ kto twe wczasy , kto pożytki może
wspomnieć na raz wszytki?”
Przenośnia: „A niedorośli wnukowie, Chyląc się ku starszej głowie“ , „Gdy słońce Raka zagrzewa”, „Jemu sady obradzają,
Jemu pszczoły miód dawają “
Epitet: „Wsi spokojna, wsi wesoła“, „Pobożne (...) staranie“, „bezpieczne nabywanie“, „starszej głowie“, „jasne zorze“
Apostrofa: „Wsi spokojna, wsi wesoła“
Uosobienie: „ptacy wkoło Ozywają sie wesoło“, „Stada igrają przy wodzie“, „pszczoły miód dawają“
archaizmy "dawa", "bielicą"
zdrobnienia "Sobótka„
przerzutnia "tam i domowi Sypali się ku ogniowi,„
powtórzenie "Wsi (…) wsi"
anafora "Tam (…) Tam (…) Tam (…) Tam (…)„
porównanie "Sobótkę jako czas niesie Zapalono w Czarnym Lesie„
animizacja "Gdzie człowieka wicher pędzi„
personifikacja "A sady się sprzeciwiały"
 Radość życia – pieśń II Jana
Kochanowskiego
Podmiot liryczny zachwyca się nad światem i opisuje piękno przyrody budzącej się wiosną z
zimowego snu.

Źródłem pogody ducha jest cnota – tylko człowiek uczciwy, o czystym sumieniu może w pełni
cieszyć się życiem, wówczas nie są mu potrzebne bogactwa, wino ani rozrywki, ponieważ
zadowolenie daje mu zwykła, skromna codzienność.

Człowiek dręczony wyrzutami sumienia i pozbawiony duchowej harmonii nie będzie się cieszył ani
wiosną, ani muzyką ani towarzystwem przyjaciół.
 Środki stylistyczne
Uosobienie - "Teraz prawie świat sie wszystek śmieje"
Metafora - "serce roście"
Epitety - "gołe [...] lasy", "polne łąki ", "czystej wodzie" i inne
Wyliczenie: "Ani grać na lutni, ani śpiewać"
Apostrofa - "Dobra myśli, której nie przywabi„
przenośnia: "Lody zeszły a po czystej wodzie, Idą statki i ciosane łodzie„
personifikacja: serce patrząc, drzewa liście na się wzięły, idą statki, idą ciosane łodzie, świat się śmieje, zboża wstały.
Koniec

Aleksandra lasek 