THANH TOÁN ĐIỆN TỬ

DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ

Điều kiện Cần để phát triển dịch vụ Thanh toán điện
tử:
- Hệ thống ngân hàng hiện đại
- Doanh nghiệp kết nối mạng, kết nối đến ngân hàng
- Cơ sở pháp lý của thanh toán điện tử (e-UCP,
N.định...)
- Hạ tầng An toàn, bảo mật trong thanh toán điện tử
- Thói quen mua bán, tập quán kinh doanh và tiêu
dùng
 DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ
Thực trạng
- 1998, World Bank tài trợ Dự án: Hiện đại hóa Ngân
hàng và Hệ thống thanh toán
- Sáu Ngân hàng Thương mại lớn hoàn thành năm
2003
+ Công thương, Ngoại thương, NN&PTNN,
ĐT&PT, XNK, Hàng Hải
- Thanh toán SWIFT
- ATM
- Trực tuyến (Internet Banking)
 DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ
Rào cản
- Hệ thống an toàn, bảo mật, đặc biệt là “Bảo
vệ quyền lợi khách hàng
- Triển khai dịch vụ thanh toán đến từng doanh
nghiệp
- 2006: đang triển khai thử nghiệm

Chi tiết: xem Báo cáo Hiện trạng TMĐT 2005

www.mot.gov.vn; www.ftu.edu.vn
 DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ
Công cụ: Thẻ thanh toán
- Thẻ tín dụng: từ năm 1996, 10 ngân hàng tham gia,
4 ngân hàng phát hành, 2004: 125.000 thẻ, tốc độ
tăng 49% / năm
- Thẻ ghi nợ: từ năm 2002, 15 ngân hàng, 760.000
thẻ, rút tiền, thanh toán nhỏ, chuyển tiền; 2004:
10.000 điểm chấp nhận thẻ, 800 máy ATM
- Thẻ trả trước: Viet Travel, Saigon Tourist, Siêu thị
Citymart, www.golmart.com.vn...
 DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ
Thanh toán trực tuyến (Internet Banking)
- Ngân hàng Ngoại thương
www.vcb.com.vn
- Ngân hàng Công thương
www.icb.com.vn
- Ngân hàng Cổ phần Kỹ thương
www.techcombank.com.vn
- Ngân hàng A Châu
www.acb.com.vn
Khách hàng: đối tác lớn, doanh nghiệp, tổ chức tín
dụng...
 DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ
Những vấn đề cần giải quyết
- Lệnh thanh toán truyền qua phương tiện điện
tử không có Chữ ký số – xác nhận chủ tài
khoản
- Thẻ phát hành Chưa dùng để thanh toán trực
tuyến
- Chưa thực hiện được giao dịch Thương mại
điện tử toàn vẹn qua mạng
 Giải pháp tình thế:
- Doanh nghiệp  Ngân hàng: Khách hàng
của ngân hàng thực hiện thanh toán qua mạng
- Quy trình:
 DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ
Quy trình thanh toán trực tuyến: www.vdcsieuthi.com.vn
- Khách hàng chọn hàng, xác nhận đơn hành và Phát lệnh
thanh toán (qua phần mềm thanh toán gắn với website)
- VDC chuyển số thẻ đến ACB để xác nhận số dư
- ACB chuẩn chi, ghi nợ tài khoản của khách hàng và báo lại
cho VDC
- VDC thông báo chấp nhận đơn hàng, thực hiện giao hàng
- Chứng từ giao hàng, khách hàng ký nhận, VDC chuyển lại
chứng từ này cho ACB
- ACB chuyển tiền vào tài khoản của VDC
Note + VDC, Khách hàng cùng có tài khoản tại ACB
+ ACB thu một khoản phí trên các giao dịch
 DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ
Dịch vụ Thanh toán Hóa đơn trực tuyến
- Nhà cung cấp dịch vụ: Điện, nước, internet,
điện thoại
- Thanh toán qua Internet
- Công cụ: Thẻ tín dụng, ghi nợ, trả trước
www.ebill.com.vn
hệ thống thanh toán trực tuyến VASC Payment
https://paygate.vasc.com.vn/

hệ thống quản lý chứng chỉ số VASC CA

https://vasc-ca.vasc.com.vn/

hệ thống thương mại di động VASC M-Commerce

http://telsoft.vasc.com.vn/mcommerce....
Thanh toán điện tử
- Khái niệm Thanh toán điện tử
- Lợi ích của Thanh toán điện tử
- Rủi ro trong Thanh toán điện tử
- Yêu cầu đối với Thanh toán điện
tử
- Cơ sở vật chất, kỹ thuật cho
Thanh toán điện tử
Lợi ích Thanh toán điện tử
 Tạo điều kiện phát triển TMĐT
 Lợi ích với Ngân hàng:
 Giảm chi phí, tăng hiệu quả kinh doanh
 Đa dạng hóa dịch vụ, sản phẩm
 Nâng cao năng lực cạnh tranh
 Lợi ích với khách hàng
 Tiết kiệm chi phí, tiết kiệm thời gian
 Thông tin liên lạc thuận tiện hơn, hiệu
quả hơn
Rủi ro trong Thanh toán điện tử
 Gian lận thẻ tín dụng
 Đối với chủ thẻ
 Đối với NH phát hành, NH thanh toán
 Đối với các đơn vị chấp nhận thẻ
 Vấn đề bảo mật thông tin
Yêu cầu đối với thanh toán ĐT
 An toàn và bảo mật
 Khả năng có thể hóan đổi
 Hiệu quả (chi phí thấp)
 Linh hoạt (đa dạng các hình thức TT)
 Hợp nhất (thống nhất trong giao diện,
công nghệ)
 Tin cậy
 Tiện lợi, dễ sử dụng
Cơ sở VC, kỹ thuật cho TTĐT
 Hệ thống mạng giữa ngân hàng và cơ
sở chấp nhận thanh toán
 Hệ thống mạng viễn thông
 Cơ sở vật chất của ngân hàng phục
vụ thanh toánđiện tử
 Cơ sở vật chất của các cơ sở chấp
nhận thẻ
Các hình thức TT điện tử
 Thẻ thanh toán
 Ví điện tử
 Tiền điện tử
 Thanh tóan qua điên thoại di động
 Thanh toán qua email
 Thanh toán tại các điểm bán hàng (POS)
 Séc điện tử, L/C điện tử
 EFT
 E-PAYMENT
- Thanh toán điện tử thuộc Giai đoạn nào của
TMĐT?
Thẻ thanh toán là gì?
 Thẻ thanh toán (thẻ chi trả) là một phương
tiện thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ
hoặc có thể được dùng để rút tiền mặt tại
các Ngân hàng đại lý hoặc các máy rút tiền
tự động. Phát minh lần đầu năm 1949 bởi
Frank Mc Namara (Mỹ).
 Các loại thẻ thanh toán:
 Thẻ tín dụng (Credit Card)
 Thẻ ghi nợ (Debit Card)
 Thẻ mua hàng (Charge Card)
Các bên tham gia vào thanh toán
bằng thẻ tín dụng trực tuyến
 Người mua – chủ thẻ (Card holder)
 Người bán/người chấp nhận thanh
toán thẻ (Merchant)
 Ngân hàng phát hành thẻ (Card
Issuing bank)
 Ngân hàng mở tài khoản thương mại
(Acquirer - Bank holding merchant
account)
Quy trình thanh toán bằng thẻ tín
dụng trực tuyến
Quy trình thanh toán bằng thẻ tín
dụng trực tuyến
Credit, Debit, or Charge Card
Online Payment Processing
Credit,
Debit, or
Charge
Card
Online
Payment
Processing
Điều kiện doanh nghiệp có thể thực
hiện thanh toán thẻ trực tuyến
 Ngoài việc có website, DN cần có:
 Có merchant account mở tại Ngân
hàng/ tổ chức tài chính
 Có Cổng thanh toán (Payment
gateway)
 James A. O’Brien Introduction to Information Systems Eleventh Edition 31

Electronic Payment and Security Systems

Client Merchant’s
Browser Web Server

•Verify merchant Payment •Verify customer

•Receive order Server •Review payment
•Receive payment •Authorize or deny payment
•Confirm order

Credit cards Bank accounts Online buying E-Bill Payment Electronic Cash
VISA Debit Cards CyberCash CheckFree Cybergold
MasterCard Online Banking 1 ClickCharge BillerXpert Qpass

Irwin/McGraw-Hill Copyright © 2002, The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.
Credit,
Debit, or
Charge
Card
Online
Payment
Processing

Payment Methods
Security

Payment Methods
Thanh toán bằng ví điện tử
(e-wallet)
 Ví điện tử là một phần mềm trong đó
người sử dụng có thể lưu trữ số thẻ
tín dụng và các thông tin cá nhân
khác
 Với mỗi người bán khác nhau cần lập
1 tài khoản ví điện tử khác nhau
Electronic Wallet

Payment Methods
 SET Hierarchy

Root CA
(SET Co)

Brand CA
(MasterCard, Visa)

Hosted by
Geo-Political CA (optional)
(only for VISA)

Cardholder CA Merchant CA Payment Gateway CA

(Banesto) (Banesto) (MasterCard, Banesto in VISA)

Cardholder Merchant Payment Gateway

 Classic B2C payment scenario
“Linear” B2C payment scenario
Catalog browsing

Auth request

Secure form
Card # is stored
in merchant DB

Cards clearing system

 Spanish B2C payment scenario
“Triangular” B2C payment scenario
Catalog browsing

Se Payment
c ur triangle
e u re
fo e c ion
r m l s at
n a nic
ter mu
In m
co
Cards clearing system

Gateway
 Spanish SET payment scenario
“Triangular” B2C payment scenario allows transparent
SET deployment in the merchant side

Catalog browsing

Se
c ur
e u re
fo e c ion
Wallet allows SET r m l s at
n a nic
payment with or
ter mu
without certificates In m
co
Cards clearing system

SET
Gateway
Payment Server
 Banesto SET payment scenario
“Easy SET” is a brand in the merchant side and a special RA-wallet
communication enhacement to allow easy certificate download

Catalog browsing

Se
c ur
e u re
fo e c ion
Easy SET Wallet r m l s at
n a nic
allows easy
ter mu
certificate download In m
co
Cards clearing system

SET
Gateway
Payment Server
 Rào cản đối với mua hàng trực
tuyến
Concerns Total

Credit card security 79%

Disclosure of personal details 77%

Distrust of Web retailers 48%

Complex order process 21%

Time consuming order process 20%

Unfamiliar with online Web storefronts 40%

Source: Price Waterhouse Coopers 2000
Các website thanh tóan trực tuyến
tham khảo
 www.ecash.net
 www.paypal.com
 www.epaymentsolutions.com
 www.2checkout.com
 www.eVina.com.vn
Thanh toán bằng điện thoại di động
 Quy trình: Sử dụng nhà cung cấp dịch
vụ di động làm trung tâm thanh toán
 Ví dụ:mbay.com.vn
Các dịch vụ Ngân hàng được sử
dụng trong Thanh toán điện tử B2C
 Ngân hàng qua điện thoại (Tel
Banking)
 Ngân hàng tại chỗ (Home banking)
 Ngân hàng qua internet (internet
banking)
 Ngân hàng qua điện thoại di động
(mobile banking)
Dịch vụ EFTPOS
 Điều kiện: các thiết bị đọc thẻ (bốt
ATM, máy đọc thẻ,…)
 Quy trình thanh toán
 Các loại thẻ
Thanh tóan B2B
 Séc điện tử
 L/C điện tử
 Lưu ý: eUCP và UCP500
 EFT
 eEDI
Một số nguồn luật điều chỉnh Thanh
toán điện tử
 eUCP
 Hiệu lực 1/4/2002
 Luật VN: chưa có luật riêng điều
chỉnh